Sa područja opštine Prnjavor u koloni JNA zarobljen je 3.5.1992. godine i Milinčić Zdeno ,1973. godište, iz Gornjih Smrtića, pripadnik komande stana 2. VO Sarajevo, razmijenjen živ.
Banja Luka 2022.
Iz atlasa zločina – Zločin u Dobrovoljačkoj
OBILJEŽENO STRADANJE VOJNIKA JNA
Nakon pet godina pauze, 3.5.2022. godine, u Dobrovoljačkoj ulici u Sarajevu obilježeno stradanje vojnika JNA u Dobrovoljačkoj.
IZILAZAK JEDINICA TERITORIJALNE ODBRANE OPŠTINE PRNJAVOR NA GRANICE OPŠTINE-MOTAJICU, DAN OPŠTINE
31 godina od izilaska na Motajicu.
Početkom 1992. godine kada još nije stvorena Vojska Republike Srpske, a polazeći od procjene ugroženosti opštine Prnjavor ratnim dejstvima iz pravca Derventa[1] , stalnog praćenja vojnopolitičke situacije od organa lokalne vlasti. I dalje se organizuju formirane jedinice TO po mjesnim zajednicama na izvršavanje obezbjeđenja važnih objekata i uspostavljanja vojnih punktova na pojedinim putnim komunikacijama u mjesnim zajednicama po naređenjima rejonskih štabova TO..
Počinje formiranje novih ratnih jedinica. Pored formiranih rejonskih štabova teritorijalne odbrane Prnjavor, Potočani, Donji Vijačani i Šibovska, formira se jedinica vojne policije i baterija PVO.
U Šibovskoj od jedinica rejonskog štaba Šibovske, Potočana i čete Trstenaca, koja je bila u sastavu 327.mtbr JA koja se rasipala, počinje formiranje Drugog teritorijalnog odreda opštine Prnjavor[2] i prilagođavanje na ratnu situaciju. Nastavite sa čitanjem →
Poslije izvršene mobilizacije jedinica Teritorijalne odbrane opštine Prnjavor, odred TO, kao operativna jedinica u sastavu 2.partbr TO upućuje se na Zapadno- Slavonsko ratište, dok na postoru opštine ostaju prostorne snage teritorijalne odbrane opštine samostalni vodovi i čete TO u svim mjesnim zajedinicama opštine koje izvršavaju zadatke obezbjeđenja objekata i teritorije opštine. Slijede nekoliko događaja koji su ostavili zapise o tim događajima.
Beli orlovi
Događaji koji su se početkom rata dešavali u Prnjavoru kada su „Beli orlovi“ pošli redom da pljačkaju i maltretiraju nesrpski živanj, umiješali su se Vukovi sa Vučijaka koji su ih ekspresno razoružali i protjerali iz grada. Otišli su tako što su na leđima odnijeli prikačenu parolu „ Mi smo izdajnici srpskog naroda“
U ovima aktivnostima učestvovalo je i jedno odjeljenje 5.bataljona vojne policije 5.korpusa JNA koje je 6.7. i 8. maja kroz vršenje vojnopolicijskih zadataka otkrilo i jednu paravojnu organizaciju, koja je sama sebe nazivala „Beli orlovi“, a koja nije bila ništa drugo do jedna kriminalna grupa čije su aktivnosti svodile na zastrašivanje lokalnog stanovništva i pljačku v rijedne imovine. Po dobijenoj saglasnosti, grupa je locirana, razoružana i predana u dalje postupanje nadležnom organu.
Na prostor Ribnjaka Prnjavor 11.5.1992. stigao je i zanoćio 5.bvp i izvršio neophodne pripreme za sutrašnje izvođenje borbenih dejstava u gradu Derventi. Bili su tu i starješine 5.KJA i načelnik CSB Banja Luka.(Monografija 1.bvp-birani da budu najbolji, Banja Luka, 2016. str. 56)
U borbama u Hrvatskoj i na Derventskom ratištu od početka mobilizacije ili rata do preformacije Teritorijalne odbrane opštine Prnjavor u Vojsku Republike Srpske,tj. do 19.5.1992. godine, ukupni gubici u ljudstvu u komandama i jedinicama TO opštine iznosili su 203 pripadnika ili 4,6 odsto od ukupno angažovanog ljudstva, od koji su 7 boraca poginulo i od posljedica ranjavanja preminulo, 48 ranjeno i 24 povrijeđeno, dok se 122 pripadnika vode kao bolesni borci.
Pregled žrtava prema vrsti dejstava: najviše od dejstava mina, granata, bombi 115 boraca ranjeno i poginulo, i još više povređenih od eksplozivnih udara. Od dejstva streljačkom vatrom na bižim daljinama gubici su kod 56 boraca.
jedinica
Svega
%
MES-a
oboljenja
streljačko
udes/udar
Odred TO
5
2,46%
4
1
87
42,86%
4
71
3
9
68
33,50%
16
44
4
4
2.OdTO i JTO
11
5,42%
8
1
2
5
2,46%
2
2
1
27
13,30%
22
1
3
1
ukupno
203
100%
52
121
12
18
Kao posijedica dejstava minsko-eksplozivnih sredstava, poginulo je i ranjeno ukupno 52 pripadnika, ili 26 odsto u odnosu na ukupan broj gubitaka (od kojih su 5 pripadnika poginula i od posljedica ranjavanja preminulo, 39 ranjeno i 7 povrijeđeno), dok je usljed dejstva streljačke vatre , ukupno 12 boraca izbačeno iz borbe (1 poginuo, 9 ranjenih i 2 samoranjavanje, što je 35 odsto ukupnih gubitaka. Bolesnih je bilo 121 pripadnik.
Pregled prema mjestu dejstava: opština Nova Gradiška
Na Zapadno-Slavonskom ratištu prema mjestu, odnosno opštini nastajanja, najviše gubitaka bilo je na teritoriji opštine Nova Gradiška 151 (74% odsto od ukupnih gubitaka). Poginulih 3, ranjenih 14, povrijeđenih 17, 1 samoranjavanje i 116 bolesnih. 1.279 žrtava Iz redova Armije i Teritorijalne odbrane i dobrovoljci u borbama u Hrvatskoj [1]
Zapadno-Slavonsko ratište
Na Derventskom ratištu u opštini Derventa 37 žrtava: poginula 3, ranjenih 32 i 2 povijeđenih. Opština Prnjavor broji 15 žrtava: 1 poginuo, 2 ranjena, 1 samoranjavanje, povrijeđeni 5 i bolesnih 116.
Na nivou ratnih jedinica, najviše ratnih gubitaka imalu su Odred TO 160 i 2.Odred TO i jedinice TO opštine od 43 pripadnika.
Po kategoriji pripadnika, ukupni gubici su slijedeći 21 oficira, 59 podoficira i 264 vojnika iz rezervnog sastava. U ukupnoj strukturi gubitaka, oko 14 ili 9 posto je nepovratnih gubitaka (poginuli, teže ranjeni- ostali teški invalidi (1. i 2. kategorije RVI) i oko 142 ili 88 posto lakši invalidi ( III i IV kategorija RVI), dok je 142 ili 88 posto povratnih gubitaka. Iz borbenog rasporeda jedinica TO opštine izbačeno je ljudstvo ekvivalenta 1 četa odreda TO četnog sastava.
Svega
%
Derventa
Nova Gradiška
Prnjavor
160
78,82%
150
10
2
0,99%
1
1
23
11,33%
21
2
4
1,97%
4
1
0,49%
1
1
0,49%
1
1
0,49%
1
5
2,46%
5
4
1,97%
4
2
0,99%
2
203
100,00%
37
151
15
U periodu od preko 7 mjeseci, odnosno 220 ratnih dana, prosječni dnevni gubici u jedinicama TO bili su 1 borca raznih kategorija. Pojedinačno po periodima , najvećih gubitaka bilo je u aprilu i maju 1992. godine 6 poginulih i 36 ranjenih boraca, dok kod povređivnja, od novemba do juna svaki mjesec sa 24 povrijeđena.
1.pč
Pregled gubitaka prema kategoriji i jedinici teritorijalne odbrane:
jedinica
Svega
%
poginuli
ranjeni
samoranj.
povrije.
bolesni
OdTO
5
2,46%
1
4
OdTO
87
42,86%
3
1
1
11
71
OdTO
68
33,50%
14
1
8
45
OdTO
1
0,49%
1
2.OdTO
5
2,46%
1
3
1
pdv
5
2,46%
2
3
2.OdTO
1
0,49%
1
hab
1
0,49%
1
larv
1
0,49%
1
lpav
1
0,49%
1
rjVV
1
0,49%
1
OdTO
1
0,49%
1
2.OdTO
17
8,37%
1
16
hab
3
1,48%
3
PbTO
1
0,49%
1
rjVV
3
1,48%
3
tomz
2
0,99%
1
1
ukupno
203
100,00%
7
48
2
24
122
Prema kategoriji [2] i ratnoj jedinici, najviše pogođeni dio tijela: ektremiteti 49 ili 24 odsto, glava i vrat 9, grudni koš 13, kičma 2, trbuh 6, internističe bolesti 49, neuropsihijatrijske bolesti 31, zarazne 6, i ostala oboljenja.
Kategorija
jedinica
Svega
%
poginuo
rana
samoran
povreda
bolest
Ekstremiteti
OdTO
1
0,49%
1
Neuropsihijatrijske bolesti
OdTO
1
0,49%
1
Zarazni bolesnici
OdTO
1
0,49%
1
Ostala oboljenja (očni, ušni, kožni)
OdTO
2
0,99%
2
Glava i vrat
OdTO
2
0,99%
2
Grudni koš
OdTO
2
0,99%
1
1
Trbuh i karlica
OdTO
3
1,48%
2
1
Kičma
OdTO
2
0,99%
1
1
Ekstremiteti
OdTO
9
4,43%
1
1
6
1
Internističke bolesti
OdTO
32
15,76%
1
31
Neuropsihijatrijske bolesti
OdTO
16
7,88%
16
Zarazni bolesnici
OdTO
14
6,90%
14
Ostala oboljenja (očni,ušni, kožni)
OdTO
7
3,45%
7
Glava i vrat
OdTO
5
2,46%
5
Grudni koš
OdTO
1
0,49%
1
Ekstremiteti
OdTO
13
6,40%
8
1
3
1
Internističke bolesti
OdTO
16
7,88%
16
Neuropsihijatrijske bolesti
OdTO
13
6,40%
13
Zarazni bolesnici
OdTO
3
1,48%
3
Ostala oboljenja (očni, ušni, kožni)
OdTO
17
8,37%
5
12
Internističke bolesti
1.OdTO
1
0,49%
1
Grudni koš
2.OdTO
1
0,49%
1
Ekstremiteti
2.OdTO
4
1,97%
3
1
Glava i vrat
pdv
1
0,49%
1
Grudni koš
pdv
3
1,48%
2
1
Ekstremiteti
pdv
1
0,49%
1
Ekstremiteti
2.OdTO
1
0,49%
1
Ekstremiteti
hab
1
0,49%
1
Grudni koš
larv
1
0,49%
1
Ekstremiteti
lpav
1
0,49%
1
Grudni koš
rjVV
1
0,49%
1
Neuropsihijatrijskebolesti
OdTO
1
0,49%
1
Grudni koš
2.OdTO
3
1,48%
1
2
Trbuh i karlica
2.OdTO
2
0,99%
2
Ekstremiteti
2.OdTO
12
5,91%
12
Ekstremiteti
hab
3
1,48%
3
Ekstremiteti
PbTO
1
0,49%
1
Glava i vrat
rjVV
1
0,49%
1
Grudni koš
rjVV
1
0,49%
1
Ekstremiteti
rjVV
1
0,49%
1
Trbuh i karlica
tomz
1
0,49%
1
Ekstremiteti
tomz
1
0,49%
1
ukupno
203
100,00%
7
48
2
24
122
311 žrtava rata pripadnika sa područja opštine,domicili ili 7% od brojnog stanja TO opštine, odnosno 68,39% od ukupno stradalih na području opštine do 20.maja 1992. godine. JNA 116 pripadnika ili 37% i 195 TO opštine sa 63% žrtava.[2]
Svega
poginulih
ranjenih
samoranjavanje
povrijeđenih
bolesnih
nestalih
311
47
100
2
29
131
2
Po kategoriji pripadnika, 2 oficira, 4 podoficira i 41 vojnika iz rezervnog sastava.
Rat koji je vodila TO opštine, kada se napadalo da se odbranimo, i prostor opštine i srpske teritorije koje se morale braniti. Zato je postojala TO i kasnije VRS da brani zemlju i narod, onda kada je to najpotrebnije, bez obzira na neprijatelja i u skladu za vojničkom zakletvom, ne žaleći da u toj borbi damo i svoj život, braneći otadžbinu i pravo na opstanak.
Nema više TO, a ni VRS, otišli su u istoriju.
[1] prema podacima Službe za informisanje SSNO u borbama u Hrvatskoj poginulo je i od posljedica ranjavanja preminulo ukupno 1.279 pripadnika oružanih snaga SFRJ koji su bili pod komandom JNA ili su izvršavali zadatke u sadejstvu s jedinicama Armije (pripadnici Teritorijalne odbranbe i dobrovoljci. Među poginulim i od posljedica ranjavanja premeninulim 177 vojnih starješina (120 aktivnih i 57 rezervnih), 351 vojnik na odsluženju vojnog roka, 467 vojnika vojnih obveznika, 122 dobovoljca, 68 pripadnika TO ( tri pripadnika našeg odreda TO) i 94 civila mještana koji su se priključili JNA u toku borbenih dejstava (Vojno-politički informator, broj 4 od 1992. godine, str.148)
Pregled ukupnih gubitaka od 343 pripadnika JNA i TO po opštinama do 20.5.1992. godine
Najviše ima poginulih u opštini Nova Gradiška u Hrvatskoj sa 161 poginula i od posljedica ranjavanja preminulo boraca. Poginulih 54, nestalih 2 , ranjeni 107 i sa povredama 30 boraca. Ostali gubici se odnose na bolesne , samoranjavanje, zarobljavanje .
Opština
Svega
%
poginuli
nestali
ranjeni
povrede
Banja Luka
1
0,29%
Benkovac
1
0,29%
1
Bihać
4
1,17%
2
2
Borovo
1
0,29%
1
Bosanska Krupa
1
0,29%
1
Brač
1
0,29%
1
Brod
1
0,29%
1
Derventa
72
20,99%
12
55
4
Doboj
2
0,58%
1
Dubrovnik
1
0,29%
1
Glamoč
2
0,58%
1
1
Glina
1
0,29%
1
Gradiška
2
0,58%
Grahovo
1
0,29%
Han Pijesak
1
0,29%
1
Jasenovac
3
0,87%
3
Karlovac
2
0,58%
Kneževo
1
0,29%
Kupres
14
4,08%
12
Lipik
3
0,87%
1
2
Lipovac
1
0,29%
1
Ljubiško
1
0,29%
Mostar
1
0,29%
Nova Gradiška
161
46,94%
5
19
17
Novska
4
1,17%
3
1
Okučani
8
2,33%
4
1
3
Otočac
1
0,29%
Pakrac
4
1,17%
2
2
Petrovac
1
0,29%
1
Prnjavor
21
6,12%
3
2
4
Psunj
1
0,29%
1
Sarajevo
4
1,17%
3
Šibenik
1
0,29%
1
Sisak
2
0,58%
1
1
Sombor
1
0,29%
Tenj
2
0,58%
2
Teslić
1
0,29%
Tuzla
2
0,58%
1
1
Vukovar
7
2,04%
2
4
1
Zavidovići
4
1,17%
1
2
Ukupno
343
100,00%
54
2
107
Prema vojnoj pošti JNA i TO:
Najviše gubitaka od 167 ima vojna pošta 8840 Banja Luka – 329. okbr JA u čijem sastavu je bio i odred TO opštine Prnjavor
Vojna pošta
Svega
%
poginuli
nestali
ranjeni
povrede
1318/6 Knin
1
0,29%
1
1455 Banja Luka
1
0,29%
1
1524 Han Pijesak
1
0,29%
1
1552 Beograd
1
0,29%
1
1709 Svilajnac
1
0,29%
1
2460/11 Banja Luka
1
0,29%
1
2875/38 Vršac
1
0,29%
1
3164 Derventa
32
9,33%
8
19
4
3193 Prnjavor
2
0,58%
1
1
3326 Mrkonjić Grad
1
0,29%
1
3363 Banja Luka
2
0,58%
3422 Banja Luka
2
0,58%
2
4022 Banja Luka
2
0,58%
2
4352 Banja Luka
1
0,29%
1
4470 Drvar
1
0,29%
1
4795 Beograd
4
1,17%
4
4795 Sombor
1
0,29%
6372 Banja Luka
1
0,29%
1
6817 Banja Luka
2
0,58%
2
7001/34 Srbac
1
0,29%
1
7015 Banja Luka
1
0,29%
1
7029 Petrovo
1
0,29%
1
7039 Banja Luka
2
0,58%
7057 Doboj
1
0,29%
7161 Bileća
1
0,29%
1
7312 Petrovo
1
0,29%
1
7322 Banja Luka
2
0,58%
1
7327 Sarajevo
1
0,29%
1
7404 Kneževo
1
0,29%
7421 Sanski Most
2
0,58%
2
7440 Drvar
1
0,29%
1
7446 Drvar
2
0,58%
2
7454-1 Mostar
1
0,29%
1
7463 Petrovac
2
0,58%
2
7484 Banja Luka
1
0,29%
7500 Glamoč
1
0,29%
1
7512 Lukavica
1
0,29%
1
7529 Kupres
1
0,29%
1
7531 Grahovo
1
0,29%
7577 Sarajevo
1
0,29%
1
7954 Tuzla
2
0,58%
1
1
8164 Maribor
1
0,29%
1
8304 Banja Luka
1
0,29%
1
8840 Banja Luka
167
48,69%
5
20
18
8860 Sarajevo
1
0,29%
9062 Pakrac
1
0,29%
1
9162 Prijedor
2
0,58%
1
9162 TO Okučani
5
1,46%
3
1
1
9227/7 Glina
1
0,29%
1
T-22206 Prnjavor
56
16,33%
7
36
3
TO Borovo
1
0,29%
1
TO Knin
1
0,29%
1
TO Kostajnica
1
0,29%
1
TO Kupres
13
3,79%
10
TO Novska
1
0,29%
1
TO Okučani
4
1,17%
4
TO Sisak
1
0,29%
1
Ukupno
343
100,00%
54
2
107
30
[2] Pregled povređenih je prema kategoriji prikazano u Novom glasniku Vj, broj 1/94 strana 102
[3] Prema podacima Ministarstva odbrane Republike Srpske iz 1996. godine u Vojsku RS mobilisano oko 300.000, u ratu poginulo 18.392 i ranjena 36.543 vojnika. Tvrđava, maj 1997. godina
Brojčano TO opštine (uključujući i odred TO u sastavu 329. okbr JA na ZSR), brojalo je preko 4.000 boraca i činilo je oko 2 odsto Vojske Republike Srpske sa 215.671 boraca u momentu formiranja 12.5.1992. godine, poginulo je 23.184 borca ili 11 odsto od brojnog stanja VRS. (Podaci iz interviju ministra RBIZ RS, „Srpskom borcu“, januar/jul 2017. godine).
Bandera – Smajine vode – Blaževića brdo – Pašići – Jevadžije – Ćemani – Gojakovac.
Stanovi
Brigada dobija novi zadatak i 14.12.1992. godine posjeda položaje u zoni odbrane na Dobojskom ratištu: Bandera – Smajine vode- Blaževića brdo – Pašići- Jevadžije- Ćemani -Gojakovac.
Komanda brigade smještana je u selu Donja Grabovica. 3.lpb u rejonu Cerovice.
U z/o brigade nema značajnijih borbenih dejstava, zona odbrane dobro je organizovana, vrše se povremena izviđanja prednjeg kraja protivnika, uz sadejstvo brigadnih izviđača, a neprijatelj povremeno dejstvuje na položaje. Vrši se privođenje boraca koji su samovoljno napustili jedinice i popunjava se linija odbrane brigade. 13.12. 1992 godine u PKM bataljona dolaze nove zimske uniforme za borce. Borci Dobojske brigade napustili liniju, koju sada pokriva 1.lpb.
video, Prnjavor, novembar 1993.
U Prnjavoru 18.12.1992. godine održana je osnivačka skupština Udruženja boraca 1991- 92. godine, za predsjednika izabran k1k Ratko Desić, ranjeni k-dant 3.lpb, prisutni su i delegati iz naše brigade.
Usljedili su vjerski praznici i pokloni i posjete iz KSS i privrednika sa područja opštine Prnjavor.
Zbog izuzetno teške situacije na ozrenskom ratištu, po naređenju pretpostavljene k-de OG Doboj, 70 dobrovoljaca 1. i 3. pješadijskog bataljona i vojna policija s komandantom Vladom Živkovićem odlaze na južni dio Ozrena prema r. Krivaji, Vozućko ratište, kako bi pomogli u stabilizaciji linije i spriječili masovno iseljavanje stanovništva sa Ozrena i Vozuće. 19.12.1992. godine po naređenju komandanta brigade, komandant 3.lpb sa 2.pč 3.lpb upućuje se u rejon Vozuće, opština Zavidovići na uspostavljanju linije odbrane na pravcu Ljeskovac (1017m) i jedna pješadijska četa 1.lpb sa komandantom brigade i zamjenikom komandanta 1.lpb vod Tubak zauzima položaje na vijencui Stolići preko r. Krivaje iznad Vozuće.[1]
Reportaža sa prnjavorskim borcima na Vozućoj, Zavidovići u odbrani položaja krajem 1992. godine u dolini Krivaje, na vijencu Stolici prema s.Mahoje, sa borcima 1. pješadijskog bataljona, a nekoliko kilometara uz vijenac dalje i bila je i 2. četa 3.pješadijskog bataljona na prevoju Kamenička premet prema s. Gostoviću.
SLOBODU DONOSE KRAJIŠNICI (Krajiški vojnik, list 1.KK, broj 12, januar 1993. god. str. 17)
– Dobar je ovo narod. Prihvatili su nas kao braća i pomažu nam kada je najpotrebnije. Naravno, ima i onih koji su napustili svoja sela i umjesto da brane rodno ognjište , otišli negdje u Srbiju, ili još dalje, kaže Zoran Milošević, iz voda mb82mm 1.pješadijskog bataljona 1.prnjavorske lpbr.
– Naučili smo da ratujemo daleko od kuće, svuda gdje je ugrožen srpski narod i gdje se brane srpske teritorije. Poslije Dragalića u Zapadnoj Slavojniji, Dervente, Broda i Teslića evo došli smo i ovdje kod Zavidovića, i brzo smo se snašli, kaže Braco Ćućić, iz voda mb82mm.
Sa svojim borcima na položaju je komandant 1. bataljona Nikica Merlović, kapetan 1 klase, Po nacionalnosti je Ukrajinac.
– Naša jedinica nije, kako kažu, etnički čista. Naravno, najviše je Srba, ali ima dosta i Ukrajinaca, Poljaka, Hrvata, Roma… Svi smo jedinstven vojnički kolektiv i tu nema nikakve razlike niti problema.. Ovaj bataljon već drugu godinu bije bitku za pravdu i slobodu naroda koji nije izazvao niti želeo ovaj užasni rat. Borilo se i vjerujemo u bolje sutra, u sretniju i mirniju budućnost naše djece , poručuje kapetan Merlović. A njegov zamjenik , Brane Tubak bio je običan vojnik, sada je poručnik. Sposoban momak, prava junačina, veliki borac. Njegovi saborci kažu da je izvrstan strijelac, odličan artiljerac. Zajedno sa majorom Vladom Živkovićem, komandantom prnjavorske brigade i još nekoliko boraca krenuli smo dalje , gore u planinu , do prve vatrene linije i položaja prema muslimanskom uporištu Mahoje. Put je bio naporan. Više od dva časa pješačenja uz brdo. Hrana, voda i municija se mogla iznijeti samo sa samaricom. A kad smo stigli , dočekali su nas Alijini snajperisti. Morali smo u zaklon. Uz kafu koju su pripremili Rade Jusupović, Duško Marić i družina razgovarali smo o pretnjama vojnom intervencijom.
– Ma kakva vojna intervencija. Borci i ovaj srpski narod su već navikli na stalne prijetnje. Mogu oni i intervenisati, ali ja im ne preporučujem da dolaze u ove planine, kaže jedan borac 1. bataljona lpbr Prnjavor.
RATNI PUT TO, lpbr, 1.udarnog bataljona 1.KK „Vukova sa Vučijaka“ i 1/327.mtbr u 1992. godini trajao je 920 dana
ratište
Opstina
brigada
Dana
zapovjest
KM
%dana
Zapadno-Slavonsko
Nova Gradiška
329.okbr JA
166
odbrana
Nova Gradiška
4,17%
Derventsko
Derventa
TO opštin
57
odbran-napad
Derventa
1,43%
Derventsko
Derventa
327.mtbr
109
napad
Derventa
2,74%
Derventsko
Derventa
27.mtbr
91
napad
Derventa
2,29%
Formiranje brigade
Prnjavor
lpbr
30
domob-ilizacija
Prnjavor
0,75%
Koridor
Derventa
lpbr
18
napad
Derventa
0,45%
Drenova
Prnjavor
TO opštin
14
odmaranje
Prnjavor
0,35%
Koridor
Derventa
27.mtbr
11
napad
Derventa
0,28%
Modričko
Modriča
27.mtbr
7
napad
Modriča
0,18%
Modričko
Modriča
lpbr
5
marš
Modriča
0,13%
Odžačko
Odžak
lpbr
16
napad
Odžak
0,40%
Prnjavor
Prnjavor
lpbr
27
odmaranje
Prnjavor
0,68%
Brodsko
Brod
lpbr
108
odbrana-napad
s.Grk- Sijek
2,71%
Gradačansko
Gradačac
lpbr
10
napad
Gradačac
0,25%
Brodsko
Brod
27.mtbr
114
napad
kasarna
2,87%
Teslićko
Teslić
lpbr
1
izviđanje
Teslić
0,03%
Jajce
Jajce
lpbr
3
napad
Jajce
0,08%
Dobojsko
Doboj
lpbr
27
odbrana
Stanovi
0,68%
Vozućko
Zavidovići
lpbr
89
odbrana
Stog
2,24%
Bratunačko
Bratunac
27.mtbr
9
odbrana
Bratunac
0,23%
Brojno stanje lpbr u 1992.godini je 3.178 pripadnika, ukupno ratno brojno stanje brigade 6.346 boraca
Brojno stanje po kategoriji
86 pripadnika lpbr je izbačeno iz stroja i nisu više na vojnom spisku-brojnom stanju. Nestali vode se 2 pripadnika, 35 poginulih, 2 samoubistvo, 44 teško ranjenih i 3 bolesnih koji su upućeni na dalje liječenje (nepovratni gubici brigade
Prošlo kroz osnovne ratne jedinice brigade:
jedinica
svega
%
1992.
Starost
1.lpb
833
13,13%
362
29,63
2.lpb
1011
15,93%
621
30,91
3.lpb
861
13,57%
377
31,98
4.lpb
1465
23,09%
1099
42,61
bre
8
0,13%
37,61
brp
5
0,08%
4
29,61
čmb120
92
1,45%
29,43
hav105
15
0,24%
28,61
inžv
31
0,49%
26
31,74
iv
105
1,65%
58
23,13
k-dabr
46
0,72%
26
40,35
ks
91
1,43%
42
30,44
lpav
71
1,12%
32
27,50
mab
46
0,72%
26,19
mpov
17
0,27%
15
28,86
odredVV
192
3,03%
25,62
pozč
239
3,77%
99
33,22
pv
55
0,87%
40,07
rb
539
8,49%
45,01
rjVV
439
6,92%
310
26,07
tv
37
0,58%
24
28,50
vv
53
0,84%
21
26,90
vvp
95
1,50%
62
24,98
Ukupno
6.346
100,00%
3.178
31,26
Pregled ranjenih pripadnika lpbr u 1992. godini
ratna jedinica
1992.
%
1.lpb
76
23,24%
2.lpb
119
36,39%
3.lpb
48
14,68%
4.lpb
1
0,31%
inžv
1
0,31%
iv
7
2,14%
ks
3
0,92%
larv
11
3,36%
pov
4
1,22%
rjVV
40
12,23%
tv
4
1,22%
vv
1
0,31%
vvp
12
3,67%
ukupno ranjenih
327
100,00%
Pregled poginulih pripadnika lpbr u 1992. godini-36
Već 3.11.1992. godine, po naređenju komandanta1. KK, brigada se premješta na Teslićko ratište. Položaje na Brodskom ratištu predali smo Osinjskoj brigadi i 327.mtbr 12.11.1992. godine. [1]Izvršeno je potrebno komandantsko izviđanje u novi rejon razmještaja na Teslićkom ratištu.
Operativne grupe Doboj
Na Teslićko ratište kreće 560 boraca brigade marševskom kolonom pravcem Brod – Prnjavor- Stanari- Čečava – Teslić, i 12.11.1992. godine brigada, po kišnom vremenu, se razmješta u rejonu Banje Vrućice. 1lpb i 3.lpb smješten je u hotel Dalmacija ,a 2.lpb u hotel Kardijal.
Već 14.11.1992. godine, počele su borbe za Stražu- Hatkina njiva – Todićevo. Neprijatelj je bio izuzetno dobro utvrđen, miniran p/k „paštetama“ , dobro organizovao odbranu kao otpornu tačku, težak i nepristupačan teren onemogućio je uvođenje tehnike, vođene su žestoke borbe, neprijatelju su nanijeti veliki gubici, ali nismo uspjeli pomjeriti ga.
Hatkinju njivu
U napadu na Hatkinu njivu učestvuje borbena grupa brigade sastava vod vojne policije brigade sa komandantom brigade i pješadijskom četom 3.lpb kapetana Ratka Desića, dijelovi 2. i 4.lpb .Izvršen je upad u liniju rovova HVO.
Vod mb82mm 1.lpb daje vatrenu podršku borbenoj grupi brigadena pravcu napada Hatkinu njivu – komunikacija Novi Šeher – Tešanj.
U ovim borbama imali smo gubitaka, među ranjenima bio je i k-dant 3. bataljona KIK Ratko Desić – Roda.Teže ranjeni su Brane Janković i Ilija Golić iz 1.pč, 3.lpb. Nakon uspješnog izviđanja uređenih položaja izvršenje napad i zauzeti su nekoliko bunkera bez naših gubitaka. Nakon zadržavanja i čekanja jedinice koja bi zauzela osvojene bunkere i produžila napad, protivnik je udario žeskoko minobacačkom vatrom po svojim tanšejima i krenuo u protivnapad. Poslije ranjavanja naših boraca, napad je prekinut i jedinica se povukla na polazne položaje.
Sa linije odbrane u rejonu Broda i Sjekovca , 25.10.1992. godine, u borbu za oslobođenje Jajca, krenula je borbena grupa brigade. Odabran je 61 borac, a drugu je lično predvodio komandant major Vlado Živković i komandant 3. bataljona k1k Ratko Desić.
Po naredbi komandanta TG-3 formirana je borbena grupa od boraca Prnjavorske i Osinjske brigade. Komandant BG je major Boro Bukovica.[1]
Za svoj doprinos grupa je lično pohvaljena od komandanta 1. KK VRS generala Momira Talića.
U nadi da će spriječiti novi žestok napad na Jajce, snage HVO i TO RBiH 9. septembra 1992. godine pokreću niz napada na linije VRS kod Donjeg Vakufa i na planini Vlašić. Ipak, napad je bio već 12. septembra potpuno zaustavljen, gotovo bez ikakvog učinka. Uvidjevši da neće biti u stanju zaustaviti novi napad VRS, komanda HVO 9. oktobra otpočinje pregovore sa VRS sa ciljem prestanka borbi, a zauvrat HVO će opskrbljavati Banja Luku i okolna srpska mjesta električnom energijom. Obzirom da je TO RBiH bila izuzeta iz ovog ugovora, pregovori su odbijeni zbog bojazni da bi došlo do srpsko – hrvatske saradnje. Stanje se dodatno pogoršalo 21. oktobra 1992. godine kada dolazi do sukoba Armije Republike Bosne i Hercegovine i HVO u Travniku, Novom Travniku i Bugojnu, što je direktno uticalo na rutu opskrbe koja je išla iz pravca Travnika. Time je, zapravo, došlo do raspada odbrane grada Jajca. Nastojeći iskoristiti ovakvu situaciju 30. divizija VRS 25. oktobra 1992. godine otpočinje konačni napad na linije odbrane iz tri pravca. Do 29. oktobra VRS je ovladala mjestom Vrbica i Čaninim poljem na zapadu, HE Jajce II na sjeveru, čime se probila do tvrđave u centru grada.
Ranjeni : pripadnici voda mb82mm 1.lpb. od dejstva MES ranjen je i major Boro Bukovica, komandant BG Prnjavorske i Osinjske lpbr.
Dogadjaj
Dejstvo
Datum
Prezime
Ime
Rođen
Mjesto
RJ
rana
MES-a
28.10.1992.
LEPIR
TOMISLAV
1965
Jajce
1.lpb
rana
MES-a
28.10.1992.
MILOŠEVIĆ
MILOVAN
1967
Jajce
1.lpb
Septembar 1995. godine
Banja Luka , 2002. Glas Srpski
14.9.1995. Banja Luka (srna). Poslije herojske borbe na odbrani pravca koji od Šipova vodi prema Jajcu, borci VRS su skratili linije odbrane pa su jedinice Hrvatske vojske, juče u predvečernjim časovima ušle u grad Jajce. Jedinice VRS konsoliduju linije odbrane i spremaju se za preuzimanje inicijative na ovom dijelu ratišta, saopštila je Informativna služba Prvog krajiškog korpusa VRS u Banja Luci [2]
Prema ratnom dnevniku 1.lpb u sadsatav BG lpbr javili su se dobrovoljci 2.pješadijske čete, voda mb82mm i sanitet : Pajić Radovan- major, Aleksić Dragan, Bogičević Dragiša – Čađo, Soprenić Novo – Đedo, Knežević Grujo, Kalabić Milutin, Dvorančić Duško i Remić Velibor. Iz voda mb82mm tri posade mb: Tubak Brane, Moravac Nedeljko, Milošević Milovan, preradović Ranko- Pira, Milošević Zoran, preradović Predrag, Lepir Tomislav, Ličinar Anđelko, Lukenić Vidoslav, Dvorančić Drago, Milošević Slavko – Đedo i Knežević Ljubiša. Sanitet je krenuo u kompletnom sastavu na čelu sa dr Marinković Slobodanom i medicinske sestre Nježić Snježana, Repić Ljubljanka i Danojević Petra – Šaci. Živkomić Mladen – Macan, Bojić Zoran i Pejašinović Sretko kao vozači. I tehničari Simić Mladen i Knežević Miroslav. Ukupno iz 1.lpb 29 boraca. Iz 3.lpb pored kapetana Desića bili su i pripadnici 1.pč Blagojević, Janković i Bajić.
[2] Hronologija događaja na prostoru prethodne Jugoslavije 1990-1995, Glas Srpski, 2002. Banja Luka, str. 640
Oslobođenje Zborišta na Brodskom ratištu, 30.9.1992.
Borbe na obodnom kanalu
1/2.lpb
Stanje na brodskom ratištu izuzetno je složeno. Po naredbi 1. KK prnjavorska lpbr pridodaje se TG-3 pukovnika Slavka Lisice. Brigada (2. i 3. bataljon) 25.7.1992. godine krenula je u Grk i preuzima liniju odbrane Bos.Lužani – Unka na obodnom kanalu, od dubičke brigade, koja je zbog velikih gubitaka morala biti zamijenjena. Nakon pet dana 30.7.1992. godine u Grk stiže i 1. bataljon, brigada je kompletna. Prednji kraj odbrane brigade je bio u rasporedu: lijevo Lužani Bos. – Žeravac 2.lpb, središnji dio 1.lpb i na desnom krilu 3.lpb. Nastavite sa čitanjem →
Zbog izuzetno teške situacije na ozrenskom ratištu, po naređenju pretpostavljene k-de OG Doboj, 70 dobrovoljaca 1. i 3. pješadijskog bataljona i vojna policija s komandantom Vladom Živkovićem odlaze na južni dio Ozrena prema r. Krivaji, Vozućko ratište, kako bi pomogli u stabilizaciji linije i spriječili masovno iseljavanje stanovništva sa Ozrena i Vozuće. 19.12.1992. godine po naređenju komandanta brigade, komandant 3.lpb sa 2.pč 3.lpb upućuje se u rejon Vozuće, opština Zavidovići na uspostavljanju linije odbrane na pravcu Ljeskovac (1017m) i jedna pješadijska četa 1.lpb sa komandantom brigade i zamjenikom komandanta 1.lpb vod Tubak zauzima položaje na vijencui Stolići preko r. Krivaje iznad Vozuće.
