Brojni su pakleni i krvavi ratni dani, nerospavane noći. Poruke vojnika, plač civilnog stanovništva, koje nevino strada i stravične slike, koje nikada iz oka i mašte neće otići. Ponijela ih je i sa ratišta u Bratuncu kada je decembra 1992. godine vidjela masakriranih 109 srpskih duša, Djece, djevojaka, žena i staraca kojima su na zverski način živote ugasili Alijini bojovnici. Kada ie trebalo krenuti u cičoj zimi na najteže ratište u Bratunac i nije oklijevala. Tu je bila dobrovoiljac, jer nisam htjela da napustim svoju jedinicu, u kojoj je i moj brat. Desimir. Bilo mi je teško bez Zijade, jer je ona morala da ostane u našem sanitetu u Posavini. Tu cuču zimu, a još teže, paklene borbe, koje smo vodili se neprijateljskim snagama u području Bratunca i Srebrenice. Nikada neću zaboraviti koliko zlo može da proizvede ljudski rod nikada nisam mogla naslućivati. ali sem se na grozotama uvjerila. Gledela sam izmasakrirana tijela djece,djevojaka, starica i staraca. Užas je to što im je uređeno. a urađen o je samo što su Srbi. Meni doktoru Borisu Božiću iz Banje Luke i drugima u bijelim mantilima stala je duša Samo smo se nemo gledali. (Naš zavičaj Prnjavor, juni 1993. str 10 i Ženske duše, Nedelhjko Sančanin, Banja Luka 2001. str 47-48)
Kravica 2022.Kravica 2023.Spomenik, Kravica
Po završetku borbenih aktivnosti na Bratunačkom ratištu 3.mtb 27.mtbr 1.KK upućuje se u rejon Rašještaja Bijelo brdo – Koraće i dalje prema r.Savi.
Početak priče o „Vukovima sa Vučijaka“ počinje jednim skupom viđenih Srba. Održan je Vidovdan 1990. godine u Bosanskom Grahovu. tada je procijenjeno da Srbima i srpskom narodu dolaze teški dani, nova stradanja. Za takve dane trebalo se pripremiti i u vojničkom smislu. odlučeno je da se počne sa specijslnom vojničkom obukom u Golubiću, kod Knina. Pozivu i svojevrsnom izazovu, ne odolijeva ni Veljko Milankjović, kasnije duhovni i vojni vođa „Vukova“ o kojim je riječ. Odlazi u golubić i sprema se za rat, u kojem će za razliku od brojnih drugih Srba od visokog političkog rejtinga imati priliku da plače od neproijatnog mirisa baruta, zadaha prebliske smrti … nepravde kakvu samo rat sobom nosi. Po povratku iz Golubića, probrani momci, prolaze i obuku na Vučijaku. Na početku formiranja jedinice koja će se nakon silnih borbi službeno zvati Prvi krajiški udarni bataljon, bilo ih je, pored instruktora i komandanta Milankovića, svega dvadeset pet. Za početak dovoljno.
U nedjelju 22.6.2025. godine Udruženje „Vukovi sa Vučijaka“ obilježavaju 34 godine od formiranja Prve srpske doborovoljačke jedinice i Prvog udarnog bataljona 1.KK VRS „Vukova sa Vučijaka“, u sastavu 327.mtbr JNA Derventa. Okupljanje jedinice biće na Vučijaku, Kremna kod Prnjavora, kod ratnog štaba i sadašnje Spomen sobe „Vukova sa Vučijaka“.
Pored parastosa i pomena poginulim i umrlim pripadnicima jedinice, biće tradicionalno postojavanje ispred štaba, kao i ručak za borce, zvanice i goste.
Prva dobrovoljačka ratna jedinica „Vukovi sa Vučijaka“, Vučijak, Prnjavor, kasnije udarni bataljon formiran u početku ratnog vihora i izrasla kao elitna jedinica VRS u najžešćim borbenim dejstvima sa neprijateljem u oslobađanju Zapadne Slavonije, proboju Koridora, oslobođenju Dervente i Broda, Кašića, Ključa, bitke na Ozrenu i odbrani Novog Grada.
„Vukovi“ demobilizacija
Formirana je 28.6.1992. godine po naređenju generala Momira Talića, komandanta Prvog krajiškog korpusa Vojske Republike Srpske od dobrovoljaca i boraca teritorijalne odbrane popunjenih rezervnim sastavom sa prostora Prnjavora i drugih opština. U svom sastavu jedinica je imala do tri pješadijske čete, jedinicu podrške, pozadinsko odjeljenje i komandu.
Bataljonom, kasnije odredom od formiranja do kraja rata komandovao je poručnik Veljko Milanković i potporučnik Miro Šikarac. Prema raspoloživim podacima bojno stanje u VRS bilo oko 580 raspoređenih boraca: u 1.lpbr Prnjavor, 27.mtb r 1.KK i 1.bvp 1.KK, kao i 6 pripadnika u SJB Prnjavor. U sastavu JNA i TO bilo raspoređeno 192 pripadnika. U jedinicu je pojedinačno bilo oko 590 boraca. Prošlo kroz ratne jedinice VRS preko 850 pripadnika Vukova.
Učestvovala je u borbama na 22 opštine- ratišta i imala gubitke 0d 270 pripadnika na svim ratištima
Prema podacima iz ove jedinice kroz bataljon je prošlo preko 1000 boraca VRS , od kojih je 47 poginulo, a 180 ranjeno. .
Jedinica je odlikovana ordenom Miloša Obilića 1993. godine i 2018. godine Ordenom Karađorđeve zvijezde Republike Srpske prvog reda.
U Prnjavoru u mjesnoj zajednici Kremna na Vučijaku u zgradi ratnog štaba ratne jedinice „Vukovi sa Vučijaka“, na godišnjicu formiranja otvorena je Spomen soba udarnog bataljona 1. KK VRS „Vukovi sa Vučijaka“ Prnjavor
Junački koraci “Vukova sa Vučijaka”utisnuti u svaki pedalj Srpske
-92
Ratna jedinica Vukovi sa Vučijaka, više puta je bila pridodata Prnjavorskoj brigadi za izvršavanje borbenih zadataka. U novembru 1993. godine ulazi u formacijski sastav 1. lpbr u 3. bataljon, gdje zajedno sa brigadom odlazi na Benkovačko ratište u RSK. U kasnijem borbenom djelovanju dejstvuje kao posebni Odred u sastavu brigade.
Ozrenje planina u sjevernom dijelu Bosne i Hercegovine. Geografska cjelina Ozrena je administrativno i teritorijalno podijeljena u okvirima opština: Doboj, Gračanica, Lukavac, Banovići, Zavidovići i Maglaj. Najviši vrh se zove Velika Ostravica i ima nadmorsku visinu od 918 metara. To je ujedno i jedini vrh čija visina prelazi 900 metara. Ostali značajni ozrenski vrhovi su: Krstata Ploča 893 m.n.v., Kraljica 883 m.n.v., Bojište 848 m.n.v. itd.
Zbog jakog napada muslimanskih snaga u rejonu s.Svinjašnica, na južnim padinama planine Podcijelovo, Ozren, koji su uspjele da probiju dio linije odbrane u zoni odgovornosti 1.laktaške lpbr. Komanda 1.KK VRS 17.6.1995. naređenje 1.prnjavorskoj brigadi da odmah uputi jedan vod „Vukova sa Vučijaka“ u rejon Svinjašnjice sa ciljem sprečavanje daljeg proboja neprijatelja i učvršćivanje linije odbrane. Zatim, u toku dana, što hitnije, pripremiti 2. pješadijski bataljon za marš sa svim potrebnim sredstvima i krenuti u rejon s.Svinjašnice i stupi u b/d i preuzme liniju odbrane prema naređenju komande 1.laktaške lpbr
Dok organizujemo pokret jedinice brigade na Ozren 18.6.1994. godine, na Ozrenu naši borci vode žestoke borbe.
greda Podsijelova,,
U rejonu kote 706 – Podsijelovo – muslimani žestoko napadaju, napadnuta je Đurina policija, devet izvanrednih momaka je poginulo, u pomoć im pristižu „Vukovi sa Vučijaka“ na čelu s komandirom Sančanin Bogoljubom i u toj borbi imamo trojicu lakše ranjenih boraca: Jerinić Neđu, Jovanović Zorana i Aleksić Slobodana.
Na Ozrenu je brigada, izuzev 3. pješadijskog bataljona koji je još uvijek drži položaje na desnoj obali r. Bosne, u s.Jabučić Polje, Dobojsko ratište, jer te položaje 1.vučijačka lp brigada nije mogla preuzeti zbog nedostatka ljudstva.
Komanda brigade u s.Gornjoj Brijesnici, Ozren, je pod otvorenim nebom, nemamo se gdje smjestiti, uslovi za rad su gotovo nemogući. Ubrzano radimo na uspostavljanju linije odbrane, urađen je je dobar dio rovova, a pridodat nam vod inženjerije inžb 1.KK sa komandirom st.vodnikom Radić Stanojem vrši zaprečavanje prednjeg kraja odbrane.
Naređenje je da se vrate izgubljeni položaji od prije nekoliko dana. Pojačanja stižu. Pridodati su nam Mandini borci sa Majevice iz Ugljevika.
Popuna Prve dobrovoljačke ratne jedinice „Vukovi sa Vučijaka“ sa prekomandama u 1991-92.
Prema dosad prikupljenim podacima kroz [1] jedinicu je po prvom rasporedu pripadnika jedinice od 14.8.1991. godine javilo se-mobilisano do 15.5.1992. godine 213 pripadnika u četri vojne pošte (TO Okučani i Prnjavor i 329.okbr i 327.mtbr JA), a popunjavano još sa 185 pripadnika, tako da je na rosporedu bilo 398 boraca. Kroz jedinicu je prošlo 505 pripadnika od prve mobilizacije sa prelaskom preko r. Save do preformacije (19.5.1992.) sa unutrašnjim prekomandama i otpuštanjem od 107 boraca..
Do kraja rata,tj do 12.12.1995. godine u jedinicu „Vukova“ raspoređeno , po prvi put, 546 pripadnika VRS.
213 pripadnika od prve mobilizacije , 185 popunjavano, odnosno bili na rasporedu u JA i TO 398 boraca
33 godina od formiranja i ratnog puta „Vukova sa Vučijaka“
ZABILJEŽENO FOTO OBJEKTIVOM
Dokumentarni film RTRS
Ratni put Prve dobrovoljačke jedinice i Udarnog bataljona 1.KK VRS zabilježen je, u više novinskih članaka, knjiga (npr.Hranioci ratnika, Nedeljko Sančanin, Laktaši 2008.), video materijala, Naš zavičaj Prnjavor, list Glas borca 1.lpbr, veb sajt: lpbr-prnjavor.info i dr.
Komandant bataljona je više puta govorio o ratnom putu bataljona.
Za Dan opštine 20.3.2017. godine organizovana je izložba ratnih fotografija, pored Prnjavorske brigade i Motajičkog bataljon 27.mtbr Derventa prikazane su i ratne fotografije jedinice „Vukova sa Vučijaka“. I danas se mogu vidjeti te ratne fotografije na zidovima u novoj lokaciji Boračke organizacije u Prnjavoru.
Gdje god je otvaran front bili su vrh koplja Prvog krajiškog korpusa, prvi na braniku otadžbine.
I ovo je prilika da kroz fotografiju prikažemo ratni put bataljona-odreda i sjetimo se njenih boraca, da mlađe generacije ne zaborave, a počelo se:
22.6.1991. godine prikupljenjem i odlaskom na borbenu obuku u Golubić, Knin:
Formiranje jedinice i b/d u 1992. godini
Borbena dejstva u 1993-1995. godine
Demobilizacija Vukova 1996. godine
Izložba ratnih fotografija Vukova na Dan opštine 20.3.2017. godine
Predsjednik opštinske Boračke organizacije i komandant 1.lpbr Vlado Živković
rekao je nakon otvaranja izložbe da je došlo vrijeme da borci iz Prnjavora stanu na mjesto koje im pripada u samom vrhu stvaralaca Republike Srpske. On je istakao da Prnjavor, osim fotografija, ima i veliko bogatstvo u video-zapisima sa ratišta. „Do građe za izložbu bilo je teško doći, ali osim fotografija imamo veliko bogatstvo od 48 časova zapisa direktno sa ratišta. Pozvao bih sve borce koji imaju fotografije da ih donesu u Boračku organizaciju jer je u toku priprema dokumentacije za Spomen-sobu prnjavorskih boraca“, naglasio je Živković. On je podsjetio da su borci sa područja ove opštine prošli kroz 124 ratne jedinice, te učestvovali u najznačajnijim borbama za stvaranje Republike Srpske.
Načelnik opštine Prnjavor Darko Tomaš
koji je naglasio da je ova opština ponosna na svoje borce, jer su svojim ratnim zadacima odgovorili časno i pošteno. „Sa područja Prnjavora 626 boraca dalo je život za stvaranje Republike Srpske, što se nikada ne smije zaboraviti. Večerašnji događaj je dobar potez Boračke organizacije koja sakupljajući sve fotografije iz ratnog perioda dokumentuje jedan period u razvoju naše lokalne zajednice, ali i svih ovih ljudi koji su učestvovali u tim događajima“, rekao je Tomaš.
Ratni put 1.lpbr, 1/27.mtbr i „Vukova“ u 1993. godini- 1.537 dana
ratište
Opstina
brigada
Dana
zapovjest
KM
%dana
Bratunačko
Bratunac
27.mtbr
29
odbrana
Kravica
0,73%
Dobojsko
Doboj
1.lpbr
60
odbrana
Stanovi
1,51%
Brčansko
Brčko
1.lpbr
265
odbrana
Brčko
6,66%
Benkovačko
Benkovac
27.mtbr
10
napad
Benkovac
0,25%
Teslićko
Teslić
27.mtbr
274
odbrana
s.Bijelo Bučje
6,89%
Vozućko
Zavidovići
1.lpbr
222
odbrana
Stog
5,58%
Maglajsko
Maglaj
27.mtbr
177
napad
Liješće
4,45%
Vozućko
Zavidovići
27.mtbr
408
odbrana
Zavidovići
10,26%
Benkovačko
Benkovac
1.lpbr
92
odbrana
Benkovac
2,31%
Brojno stanje 1.lpbr je tokom rata bilo oko 4.500 pripadnika, u 1993. godini mobilisano i prvi put raspoređeno 521 boraca (784 pripadnika sa 4.lpb u z/d)
jedinica
starost
svega
%
1992.
1993.
1.lpb
29,22
615
13,57%
305
106
2.lpb
30,69
797
17,59%
551
60
3.lpb
31,53
511
11,28%
228
55
4.lpb
43,21
1363
30,08%
1079
167
čmb120
29,40
30
0,66%
iv
23,11
52
1,15%
42
1
k-dabr
40,80
25
0,55%
20
3
ks
30,32
59
1,30%
35
8
lpav
26,53
39
0,86%
27
3
mbLRL
25,34
6
0,13%
mpov
27,42
13
0,29%
11
odredVV
24,89
90
1,99%
pionv
32,27
26
0,57%
23
1
pozč
32,17
144
3,18%
78
18
rb
44,16
227
5,01%
rjVV
26,16
401
8,85%
290
90
tv
28,95
19
0,42%
17
vv
26,69
38
0,84%
20
4
vvp
24,90
76
1,68%
57
5
30,41
4.531
100,00%
2.783
521
Pregled gubitaka brigade u 1992. – 93.
137 pripadnika 1.lpbr je izbačeno iz stroja i nisu više na vojnom spisku-brojnom stanju. 57 poginulih, 1 umrlih, 3 samoubistvo, 61 teško ranjenih i 6 bolesnih koji su upućeni na dalje liječenje (nepovratni gubici brigade).
Prosječna starost boraca brigade u drugoj godini rata po popuni je oko 30 godina života. Prvi i drugi pješadijski bataljon su bili i dalje popunjeni preko formacije (422), dok je treći pješadijski bataljon bio popunjen ispod formacije. Pozadinska četa popunjena preko formacije (71), dok minobacačka četa 120mm od 66 pripadnika i baterija lrb 128mm od 67 pripadnika , nije formirana. Komanda i prištabske jedinice bili formirane u okviru formacije prebvišenim brojem boraca.
RATNI PUT TO opštine, 1.lpbr Prnjavor, 1.udarnog bataljona 1.KK „Vukova sa Vučijaka“ i 1/327.mtbr u 1992. godini trajao je 920 dana
ratište
Opstina
brigada
Dana
zapovjest
KM
%dana
Zapadno-Slavonsko
Nova Gradiška
329.okbr JA
166
odbrana
Nova Gradiška
4,17%
Derventsko
Derventa
TO opštine
57
odbrana-napad
Derventa
1,43%
Derventsko
Derventa
327.mtbr
109
napad
Derventa
2,74%
Derventsko
Derventa
27.mtbr
91
napad
Derventa
2,29%
Formiranje brigade
Prnjavor
1.lpbr
30
domobilizacija
Prnjavor
0,75%
Koridor
Derventa
1.lpbr
18
napad
Derventa
0,45%
Drenova
Prnjavor
TO opštine
14
odmaranje
Prnjavor
0,35%
Koridor
Derventa
27.mtbr
11
napad
Derventa
0,28%
Modričko
Modriča
27.mtbr
7
napad
Modriča
0,18%
Modričko
Modriča
lpbr
5
marš
Modriča
0,13%
Odžačko
Odžak
lpbr
16
napad
Odžak
0,40%
Prnjavor
Prnjavor
lpbr
27
odmaranje
Prnjavor
0,68%
Brodsko
Brod
lpbr
108
odbrana-napad
s.Grk- Sijek
2,71%
Gradačansko
Gradačac
lpbr
10
napad
Gradačac
0,25%
Brodsko
Brod
27.mtbr
114
napad
kasarna
2,87%
Teslićko
Teslić
lpbr
1
izviđanje
Teslić
0,03%
Jajce
Jajce
lpbr
3
napad
Jajce
0,08%
Dobojsko
Doboj
lpbr
27
odbrana
Stanovi
0,68%
Vozućko
Zavidovići
lpbr
89
odbrana
Stog
2,24%
Bratunačko
Bratunac
27.mtbr
9
odbrana
Bratunac
0,23%
Brojno stanje 1.lpbr u 1992.godini je 2.783 mobilisanih i prvi put raspoređenih boraca, ukupno ratno brojno stanje brigade 4.531 boraca, a prošlo kroz brigadu oko 6.340 boraca
Bez većih problema u toku dugog puta, 1.lp brigada Prnjavor stiže na Benkovačko ratište 4.11.1993. godine. Da naglasimo da je brigada do sada prošla dosta dugi ratni put, ali prijem koji su nam organizovali mještani i komanda 92. mt brigade sa komandantom ppuk. Bosanac Veljkom ostaće u nezaborav svima.
Ovo je bila prilika da se vrati dug MUP RSK na njihovo učešće u našoj operaciji „Koridor 92.godine“ i prodor za Srbiju i sjećanje na 31 poginuli i 84 ranjena pripadnika milicije RSK. Nešto ranije u početku iste godine na Benkovačko ratište oblazi i udarni bataljon „Vukovi sa Vučijaka“ Prnjavor sa 250 boraca.
Po naredbi komande 1. KK u sastav 3.pb ulazi i pješadijska četa „Vukovi “ poznata kao Prvi udarni bataljon 1 KK, Nastavite sa čitanjem →
