Kod Centralnog spomenika za 305 poginulih srpskih civila i vojnika u Skelanima kod Srebrenice i služen parastos i odata počast ubijenim Srbima iz ovog mjesta i susjednih sela, od kojih je 69 nastradalo na današnji dan prije 31 godinu.
5 .1 .2024 . godine u bratunačkom selu Kravica, parastosu za 158 Srba iz ovog mjesta i susjednih zaselaka stradalih u Odbrambeno-otadžbinskom ratu, od kojih su njih 49 ubile muslimanske snage iz Srebrenice na Božić 1993. godine.
Nakon parastosa prislužene su svijeće i položeno cvijeće uz spomen-krst u Kravici za 3.267 poginulih srpskih civila i boraca iz srednjeg Podrinja i Birča.
U porti Crkve Svetog proroka Ilije u Bjelovcu kod Bratunca 14.12. služen je parastos za 109 Srba iz Bjelovca i susjednih srpskih zaselaka Sikirić i Loznička Rijeka, od kojih je 68 ubijeno na današnji dan 1992. godine u napadu muslimanskih snaga iz Srebrenice i okolnih sela.
Bjelovac
Na ratištu Loznica i Kravica u opštini Bratunac učestvovali su ratne jedinice 1. i 3.mtb 27. motorizovane brigade 1. KK VRS . U borbama u rejonu brda Kunjarac u borbama za bazen, dana 16.12.1992. godine, poginuo je vojnik Knežević Željko, iz Smrtića, opština Prnjavor, pripadnik izviđačke jedinice Jude iz 1.mtb, a jedan pripadnik je ranjen. Drugi poginuli borac 1.mtb Marić Stanoje iz Štrbaca, poginuo 22.12.1992. godine u Pobrđe, Zalužje.[1]
Služen parastos ubijenim Srbima iz JežesticeBRATUNAC – Kod spomenika u bratunačkom selu Ježestica danas je služen parastos i prislužene svijeće za pokoj duša 39 ubijenih mještana u odbrambeno-otadžbinskom ratu, među kojima je osam žena, kao i za Srbe iz ovog sela stradale u Drugom svjetskom ratu.
brojni su pakleni i krvavi ratni dani, nerospavane noći. Poruke vojnika, plač civilnog stanovništva, koje nevino strada i stravične slike, koje nikada iz oka i mašte neće otići. Ponijela ih je i sa ratišta u Bratuncu kada je decembra 1992. godine vidjela masakriranih 109 srpskih duša, Djece, djevojaka, žena i staraca kojima su na zverski način živote ugasili Alijini bojovnici. Kada ie trebalo krenuti u cičoj zimi na najteže ratište u Bratunac i nije oklijevala. Tu je bila dobrovoiljac, jer nisam htjela da napustim svoju jedinicu, u kojoj je i moj brat. Desimir. Bilo mi je teško bez Zijade, jer je ona morala da ostane u našem sanitetu u Posavini. Tu cuču zimu, a još teže, paklene borbe, koje smo vodili se neprijateljskim snagama u području Bratunca i Srebrenice. Nikada neću zaboraviti koliko zlo može da proizvede ljudski rod nikada nisam mogla naslućivati. ali sem se na grozotama uvjerila. Gledela sam izmasakrirana tijela djece,djevojaka, starica i staraca. Užas je to što im je uređeno. a urađen o je samo što su Srbi. Meni doktoru Borisu Božiću iz Banje Luke i drugima u bijelim mantilima stala je duša Samo smo se nemo gledali. (Naš zavičaj Prnjavor, juni 1993. str 10 i Ženske duše, Nedelhjko Sančanin, Banja Luka 2001. str 47-48)
1.mtb Dubočac
27.mtbr VRS na teslićkom ratištu
potpukovnik Zvonimir Zih
O stanju 1.mtb komandant major Zvonimir Zih redovnim borbenim izvještajem od 2.7.1993.g. izvještava komandu 27.mtbr:
Muslimanske snage raspoređene u gradu Zavidoviću i gradu Maglaju vrše neviđeni teror nad stanovništvom hrvatskim i srpskim. Ekstremisti SDA preuzeli su komandu nad vojskom, tz. Komandant Lendo komanduje vojskom u gradu Zavidoviću.
Osnovni cilj muslimanrskih snaga je spojiti grad Zavidoviće, grad Žepu, presjeći komunikaciju iz Teslića ka Novom Šeheru i staviti naše snage u okruženje. Trenutno u gradu Zavidoviću ima civila, ali kretanja, koja smo osmatra li sa križa (Vinište) su veoma rijetka . Do sada je primjećeno izvlačenje civila glavnom komunikacijom ka Kaknju koji je jedini izlaz za Muslimane.
Muslimanski fenatici grčevito brane grad Zavidoviće, a u dosadašnjem periodu uspjeli su iz grada potisnuti jedinice HVO na liniju: Kneževići – tt375, Kremenjaši- Karaula (TT 513)- Debelo Brdo – Pleć (kota 276) i u nekoliko navrata muslimanske snage su izvodile i napade na jedinice HVO do vremena utvrđivanja linije.
Muslimanski fanatici su raspoređeni na svojoj liniji odbrane po grupama se 3-5 vojnika se mitraljezom M84 i rasprskavajućom municijom po dominantnim objektima. Veoma aktivno djeluju snajperi se bočnim vatrama i unakrsnim vatrama. Način rada snajpera, je da ostave po dubini snajperistu koji djeluju u leđa jedinicama koji napreduju. Snajperisti djeluju i sa drveća. Neprijatelj j u početku slabo bio utvrđen ali sada je postigao treći stepen utvrđenje i dalje radi neprekidno na izradi bunkera za mitraljeska gnijezda .
Do sada su otkrivene slijedeće vatrene tačke: mitraljeski bunkeri duž linije, a posebno iz rejona groblje u s.Dubravica i bazena, BsT u rejonu Dubravica, i djelovenje MB82 i120 djeluje iz rejona Podubravlje i Potkleče.Neprijatelj raspolaže se protivoklopnim sredstvima: zolje, ose, i por.
Zaključak:
Muslimanske snage u gradu Zavidoviću ne treba podcijeniti, ali ih i precjeniti, jer se radi o takvom neprijatelju da kad se načne linija ipak bježe i povlače se.
1.mtb sa lab PVO 20/3, topom T12, BVG i tv T55, vrši pripreme za uvođenje na položaje na liniju:tt375 – Kremenjaši – Karaula – Dubrava.
1.mtb izišao u rejon Novi Šeher sa 268 vojnika sledećeg sastava:
1.mtč, sa komandirom K1K Đurđević Brane sa 106 boraca
2.mtč, sa komandirom sv Todorović Nenad sa 92 borca,
MB82mm sa 34 borca,
MB 120mm sa 28 boraca,
Strela 2M sa 6 boraca, i
Pozadina sa 34 pripadnika,
UKUPNO 300 BORACA
Ima i 39 boraca iz 3.mtb, koji su minobacačlije.
Borci 1.mtb su do sada od rata pa do ovog vremena uglavnom držali linije, a ime negdje oko 20 boraca „Jude“ koji se mogu koristiti kao udarne grupe.
Zaključak
Dana 2.7.1993. godine u vremenu od 8,00 časova 1. mtb. izvršio je marš pravcem: Derventa – Teslić – Novi Šeher razmjestio se u rejonu Novi Šeher ( škola).
U vremenu od 15.00 časova održan je sastanak sa komandantima jedinica koje je poveo komandant 1. KK, general Ta1ić i komandant OG Doboj pukovnik Arsić. Na sastanku su učestvovali komandanti počinjenih jedinice i komandant 111.brigade HVO. Oformljena je TG-2 u čiji sastav su ušle: 27.mtbr, lpbr ozrenska, lpbr Teslićka, 2.okb i jedinice HVO 111.brigade HVO.
Komandant OG – Doboj dao je procjenu muslimanskih snaga:
da nema kraja rate bez vojnog poraza muslimanskih snaga,
uspostaviti saradnju sa jedinicama HVO,
oformiti TG—2,
uvesti snage TG—2 u ofanzivna borbena na pravcu: Zavidovići – Vozuóa i Zavidovići – Kakanj i što prije izbiti na liniju: Djedovi, brdo Nemila, Mukotići, i
uspostaviti saobraćaj: Zavidovići-Maglaj – Doboj i Jelah – Doboj,
zauzeti desnu obalu rijeke Bosne.
mtb sa tč i lav PVO 20/3 izvodi napad na b/d na grad Zavidovióe. Sadejstvuje sa jedinicama HVO, razbiti snage vojske muslimanske i što prije izbiti na liniju: ivicu grada Zavidoviói i posjesti desnu obalu rijeke Bosne.
RASPORED SNAGA
1.mtb se raspoređuje po slijedećem:
1.mtč, komandir K1K Đuršević Brane, sastava: boraca Trstenaca i Prnjavočana, ukupno ima 106 boraca.
Od komandira vodova ima Milinković Milana i Nedić Zorana, vodnika Dušanić Radenka, stariji vodnik Debeljak Sretko, i Šikarac Slobodana.
Ista četa posjeda liniju desno: Kremenješi, lijevo Karaula i tijesno sadejstvuje sa jedinicama HVO, koji su u borbenom rasporedu 1. mtč. i neposredni su vodići po pravcima.
KM bataljona razmjestiti u rejon Kremenjaši.
PKM bataljone razmjestiti u rejonu Osova.
BVG razmjestiti na VP Jaz s.od Osove 300 m od puta.
Uz komandu bataljona nalazi se Zlatomir Dedić PK za OBP i kapetan Aulić Srećko PKMV , Tomaš Petar PKPo.
Lav PVO 20/3 u rejonu Stražbenica.
mtč , četom komanduje str.vod Todorović Nenad a glavni rukovodilac rada je kapetan Dane Šušak i ista čete je raspoređena u rejonu Karaula, Dubrava, Vrbica .
Tenkovski vod raspoređen u rejonu Kačarin sa 5 tenka i 1 OT M84 i 2.tenkovski vod u rejonu Karaule sa 3 tenka i jednim OT M—60, tenkovi tipa T—55.
1.mtb je u neposrednom rasporedu sa 2.bojnom „Marko Prandić“ koja je pod komandom bojnika Ivice Širića.
KM bataljona i KM 2.bojne/111.brigde HVO u rejonu Kremenjaši“.
U prvoj fazi, već 1.7.1993. godine naredbom komande Operativne grupe „Doboj“ formirana je Taktička grupa 2 (TG-2) u čiji sastav su ušle sljedeće jedinice: Prva tenkovska, l lP13a ozrenska brigada „ Četvrtu; motorizovana : iz sastava 27. motorizovane brigade i 1. teslićka pbr, 1. ozrenska pbr, 4.mtb 27.mtbr i Prvi oklopni bataljon iz sastava 2. oklopne brigade. Komanda 27. motorizovane brigade je ujedno vršila i funkciju komande Taktičke grupe 2. U drugoj fazi, tokom jula i avgusta, naređenjima komande Operativne grupe „Doboj” i komande G1avnog korpusa VRS, u zonu odgovornosti Taktičke grupe 2 upućuju se, sa kompletnim lјudstvom i borbenom tehnikom, Dobojska laka pješadijska brigada, Osinjska laka pješadijska brigada, 27. motorizovana brigada[1] i Haubički divizion 122 mm iz sastava 1. MAP-a, a u prvoj polovini septembra i ratnom slavom ovjenčana 16. motorizovana brigada.
Susjedne jedinice koje su sadejstvovale
Brigadi u izvođenju borbenih dejstava, su bile:
Na sjevernom dijelu teslićkog ratišta: lijevo 16.motorizovana brigada pod komandom potpukovnika Vlade Topića, desno Dobojska brigada pod komandom majora Miloja Misirače te Osinjska brigada komandom majora Drage Ličine. o
Na južnom dijelu teslićkog ratišta: lijevo jedinice HVO, lesno 22. pješadijska brigada pod komandom majora Janka Trivića.
U zoni odgovornosti Brigade borbeno su djelovale: 27. motorizovana brigada[2] sa komandnim mjestom u rejonu sela Studenci pod komandom potpukovnika Boška Peulića, tenkovski batalјon iz sastava 2.oklopne brigade pod komandom majora Stamenka Novakovića i Haubički divizion 122 mm sa vatrenim položajem i komandnim mjestom u selu Studenci pod komandom kapetana Milorada Zrnića.
U ovom periodu je značajno istaći i sadejstvo i neprocjenjivu pomoć u sanitetskom obezbjeđenju borbenih dejstava od strane vazduhoplovne brigade VRS (dva do tri helikoptera za evakuaciju ranjenika stacioniranih u rejonu komandnog mjesta Prve teslićke brigade) i hirurške ekipe iz Banje Luke koja je neprekidno zbrinjavala ranjenike u Domu zdravlјa u Tesliću.
Lješnica 1993.
Zbog sve intenzivnijih borbenih dejstava na južnom dijelu ratišta i veličine zone odgovornosti Teslićke srpske brigade, koji u velikoj mjeri otežavaju efikasnost rukovođenja i komandovanja, komandant Taktičke grupe 2 pukovnik Boško Peulić[3] donosi odluku da se Treći i Peti pješadijski batalјon Teslićke srpske brigade sa pripadajućim zonama odgovornosti u potpunosti pretpodčine 27. motorizovanoj brigadi, čime je zona odgovornosti Teslićke srpske brigade znatno smanjena pa je na prednjem kraju odbrane obuhvatala granice: lijevo rijeka Usora, desno Smolin (uklјučno), a po dubini planinski vijenac Borja.
11.2.1993.
Glas Srpske 11.2.1993.
Borbene aktivnosti jedinice „Vukovi sa Vučijaka“ na Benkovačkom ratištu u proljeće 1993. godine.
Stanje u zoni odgovornosti TG-3 na dan 27.6.1992. u KM s, Foča[1]
U zoni odgovornosti TG-3 brane se ustaške snage čiji tačan raspored i jačina nisu utvrđeni. Do sada utvrđene vatrene tačke su:
tenk zapadno od Velike na tt 252
OT istočno od tt 252 za oko 100m,
tenk istočno od crkve u Plehanu za oko 400m,
top u rejonu tt 278 Seline.
Moral neprijatelja je na niskom nivou zbog svakodnevnih gubitaka teritorije, ljudstva i tehnike.
2. Odluka komandanta TG-3 u toku 28.6.1992. god i dalje svim snagama TG-3 izvršiti napad na ustaške snage i snage zelenih beretki u zoni odgovornosti g/s pravcem: Tomasovo brdo – modran – Lužani bosanski, a p/s pravcem: Karaula- Cerik.
U bližem zadatku ovladati linijom : Gornja Bišnja /tt169/-s.Ravlilići-s.Mlinari-s.Grubišići-tt266-tt267/Vis/-k232 /Velika/.
Borbena dejstva 4.mtb 27.mtbr VRS, po borbenim izvještajima:
10.7.1992.
Kod neprijatelja nije bilo uočavanje novih vatrenih tačaka.
Jedinice 4.mtb na položaju i u pripravnosti, a borbene aktivnosti nisu preduzimane.
problemi oko napuštanja jedinice, samovoljno, ne preduzimaju se mjere sprečavanje,
otežano pozadinsko obezbjeđenje jedinice
12.7.1992.
u toku dana položaji 1.čete gađani su iz MB. Ujutro je iz pravca s. Bošnjaka bilo pripucavanje iz pješadijskog naoružanja. Preko puta u s. Svaguši pogođena je jedna kuća MB minom. Ispod groblja 100m na lijevoj strani pogođena je još jedna kuća.
11.7.1992. u popodnevnim časovima iz pravca Dimnjača neprijatelj po položajima 3.čete ispalio nekoliko mina, a oko ponoći došlo je do pješadijskih provokacija.
Na provokacije nije se odgovorilo.
13.7.1992.
U toku dana neprijatelj je haubicama i MB gađao položaje bataljona po cijeloj dužini linije odbrane. Tom prilikom stradalo je jedno civilno lice. Primjećeno je da je neprijatelj sa položaja lijevo od Markovca gađao MB položaje naše 1.čete. Iz pravca Olujića (s.Kuljenovci) bilo je pješadijske vatre -provociranja nazih položaja prema 2.četi. U toku dana primjećeno je i grupisanje i spuštanje neprijatelja sa obronka Markovca sve bliže našim položajima.
Jedinice bataljona nisu izvodile veće aktivnosti, osim izviđačkih grupa.
i dalje problemi u oblasti samovoljnog napuštanja jedinice.
U pozadinskom dijelu, nezadovoljstvo sa kvalitetom hrane.
15.7.1992.
U toku dana bataljon po naređenju komande brigade, izbio na liniju putem s.Olujići do ivice šume, desno s.Mamići, lijevo k.172 i dalje putem Bošnjaci. Stanje je bilo u redu, sve dok se 8 pripadnika iz 3.mtb nije povukao, pa je bataljon ostao bez desnog susjeda oko 17.40 časova. U to vijeme neprijatelj je udario sa boka i poginuo je pripadnik Topić Rajka Predrag, rođen 1967. godine u Gornjoj Ilovi, opština Prnjavor. Zadobio je prostrelnu ranu snajperskim metkom kroz srce. Tada je 2.vod 3.čete, kojem je pripadao ppoginuli , povukao sa desnog boka i 2.četa bataljona ostala bez desnog krila. Neprijatelj je tada žešće napao, pa su se jedinice bataljona morale povući na polanu liniju. Takođe se povukao i 1.vod 2. čete, pa je na iniju upućeno svo raspoloživo ljudstvo, bolesni i pošteđeni.
veliki problem u očuvanju morala jedinice jer sa relativno malim brojem , oko 90 pripadnika, brani se velika linija.
po projceni problem je i sa 3.mtb,
uspostavljeno sadejstvo sa 1.mtb i radi njih bataljon je ostao na zauzetoj liniji.
Milena Slijepčević, predsjednik KSS Palačkovci
Milena Slijepčević, poginuo suprug u 27.mtbr, N.Sančanin, Ženske duše, str.34-35, Banja Luka, 2001.
U posjeti 1.mtb KSS
Kolo srpskih sestara u posjeti 27.mtbr, N.Sančanin, Ženske duše, str.38-39, Banja Luka, 2001.
Nastić Slavica
Slavica Nastić, boličarka 1.mtb, o borbama na Bijelom brdu: Čini mi se da nikada neću moći zaboraviti 30. i 31. 7.1992 godine. bilo je to pod Markovcem, u Kuljenovcima. Paklena bitka naših snaga sa ustašama, koje nadiru sa Bijelog brda. Ustaljeno pravilo komandanta Vitomira Đurđevića i Dane Šuška da se sanitetska službe nalazi u najbližoj zoni, takoreći u prvim borbenim redovima. Nismo očekivati neprijateljski napad. Bilo je to iznenada, tako da se bataljonski ljekar do početka tog stravićnog ratnog plana nije vratio sa zadatka. Ja i moja koleginica iz prnjavorskog Doma zdravlja, medicinska sestra Zijada Ćuran same smo bile u sanitetu , brzu medicinsku pomoć pružile smo za 45 teže i lakše ranjenih. Najsrećniji smo bile kada smo saznale da je svih 45 renjenih ostalo u životu, što znači da je i prva pomoć bila blagovremena i stručna. (Naš zavičaj Prnjavor, juni 1993. str 10 i Ženske duše, Nedeljko Sančanin, Banjaluka, 2001. str 48).
Bitka u Beglucima, kaze Zoran Kanjski, komandir „Juda“ u 1.mtb za Naš zavičaj Prnjavor od juna 1995. godine, str.3.
1995. VI
Ostaje trajno u sjećanju. Rastjerali smo Turke, ali su se iznemada pojavili Hrvati. Izmiješali smo se sa njihovim bojovnicima, a spasili smo se zahvaljujući jednom našem borcu i njegovim nadimkom „Jozo“. Bio je to Zoran Sančanin, momak od koga se zaista imalo šta naučiti. Naravno i tu, u Beglucima“ presudila je nača hrabrost, volka i upornost.
Poginuli pripadnici inžinjerijskog bataljona 27. mtbr. 31.8.1992. godine.
Čelaruši inžb
DRAGAN (Pero) JOVIĆ, rođen 12.3.1964. godine Gornji Detlak, opština Derventa. Poginuo u borbama 31.8.1992. godine rejon Bijelo Brdo (Čelaruša) – Derventsko ratište. Pripadnik inžinjerijskog bataljona 27. Mtbr. Sahranjen Detlak – Derventa. BORISLAV (Teodor) PETКOVIĆ, rođen 25.8.1962. godine Drijen, opština Derventa. Poginuo u borbama 31.8.1992. godine rejon Bijelo Brdo (Čelaruša) – Derventsko ratište. Pripadnik inžinjerijskog bataljona 27. mtbr. Sahranjen Drijen – Derventa. ZORAN (Vid) SIMIĆ , rođen 10.2.1964. godine Agići, opština Derventa. Poginuo u borbama 31.8.1992. godine rejon Bijelo Brdo (Čelaruša) – Derventsko ratište. Pripadnik inžinjerijskog bataljona 27. mtbr. Nema podataka gde je Zoran sahranjen.
ZORAN (Zdravko) MILANКOVIĆ, rođen 5.7.1966. godine Donji Palačkovci, opština Prnjavor. Poginuo u borbama 31.8.1992. godine rejon Bijelo Brdo (Čelaruša) – Derventsko ratište. Pripadnik inžinjerijskog bataljona 27. mtbr. Sahranjen Palačkovci – Prnjavor. DUŠКO (Pero) RUDONJIĆ, rođen 22.10.1973. godine Кremna, opština Prnjavor. Poginuo u borbama 31.8.1992. godine rejon Bijelo Brdo (Čelaruša) – Derventsko ratište. Pripadnik inžinjerijskog bataljona 27. mtbr. Sahranjen Кremna – Prnjavor.
SLOBODAN (Zdravko) TULIĆ, rođen 1.12.1964. godine Čorle, opština Prnjavor. Poginuo u borbama 31.8.1992. godine rejon Bijelo Brdo (Čelaruša) – Derventsko ratište. Pripadnik inžinjerijskog bataljona 27. Mtbr. Nema podataka gde je Slobodan sahranjen. DRAGOLJUB (Sredoje) SARIĆ, rođen 1.9.1952. godine, Drenova, opština Prnjavor. Poginuo u borbama 31.8.1992. godine rejon Bijelo Brdo (Čelaruša) – Derventsko ratište. Pripadnik inžinjerijskog bataljona 27. mtbr. Nema podataka gde je Dragoljub sahranjen.
ŽELJКO (Neđo) LUКAJIĆ, roćen 2.1.1971. godine Кremine, grad Banjaluka. Potporučnik poginuo u borbama 31.8.1992. godine rejon Bijelo Brdo (Čelaruša) – Derventsko ratište. Pripadnik inžinjerijskog bataljona 27. mtbr. Sahranjen Glamočani – Laktaši.
IVICA (Anto) MAJDANDŽIĆ, rođen 1.2.1963. godine Banja Luka, grad Banja Luka. Potporučnik poginuo u borbama 31.8.1992. godine rejon Bijelo Brdo (Čelaruša) – Derventsko ratište. Pripadnik inžinjerijskog bataljona 27. Mtbr. Sahranjen u Banja Luci.
Pogled sa Nemića, desna obala r.Drine na objekat Kunjarac u opštini Bratunac, objekat destva Juda 1.mtb. Desno je put za rudnik Sase i dalje za Srebrenicu.
Zapažanja oko borbe za oslobođenje Dervete- grupa 27.mtbr Soko :Borbe za Derventu 27.1.2021.
Izvlačenja
Prvenstveno u ovom tekstu se obraćam pripadnicima čete vojne policije i brigadnim izviđačima 27. mtbr. koji su u ratu od samog početka do kraja bili stub naše brigade. Nije bilo borbenih dejstava a da ti borci nisu učestvovali.Povod samog teksta je operacija “Koridor 92”, i nedavni dokumentarni – igrani film “Koridor 92” koji je urađen tako kako je urađen (ne želim o njemu da polemišem).Jučerašnji video zapis Bijelo Brdo avgust 1992. godine, kao administrator ja nisam autor ni jednog ni drugog, ni filma ni video zapisa.Što se tiče video zapisa to je arhivska građa, teško je obuhvatiti, napisati, prvo pravac odbrane, zatim oslobođenja objekata oko Dervente. Akcije 2. i 12. maja, 13. maja na Markovcu, ulasku naših jedinica 27. mtbr. u sam objekat Doma vojske JNA u samom gradu – Derventu.Napredovanje do samog Bijelog Brda, pa pravac odbrane Sedići (tt 215), objekat Kalačka (tt 152), Raščići (tt 115), Begluci, objekat Bemići (tt 155), objekat Gradac (tt 165) sve ovo sa malim ostupanjem.Na neki način Bijelo Brdo je već tada bilo u poluokruženju.Samo Bijelo Brdo mnoge jedinice su pokušale zauzeti, počevši od 5. juna pa sve do 25. na 26. avgusta kada su rejon Čelarušu (tt 184) i rejon Kostreša (tt 148) zauzele jedinice čete vojne policije i brigadni izviđači 27. mtbr zanimljiv podatak da smo oslobodili te objekte bez artiljerijske podrške.Samim tim pravac neprijateljske odbrane nije imao drugog izbora nego povući se sa objekta na Bijelom Brdu (tt190).Ovo ne pišem zato što mi pripadnici 27. mtbr. ne znamo koje šta oslobodio, nego da nam ne pišu neki koji nisu učestvovali u oslobođenju pomenutih objekata.Znam da je teško napisati jedan tekst da budu svi zadovoljni. Ali kada bi se uključili svi autentični akteri mogli bi napisati i ostaviti pokolenjima.Ne radi omalovažavanja ostalih jedinica Vojske Republike Srpske već radi istine. Više sam nego siguran da će neko za 20,30,50 godina pisati na osnovu arhivske građe.Ako se bude pisalo na osnovu sumnjive arhivske građe mogli bi se zapitati dali je 27. mtbr. uopšte bila učesnik TG-3?Toliko od mene. Razmislite dobro. (Karta : Pravci izvlačenja i spasavanje nejači iz Dervente, zbeg od hapšenja i pogroma. Jedini prolaz, nakon postavljanja barikada na svim putnim pravcima i zabrane dolaska u Derventu na posao ili nekim drugim poslom.)
Akcija čete vojne policije i idč 27.mtbr, zapis Grupa Soko 27.mtbr 13.12.2023.)
U leto 31.8.1992 godine četa vojne policije i brigadni izviđači (operacija „Koridor“) bili su dan – noć u borbenim dejstvima , toga dana u rejonu Čelaruše – Derventsko ratište, dolazi do zauzimanja zgrade u voćnjaku „ekonomije“. Pre ulaska u samu zgradu naši borci ubacuju ručnu bombu, zgrada je veoma dugačka.
Beleuzov Švabo
Borac Beleuz ulazi u zgradu i bukvalno naleće na vojnika, u tom trenutku nije znao koje vojnik, prilazeći tom vojniku koji je govorio nešto na nemačkom jeziku. Pripadnik čete vojne policije Beleuz, pomislio je da je neka šala, često su se saborci šalili rečima na nemačkom (apetiten klisen vas prcenzi mene niks) nije moglo promaći oštrom oku našeg saborca da vojnik ima kalašnjikov u ruci, maskirne pantalone i crnu majicu kratkih rukava, na majici je bilo veliko slovo „U” i natpis „hrabra vojska 1941 – 1954“ sekunde su odlučuvale koji će pre da odreaguje na našu sreću pripadnik čete vojne policije, Beleuz je pre odreagovao.
Tom priliko zarobljen je pripadnik neprijateljske vojske, pripadnik HOS-a Oliver Švajkard , rođen 13.5.1970 godine, nemac. Kolika je bila bliskost da je Oliver iz ruke u ruku dao svoj kalašnjikov našem Beleuzu. Oliver je tada bio lakše ranjen od gelera ručne bombe u nogu. Oliver prebačen je u komandu u Kulini. Ovo je jedan od primera čojstva u ratu pripadnika 27. mtbr.
Ko zna zbog čega se Oliver prabacuje u zatvor u Istočno Sarajevo?! Pod nejasnim okolnostima uspeva preći na stranu koju kontroliše 1. korpus tzv. A RBiH, od 1993 godine do kraja rata bio je pripadnik 101. mtbr tzv. ARBiH.
Naš Beleuz je tri puta ranjavan u ratu, svaki put u sa lakšim ranjavanjem, prve godine posle rata u požaru zadobio je teže povrede tada je izgorila kuća u kojoj je spavao. Časan u ratu pozitivan u miru.
[1] Zapovjest za napad komandanta TG-3 puk Slavka Lisice, Komandant bez potrebe, Banja Luka 2000, str.24
