Broj korisnika prava BIZ u gradu Prnjavor sa stanjem 30.9.2022. godine- 5.923, a 30.10.2023. je 5.867
RVI – LIČNA INVALIDNINA 994 KORISNIKA
Broj korisnika prava BIZ u opštini Prnjavor stanje 30.9.2018. godine 6.387
Broj korisnika prava BIZ u opštini Prnjavor stanje 31.10.2017. godine 6.452
U 2023. godini na području grada ima 970 RVI korisnika lične invalidnine. Osnovica za isplatu lične invalidnine je 793KM, a isplaćuje se prema deset kategorija invalidnosti (1. kategorija 130% od osnovice, 2. 100%,3. 55%, 4. 41%, 5. 36%, 7. 18%, 8. 9%, 9. 6 i 10. kategorija 5% od osnovice.)
Vlada Republike Srpske na 53.sjednici održanoj 18.1.2024. godine.je donijela i Odluku o visini osnovice za obračun primanja za 2024. godinu predviđenih Zakonom o pravima boraca, vojnih invalida i porodica poginulih boraca Odbrambeno-otadžbinskog rata Republike Srpske. Osnovica za obračun primanja za 2024. godinu utvrdi u iznosu od 874,30 KM. [7]
Obračun primanja po navedenoj osnovici u 2024. godini će se vršiti za 45.150 korisnika, od čega za 28.966 korisnika lične invalidnine i 16.184 korisnika porodične invalidnine.
I OVE GODINE MANJI BROJ KORISNIKA PRAVA
Prema podacima iz informacije o otvarivanju prava u BIZ u gradu Prnjavor za 2023. godini, a na osnovu podataka iz informacionog sistema boračko-invalidske zaštite, Odjeljenje za boračko-invalidsku zaštitu obezbjeđuje ostvarivanje prava prema pregledu broja korisnika boračko-invalidske zaštite sa područja grada Prnjavor [1]:
| Status korisnika | 2019. | 2022. | 2023. |
| Ratni vojni invalidi | 1080 | 1021 | 994 |
| Članovi porodica poginulih boraca | 445 | 386 | 375 |
| Članovi porodica umrlih ratnih vojnih invalida | 59 | 54 | 57 |
| Korisnici posebnih mjesečnih primanja | 24 | 20 | 20 |
| Civilne žrtve rata | 28 | 25 | 23 |
| Aktivni kategorisani borci | 4615 | 4417 | 4.398 |
| Ukupno: | 6257 | 5.923 | 5.867 |
[1] opšti trend je smanjenje broja korisnika. Samo po osnovu umrlih do 30.9.2019. godine prestalo je pravo za 68 korisnika , i to 19 porodične invalidnine i 17 za RVI i 28 kategorisanih boraca. Inače od 1991. do 2019. godine umrlo je 1.342 korisnika prava na području opštine.
[2] U odnosu na broj stanovnika opštine od 34.357 po zadnjem popisu stanovništva opštine.
PRAVA BORACA-broj ostvarenih prava na području grada Prnjavor
U 2019. utvrđen status i kategorija borca za 5.473 lica. Od ovog broja neaktivno je 745 rješenja (umrli, odselili ili iz nekih drugih razloga).
U 2022. godini ukupno je utvrđen status i kategorija borca za 5.808 lica. Od ovog broja neaktivno je 1.391 rješenja (umrli, odselili ili iz nekih drugih razloga).
U 2023. godini ukupno je utvrđen status i kategorija borca za 5.901 lica. Od ovog broja neaktivno je 1.503 rješenja (umrli, odselili ili iz nekih drugih razloga).
Izmjenom uredbe o boračkom dodatku utvrđeno je pravo na mjesečni borački dodatak za sve kategorije boraca koji imaju učešće u zoni borbenih dejstava, bez obzira na godine života. Sa 31.10.2023.godine podnešeno je 2168 zahtjeva za borački dodatak, a riješeno je 723 i podnesen je 121 zahtjev za kategorizaciju.
| rbr | NAZIV PRAVA | 2019. | 2022. | 10/2023. |
| 1. | Godišnji borački dodatak | 1295 | 969 | 903 |
| 2. | Mjesečni borački dodatak | 983 | 1219 | 1308 |
| 3. | Naknada odlikovanom borcu (50%) | 55 | 52 | 551 |
| 4. | Naknada odlikovanom borcu (70%) | 4 | 3 | 3 |
| 5. | Zdravstvena zaštita | 22 | 271 | 281 |
| 6. | Mjesečno novčano primanje[3] | 12 | 21 | 22 |
| 7. | Mjesečno novčano primanje nezaposlenih boraca mlađih od 60 godina | 187 | 154 | |
| 8. | NP socijalno ugroženim borcima od I -V kategorije,/za ogrev | 72 | 258 | |
| Ukupno | 2371 | 2.794 | 2.980 | |
[3] Radi se o borcima koji u smislu propisa o penzijsko-invalidskom osiguranju, ne mogu ostvariti pravo na starosnu penziju jer ne ispunjavaju propisane uslove. Mjesečno novčano primanje iznosi 187,84 KM, a pripada od 1.jula 2018. godine, bez obzira kada je zahtjev podnesen.
Do 2022. godine je evidentirano 8.360 učesnika rata ili 24,33% u odnosu na popis stanovnika opštine Prnjavor.
Ukupan broj aktivnih rješenja o statusu i kategoriji borca je po sledećim kategorijama:
| Kategorije borca | 2019. | 2022. | 10/2023. |
| borci 1. kategorije | 1.810 | 1.735 | 1.706 |
| borci 2. kategorije | 256 | 260 | 263 |
| borci 3. kategorije | 339 | 342 | 342 |
| borci 4. kategorije | 435 | 431 | 439 |
| borci 5. kategorije | 298 | 320 | 323 |
| borci 6. kategorije | 339 | 407 | 405 |
| borci 7. kategorije | 1081 | 922 | 920 |
| Ukupno | 4618 | 4.417 | 4.398 |
PRAVA VOJNIH INVALIDA ZA LICA
| rbr. | NAZIV PRAVA | 2019. | 2022. | 10/2023. |
| 1. | Lična invalidnina 1. kategorije | 9 | 8 | 8 |
| 2. | Lična invalidnina 2. kategorije | 61 | 57 | 55 |
| 3. | Lična invalidnina 3. kategorije | 23 | 22 | 22 |
| 4. | Lična invalidnina 4. kategorije | 62 | 55 | 54 |
| 5. | Lična invalidnina 5. kategorije | 91 | 83 | 83 |
| 6. | Lična invalidnina 6. kategorije | 171 | 166 | 160 |
| 7. | Lična invalidnina 7. kategorije | 122 | 117 | 115 |
| 8. | Lična invalidnina 8. kategorije | 234 | 220 | 210 |
| 9. | Lična invalidnina 9. kategorije | 212 | 200 | 196 |
| 10. | Lična invalidnina 10. kategorije | 95 | 93 | 91 |
| Ukupno: | 1080[5] | 1.021 | 994 | |
Broj korisnika prava članova porodice poginulog borca u 2019. je 450, broj ostvarenih prava po ovom osnovu je 1.010, među kojima prava na naknadu porodici odlikovanog borca[4] ostvaruje 372 korisnika, kao i 60 korisnika prava na zdravstvenu zaštitu. Uvidom u tabele se primjećuje da se smanjuje broj korisnika prava na ličnu i porodičnu invalidninu.
[4] U 2019. godini posmrtno je dodjelјeno 4 odlikovanja (SGRS 55 od 28.6.2019. godini ), u 2018. godini (SGRS, broj 60 od 4.7.2018.g.) 8, u 2017. godini (SGRS, broj (SGRS, broj 62 i 86/17), 12 a u 2016. godini 12 Medalјa zasluga za narod, ukazom predsjednika Republike Srpske za opštinu Prnjavor.
372 korisnik porodičnih prava sa priznatim pravom odlikovanog borca po odlikovanjima u 2018. godini u opštini
- Medalja majora Milana Tepića 11
- Medalja zasluga za narod 307
- Oredne Milkoša Obilića 3
- Srebrena medalja za hrabrost 12
- Zlatna medalja za hrabrost 25
Nadležno odjeljenje opštinske uprave vodi 574 kao poginuli borci, a pravo na naknadu porodici odlikovanog borca ostvaruje 372 korisnika.
Boračka organizacija opštine Prnjavor, javno je objavila da, vodi podatke za 626 poginulih i nestalih boraca ili 1,33% od ukupnog stanovništva opštine po popisu od 1991. godine i pored toga što opština Prnjavor nije bila u zoni borbenih dejstava.[6]
Na osnovu ukaza predsjednika Republike Srpske , broj 01-1220/94 od 28.06.1994. godine pripadnicima Prnjavorske brigade i Ratne jedinice „Vukovi sa Vučijaka“ koji su se istakli junačkim podvizima u oružanoj borbi i predstavljaju naročit primjer junaštva, a istovremeno su znaci priznanja za djela i rad koja zaslužuju poštovanje i isticanje, Predsjednik Republike Srpske dodjeljuje odlikovanja ORDEN MILOŠA OBILIĆA.
Broj korisnika invalidske penzije, kod kojih je uzrok invalidnosti povreda zadoboijena za vrijeme vršenja vojne dužnosti u oklonostima oružanih sukoba, odnosno bolest koja je uzročno-poslednično vezana za te sukobe:
Stupanjem na snagu Zakona o izmjenama i dopunama Zakona o posredovanju u zapošljavanju i pravima za vrijeme nezaposlenosti ( „Službeni glasnik RS, broj 94/19) i Zakona o izmjenama i dopunama Zakona o zdravstvenom osiguranju ( „Službeni glasnik RS, broj 94/19) Zavod za zapošljavanje nije više imao obavezu prijavljivnja nezaposlenih lica na zdravstveno osiguranje, tako da se ovom odjeljenju obratio veliki broj naših korinika radi ostvarivanja pomenutog prava. Do sada je izvršena prijava na zdravstveno osiguranje, putem Ministarstva rada i boračko-invalidske zaštite, za 624 korisnika sa područja naše opštine.
Pravo na prioritet u zapošljavanju i podsticaj za zapošljavanje i samozapošljavanje. Dosta teškoj situaciji korisnika prava doprinosi i nezaposlenost, gdje je do sada na evidenciji Biroa za zapošljavanje evidentirano, do 30.09.2022 . godine: 68 boraca, 73 djece poginulih boraca i 19 ratnih vojnih invalida. Iz kategorije djece poginulih boraca zaposleno je 14 lica , a iz reda demobilisanih boraca 15 lica. Sredstva iz Programa za samozapošljavanje ostvarilo je 20 boraca i dvoje djece poginulih boraca. Odlukom Vlade je u 2022.godini isplaćena jednokratna novčana pomoć od 1.000,00 KM za 73 lica sa statusom djece poginulih boraca.
Pregled broja korisnika invalidske penzije:
| status | % | INV.PEN. | 100% | 30% | 40% | 50% | 60% | 70% | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Kategorisani borac | 5 | 8,62% | 5 | ||||||
| RVI | 52 | 89,66% | 28 | 13 | 3 | 3 | 3 | 1 | 1 |
| RVI MUP | 1 | 1,72% | 1 | ||||||
| UKUPNO | 58 | 100% | 31 | 13 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 |
U odnosu na procenat uzoroka invalidnosti (povreda ili bolest) na ukupnu invalidnost, najviše je bez procenta i 100%
Tomić Srđan
[1] Informacija o ostvarivanju prava porodica poginulih i nestalih boraca, ratnih vojnih invalida, boraca i civilnih žrtava rata u opštini Prnjavor u 2022. godini , usvojena na 18.sjednici SO-e Prnjavor, održane 7.12.2022. godine .
Informacija o ostvarivanju prava u 2023. godini, usvojena je na sjednici gradske skupštine održane 27.12.2023. godine.
U Republici Srpskoj, prema podacima MInistarstva rada i boračko invalidske zaštite u oktobru 2017. g. , ima 32.537 korisnika ličnih invaldnina (3,39% RVI opštine Prnjavor).
Ličnu invalidninu I kategorije prima 514 lica (ili 2,14% opštine), II kategorije 1.238 ( 5%), III kategorije 913 ( 2,73%), IV kategorije 1.900 ( 3,47%), V kategorije 2.548 (3,68%), VI kategorije 4.210 ( 4,25%), VII kategorije 4.553 ( 2,74%), VIII kategorije 6.355 ( 3,90%), IX kategorije 6.891 ( 3,03%) i X kategorije 3.415 ( 2,54%). Vidljivo je da je više od polovine RVI su nižim kategorijama invaliditeta (podaci iz časopisa RVI RS broj 4 od decembra 2017. godine).
Visina lične invalidnine po kategorijama korisnika iznosi u 2019.:
- Prva kategorija 754,26 KM ili 130% od osnovice
- Druga kategorija 580,20 KM ili 100% od osnovice
- Treća kategorija 319,11 KM ili 55% od osnovice
- Četvrta kategorija 237,88 KM ili 41 % od osnovice
- Peta kategorija 208,87 KM ili 36% od osnovice
- Šesta kategorija 139,25 KM ili 24% od osnovice
- Sedma kategorija 104,44 Km ili 18% od osnovice
- Osma kategorija 52,22 KM ili 9% od osnovice
- Deveta kategorija 34,81 KM ili 6% od osnovice
- Deseta kategorija 29,01 KM ili 5 % od osnovice
Osnovica za obračun mjesečnih primanja, utvrđuje se u procentu od prosječne neto plate u Republici Srpskoj u prethodnoj godini, a odluku o utvrđivanju osnovice donosi Vlada početkom svake godine, u sladu sa visinom raspoloživih sredstava planiranih u budžetu za tu godinu.
Osnovica za obračun primanja po kojoj se sada vrši obračun mjesečnih primanja iznosi 580,20 KM.
Pored prava na ličnu invalidninu ratni vojni invalid prve kategorije ima pravo na dodatak za njegu i pomoć u visini 100% od osnovice, a ratni vojni invalid prve kategorije kod kojeg postoji oštećenje organizma koje ima za posledicu nepokretnost ili potpuno slјepilo ima pravo na dodatak za njegu i pomoć u visini 120% od osnovice. Vojni invalid druge, treće i četvrte kategorije kome je oštećenje organizma nastupilo nezavisno od vojnog invaliditeta, a koje je, zajedno sa vojnim invaliditetom, jednako oštećenju organizma vojnog invalida prve kategorije takođe imaju pravo na dodatak i pomoć. Vojni invalidi od prve do četvrte kategorije koji imaju pravo na dodatak za njegu i pomoć imaju pravo i na dopunsko materijalno obezbjeđenje, a vojni invalidi od druge do četvrte kategorije koji nemaju dodatak za njegu i pomoć takođe imaju pravo na dopunsko materijalno obezbjeđenje u manjem novčanom iznosu RVI od prve do šeste kategorije imaju pravo i na ortopedski dodatak koji se utvrđuje u procentu i zavisi od stepena oštećenja organizma.
Ortopedski dodatak utvrđuje se u procentu od osnovice i iznosi:
- I stepena 168,26 KM ili 29% od osnovice
- II stepena 127,64 KM ili 22% od osnovice
- III stepena 81,23 KM ili 14% od osnovice
- IV stepena 40,61 KM ili 7% od osnovice
Dopunsko materijalno obezbjeđenje za vojnog invalida koji ima dodatak za njegu i pomoć iznosi:
- RVI I kategorije 469,96 KM ili 81% od osnovice
- RVI II kategorije 290,10 KM ili 50% od osnovice
- RVI III kategorije 278,50 KM ili 48% od osnovice
- RVI IV kategorije 191,47 KM ili 33% od osnovice
Dopunsko materijalno obezbjeđenje za vojnog invalida od druge do četvrte kategorije
koji nema pravo na dodatak za njegu i pomoć iznosi:
- RVI II kategorije 232,08 KM ili 40% od osnovice
- RVI III kategorije 174,06 KM ili 30% od osnovice
- RVI IV kategorije 116,04 KM ili 20% od osnovice
Porodična invalidninu po osnovu poginulog borca za jednog korisnika iznosi 348,12 KM ili 60% od osnovice, a za dva korisnika iznosi 464,16 ili 80% od osnovice.
Porodična invalidninu poslije smrti vojnog invalida I i II kategorije iznosi 261,09 ili 45% od osnovice , poslije smrti vojnog invalida III i IV kategorije iznosi 203,07 ili 35% od osnovice a poslije smrti vojnog invalida V, VI i porodična invalidnina poslije smrti vojnog invalida VII kategorije kao stečeno pravo iznosi 174,06 ili 30% od osnovice.
Ako porodičnu invalidninu prima više korisnika svakom od njih pripada jednak dio od ukupnog iznosa invalidnine. Uvećana i povećana porodična invalidnina iznosi 783,28 KM.
U 2022. godini izvršenje novčanih isplata korisnicima prava sa područja opštine iz budžeta RS. Za devet mjeseci isplaćeno je za:
- vojne invalidnine 3.419.508,10 KM; za CŽR-a 45.703,73 KM; mjesečni borački dodatak 695.649,30 KM; mjesečno novčano primanje boraca sa navršenih 65 godina 44.885,45 KM; mjesečno novčano primanje nezaposlenim borcima mlađim od 60 godina 98.170,06 KM.
Ukupno isplaćeno za devet mjeseci 4.303.916,60 KM.
Osnovica za obračun mjesečnih primanja, utvrđuje se u procentu od prosječne neto plate u Republici Srpskoj u prethodnoj godini, a odluku o utvrđivanju osnovice donosi Vlada početkom svake godine, u sladu sa visinom raspoloživih sredstava planiranih u budžetu za tu godinu. Osnovica za obračun primanja po kojoj se sada vrši obračun mjesečnih primanja iznosi 698,20 KM.
Porodična invalidninu po osnovu poginulog borca za jednog korisnika iznosi 419,22 KM, a za dva korisnika iznosi 558,96. Porodična invalidninu poslije smrti vojnog invalida I i II kategorije iznosi 314,42, vojnog invalida III i IV kategorije iznosi 244,54, vojnog invalida V, VI i VII kategorije kao stečeno pravo iznosi 209,61 KM.
Pravo na prioritet u zapošljavanju i podsticaj za zapošljavanje i samozapošljavanje. Na evidenciji Biroa za zapošljavanje evidentirano, do 30.09.2022 . godine: 68 boraca, 73 djece poginulih boraca i 19 ratnih vojnih invalida. Iz kategorije djece poginulih boraca zaposleno je 14 lica , a iz reda demobilisanih boraca 15 lica. Sredstva iz Programa za samozapošljavanje ostvarilo je 20 boraca i dvoje djece poginulih boraca. Odlukom Vlade je u 2022.godini isplaćena jednokratna novčana pomoć od 1.000,00 KM za 73 lica sa statusom djece poginulih boraca.
U toku 2022. godine na osnovu odluke Vlade Republike Srpske isplaćeno je za 4.791 borca u dva navrata po 100,00 KM jednokratne novčane pomoći. Ova odluka je pored finansijskog efekta imala i pozitivan efekat na povećanje broja boraca koji su se kategorisali i ostvarili svoja prava, ukupno 81 borac.
[5] 1.080 RVI ili 3,39% u odnosu na ukupan broj 31.834 u evidenciji RVI u RS. Podatak ministra RBIZ u Prnjavoru 10.9.2019. godine
[6] U odnosu na broj stanovnika opštine po zadnjem popisu stanovništva od 34.357 stanovnika.
[7]Vlada Republike Srpske na 53.sjednici održanoj 18.1.2024. godine.je donijela i Odluku o visini osnovice za obračun primanja za 2024. godinu predviđenih Zakonom o pravima boraca, vojnih invalida i porodica poginulih boraca Odbrambeno-otadžbinskog rata Republike Srpske. Iznos sredstava u Budžetu za 2024. godinu planiranih za isplatu primanja propisanih Zakonom, omogućava da se osnovica za obračun primanja za 2024. godinu utvrdi u iznosu od 874,30 KM.Obračun primanja po navedenoj osnovici u 2024. godini će se vršiti za 45.150 korisnika, od čega za 28.966 korisnika lične invalidnine i 16.184 korisnika porodične invalidnine.Osnovica koja se utvrđuje ovom odlukom u skladu je sa visinom raspoloživih sredstava planiranih za vojne invalidnine za tekuću godinu, te je u visini osnovice iz decembra 2023. godine, koja je uvećana za 10 % u odnosu na osnovicu za period januar-oktobar 2023. godine. Vlada Republike Srpske donijela je Odluku o visini osnovice za obračun godišnjeg boračkog dodatka za 2023. godinu. Broj korisnika koji ima pravo na godišnji borački dodatak za 2023. godinu (borci prve i druge kategorije), sa stanjem na dan 31.12.2023. godine je 6.849. Osnovica za obračun godišnjeg boračkog dodatka utvrđena je u visini od 4,43 KM po mjesecu provedenom u zoni borbenih dejstava.
Takođe , Vlada je donijela i Odluku o visini osnovice za obračun mjesečnog boračkog dodatka za 2024. godinu, čime se izvršava obaveza utvrđena Zakonom i Uredbom o boračkom dodatku.
kojom je omogućeno svim kategorisanim borcima da ostvare pravo na mjesečni borački dodatak po osnovu angažovanja u ratu u zoni borbenih dejstava, povećan je broj korisnika mjesečnog boračkog dodatka, koji sa stanjem na dan 31.12.2023. godine, iznosi 158.334.
Iznos sredstava u Budžetu za 2024. godinu planiranih za isplatu mjesečnog boračkog dodatka, omogućava da se osnovica za obračun utvrdi u iznosu od 3,00 KM po mjesecu provedenom u zoni borbenih dejstava, što je uvećanje od 36,36364 % u odnosu na osnovicu iz 2023. godine, koja je iznosila 2,20 KM.