Brojne starješine VRS sa područja opštine u stvaranju i odbrani Republike Srpske tokom Odbrambeno-otadžbinskog rata
Palačkovci, 2002.
I sam sam, kao mnogi drugi srpski patrioti, krenuo u ovaj rat da branim narod, porodicu, ognjište, punog srca i duše, da činim ono što predstavlja najveću obavezu i čast za svakog rodoljuba, a posebno za oficira. Otišao sam pun ideala za dobro srpskog naroda, a u ratu i poslije njega slobodan sam da istaknem da su mnogi te ideale zloupotrebili i kao „ljudi“, a da ne govorimo koliko su prekršili Ustav i zakone. Zašto…?[1]
ispred Spomen crkve na Vučijaku
Riječi koje mogu u potpunosti da se odnose i na naše starješine sa područja opštine Prnjavor: podoficire i oficire na komandnim dužnostima od komandira voda do komandanta brigade.
Inače, starješina VRS je vojno lice koje komanduje ili rukovodi jedinicom-ustanovom. Dužnost vojnih starješina u VRS vrše vojna lica koja imaju odgovarajući čin, a u rati i vojno lice koje nema čin a tada ima zvanje prema dužnosti koju obavlja (komandir, komandant, načelnik i dr)[2]
Nazivi osnovnih dužnosti oficira rodova:[3]
- pješadije : komandir voda (streljačkog, minobacačkog, protivoklopnog, vod za podršku (prateći), izviđački vod i vod vojne policije) i komandir čete. Formacijski elementi- činovi: potporučnik, poručnik, kapetan, kapetan 1 klase. Vojnoevidencione specijalnosti (VES): 31101, 31102, 31103, 31107, 31109.
- artiljerija: komandir voda (komandir voda za podršku,za protivoklopnu borbu, komandno-izviđačkog i računarskog voda) i komandir čete. Formacijski elementi- činovi: potporučnik, poručnik, kapetan, kapetan 1 klase. Vojnoevidencione specijalnosti (VES): 31201, 31202, 31204, 31206, 31207, 31209, 31211, 31215 i 31220.
- OMJ: komandir voda (komandir tenkovskog, mehanizovanog i izviđačćkog voda ) i komandir čete. Formacijski elementi- činovi: potporučnik, poručnik, kapetan, kapetan 1 klase. Vojnoevidencione specijalnosti (VES): 31401, 31402, 31403, 31404.
- inžinjerija; komandir voda (komandir pionirskog, putnog, mostnog, maskirnog, inžinjerijskog, amfibijskog i izviđačkog voda ) i komandir čete. Formacijski elementi- činovi: potporučnik, poručnik, kapetan, kapetan 1 klase. Vojnoevidencione specijalnosti (VES): 31701, 31702.
- avijacija: pilot: komandir avijacijskog odjeljenja; komandir čete za obradu podataka izviđanja iz vazduha. Formacijski elementi- činovi: potporučnik, poručnik, kapetan, kapetan 1 klase. Vojnoevidencione specijalnosti (VES): 31503, 31506, 31538 i 38503.
- ARJ PVD: komandir odjeljanja, komandir voda (topovskog, raketnog i komandnog), komandir baterije, pomoćnik komandanta za logistiku, zamjenik komandanta. Formacijski elementi- činovi: potporučnik, poručnik, kapetan, kapetan 1 klase. Vojnoevidencione specijalnosti (VES): 31301, 31302, 31310, 31311, 31326, 31327.
- v eza: komandir voda (komandir voda veze, komandir SCV i SČV ) i komandir čete. Formacijski elementi- činovi: potporučnik, poručnik, kapetan, kapetan 1 klase. Vojnoevidencione specijalnosti (VES): 31801, 31805, 31828.
Pregled komandnih dužnosti prema godini postavljenja starješine:
| Grupa | Komandne duznosti | Svega | 1991. | 1992. | 1993 | 1994. | 1995. | 1996. |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| vojnici | pomoćnik komandanta brigade | 3 | 1 | 1 | 1 | |||
| 3 | komandant bataljona | 1 | 1 | |||||
| 3 | zamjenik komandanta bataljona | 1 | 1 | |||||
| 3 | pomoćnik komandanta bataljona | 8 | 5 | 1 | 1 | 1 | ||
| 3 | komandir čete | 32 | 2 | 19 | 3 | 2 | 5 | 1 |
| 3 | zamjenik komandira čete | 13 | 1 | 6 | 3 | 2 | 1 | |
| 3 | komandir voda | 198 | 2 | 92 | 28 | 34 | 31 | 11 |
| 3 | referenti | 28 | 3 | 12 | 3 | 4 | 3 | 3 |
| 3 | četne/baterijske starješine | 28 | 6 | 14 | 4 | 3 | 1 | |
| 3 | komandir samostalnog odjeljenja | 16 | 2 | 12 | 2 | |||
| podoficiri | pomoćnik komandanta brigade | 3 | 3 | |||||
| 4 | zamjenik komandanta bataljona | 2 | 2 | |||||
| 4 | pomoćnik komandanta bataljona | 26 | 1 | 17 | 1 | 5 | 2 | |
| 4 | komandir čete | 39 | 3 | 26 | 3 | 3 | 2 | 2 |
| 4 | zamjenik komandira čete | 25 | 2 | 19 | 1 | 1 | 1 | 1 |
| 4 | komandir voda | 242 | 21 | 152 | 26 | 14 | 10 | 19 |
| 4 | referenti | 44 | 4 | 25 | 2 | 4 | 2 | 7 |
| 4 | četne/baterijske starješine | 20 | 2 | 13 | 1 | 1 | 1 | 2 |
| 4 | komandir samostalnog odjeljenja | 17 | 7 | 6 | 2 | 1 | 1 | |
| oficiri | komandant brigade | 5 | 1 | 3 | 1 | |||
| 5 | zamjenik komandanta brigade-NŠ | 2 | 1 | 1 | ||||
| 5 | pomoćnik komandanta brigade | 26 | 2 | 17 | 1 | 3 | 3 | |
| 5 | komandant bataljona | 15 | 1 | 9 | 1 | 1 | 2 | 1 |
| 5 | zamjenik komandanta bataljona | 8 | 1 | 3 | 3 | 1 | ||
| 5 | pomoćnik komandanta bataljona | 26 | 2 | 15 | 1 | 1 | 4 | 3 |
| 5 | komandir čete | 46 | 8 | 17 | 3 | 7 | 2 | 9 |
| 5 | zamjenik komandira čete | 9 | 3 | 3 | 1 | 2 | ||
| 5 | komandir voda | 46 | 9 | 22 | 6 | 2 | 2 | 5 |
| 5 | referenti | 16 | 2 | 12 | 1 | 1 | ||
| 5 | četne/baterijske starješine | 2 | 1 | 1 | ||||
| ukupno | 947 | 83 | 528 | 95 | 93 | 75 | 73 |
Pregled brojnog stanja starješina prema komandnim dužnostima:
Motajica 2020.
Na komandnim dužnostima u toku rata bilo je postavljeno 947 starješina svih kategorija vojnih lica i stanovništva sa opštine, dok je 1.952 starješina prošlo kroz starješinske dužnosti (prikazane sve dužnosti kroz koje je prošao starješina)
Brojno stanje starješina na komandnim dužnostima bilo je u periodu mobilizacije 1991. godine sa 83 postavljenja i najviše u periodu formiranju VRS u ljeto 1992. godine sa 528 postavljenja, a kasnije je bilo smanjenje i kod prefomacija jedinica VRS u 1996. godini.
Na prijmer dužnosti komamndira četa prema zadnjem postavljenu vršili su 12 vojnika na komandimi dužnostima, 1 kao vojnik, 2 u kategoriji podoficira i 9 u kategoriji oficira. Dužnosti komadanata brigade vršilo je 5 oficira.
Značajno je istaći da je veliki broj starješina već bio postavljen na starješinske dužnosti u ratnim jedinicama prije rata i osposobljen za obavljanje komandirke dužnosti. U toku rata preko 95% činili su rezervne vojne starješine. I ovih 5% aktivnih starješina su starješine koje su upućeni iz vlastitih ratnih jedinica u CVŠ „Rajko Balać“ Banja Luka.
13 oficira i podoficira u toku rata nije imalo ili nije bilo postavljeno na starješinske dužnosti u svojim ratnim jedinicama. Kod manjeg broja starješina u početnom periodu rata bilo je odbijanje komandinh dužnosti u ratnim jedinicama u kojima su bili raspoređeni, ali je to kasnije otklonjeno.
Pregled brojnog stanja starješina koji su prošli komandirske dužnosti u toku rata:
| Grupa | KD | Komandne duznosti | Ukupno | 1991 | 1992 | 1993 | 1994 | 1995 | 1996 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| vojnici | 3 | pomoćnik komandanta brigade | 5 | 2 | 1 | 1 | 1 | ||
| 3 | 4 | komandant bataljona | 1 | 1 | |||||
| 3 | 5 | zamjenik komandanta bataljona | 1 | 1 | |||||
| 3 | 6 | pomoćnik komandanta bataljona | 10 | 7 | 1 | 1 | 1 | ||
| 3 | 7 | komandir čete | 52 | 4 | 28 | 7 | 4 | 8 | 1 |
| 3 | 8 | zamjenik komandira čete | 24 | 2 | 11 | 5 | 4 | 2 | |
| 3 | 9 | komandir voda | 283 | 8 | 139 | 42 | 42 | 40 | 12 |
| 3 | 11 | referenti | 35 | 5 | 16 | 4 | 4 | 3 | 3 |
| 3 | 12 | četne/baterijske starješine | 47 | 7 | 25 | 7 | 4 | 3 | 1 |
| 3 | 13 | komandir samostalnog odjeljenja | 20 | 3 | 15 | 2 | |||
| podsoficiri | 3 | pomoćnik komandanta brigade | 8 | 4 | 2 | 1 | 1 | ||
| 4 | 4 | komandant bataljona | 2 | 1 | 1 | ||||
| 4 | 5 | zamjenik komandanta bataljona | 6 | 3 | 1 | 2 | |||
| 4 | 6 | pomoćnik komandanta bataljona | 42 | 1 | 28 | 4 | 5 | 1 | 3 |
| 4 | 7 | komandir čete | 104 | 10 | 66 | 11 | 6 | 9 | 2 |
| 4 | 8 | zamjenik komandira čete | 49 | 4 | 35 | 4 | 1 | 2 | 3 |
| 4 | 9 | komandir voda | 486 | 46 | 300 | 55 | 26 | 31 | 28 |
| 4 | 11 | referenti | 99 | 12 | 65 | 4 | 6 | 3 | 9 |
| 4 | 12 | četne/baterijske starješine | 43 | 5 | 28 | 3 | 1 | 4 | 2 |
| 4 | 13 | komandir samostalnog odjeljenja | 34 | 11 | 15 | 3 | 1 | 3 | 1 |
| oficiri | 1 | komandant brigade | 7 | 2 | 4 | 1 | |||
| 5 | 2 | zamjenik komandanta brigade-NŠ | 4 | 1 | 2 | 1 | |||
| 5 | 3 | pomoćnik komandanta brigade | 58 | 5 | 35 | 4 | 7 | 3 | 4 |
| 5 | 4 | komandant bataljona | 63 | 7 | 33 | 9 | 3 | 7 | 4 |
| 5 | 5 | zamjenik komandanta bataljona | 35 | 7 | 9 | 6 | 3 | 6 | 4 |
| 5 | 6 | pomoćnik komandanta bataljona | 99 | 12 | 48 | 6 | 8 | 16 | 9 |
| 5 | 7 | komandir čete | 131 | 20 | 65 | 8 | 17 | 11 | 10 |
| 5 | 8 | zamjenik komandira čete | 28 | 3 | 14 | 4 | 5 | 2 | |
| 5 | 9 | komandir voda | 121 | 28 | 61 | 17 | 4 | 4 | 7 |
| 5 | 11 | referenti | 48 | 6 | 31 | 4 | 3 | 2 | 2 |
| 5 | 12 | četne/baterijske starješine | 5 | 1 | 1 | 3 | |||
| 5 | 13 | komandir samostalnog odjeljenja | 2 | 2 | |||||
| ukupno | 1.952 | 210 | 1.095 | 207 | 158 | 173 | 109 |
Na primjer brojčano su prikazani sve moje dužnosti od komadira čete, pomoćnika k-danta bataljona, komandanta bataljona, NŠ brigade i pomoćnika komandanta pbr.
Brojno stanje starješina prema kategoriji vojnih lica:
| Bez čina-vojnici | podoficiri | oficiri | svega | % |
|---|---|---|---|---|
| 328 | 328 | 34,64% | ||
| 418 | 418 | 44,14% | ||
| 201 | 201 | 21,22% | ||
| 328 | 418 | 201 | 947 | 100,00% |
Na starješinske dužnosti u toku rata bilo je postavljeno 418 podoficira ili 44% i 201 oficira ili 21% i 328 ili 35% starješina bez čina što je zadovoljavalo formacijske dužnosti u izvršavanju borbenih zadataka ratnih jedinica.
Brojno stanje starješina prema kategoriji vojnog lica i polu:
Muškaraca je bilo 937 ili 99% a žena 10 ili 1% (vojnika 5, podoficira 4 i 1 oficir) na štabskim poslovima u komandama viših jedinica.
Prosjek starosti starješina iznosio je 35 godina, najmlađi sa 18 i najstariji sa 64 godina starosti.
Prema nacionalnosti starješinskog kadra stanje je:
| vojnici | podoficiri | oficiri | svega | % | Narodnost |
|---|---|---|---|---|---|
| 318 | 405 | 183 | 906 | 95,67% | Srbi |
| 2 | 2 | 0,21% | Hrvati | ||
| 1 | 3 | 3 | 7 | 0,74% | Muslimani |
| 8 | 7 | 9 | 24 | 2,53% | Ukrajinci |
| 1 | 1 | 0,11% | Polj aci | ||
| 1 | 2 | 3 | 0,32% | Čersi | |
| 1 | 1 | 0,11% | Crnogorci | ||
| 2 | 1 | 3 | 0,32% | Italijani | |
| 328 | 418 | 201 | 947 | 100,00% | Ukupno |
Prema kategoriji stanovništva:
| vojnici | podoficiri | oficiri | svega | % | stanovništvo |
|---|---|---|---|---|---|
| 280 | 371 | 176 | 827 | 87,33% | domicilno |
| 45 | 44 | 21 | 110 | 11,62% | raseljeno |
| 3 | 3 | 4 | 10 | 1,06% | izbjeglice |
| 328 | 418 | 201 | 947 | 100,00% |
Prema ličnom statusu starješine na kraju rata:
| vojnici | podoficiri | oficiri | svega | % | LS |
|---|---|---|---|---|---|
| 32 | 18 | 13 | 63 | 6,65% | bez statusa |
| 195 | 232 | 115 | 542 | 57,23% | kategorisani borac |
| 59 | 98 | 28 | 185 | 19,54% | RVI |
| 3 | 3 | 0,32% | RVI MUPO-aRS | ||
| 11 | 18 | 9 | 38 | 4,01% | Poginuli |
| 1 | 1 | 2 | 0,21% | Nestali | |
| 2 | 1 | 1 | 4 | 0,42% | Umrli |
| 12 | 40 | 24 | 76 | 8,03% | Umrli poslije rata |
| 2 | 1 | 5 | 8 | 0,84% | odselili |
| 8 | 3 | 4 | 15 | 1,58% | ranjavani bez kategorije |
| 1 | 1 | 0,11% | povrijeđeni bez kategorije | ||
| 2 | 6 | 2 | 10 | 1,06% | bolesni bez kategorije |
| 328 | 418 | 201 | 947 | 100,00% |
Prema rasporedu starješina u ratu:
| vojnici | podoficiri | oficiri | svega | % | raspored |
|---|---|---|---|---|---|
| 280 | 378 | 175 | 833 | 87,96% | VRS |
| 2 | 2 | 0,21% | JNA | ||
| 37 | 32 | 17 | 86 | 9,08% | TO |
| 3 | 3 | 0,32% | COiO | ||
| 11 | 3 | 14 | 1,48% | MUP | |
| 1 | 1 | 0,11% | radna obaveza | ||
| 4 | 4 | 8 | 0,84% | PVL | |
| 328 | 418 | 201 | 947 | 100,00% |
Pregled podoficira i oficira raspoređenih u VRS:
| vojnici | podoficiri | oficiri | svega | % | ratna jedinica |
|---|---|---|---|---|---|
| 36 | 31 | 21 | 88 | 9,29% | 1.KK |
| 18 | 21 | 10 | 49 | 5,17% | 2.KK |
| 1 | 1 | 2 | 0,21% | 3.IBK | |
| 1 | 1 | 2 | 0,21% | 5. RK | |
| 2 | 5 | 2 | 9 | 0,95% | 7.HK |
| 1 | 2 | 3 | 0,32% | VIPVO | |
| 3 | 1 | 4 | 0,42% | MUP | |
| 36 | 72 | 31 | 139 | 14,68% | TO |
| 4 | 13 | 6 | 23 | 2,43% | JEDINICE TO |
| 69 | 112 | 50 | 231 | 24,39% | 27.mtbr |
| 133 | 117 | 45 | 295 | 31,15% | Prnjavorska brigada |
| 10 | 2 | 5 | 17 | 1,80% | SJB Prnjavor |
| 1 | 5 | 6 | 0,63% | Ostale | |
| 1 | 4 | 3 | 8 | 0,84% | JNA |
| 14 | 33 | 24 | 71 | 7,50% | 107.pbr |
| 328 | 418 | 201 | 947 | 100,00% |
Graf Kadrovska piramida starješina podoficira
Prema vojnim poštama u kojima su imali postavljenja – 86 vojnih pošta
| vojnici | podoficiri | oficiri | svega | % | zadnja Vojna Posta |
|---|---|---|---|---|---|
| 3 | 3 | 0,32% | 1002 Prnjavor | ||
| 1 | 1 | 0,11% | 1318 Knin | ||
| 1 | 1 | 2 | 0,21% | 1445 Banja Luka | |
| 1 | 1 | 0,11% | 1913 Banja Luka | ||
| 14 | 33 | 23 | 70 | 7,39% | 2210 Srbac |
| 1 | 1 | 0,11% | 2301 Teslić | ||
| 1 | 1 | 0,11% | 2465 Tuzla | ||
| 11 | 22 | 17 | 50 | 5,28% | 3164 Derventa |
| 10 | 2 | 5 | 17 | 1,80% | 3193 Prnjavor |
| 1 | 1 | 0,11% | 3293 Karlovac | ||
| 1 | 1 | 0,11% | 3920 Split | ||
| 1 | 1 | 2 | 0,21% | 4022 Banja Luka | |
| 1 | 1 | 0,11% | 4470 Drvar | ||
| 1 | 1 | 0,11% | 5401 Banja Luka | ||
| 1 | 1 | 0,11% | 7001 Banja Luka | ||
| 1 | 1 | 0,11% | 7001/44 Osinja | ||
| 45 | 47 | 22 | 114 | 12,04% | 7001/45 Prnjavor |
| 2 | 2 | 0,21% | 7004 Banja Luka | ||
| 2 | 1 | 3 | 0,32% | 7007 Banja Luka | |
| 1 | 1 | 0,11% | 7011 Banja Luka | ||
| 2 | 1 | 3 | 0,32% | 7022 Banja Luka | |
| 6 | 2 | 1 | 9 | 0,95% | 7029 Petrovo |
| 1 | 1 | 0,11% | 703 Vogošća | ||
| 1 | 1 | 0,11% | 7033 Vogošća | ||
| 1 | 1 | 0,11% | 7035 Nevesinje | ||
| 1 | 2 | 3 | 6 | 0,63% | 7039 Banja Luka |
| 1 | 1 | 0,11% | 7050 Sarajevo | ||
| 1 | 1 | 0,11% | 7057 Doboj | ||
| 1 | 1 | 0,11% | 7063 Ilidža | ||
| 1 | 2 | 1 | 4 | 0,42% | 7063 Lukavica |
| 1 | 1 | 0,11% | 7065 Drvar | ||
| 1 | 1 | 0,11% | 7070 Zalužani | ||
| 1 | 1 | 0,11% | 7074 Donji Vakuf | ||
| 1 | 1 | 0,11% | 7079 Lopare | ||
| 1 | 1 | 0,11% | 7088 Novi Grad | ||
| 1 | 2 | 3 | 0,32% | 7101 Banja Luka | |
| 1 | 1 | 0,11% | 7101/4 Banja Luka | ||
| 1 | 1 | 0,11% | 7101/8 Banja Luka | ||
| 62 | 94 | 35 | 191 | 20,17% | 7127 Derventa |
| 1 | 1 | 0,11% | 7171 Banja luka | ||
| 1 | 1 | 0,11% | 7202 Borci | ||
| 1 | 1 | 0,11% | 7207 Mrkonjić Grad | ||
| 1 | 1 | 0,11% | 7218 Doboj | ||
| 1 | 2 | 1 | 4 | 0,42% | 7225 Banja Luka |
| 9 | 5 | 5 | 19 | 2,01% | 7225/tg-1 Banja Luka |
| 1 | 1 | 0,11% | 7235 Drvar | ||
| 1 | 1 | 0,11% | 7248 Teslić | ||
| 2 | 2 | 0,21% | 7256 Drvar | ||
| 1 | 1 | 0,11% | 7263 Manjača | ||
| 1 | 1 | 0,11% | 7272 Banja Luka | ||
| 1 | 2 | 3 | 0,32% | 7286 Ključ | |
| 1 | 1 | 0,11% | 7286 SJB Ključ | ||
| 1 | 1 | 0,11% | 7293 Grahovo | ||
| 4 | 2 | 6 | 0,63% | 7304 Derventa | |
| 1 | 1 | 0,11% | 7304 Manjača | ||
| 4 | 1 | 5 | 0,53% | 7312 Petrovo | |
| 1 | 1 | 0,11% | 7319 Petrovac | ||
| 1 | 1 | 2 | 0,21% | 7322 Banja Luka | |
| 1 | 1 | 0,11% | 7329 Kupres | ||
| 2 | 2 | 0,21% | 7337 Ključ | ||
| 1 | 3 | 4 | 0,42% | 7377 Banja Luka | |
| 1 | 1 | 0,11% | 7404 Kneževo | ||
| 3 | 1 | 4 | 0,42% | 7421 Sanski Most | |
| 3 | 2 | 2 | 7 | 0,74% | 7446 Drvar |
| 1 | 1 | 2 | 0,21% | 7450 Pale | |
| 2 | 6 | 2 | 10 | 1,06% | 7463 Petrovac |
| 1 | 1 | 0,11% | 7484 Banja Luka | ||
| 1 | 1 | 0,11% | 7500 Glamoć | ||
| 1 | 1 | 2 | 0,21% | 7500 Glamoč | |
| 1 | 1 | 0,11% | 7512 Sarajevo | ||
| 87 | 71 | 24 | 182 | 19,22% | 7519 Prnjavor |
| 3 | 1 | 1 | 5 | 0,53% | 7529 Kupres |
| 1 | 2 | 3 | 0,32% | 7531 Grahovo | |
| 1 | 1 | 0,11% | 7539 Banja Luka | ||
| 1 | 1 | 0,11% | 7561 Bijeljina | ||
| 2 | 1 | 3 | 0,32% | 7574 Petrovac | |
| 1 | 1 | 0,11% | 7581 Bijeljina | ||
| 1 | 1 | 0,11% | 7590 Banja Luka | ||
| 9 | 11 | 20 | 2,11% | 8840 Banja Luka | |
| 1 | 1 | 0,11% | 9139 Kostajnica | ||
| 1 | 1 | 0,11% | SJB Derventa | ||
| 1 | 1 | 0,11% | SJB Kupres | ||
| 1 | 1 | 0,11% | SJB Sarajevo | ||
| 26 | 71 | 34 | 131 | 13,83% | T-22206 Prnjavor |
| 2 | 2 | 0,21% | TO Okučani | ||
| 1 | 1 | 0,11% | TO Plaški | ||
| 328 | 418 | 201 | 947 | 100,00% |
Prema rodu ili službi postavljenja:
| rod ili služba | vojnici | podoficiri | oficiri | svega | % |
|---|---|---|---|---|---|
| pješadija | 267 | 303 | 136 | 706 | 74,55% |
| artiljerija | 11 | 14 | 16 | 41 | 4,33% |
| ARJ PVO | 9 | 14 | 3 | 26 | 2,75% |
| OMJ | 3 | 7 | 10 | 20 | 2,11% |
| avijacija | 1 | 1 | 0,11% | ||
| inžinjerija | 8 | 10 | 10 | 28 | 2,96% |
| veza | 10 | 16 | 6 | 32 | 3,38% |
| ABHO | 3 | 9 | 12 | 1,27% | |
| JEIPED | 1 | 1 | 0,11% | ||
| ThSl | 4 | 21 | 6 | 31 | 3,27% |
| VTS | 2 | 2 | 0,21% | ||
| InSl | 1 | 8 | 3 | 12 | 1,27% |
| SnSl | 7 | 7 | 7 | 21 | 2,22% |
| VtSl | 1 | 1 | 0,11% | ||
| SbSl | 3 | 4 | 2 | 9 | 0,95% |
| FiSl | 2 | 2 | 0,21% | ||
| ADsL | 2 | 2 | 0,21% | ||
| UKUPNO | 328 | 418 | 201 | 947 | 100,00% |
Raspored u RJ prema činu starješina:
| zadnji čin | vojnici | podoficiri | oficiri | svega | % |
|---|---|---|---|---|---|
| vojniki bez čina | 213 | 17 | 5 | 235 | 24,82% |
| razvodnik | 16 | 16 | 1,69% | ||
| desetar | 76 | 3 | 79 | 8,34% | |
| mlađi vodnik | 15 | 2 | 1 | 18 | 1,90% |
| vodnik | 7 | 229 | 12 | 248 | 26,19% |
| vodnik 1 klase | 45 | 45 | 4,75% | ||
| stariji vodnik | 78 | 5 | 83 | 8,76% | |
| stariji vodnik 1 klase | 21 | 21 | 2,22% | ||
| zastavnik | 22 | 1 | 23 | 2,43% | |
| porporučnik | 1 | 1 | 51 | 53 | 5,60% |
| poručnik | 42 | 42 | 4,44% | ||
| kapetan | 27 | 27 | 2,85% | ||
| kapetan 1 klase | 42 | 42 | 4,44% | ||
| major | 9 | 9 | 0,95% | ||
| potpukovnik | 5 | 5 | 0,53% | ||
| pukovnik | 1 | 1 | 0,11% | ||
| 328 | 418 | 201 | 947 | 100,00% |
Prema VES-u rasporeda starješina:
| ZADNJI VES RASPOREDA | VOJNICI | PODOFICIRI | OFICIRI | svega | % |
|---|---|---|---|---|---|
| 11101 | 9 | 3 | 12 | 1,27% | |
| 11102 | 4 | 4 | 0,42% | ||
| 11105 | 1 | 1 | 0,11% | ||
| 11107 | 1 | 1 | 2 | 0,21% | |
| 11108 | 1 | 1 | 0,11% | ||
| 11301 | 2 | 2 | 0,21% | ||
| 11326 | 1 | 1 | 0,11% | ||
| 11401 | 1 | 1 | 0,11% | ||
| 11701 | 3 | 3 | 0,32% | ||
| 11706 | 1 | 1 | 0,11% | ||
| 11801 | 5 | 3 | 8 | 0,84% | |
| 11812 | 2 | 1 | 3 | 0,32% | |
| 11901 | 1 | 1 | 0,11% | ||
| 11903 | 1 | 1 | 0,11% | ||
| 12101 | 1 | 1 | 0,11% | ||
| 12126 | 1 | 1 | 0,11% | ||
| 12254 | 1 | 1 | 0,11% | ||
| 12501 | 1 | 1 | 0,11% | ||
| 12503 | 1 | 1 | 0,11% | ||
| 12701 | 1 | 2 | 3 | 0,32% | |
| 21102 | 39 | 44 | 3 | 86 | 9,08% |
| 21103 | 1 | 2 | 3 | 0,32% | |
| 21109 | 2 | 2 | 0,21% | ||
| 21113 | 1 | 1 | 0,11% | ||
| 21203 | 1 | 1 | 0,11% | ||
| 21204 | 1 | 1 | 0,11% | ||
| 21213 | 1 | 1 | 0,11% | ||
| 21301 | 2 | 2 | 0,21% | ||
| 21302 | 2 | 2 | 0,21% | ||
| 21701 | 2 | 2 | 0,21% | ||
| 21702 | 2 | 2 | 0,21% | ||
| 21801 | 1 | 1 | 0,11% | ||
| 21802 | 2 | 2 | 0,21% | ||
| 21804 | 1 | 1 | 2 | 0,21% | |
| 21901 | 1 | 3 | 4 | 0,42% | |
| 21902 | 5 | 5 | 0,53% | ||
| 22113 | 2 | 8 | 1 | 11 | 1,16% |
| 22129 | 1 | 1 | 0,11% | ||
| 22141 | 3 | 3 | 0,32% | ||
| 22401 | 1 | 4 | 1 | 6 | 0,63% |
| 22404 | 4 | 4 | 0,42% | ||
| 22501 | 1 | 1 | 0,11% | ||
| 22503 | 4 | 1 | 5 | 0,53% | |
| 22701 | 1 | 4 | 5 | 0,53% | |
| 23101 | 2 | 2 | 0,21% | ||
| 23211 | 2 | 2 | 0,21% | ||
| 31001 | 1 | 1 | 0,11% | ||
| 31101 | 1 | 6 | 7 | 14 | 1,48% |
| 31102 | 211 | 238 | 125 | 574 | 60,61% |
| 31107 | 1 | 1 | 0,11% | ||
| 31118 | 1 | 1 | 0,11% | ||
| 31201 | 8 | 8 | 0,84% | ||
| 31202 | 8 | 12 | 6 | 26 | 2,75% |
| 31209 | 1 | 1 | 0,11% | ||
| 31302 | 7 | 11 | 4 | 22 | 2,32% |
| 31307 | 1 | 1 | 0,11% | ||
| 31401 | 2 | 2 | 0,21% | ||
| 31402 | 2 | 7 | 7 | 16 | 1,69% |
| 31501 | 1 | 1 | 0,11% | ||
| 31701 | 3 | 3 | 0,32% | ||
| 31702 | 4 | 8 | 6 | 18 | 1,90% |
| 31801 | 2 | 2 | 0,21% | ||
| 31805 | 2 | 8 | 4 | 14 | 1,48% |
| 31902 | 1 | 1 | 2 | 0,21% | |
| 32144 | 5 | 5 | 10 | 1,06% | |
| 32402 | 2 | 2 | 4 | 0,42% | |
| 32501 | 4 | 3 | 7 | 14 | 1,48% |
| 32601 | 1 | 1 | 0,11% | ||
| 32701 | 1 | 1 | 0,11% | ||
| 32702 | 1 | 2 | 3 | 0,32% | |
| 33142 | 1 | 1 | 0,11% | ||
| 328 | 418 | 201 | 947 | 100,00% |
Oko hiljadu postavljenja rezervnih vojnih starješina opštine u ratne jedinice VRS
Pregled poginulih starješina opštine Prnjavor
vojnika podoficira oficira svega % Dužnost 1 1 0,11% komandant brigade 1 1 0,11% komandant bataljona 1 1 0,11% zamjenik k-danta bataljona 1 1 2 0,21% pomoćnik k-danta bataljona 2 2 4 0,42% komandir ćete 8 13 2 23 2,43% komandir voda 2 1 3 0,32% refernti 1 1 0,11% četne/baterijske starješine 1 1 2 0,21% komandiri samostalnih odjeljenja 11 18 9 38 4,01% U toku otadžbinskog rata, prema podacima Boračke organizacije opštine Prnjavor poginulo je 626 pripadnika VRS sa područja opštine, od čega je 6% starješina. U odnosu na ukupan broj starješina u ratu 4% je poginulih starješina.[5]
Pregled starješina opštine Prnjavor sa statusom RVI (ranjeni, povrijeđeni i oboljeli)
| vojnici | podoficiri | oficiri | svega | % | dužnost |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 1 | 6 | 8 | 0,84% | pomoćnik k-danta brigade |
| 1 | 2 | 3 | 0,32% | komandant bataljona | |
| 1 | 1 | 0,11% | zamjenik komandanta bataljona | ||
| 2 | 5 | 1 | 8 | 0,84% | pomoćnik komandanta bataljona |
| 10 | 15 | 8 | 33 | 3,48% | komandir čete |
| 2 | 7 | 2 | 11 | 1,16% | zamjenik komandira čete |
| 36 | 58 | 8 | 102 | 10,77% | komandir voda |
| 6 | 6 | 0,63% | referenti | ||
| 6 | 3 | 9 | 0,95% | četne/baterijske starješine | |
| 1 | 3 | 4 | 0,42% | komandiri samostalnih jedinica | |
| 59 | 98 | 28 | 185 | 19,54% |
U odnosu na ukupan broj starješina u ratu 20% je starješina sa statusom RVI.
Pregled starješina prnjavorske brigade u pogledu zaposlenosti na kraju rata i demobilizaciji ,koja iznosi 68% prema sprovedenoj anketi u brigadi.
| Stepen stručne Spreme | Dužnost u brigadi | svega | zaposleno | nije zaposleno |
|---|---|---|---|---|
| KV | komandir čete | 1 | 1 | |
| KV | komandir samostalnog odjeljenja | 2 | 2 | |
| KV | komandir voda | 2 | 1 | 1 |
| KV | pomoćnik komandanta bataljona | 1 | 1 | |
| OŠ | komandir samostalnog odjeljenja | 1 | 1 | |
| OŠ | komandir voda | 4 | 4 | |
| OŠ | pomoćnik komandanta bataljona | 1 | 1 | |
| OŠ | referent u bataljonu | 1 | 1 | |
| OŠ | zamenik komandanta bataljona | 1 | 1 | |
| SSS | blagajnik | 1 | 1 | |
| SSS | komandant bataljona | 3 | 3 | |
| SSS | komandir čete | 7 | 5 | 2 |
| SSS | komandir samostalnog odjeljenja | 5 | 4 | 1 |
| SSS | komandir voda | 25 | 11 | 14 |
| SSS | načelnik u brigadi | 2 | 2 | |
| SSS | pomoćnik kč za moral | 3 | 2 | 1 |
| SSS | pomoćnik komandanta bataljona | 6 | 4 | 2 |
| SSS | pomoćnik komandanta brigade | 2 | 2 | |
| SSS | referent u bataljonu | 10 | 7 | 3 |
| SSS | referent u brigadi | 2 | 2 | |
| SSS | zamenik komandanta bataljona | 2 | 1 | 1 |
| VSS | komandant brigade | 1 | 1 | |
| VSS | komandir voda | 1 | 1 | |
| VSS | načelnik u brigadi | 1 | 1 | |
| VSS | pomoćnik komandanta bataljona | 1 | 1 | |
| VSS | pomoćnik komandanta brigade | 1 | 1 | |
| VSS | referent u bataljonu | 1 | 1 | |
| VSS | referent u brigadi | 2 | 2 | |
| VSS | zamjenik komandanta brigade | 1 | 1 | |
| VŠS | komandant bataljona | 4 | 4 | |
| VŠS | komandir čete | 1 | 1 | |
| VŠS | komandir samostalnog odjeljenja | 1 | 1 | |
| VŠS | komandir voda | 1 | 1 | |
| VŠS | načelnik u brigadi | 1 | 1 | |
| VŠS | pomoćnik komandanta brigade | 3 | 3 | |
| VŠS | referent u bataljonu | 3 | 2 | 1 |
| VŠS | referent u brigadi | 3 | 3 | |
| 108 | 73 | 35 |
U odnosu na čin starješine prnjavorske brigade stanje zaposlenosti prema komandnoj dužnosti:
| čin | Dužnost u brigadi | svega | zaposlen | nije zaposlen |
|---|---|---|---|---|
| kapetan | komandir čete | 1 | 1 | |
| kapetan 1 klase | komandant bataljona | 2 | 2 | |
| kapetan 1 klase | načelnik u brigadi | 2 | 2 | |
| kapetan 1 klase | referent u brigadi | 1 | 1 | |
| major | komandant bataljona | 1 | 1 | |
| major | pomoćnik komandanta brigade | 2 | 2 | |
| major | referent u brigadi | 2 | 2 | |
| major | zamjenik komandanta brigade | 1 | 1 | |
| poručnik | komandant bataljona | 4 | 4 | |
| poručnik | komandir čete | 1 | 1 | |
| poručnik | komandir voda | 2 | 2 | |
| poručnik | pomoćnik komandanta brigade | 2 | 2 | |
| poručnik | referent u brigadi | 1 | 1 | |
| potporučnik | komandir čete | 3 | 2 | 1 |
| potporučnik | komandir voda | 5 | 4 | 1 |
| potporučnik | načelnik u brigadi | 2 | 2 | |
| potporučnik | pomoćnik komandanta bataljona | 2 | 1 | 1 |
| potporučnik | pomoćnik komandanta brigade | 2 | 2 | |
| potporučnik | referent u bataljonu | 2 | 1 | 1 |
| potporučnik | referent u brigadi | 1 | 1 | |
| potporučnik | zamenik komandanta bataljona | 3 | 2 | 1 |
| potpukovnik | komandant brigade | 1 | 1 | |
| stariji vodnik | komandir čete | 3 | 2 | 1 |
| stariji vodnik | komandir samostalnog odjeljenja | 4 | 4 | |
| stariji vodnik | komandir voda | 8 | 3 | 5 |
| stariji vodnik | pomoćnik kč za moral | 1 | 1 | |
| stariji vodnik | pomoćnik komandanta bataljona | 2 | 1 | 1 |
| stariji vodnik | referent u bataljonu | 5 | 4 | 1 |
| stariji vodnik | referent u brigadi | 1 | 1 | |
| vodnik | komandir samostalnog odjeljenja | 2 | 2 | |
| vodnik | komandir voda | 11 | 4 | 7 |
| vodnik | pomoćnik kč za moral | 1 | 1 | |
| vodnik | pomoćnik komandanta bataljona | 3 | 1 | 2 |
| vodnik | referent u bataljonu | 1 | 1 | |
| vodnik 1 klase | blagajnik | 1 | 1 | |
| vodnik 1 klase | komandir samostalnog odjeljenja | 3 | 1 | 2 |
| vodnik 1 klase | komandir voda | 3 | 1 | 2 |
| vodnik 1 klase | referent u bataljonu | 3 | 2 | 1 |
| vodnik kla | komandir voda | 1 | 1 | |
| zastavnik | komandir čete | 1 | 1 | |
| zastavnik | komandir voda | 3 | 1 | 2 |
| zastavnik | pomoćnik kč za moral | 1 | 1 | |
| zastavnik | pomoćnik komandanta bataljona | 2 | 1 | 1 |
| zastavnik | referent u bataljonu | 4 | 2 | 2 |
| zastavnik | referent u brigadi | 1 | 1 | |
| ukupno | 108 | 73 | 35 |
Galerija ratnih jedinica
-
- mobilizacija
-
- 22.12.1991.
ZAKLJUČAK
Počeo sam sa riječima pukovnika Topića i završiću sa njegovom konstatacijom o tipu starješina u VRS i starješina sa područja opštine. Autorativni (narodski) tip starješina predstavlja mješavinu više različitih tipova, mahom svu vrlo inteligentni, karakterni, ističu se kao pojava i imponuju držanjem i ponašanjem. Narodski su prirodni i otpušteni, s lakoćom i duhovnošću osvajajući mlađe. Uglavnom su strogi, ali nisu naduveni. Ponekad se približavaju mlađima nekonvencionalnim ponašanjem, zbog čega su vrlo često omiljeni, jer takvim ponašanjem uglavnom se postižu pozoitivni rezultati u komunikaciji s ljudima, ali kod neveštih ovakvo ponašanje može izazvati i suprotne efekte. [4]
Starješine opštine Prnjavor bili su neposredni učesnici u borbenim dejstvima i svojim primjerom djelovali na izvršavanje borbenih zadataka, uzimajući u obzir da je samo Prnjavorska brigada prošla oko 42 ratišta u RS i RSK i dali svoj doprinos stvaranju RS.
Tomić Srđan, april 2018. godine
[1] Reči su pukovnika Vlade Topića u uvodu svoje knjige Starješina autoritet zapovedanje, banja luka, 1998.godine. Inače pukovnika poznajem kada je bio načelnik štaba TG-3 a kasnije komandanta 16.krajiške mtbr.
[2] Vojni leksikon, VIZ Beograd 1981. str.693
[3] Radni profili oficira rodova i službi Vojske Srbije , VIZ 2006. str.64-97
[4] Straješina autoritet zapovedanja, str.85
[5] Što je prema nekim svjetskim podacima ispod prosjeka pogibije starješina, koji se kreće do 8%