Uz Dan borca RS poznato je da je Vojska Republike Srpske formirana 12. maja 1992. godine i na kraju rata brojala je 210.000 mobilisanih boraca. U Odbrambeno-otadžbinskom ratu od 1992. do 1995. godine poginula su 23.752 borca.
Grad Prnjavor na kraju rata brojao je 8.900 pripadnika Vojske Republike Srpske
odajući počast svim borcima i učesnicima rata od 1991- 1996. godine, i žrtvama koju su dali živote za stvaranje Republike Srpske, Grad Prnjavor je mobilisao i na prvom rasporedu imao 9.800 vojnih obveznika.[1]
| RR |
svega |
% |
voj |
pod |
of |
%voj |
%pod |
%of |
| bez RR |
36 |
0,37% |
|
9 |
27 |
0% |
25% |
75% |
| VRS |
8943 |
90,75% |
8043 |
666 |
234 |
90% |
7% |
3% |
| JNA |
84 |
0,85% |
76 |
3 |
5 |
90% |
4% |
6% |
| TO |
405 |
4,12% |
378 |
15 |
12 |
93% |
4% |
3% |
| OiO |
23 |
0,23% |
16 |
7 |
|
70% |
30% |
0% |
| MUP |
290 |
2,90% |
273 |
11 |
6 |
94% |
4% |
2% |
| RO |
30 |
0,30% |
24 |
3 |
3 |
80% |
10% |
10% |
| PVL |
44 |
0,45% |
12 |
11 |
21 |
27% |
25% |
48% |
| SVR |
3 |
0,03% |
3 |
|
|
100% |
0% |
0% |
| ukupno |
9.858 |
100% |
8825 |
725 |
308 |
90% |
7% |
3% |
U tabeli je prikazan broj vojnih lica sa područja grada raspoređeni u odbrambene strukture grada i Republike Srpske. Učešće boraca u jedinicama VRS u ukupnom broju angašovanih u ratu bilo je 91%. Prikazana je i horizontalna procentualna struktura učešća u ratu.
Od ukupno evidentiranih učesnika rata bilo je mobilisano i rapoređeno samo jednom u strukture odbrane grada i Republike Srpske: u ratne jedinice VRS 91% stanovnika grada; u jedinice JNA na početku rata 1991.1992. godine bilo je raspoređeno 1% stanovnbika; u jedinice teritorijalne odbrane opštine raspoređeno je bilo 4%; u jedinice i strukture MUP-a RS raspoređeno je oko 3%;, u službu osmatranja i obavještavanja opštine raspoređeno 0,3%; na radnu obavezu u organe ministarstva odbrane RS i MUP-a bilo na raspoređeno 0,3%;, profesionalnih vojnih lica bilo 0,4%, na služenju vojnog roka kao stradalnici 0,03% i bez rasporeda 0,36% lica u kategoriji podoficira i oficira.
Prema informaciji o ostvarivanju prava u oblasti BIZ u Gradu Prnjavor za 2023. godinu evidentirano je ativnih 4398 lica sa statusom i kategorijom borca: 1.kategorija 1706 boraca, druge 263, treće 342, četvrte 439, pete 323, šeste 405 i sedme 920 lica. U zoni borbenih dejstava naviše je u prvoj, a vanzone borbenih dejstava je u devetoj kategoriji. Ukupno je kategorisano u gradu Prnjavoru 5.808 boraca.[2]
U odnosu na ukupan broj pripadnika VRS, 45% je kategorisanih boraca; 6,3 % je poginulih boraca, 11,4% umrli borci poslije rata. Znači još jedna trećina boraca nije kategorisana u status borca RS.
U odnose na pol i kategoriju stanovnika grada stanje je:
| kategorija |
svega |
% |
muškarci |
žene |
| domicilno |
8451 |
80,81% |
8346 |
105 |
| izbjeglo |
126 |
1,28% |
120 |
6 |
| raseljeno |
12 |
12,88% |
1220 |
51 |
| iz Srbije |
11 |
0,11% |
11 |
|
| Ukupno |
9.859 |
100% |
9697 |
162 |
Domicilno stanovništvo je bilo zastupljeno preko 86%, a padom srpskih opština u Hrvatskoj i Zapadnoj Krajini Republike Srpske u strukture odbrane RS i grada bilo je rapoređeno i 1,2% izbjeglog i 13% raseljenog stanovništva RS. Iz Srbije, kao dobrovoljci bilo je manje od 1% pripadnika VRS.
U 124 ratne jedinice, odnosno vojne pošte Vojske Republike Srpske bilo je mobilisano 8.839 pripadnika, a raspoređeno 8.927 vojnika, 741 podoficira i 259 oficira .ukupno 9927 pripadnika.
U ratne jedinice Jugoslovenske narodne armije u početku rata bilo je mobilisano 76 vojnika JNA, 3 mlađa oficira i 4 oficira i raspoređeno u129 vojne pošte, odnosno ratne jedinice JNA 1719 pripadnika.
U ratne jedinice teritorijalne odbrane opštine bilo je 379 vojnika, 15 podoficira i 12 oficira u 11 ratnih jedinica, sa komandantima. Raspoređeno u dvije vojne pošte 3660 pripadnika. Vojnapošta 8840 Banja Luka 329.okbr5.k 225 i ujedinice TO opštine Prnjavor 3435 pripadnikaTO.
Zaključak
Kraj rata 1995. godine Prnjavor u Vojsci Republike Srpske ima 8.900 boraca ili 4,23% od ukupnog broja mobilisanih u Republici Srpskoj.
Ranjeni, povređeni i bolesni borci VRS i Poginuli, nestali i umrli borci VRS opštine Poginuli borci VRS u slikama
u počeku mobilizacije na rasporedu u jedinicama JNA bilo 1.553 borca sa područja opštine Prnjavor. Plan, odnosno razrez za mobilizaciju je 691 v/o za 5.KJNA i 1.066 v/o za 7.KJNA, ukupno 1.757 vojnih obveznika, a bilo je raspoređeno 1.000 ili 57%, što je značajni uspjeh u odnosu na druge opštine.
Od prvih mobilizacija vojnih obveznika za popunu ratnih jedinica JNA i teritorijalne odbrane opštine i dobrovoljačkih jedinica do preformacije, odnosno stvaranje VRS izvršena je mobilizacija 4700
vojnih lica, sa prosjekom starosti od 30 godina, najviše od 20 do 29 godina starosti 65,45%, što čini 16,93% ukupnog muškog radnog stanovništva opštine od 15 do 64 godine, 6,11% učešća stanovništva opštine i 2,18% u odnosu na oko
215.670 lica po evidenciji resornog ministarstva koji su učestvovali u otadžbinskom ratu ili 54,42% po evidenciji nadležnog opštinskog organa za vođenje evidencije o licima koja su regulisala vojnu obavezu u odnosu na
8.477 evidentiranih učesnika ratu na području opštine.
[3]
Ukupno raspoređeno u TO opštine 5.394 pripadnika. Učešće brojnog stanja TO 1991. u broju vojno sposobnih stanovnika je 12%, i prema broju vojne evidencije iznosi 45% raspoređenih.U jedinice TO je mobilisano , najviše od 20 do 29 godina starosti u tz. prvi poziv, odnosno 41,67%, što čini 18,39% ukupnog muškog radnog stanovništva opštine od 15 do 64 godine
Spomenik u Prnjavoru
U odnosu na kraj rata 1995.[3] , Opština je 31.12.1995. godine prema evidenciji OMO u odnosu na ukupan broj stanovnika opštine od 45.995, imala 11.987 v/o u evidenciji ili 26,06%. Rapoređeno u VRS 4.382 lica ili 73,30%. Ukupno rapoređenih u strukture odbrane RS 5.978 ili 49,87% u odnosu na broj v/o. Izbačeno iz stroja: 361 poginuli i 1.575 ranjenih, što iznosi 35,94% u odnosu na broj v/o, odnosno 3,4% u odnosu na broj stanovnika samo su opštine Sanski Most 6,8%, Kneževo 5,3%, Kotor Varoš 3,7%, Prijedor i Čelinac 3,5% imale više gubitaka.
Ukupno raspoređeno u TO opštine 5.394 pripadnika. Učešće brojnog stanja TO 1991. u broju vojno sposobnih stanovnika je 12%, i prema broju vojne evidencije iznosi 45% raspoređenih.U jedinice TO je mobilisano , najviše od 20 do 29 godina starosti u tz. prvi poziv, odnosno 41,67%, što čini 18,39% ukupnog muškog radnog stanovništva opštine od 15 do 64 godine
[1] na osnovu prikupljenih podataka ratnih jedinica VRS u bivšem odsjeku MO RS Prnjavor.
Predsjednik Boračke organizacije prnjavor ističe da su prnjavorski borci biuli raspoređeni u 124 ratne jedinice VRS. (14.2.2019.godine)
Pukovnik Boško Peulić, predsjednik odbora staješina Prnjavor 2022. godine izjavio da po podacima Boračke organizacije grada Prnjavor bilo mobilisano i sa dobrovoljcima 10.300 lica u 128 vojnih pošta Vojske Republike Srpske.
[2] Informacija je usvojena na sjednici skupštine Grada Prnjavor, održane 27.12.2023. godine
Pregled ratnih jedinica-vojnih pošta VRS u kojima su mobilisani i raspoređeni preko 9900 boraca sa područja Grada Prnjavora:
Nastavite sa čitanjem →
