Zbog situacije u zoni odgovornosti TG-2, komanda 1.KK odlučuje da u pomoć pošalje jedinice TG- 1 koje su probile Koridor, radi bržeg oslobađanja prostora duž lijeve obale r. Bosne. Izvršene su neophodne pripreme radi forsiranja r. Bosne i nasilnog prelaska na lijevu obalu, u cilju strvaranja mostobrana i uvođenja glavnih snaga TG-1 za naredna dejstva za oslobađanje Odžaka. U Odžaku već duže vrijeme se nalazilo zarobljeno oko 800 Srba iz Novog Grada i oklonih sela, što je takođe uticalo na oslobođenje Odžaka.
Šema br.9
Zamisao je bila da pomoćne snage sastava bataljona iz Sanskog Mosta „Karađorđe“ ojačan tenkovskim vodom i dijelovima snaga iz šamačke regije forsiraju rijeku Bosnu kod Miloševca, gdje je planirano jedno skelsko mjesto prelaza. Snage prnjavorskih jedinica (1.pb) i 2.tč trebalo je da na selskom mjesatu prelaza u Garevcu forsiraju rijeku Bosnu, dok je sa glavnim snagama predviđeno izvršenje marša do pontonskog mosta u s. Vranjak i po prelasku r. Bosne nastaviti pokret nizvodno prema Dabor kuli i Jakešu, odakle preći u ofanzivna dejstva prema Odžaku. Nastavite sa čitanjem →
Početkom bitke za koridor, otpočele su i borbe za oslobađanje opštine Derventa.
Padom uporišta Cer formira se TG – 3, a za komandanta dolazi pukovnik Slavko Lisica. Od tada se aktivno u napadna dejstva uklјučuju 327.mtbr JNA i Osinjska lp brigada, koja je učestvovala i u napadnim dejstvima zauzimanja uporišta Cer.
Nakon izbijanja , 28. 6.1992.godine, naših jedinica na liniju, lijevo r. Sava – Pjevalovac – Potočani – Rabić – Zelenike –dalјe Plehan, otpočele su pripreme i prestrojavanje jedinica za ulazak u grad i njegovo oslobođenje.
27.mtbr
27.motorizovana brigada Derventa, bila je jedna od najvećih brigada u Prvom krajiškom korpusu Vojske Republike Srpske, formirana je 13.5.1992.godine, a kroz brigadu je, tokom četiri ratne godine, prošlo oko pet hilјada boraca. Pripadnici su bili uglavnom sa područja opština Derventa, Brod i Prnjavor, ali je bilo i boraca i iz još desetak opština u Republici Srpskoj. Samostalna četa „Meša Selimović”, sastavlјena uglavnom od pripadnika bošnjačkog naroda, djelovalaje i u 27. i u osinjskoj brigadi.
27.mt brigada dala je svoj najveći doprinos za oslobađanje okupiranih dijelova Dervente, oslobađanju koridora, Broda i odbrani srpskog naroda na području Teslića i Vlasenice, kao i na mnogim drugim mjestima gdje je Srbima bio ugrožen opstanak.
Brigadom su komandovali potpukovnik Ratko Grahovac, pukovnik Trivo Vujić, koji je poginuo 30. juna 1992. godine, pukovnik Stanko Baltić, potpukovnik Boško Peulić, pukovnik Rajko Radulović, a poslјednji komandant bio je major Nikola Štrbac. Na čelu brigade u dva navrata bio je i potpukovnik, kasnije general, Ljubomir Obradović, koji je tu dužnost obavlјao s pozicije načelnika štaba brigade.
Tokom četiri ratne godine 438 boraca ove brigade je poginulo u borbi, 72 su nastradali u drugim okolnostima, 13 je nestalo, a oko dvije i po hilјade je ranjeno. Brigada je odlikovana ordenom Karađorđeve zvijezde. (iz govora povodom Dana 27.mtbr i Osinjske brigade)
Krajem aprila mjeseca 1992. godine na Derventskom ratištu pored borbenih aktivnosti prnjavorčana naročito u gradu Derventi i odbrane kasarne JNA od čestih napada Hrvata i Muslimana, učestvuje i jedno odjeljenje pdv iz sastava 5.bvp 5.K JNA Banjaluka, radi pojačane odbrane zajedno sa ostalim pripadnicima 327.mtbr JNA i sa uspjehom odbranili kasarnu i dio grada na lijevo obali r.Ukrine.
Borbe Osinjske brigade
Osinjska 1.laka pješadijska brigada formirana od borca sa područja Osinje, Pojezne, Cerana, Crnče, Velike i Male Sočanice, Mišinaca, kao i Cvrtkovaca, Jelanjske, Mitrovića i tako dalјe. Formacija brigade je dva pješadijska bataljona i pozadinska jedinica gdje su mještani ovih sela na početku osiguravali i pozadinsko obezbjeđenje.
Komandanta olpbr 27.5.-12.6.92.
1.osinjska laka pješadijska brigada do polovine juna 1992. godine, branili srpska sela na liniji Kaurska obala — Tešića bare — Tomasovo brdo — Kneževići — Malojčani — Cer — Čorlino brdo —Torine, a zatim u sadejstvu sa 327.mt brigadom i ostalim jedinicama VRS vode borbe za u oslobađanju Dervente, a u sadejstvu sa drugim jedinicama učestvuje i u oslobađanju Broda.
1.osinjska lpbr 1992.
Brigada je izgubila 104 borca, više od 600 je ranjeno, odlikovana je Medalјom Petra Mrkonjića, a 1. marta 1994. godine lјudstvo je integrisano u 27. brigadu.[1]
Interventni vod 1992.
Oslobađanje Dervente
Dana 3. 7.1992. godine u večernjim časovima otpočeo je prilaz jedinica prema gradu.
Vučijak
Borci 327. mtbr su već bili na prostoru , Garnizona , s lijeve strane puta i Potočana i Rabića s desne strane, gdje su zajedno sa Osinjskom brigadom u večernjim satima dostigli na liniju do Bolnice – i prodavnice Vrelo i tu zanoćeli. Slјedećeg dana , to jest 4. jula 1992.godine sastavi 327.mtbr ulaze u jutarnjim časovima u grad, dok Osinjska brigada slama jak otpor neprijatelјskih snaga na Kosturu i izbija na raskrsnicu puteva kod silosa u Polјu i presijeca put Derventa Brod.
mpoad
Oko 11,00 časova, 327. mtbr je ušla u grad i nastavila dalјa dejstva na pravcu s.Polјe – s. Žeravac, gdje se sastaje sa borcima Osinjske brigade, koja je upornom borbom uspjela da izbije na liniju, lijevo s. Polјe- desno s. Kulina i nastavila borbena dejstva prema, s. Žeravac. Sastavi 327.mtbr su na pomoćnom pravcu nastavili napadna dejstva pravcem s. Polјe – s.Žeravac na glavnom putu Derventa Brod.
Na glavnom pravcu 327. mtbr izbija na liniju, lijevo Dubočac – Pjevalovac – Raščići – Begluci – N. Lužani – r. Ukrina
i uspješno nastavlјa dalјa dejstva na pravcu prema Kostrešu u sadejstvu sa dijelovima 2.oklopne brigade, korpusne policije i drugih jedinica, koje su pristigle u pomoć.govor oslobadjanje dervente
Glas Srpske od 15.2.1993.
Kostreš
[1] Komandant brigade bio je major Boro Bukovica iz Prnjavora (od 6.4. – 30.7.1992. godine). Ranjavan u Derventi 7.7.1992. godine i kao komandant borbene grupe TG-3 u oslobođenju Jajca, ranjen 28.10.1992. godine.
Brojno stanje 1.mtb 27.motorizovane brigade 1.KK VRS Derventa
Prema prikupljenim podacima brojno stanje bataljona na rasporedu bilo 1.457 boraca, od preformacije (20.5.1992.) formiranjem 1.mtb 27.mtbr 1.K VRS[1] sa područja opštine Prnjavor.
mobilisano 1.016, još popunjeno sa 441 , prekomandama od 375 borca. I 1.832 boraca prošlo kroz bataljon,
Prosječno mjesečno učešće od 1408 raspoređenih pripadnika iznosi preko 20 mjeseci učešća u ratu u bataljonu, 31 pripadnika poginulo.
Organizaciono-formacijska struktura bataljona je 719 po formaciji JA četnog sastava: 3 pješadijske-motorizovane čete sa četama za podršku, komandom , vodom pvo, prištabskim jedinicama ( veze, izviđačka i vojnu policiju) i pozadinski vod. Nastavite sa čitanjem →
Nakon uspješno okončane borba za Cer, Mišinci i 2.pješadijski bataljon se vraća u Donje Cerane, Derventa nakon čega, po naredbi komande 1. KK, 25.6.1992. godine odlazi na Modričko ratište – Skugrić, gdje preuzima polazni položaj, koga je do tada držao drugi bataljon 16. kmtbr (Pajin bataljon), a koji je u dva pokušaja proboja u selo Čardak pretrpio značajne gubitke.
Komandant TG-1 odlučuje da ubaci svježu jedinicu. Brigada je bila pridodata, kojom je komandovao puk. Novica Simić.
Garevac, polazni položaji
Brigada je sa svojim drugim bataljonom, vodom vojne policije i PDV-om, a pod komandom k1k Milorada Kuzmanovića, te ojačani tenkovskom četom kojom je komandovao kap Panić, sа
Šema br.8
polaznim položajem u s.Skugrići (želј.pruga) krenula u napad na selo Čardak 26.6.1992. godine. Lijevo od nas napadao je Bataljon vojne policiji 1. KK na pravcu Skigrić- poljoprivredno dobro Petar Mrkonjić (Mujbegovića dobro)- silosi Modriča. Drugi naš bataljon pravcem Skugrić- Živkovo Polјe-Čardak-skelski prelaz na r.Bosni. U žestokom napadu istog dana u 18.00 časova izbija na glavnu komunikaciju u s. Čardak gdje se spaja sa semberskim jedinicama[1]. Istovremeno sa semberskim jedinicama spaja se i bataljon vojne policije 1. КК. Nastavite sa čitanjem →
PRVA DOBROVOLJAČКA RATNA JEDINICA „VUКOVI SA VUČIJAКA“ U ODBRANI REPUBLIКE SRPSКE
UVOD
Prva dobrovoljačka ratna jedinica „Vukovi sa Vučijaka“, Vučijak, Prnjavor, kasnije udarni bataljon formiran u početku ratnog vihora i izrasla kao elitna jedinica VRS u najžešćim borbenim dejstvima sa neprijateljem u oslobađanju Zapadne Slavonije, proboju Koridora, oslobođenju Dervente i Broda, Кašića, Ključa, bitke na Ozrenu i odbrani Novog Grada.
Orden Miloša Obilića
„Vukovi“, demobilizacija
Formirana je 28.6.1992. godine po naređenju generala Momira Talića, komandanta Prvog krajiškog korpusa Vojske Republike Srpske od dobrovoljaca i boraca teritorijalne odbrane popunjenih rezervnim sastavom sa prostora Prnjavora i drugih opština. U svom sastavu jedinica je imala do tri pješadijske čete, jedinicu podrške, pozadinsko odjeljenje i komandu.
Bataljonom, kasnije odredom od formiranja do kraja rata komandovao poručnik Veljko Milanković i potporučnik Miro Šikarac. Кroz bataljon je prošlo 849 boraca(JNA-VRS), od kojih je 47 poginulo, a 180 ranjeno. Učestvovala je u borbama na 22 opštine- ratišta i imala gubitke 0d 270 pripadnika na svim ratištima. Odlikovama je ordenom Miloša Obilića.
Formiranje Prve dobrovoljačke jedinice VRS
Vučijak,1992.
Prvi udarni bataljon Prvog krajiškog korpusa „Vukovi sa Vučijaka“[1],[2] počinje pripreme 23.6.1991. godine kada legendarni komandant „Vukova“ Veljko Milanković sa 26 dobrovoljca odlazi na višednevnu obuku u Srpsku Krajinu, Golubić kod Knina .[3
zgrada SO-e Prnjavor
Veljko i opštinsko i rukovodstvo vladajuće stranke na vrijeme osjetili su odakle prijeti opasnost i preduzeli mjere organizovanja i zaštite opštine.[4]
Kada se Veljko vratio iz vojnog kampa koga je organizovao kapetan Dragan u Golubiću pokraj Knina, formirao je Vukove koji su tada bili dobrovoljačka jedinica odnosno prva srpska vojna jedinica na tadašnjem prostoru Bosne i Hercegovine. Povratkom u Prnjavor ministar unutrašnih poslova BiH naređuje hapšenje Veljka sa pripadnicima SJB Prnjavor.[5]
Štab „Vukova sa Vučijaka“
Nakon uspješno završene borbene obuke počinju prve izuzetno opasne akcije uz odobrenje Vlade AO Krajine u zauzimanju repetitora na Kozari 1.8.1991., čime je omogućeno ponovno gledanje programa beogradske televizije. Zbog ove akcije, ali i zbog nekih većih interesa koji su bili vezani za tadašnju politiku, tadašnji predsjednik Predsjedništva BiH Alija Izetbegović izdao je nalog JNA da uhapsi Milankovića.[6]
ratna zastava“Vukovi sa Vučijaka“
Oslobođenje Jasenovca
Pripadnici udarnog bataljona „Vukova sa Vučijaka“ po pozivu srpskog naroda 17.8.1991. odlaze na svoj prvi borbeni zadatak kada sa 53 dobrovoljca iz Prnjavora i nekoliko iz čelinačke opštine[7], prelaze rijeku Savu u Zapadnu Slavoniju 24.8.1991. i pridružuju se svojoj braći u pomoć, gdje je situacija dosta teška. Koristeći hrabrost i sposobnost brzog manevra i iznenađenja a uz pomoć jedinca JNA iz pravca Struga tenkovima razbiše slabo naoružane Hrvate i uđoše u Vrbovljane i Okučane 25.8.1991.,
Poslije borbi za Vrbovljane i Okučane , Vukovi sa Vučijaka vrše pripreme i kreću u još jednu borbu za oslobođenje Jasenovca.
Vučijak
Prvi prelazak preko rijeke Save u srpsko selo Mlaka, samo nekoliko kilometara udaljeni od hrvatskih snaga u Košutarice i Jasenovca.
Svakodnevno se vrši izviđanje[10] na pravcu napada radi snimanja terena i nerijateljskih utvrđenja, a dva dana pred napad izvodi se i ispad na bunkere ispred sela.
Vučijak, 1992.
U Mlaki [8] 6.9.1991. godine uz aktivnu odbranu[9] se nalazi i 25 pripadnika TO sela, te pripadnici 11. brigade 5.BK smješteni desetak klimetara istočno od Mlake, u širem rejonu sela Jablanac. Minobacačka podršku daje odjeljenje TO Okučani.
Napad na Košutarice je krenuo u 6 sati ujutro 9.9.1991. godine na dva pravca.
Vukovi preduzimaju taktiku napada iz dva pravca, koju će koristiti tokom rata. Jedan pravac iz Mlake direkno prema Košutarici, i uspjeli stići gotovo do nasipa na kojima su bila protivavijonska utvrđenja i bunkeri uz podršku minobacača i raketnih bacača.. a drugi pravac sa borbenom grupom, koja je prešla na stranu Save i pošla paraleno sa prvom grupom vrši podršku prvoj grupi.
Oslobođenje Jasenovca
Slijedi prvi ulazak jedne srpske jedinice u uniformama milicije RS Krajine u Jasenovac, predveče po kišovitom vremenu, u sadejstvu sa 11.dubičkom brigadom 9.9.1991.oslobođen je Jasenovac, zarobljena su dva tenka T-55 i OT. Od minobacačke vatre lakše ranjena su tri pripadnika Vukova, 6.10.1991. u Košutarici i 7.10.1991. u Mlaki.
[10] 46 provjerenih, hrabrih i spretnih boraca (članak Željke Kopanje Vukovi sa Vučijaka III, str.28)
Pravac Mašići – Medari
Početkom novembra, poslije kratkog odmora, iz Prnjavora kreće četa od 73 vuka pravcem Medari u Zapadnoj Slavoniji. Razmještaju se po kućama na prvoj liniji gdje se vode borbe između sela Mašići i Medari. Položaje drže dijelovi 329.okbr JNA, 5.mpoap 1.KVJ, pripadnici TO Okučana, dok u Dragaliću položaje drži odred TO iz Prnjavora. Na drugoj strani nalaze se jake hrvatske snage iz sastava 121.brZNG koje upornom borbom pokušavaju da probiju liniju odbrane na ovom dijelu, čak i upotrebom diverzantskih akcija iza naših linija.
Vukovi preduzimaju aktivna dejstva u sadejstvu sa okopnom četom iz 329.okbr uz stalno izviđanje prednjeg kraja i preduzimaju, po prvi put, protivdiverzantske akcije u ulaze u neprijateljsku teritoriju. (Opis diverztanskih dejstava Vukova piše Željko Kopanja „Noć kad su zavijali Vuci“)
Odlazak u Ravne Kotare donosi još jednu pobjedu..
Borbe u Medari i Gornja Trnova vode se krajem decembra 1991. godine,u sadejstvu sa pripadnicima 2.okb, 329.okbr JA komandanta majora Branka Suzića, gdje dolazi do prvih stradanja kod Vukova sa Vučijaka. Od dejstva streljačke vatre ranjen je jedan pripadnik Vukova, 30.10.1991. u Mašićkoj Šagovini, a od minobacačkih dejstava ranjena su tri pripadnika 20. i 27.12.1991. na položajima u Medarima, Omanovac i Gornja Trnava, dok 27.12.1991. poginuo je pripadnik 1.pješadijske čete Vukova u Gornjoj Trnavi, Bajić Ljubomir, rođen 1965. u Donjoj Ilovi, opština Prnjavor. U jednoj takvoj akciji pri povratku sa postavljene zasjede u našem minskom polju teško je ranjen Veljko Milankovič u rejonu sjeverno od Ratkovca.
Vukovi sa Vučijaka[11] Mauzerovi, Panteri, Vukovi sa Drine, …postale su slavne i udarme jedinice VRS
U posjeti Kolo srpskih sestara 1.okbr
PREGLED RATNOG PUTA RATNE JEDINICE „VUKOVA SA VUČIJAKA“ u 1991. -1992. GODINI, 118 dana
Pocetak
dana
rejon
Opstina
23.6.1991
38
Golubić
Benkovac
1.8.1991
2
Kozara
K.Dubica
24.8.1991
1
Mlaka-Košutarica-Jasenovac
Okučani
30.8.1991
1
Okučani
Okučani
27.11.1991
1
G.Trnova_Ratkovac
Okučani
20.12.1991
1
Medari-M.Šagovina
Nova Gradiška
14.4.1992
1
Pjevalovac-Trstenci
Derventa
20.4.1992
72
Derventa
Derventa
2.5.1992
1
Markovac
Derventa
Šema ratni put Vukova sa Vučijaka u 1991. godini
Reporteri lista „Naš zavičaj“ zabilježili su reportaže o jedinici „Vukovi sa Vučijaka“ i komamdantu Veljki Milankoviću na ratištu..
[1] Imenovanje dodrovoljačkog odreda Vukovi sa Vučijaka sa komandantom Veljkom Milankovićem odlučeno je na položajima u s.Mlaka od strane Borivoja S.i Mire Mlađenovića, vidi Sendić B. Stvaranje i razvoj SDS, str.129
[2] Miro Mlađenović, osnivać jedinice i načelnik štaba do 11.10.1993. godine
[4] Intervju general Momir Talić, list „Glas boraca“ br.1 str.6
[5] D.Radičić: Hronologija događaja 1990-1995,2002.god. str.198
[6] D.Radišić: Hronologija događaja 1990-1995,2002.god. str.231
[7] ukupno 64 pripadnika jedinice „Vukovi sa Vučijaka“. Prikupljanjem podataka brojno stanje u 1991. iznosilo je 128 boraca i u VRS 664 prvi put i dopopunjavanjem preko 1000 boraca. Ukupno bilo raspoređeno 849 boraca u 6 vojnih pošta JNA i TO.
[8] Borivoj Sendić, Od crvenog barjaka do dvoglavog orla-stvaranje i razvoj SDS-a, Banjaluka, 2003.str.128
Stanje u zoni odgovornosti TG-3 na dan 27.6.1992. u KM s, Foča[1]
U zoni odgovornosti TG-3 brane se ustaške snage čiji tačan raspored i jačina nisu utvrđeni. Do sada utvrđene vatrene tačke su:
tenk zapadno od Velike na tt 252
OT istočno od tt 252 za oko 100m,
tenk istočno od crkve u Plehanu za oko 400m,
top u rejonu tt 278 Seline.
Moral neprijatelja je na niskom nivou zbog svakodnevnih gubitaka teritorije, ljudstva i tehnike.
2. Odluka komandanta TG-3 u toku 28.6.1992. god i dalje svim snagama TG-3 izvršiti napad na ustaške snage i snage zelenih beretki u zoni odgovornosti g/s pravcem: Tomasovo brdo – modran – Lužani bosanski, a p/s pravcem: Karaula- Cerik.
U bližem zadatku ovladati linijom : Gornja Bišnja /tt169/-s.Ravlilići-s.Mlinari-s.Grubišići-tt266-tt267/Vis/-k232 /Velika/.
Borbena dejstva 4.mtb 27.mtbr VRS, po borbenim izvještajima:
10.7.1992.
Kod neprijatelja nije bilo uočavanje novih vatrenih tačaka.
Jedinice 4.mtb na položaju i u pripravnosti, a borbene aktivnosti nisu preduzimane.
problemi oko napuštanja jedinice, samovoljno, ne preduzimaju se mjere sprečavanje,
otežano pozadinsko obezbjeđenje jedinice
12.7.1992.
u toku dana položaji 1.čete gađani su iz MB. Ujutro je iz pravca s. Bošnjaka bilo pripucavanje iz pješadijskog naoružanja. Preko puta u s. Svaguši pogođena je jedna kuća MB minom. Ispod groblja 100m na lijevoj strani pogođena je još jedna kuća.
11.7.1992. u popodnevnim časovima iz pravca Dimnjača neprijatelj po položajima 3.čete ispalio nekoliko mina, a oko ponoći došlo je do pješadijskih provokacija.
Na provokacije nije se odgovorilo.
13.7.1992.
U toku dana neprijatelj je haubicama i MB gađao položaje bataljona po cijeloj dužini linije odbrane. Tom prilikom stradalo je jedno civilno lice. Primjećeno je da je neprijatelj sa položaja lijevo od Markovca gađao MB položaje naše 1.čete. Iz pravca Olujića (s.Kuljenovci) bilo je pješadijske vatre -provociranja nazih položaja prema 2.četi. U toku dana primjećeno je i grupisanje i spuštanje neprijatelja sa obronka Markovca sve bliže našim položajima.
Jedinice bataljona nisu izvodile veće aktivnosti, osim izviđačkih grupa.
i dalje problemi u oblasti samovoljnog napuštanja jedinice.
U pozadinskom dijelu, nezadovoljstvo sa kvalitetom hrane.
15.7.1992.
U toku dana bataljon po naređenju komande brigade, izbio na liniju putem s.Olujići do ivice šume, desno s.Mamići, lijevo k.172 i dalje putem Bošnjaci. Stanje je bilo u redu, sve dok se 8 pripadnika iz 3.mtb nije povukao, pa je bataljon ostao bez desnog susjeda oko 17.40 časova. U to vijeme neprijatelj je udario sa boka i poginuo je pripadnik Topić Rajka Predrag, rođen 1967. godine u Gornjoj Ilovi, opština Prnjavor. Zadobio je prostrelnu ranu snajperskim metkom kroz srce. Tada je 2.vod 3.čete, kojem je pripadao ppoginuli , povukao sa desnog boka i 2.četa bataljona ostala bez desnog krila. Neprijatelj je tada žešće napao, pa su se jedinice bataljona morale povući na polanu liniju. Takođe se povukao i 1.vod 2. čete, pa je na iniju upućeno svo raspoloživo ljudstvo, bolesni i pošteđeni.
veliki problem u očuvanju morala jedinice jer sa relativno malim brojem , oko 90 pripadnika, brani se velika linija.
po projceni problem je i sa 3.mtb,
uspostavljeno sadejstvo sa 1.mtb i radi njih bataljon je ostao na zauzetoj liniji.
Milena Slijepčević, predsjednik KSS Palačkovci
Milena Slijepčević, poginuo suprug u 27.mtbr, N.Sančanin, Ženske duše, str.34-35, Banja Luka, 2001.
U posjeti 1.mtb KSS
Kolo srpskih sestara u posjeti 27.mtbr, N.Sančanin, Ženske duše, str.38-39, Banja Luka, 2001.
Nastić Slavica
Slavica Nastić, boličarka 1.mtb, o borbama na Bijelom brdu: Čini mi se da nikada neću moći zaboraviti 30. i 31. 7.1992 godine. bilo je to pod Markovcem, u Kuljenovcima. Paklena bitka naših snaga sa ustašama, koje nadiru sa Bijelog brda. Ustaljeno pravilo komandanta Vitomira Đurđevića i Dane Šuška da se sanitetska službe nalazi u najbližoj zoni, takoreći u prvim borbenim redovima. Nismo očekivati neprijateljski napad. Bilo je to iznenada, tako da se bataljonski ljekar do početka tog stravićnog ratnog plana nije vratio sa zadatka. Ja i moja koleginica iz prnjavorskog Doma zdravlja, medicinska sestra Zijada Ćuran same smo bile u sanitetu , brzu medicinsku pomoć pružile smo za 45 teže i lakše ranjenih. Najsrećniji smo bile kada smo saznale da je svih 45 renjenih ostalo u životu, što znači da je i prva pomoć bila blagovremena i stručna. (Naš zavičaj Prnjavor, juni 1993. str 10 i Ženske duše, Nedeljko Sančanin, Banjaluka, 2001. str 48).
Bitka u Beglucima, kaze Zoran Kanjski, komandir „Juda“ u 1.mtb za Naš zavičaj Prnjavor od juna 1995. godine, str.3.
1995. VI
Ostaje trajno u sjećanju. Rastjerali smo Turke, ali su se iznemada pojavili Hrvati. Izmiješali smo se sa njihovim bojovnicima, a spasili smo se zahvaljujući jednom našem borcu i njegovim nadimkom „Jozo“. Bio je to Zoran Sančanin, momak od koga se zaista imalo šta naučiti. Naravno i tu, u Beglucima“ presudila je nača hrabrost, volka i upornost.
Poginuli pripadnici inžinjerijskog bataljona 27. mtbr. 31.8.1992. godine.
Čelaruši inžb
DRAGAN (Pero) JOVIĆ, rođen 12.3.1964. godine Gornji Detlak, opština Derventa. Poginuo u borbama 31.8.1992. godine rejon Bijelo Brdo (Čelaruša) – Derventsko ratište. Pripadnik inžinjerijskog bataljona 27. Mtbr. Sahranjen Detlak – Derventa. BORISLAV (Teodor) PETКOVIĆ, rođen 25.8.1962. godine Drijen, opština Derventa. Poginuo u borbama 31.8.1992. godine rejon Bijelo Brdo (Čelaruša) – Derventsko ratište. Pripadnik inžinjerijskog bataljona 27. mtbr. Sahranjen Drijen – Derventa. ZORAN (Vid) SIMIĆ , rođen 10.2.1964. godine Agići, opština Derventa. Poginuo u borbama 31.8.1992. godine rejon Bijelo Brdo (Čelaruša) – Derventsko ratište. Pripadnik inžinjerijskog bataljona 27. mtbr. Nema podataka gde je Zoran sahranjen.
ZORAN (Zdravko) MILANКOVIĆ, rođen 5.7.1966. godine Donji Palačkovci, opština Prnjavor. Poginuo u borbama 31.8.1992. godine rejon Bijelo Brdo (Čelaruša) – Derventsko ratište. Pripadnik inžinjerijskog bataljona 27. mtbr. Sahranjen Palačkovci – Prnjavor. DUŠКO (Pero) RUDONJIĆ, rođen 22.10.1973. godine Кremna, opština Prnjavor. Poginuo u borbama 31.8.1992. godine rejon Bijelo Brdo (Čelaruša) – Derventsko ratište. Pripadnik inžinjerijskog bataljona 27. mtbr. Sahranjen Кremna – Prnjavor.
SLOBODAN (Zdravko) TULIĆ, rođen 1.12.1964. godine Čorle, opština Prnjavor. Poginuo u borbama 31.8.1992. godine rejon Bijelo Brdo (Čelaruša) – Derventsko ratište. Pripadnik inžinjerijskog bataljona 27. Mtbr. Nema podataka gde je Slobodan sahranjen. DRAGOLJUB (Sredoje) SARIĆ, rođen 1.9.1952. godine, Drenova, opština Prnjavor. Poginuo u borbama 31.8.1992. godine rejon Bijelo Brdo (Čelaruša) – Derventsko ratište. Pripadnik inžinjerijskog bataljona 27. mtbr. Nema podataka gde je Dragoljub sahranjen.
ŽELJКO (Neđo) LUКAJIĆ, roćen 2.1.1971. godine Кremine, grad Banjaluka. Potporučnik poginuo u borbama 31.8.1992. godine rejon Bijelo Brdo (Čelaruša) – Derventsko ratište. Pripadnik inžinjerijskog bataljona 27. mtbr. Sahranjen Glamočani – Laktaši.
IVICA (Anto) MAJDANDŽIĆ, rođen 1.2.1963. godine Banja Luka, grad Banja Luka. Potporučnik poginuo u borbama 31.8.1992. godine rejon Bijelo Brdo (Čelaruša) – Derventsko ratište. Pripadnik inžinjerijskog bataljona 27. Mtbr. Sahranjen u Banja Luci.
Pogled sa Nemića, desna obala r.Drine na objekat Kunjarac u opštini Bratunac, objekat destva Juda 1.mtb. Desno je put za rudnik Sase i dalje za Srebrenicu.
Zapažanja oko borbe za oslobođenje Dervete- grupa 27.mtbr Soko :Borbe za Derventu 27.1.2021.
Izvlačenja
Prvenstveno u ovom tekstu se obraćam pripadnicima čete vojne policije i brigadnim izviđačima 27. mtbr. koji su u ratu od samog početka do kraja bili stub naše brigade. Nije bilo borbenih dejstava a da ti borci nisu učestvovali.Povod samog teksta je operacija “Koridor 92”, i nedavni dokumentarni – igrani film “Koridor 92” koji je urađen tako kako je urađen (ne želim o njemu da polemišem).Jučerašnji video zapis Bijelo Brdo avgust 1992. godine, kao administrator ja nisam autor ni jednog ni drugog, ni filma ni video zapisa.Što se tiče video zapisa to je arhivska građa, teško je obuhvatiti, napisati, prvo pravac odbrane, zatim oslobođenja objekata oko Dervente. Akcije 2. i 12. maja, 13. maja na Markovcu, ulasku naših jedinica 27. mtbr. u sam objekat Doma vojske JNA u samom gradu – Derventu.Napredovanje do samog Bijelog Brda, pa pravac odbrane Sedići (tt 215), objekat Kalačka (tt 152), Raščići (tt 115), Begluci, objekat Bemići (tt 155), objekat Gradac (tt 165) sve ovo sa malim ostupanjem.Na neki način Bijelo Brdo je već tada bilo u poluokruženju.Samo Bijelo Brdo mnoge jedinice su pokušale zauzeti, počevši od 5. juna pa sve do 25. na 26. avgusta kada su rejon Čelarušu (tt 184) i rejon Kostreša (tt 148) zauzele jedinice čete vojne policije i brigadni izviđači 27. mtbr zanimljiv podatak da smo oslobodili te objekte bez artiljerijske podrške.Samim tim pravac neprijateljske odbrane nije imao drugog izbora nego povući se sa objekta na Bijelom Brdu (tt190).Ovo ne pišem zato što mi pripadnici 27. mtbr. ne znamo koje šta oslobodio, nego da nam ne pišu neki koji nisu učestvovali u oslobođenju pomenutih objekata.Znam da je teško napisati jedan tekst da budu svi zadovoljni. Ali kada bi se uključili svi autentični akteri mogli bi napisati i ostaviti pokolenjima.Ne radi omalovažavanja ostalih jedinica Vojske Republike Srpske već radi istine. Više sam nego siguran da će neko za 20,30,50 godina pisati na osnovu arhivske građe.Ako se bude pisalo na osnovu sumnjive arhivske građe mogli bi se zapitati dali je 27. mtbr. uopšte bila učesnik TG-3?Toliko od mene. Razmislite dobro. (Karta : Pravci izvlačenja i spasavanje nejači iz Dervente, zbeg od hapšenja i pogroma. Jedini prolaz, nakon postavljanja barikada na svim putnim pravcima i zabrane dolaska u Derventu na posao ili nekim drugim poslom.)
Akcija čete vojne policije i idč 27.mtbr, zapis Grupa Soko 27.mtbr 13.12.2023.)
U leto 31.8.1992 godine četa vojne policije i brigadni izviđači (operacija „Koridor“) bili su dan – noć u borbenim dejstvima , toga dana u rejonu Čelaruše – Derventsko ratište, dolazi do zauzimanja zgrade u voćnjaku „ekonomije“. Pre ulaska u samu zgradu naši borci ubacuju ručnu bombu, zgrada je veoma dugačka.
Beleuzov Švabo
Borac Beleuz ulazi u zgradu i bukvalno naleće na vojnika, u tom trenutku nije znao koje vojnik, prilazeći tom vojniku koji je govorio nešto na nemačkom jeziku. Pripadnik čete vojne policije Beleuz, pomislio je da je neka šala, često su se saborci šalili rečima na nemačkom (apetiten klisen vas prcenzi mene niks) nije moglo promaći oštrom oku našeg saborca da vojnik ima kalašnjikov u ruci, maskirne pantalone i crnu majicu kratkih rukava, na majici je bilo veliko slovo „U” i natpis „hrabra vojska 1941 – 1954“ sekunde su odlučuvale koji će pre da odreaguje na našu sreću pripadnik čete vojne policije, Beleuz je pre odreagovao.
Tom priliko zarobljen je pripadnik neprijateljske vojske, pripadnik HOS-a Oliver Švajkard , rođen 13.5.1970 godine, nemac. Kolika je bila bliskost da je Oliver iz ruke u ruku dao svoj kalašnjikov našem Beleuzu. Oliver je tada bio lakše ranjen od gelera ručne bombe u nogu. Oliver prebačen je u komandu u Kulini. Ovo je jedan od primera čojstva u ratu pripadnika 27. mtbr.
Ko zna zbog čega se Oliver prabacuje u zatvor u Istočno Sarajevo?! Pod nejasnim okolnostima uspeva preći na stranu koju kontroliše 1. korpus tzv. A RBiH, od 1993 godine do kraja rata bio je pripadnik 101. mtbr tzv. ARBiH.
Naš Beleuz je tri puta ranjavan u ratu, svaki put u sa lakšim ranjavanjem, prve godine posle rata u požaru zadobio je teže povrede tada je izgorila kuća u kojoj je spavao. Časan u ratu pozitivan u miru.
[1] Zapovjest za napad komandanta TG-3 puk Slavka Lisice, Komandant bez potrebe, Banja Luka 2000, str.24
BANjALUKA – Teške borbe vođene su širom fronta. Brigade su brojale mrtve i ranjene, ali koridor prema Srbiji je morao biti probijen i to do Vidovdana, makar bio i kozja staza kako je glasilo naređenje koje je izdao general Momir Talić kada je odlučeno da se krene u pohod jer drugog izlaza nije bilo.
Petak 26. jun. Sve jedinice od ranog jutra su bile, stoji u ratnim zapisima komande, izložene snažnim dejstvima neprijateljske artiljerije iz rejona Gradačac, Modriča, Jakeš, Debela Lipa, Odžak i Plehan. Ali za taj dan je bio cilj da se dvije srpske vojske, koje su išle u susret jedna drugoj, spoje i to “čelom u čelo”. Veza je u početku postojala, ali je kasnije prekinuta. Pola dana, sa dva kraja kukurizišta, gledali su se Krajišnici i Posavci, odmjeravali, ispitivali. Bilo je i prepucavanja, da bi se u jednom momentu i začulo “ne pucajte braćo, mi smo Srbi”…….(Glas Srpske)
17.6.1992. oslobođen Cer (Mišinci) na Derventskom ratištu
Kroz brigadu je prošlo, odnosno bilo na rasporedu 1.297 pripadnika od mobilizacije 5.10.1991. godine do preformacije (19.5.1992.) formiranjem 27.mtbr [1]
604 boraca mobilisano u brigadu, sa 4.mtč mobilisano 196 pripadnika 327.mtbr JA, popunjena još 398 borca, ukupno raspoređeno 1.002 boraca
Organizaciono-formacijska struktura brigade je po formaciji JA bataljonskog sastava: 4 pješadijska-motorizovana bataljona sa divizijonima-četama za podršku, komandom , prištabskim jedinicama ( veze, izviđačko i vojnu policiju) i pozadinski bataljon.
Pregled mobilisanih pripadnika po nižim jedinicama brigade
jedinica
svega
%
voj
podf
of
1.mtb
39
4,00%
35
2
2
2.mtb
21
2,15%
15
4
2
3.mtb
478
48,98%
394
58
26
4.mtb
2
0,20%
2
4.mtč
190
19,47%
172
15
3
čv
5
0,51%
4
1
čvp
11
1,13%
8
2
1
had122
10
1,02%
7
2
1
ič
2
0,20%
1
1
inžb
17
1,74%
16
1
k-dabr
3
0,31%
1
1
1
ks
4
0,41%
4
ladPVO
16
1,64%
12
4
mč
1
0,10%
1
mpoad
28
2,87%
21
6
1
pozb
40
4,10%
34
5
1
rjVV
95
9,73%
85
9
1
tč
14
1,43%
11
3
ukupno
976
100,00%
823
113
40
Najveći procenat popune je kod 3 .mtb je 478 i iznosi oko 50% popune brigade.
Pregled raspoređenih pripadnika 327.mtbr
JEDINICA
Ukupno
%
MOBILIZACIJA
PREKOMANDA
1.mtb
47
3,93%
39
8
2.mtb
28
2,34%
21
7
3.mtb
566
47,36%
477
89
4.mtb
2
0,17%
2
4.mtč
258
21,59%
196
62
čv
6
0,50%
6
čvp
12
1,00%
11
1
had122
11
0,92%
10
1
ič
2
0,17%
2
inžb
25
2,09%
25
k-dabr
4
0,33%
3
1
ks
6
0,50%
5
1
ladPVO
17
1,42%
16
1
mč
1
0,08%
1
mpoad
38
3,18%
28
10
pozb
44
3,68%
39
5
rjVV
113
9,46%
112
1
tč
15
1,26%
15
UKUPNO
1.195
100,00%
1.008
187
U jedinice 327.mtbr sa područja opštine raspoređeno-prošlo je 1.297 boraca
Pregled popune po kategoriji vojnih lica od 792 u brigadi:
Grupa
Svega
%
Prosjek
Najmladji
Najstariji
vojnici
644
20,67%
30,27
14
57
podoficiri
98
3,15%
32,11
9
55
oficiri
50
1,61%
34,9
22
70
ukupno
792
25,43%
32,42
15
60,66
Ljudstvo u punoj fizičkoj snazi za izvršavanje borbenih zadataka. Najmlađi pripadnik je imao 14 a najstariji 70 godinu.
Prema polu i prosječnom brojnom stanju jedinice:
Pol
Svega
%
Prosek
StDev
Var
Min
Mak
%M15-64
%S
muški
783
64,60%
30,80
8,12
65,91
9
70
4,62%
1,66%
ženski
9
0,74%
30,00
11,17
124,75
18
54
0,05%
0,02%
ukupno
792
65,35%
30
9,64
95,33
13,5
62
4,68%
1,68%
Odstupanje od prosječne starosti iznosi u prosjeku 9 godina. Učešće od 4,62% od ukupnog broja radno-sposobnog stanovništva od 15 – 64 godine opštine, odnosno 1,66% od broja stanovnika opštine Prnjavor po popisu iz 1991. godine.
Starost
Svega
%
Pol
jedinica
15-19 godina
1
0,13%
1
1.mtb
15-19 godina
9
1,14%
1
3.mtb
15-19 godina
1
0,13%
2
3.mtb
15-19 godina
1
0,13%
1
čv
15-19 godina
1
0,13%
1
pozb
15-19 godina
1
0,13%
2
pozb
15-19 godina
20
2,53%
1
rjVV
20 do 29 godina
13
1,64%
1
1.mtb
20 do 29 godina
8
1,01%
1
2.mtb
20 do 29 godina
176
22,22%
1
3.mtb
20 do 29 godina
1
0,13%
1
4.mtb
20 do 29 godina
3
0,38%
1
čvp
20 do 29 godina
2
0,25%
1
had122
20 do 29 godina
3
0,38%
1
ič
20 do 29 godina
9
1,14%
1
inžb
20 do 29 godina
1
0,13%
1
ks
20 do 29 godina
9
1,14%
1
ladPVO
20 do 29 godina
20
2,53%
1
mpoad
20 do 29 godina
4
0,51%
1
pozb
20 do 29 godina
1
0,13%
2
pozb
20 do 29 godina
75
9,47%
1
rjVV
20 do 29 godina
3
0,38%
2
rjVV
20 do 29 godina
6
0,76%
1
tč
30 do 39 godina
24
3,03%
1
1.mtb
30 do 39 godina
10
1,26%
1
2.mtb
30 do 39 godina
211
26,64%
1
3.mtb
30 do 39 godina
3
0,38%
1
čv
30 do 39 godina
4
0,51%
1
čvp
30 do 39 godina
6
0,76%
1
had122
30 do 39 godina
5
0,63%
1
inžb
30 do 39 godina
3
0,38%
1
k-dabr
30 do 39 godina
1
0,13%
1
ks
30 do 39 godina
6
0,76%
1
ladPVO
30 do 39 godina
12
1,52%
1
mpoad
30 do 39 godina
19
2,40%
1
pozb
30 do 39 godina
1
0,13%
2
pozb
30 do 39 godina
15
1,89%
1
rjVV
30 do 39 godina
1
0,13%
1
tč
40 do 49 godina
4
0,51%
1
1.mtb
40 do 49 godina
3
0,38%
1
2.mtb
40 do 49 godina
51
6,44%
1
3.mtb
40 do 49 godina
1
0,13%
1
čv
40 do 49 godina
1
0,13%
1
čvp
40 do 49 godina
2
0,25%
1
had122
40 do 49 godina
1
0,13%
1
inžb
40 do 49 godina
1
0,13%
2
ks
40 do 49 godina
1
0,13%
1
ladPVO
40 do 49 godina
6
0,76%
1
mpoad
40 do 49 godina
10
1,26%
1
pozb
40 do 49 godina
2
0,25%
1
rjVV
50 do 59 godina
1
0,13%
1
1.mtb
50 do 59 godina
1
0,13%
1
2.mtb
50 do 59 godina
10
1,26%
1
3.mtb
50 do 59 godina
4
0,51%
1
pozb
50 do 59 godina
1
0,13%
2
pozb
50 do 59 godina
2
0,25%
1
rjVV
preko 60 godina
1
0,13%
1
3.mtb
792
100,00%
Najzastupljeni period starosti je od 30 do 39 godini je 27%
Grafički prikaz godina starosti
Grafikon starosti pripadnika odreda po kategoriji grupe: vojnici, podoficiri i oficiri
Prema narodnosti stanje popune:
Najviše ima Srba sa 96% , što je razumljivo, jer po popisu iz 1991. godine srbi su činili preko 72% populacije opštine.
Narodnost
svega
%
Srbi
755
95,33%
Hrvati
11
1,39%
Muslimani
1
0,13%
Ukrainci
24
3,03%
Česi
1
0,13%
792
100,00%
Pregled prema starješinskoj dužnosti u brigadi
Najviše nižih starješina na dužnostima komandira vodova i četa.
STARJEŠINSKE duznosti
svega
%
pomoćnik komandanta brigade
3
2,54%
komandant bataljona
3
2,54%
zamjenik komandanta bataljona
3
2,54%
pomoćnik komandanta bataljona
6
5,08%
komandir čete
24
20,34%
zamjenik komandira čete
6
5,08%
komandir voda
60
50,85%
referenti
6
5,08%
četne/baterijske starješine
4
3,39%
komandir samostalnog odjeljenja
3
2,54%
Ukupno
118
100,00%
Pregled prema rodu-službi u nižim jedinicama.
Prema rodu ili službi na kojoj su raspoređeni, najviše je bilo roda pješadije sa 76% pripadnika.
rod/sluzba
svega
%
Pješadija
601
75,88%
Artiljerija
44
5,56%
ARJ PVO
30
3,79%
Oklopno-mehanizovane jedinice
7
0,88%
Inžinjerija
9
1,14%
Veza
21
2,65%
Tehnička služba KOV
11
1,39%
Vazduhoplovnotehnička služba
1
0,13%
Intendantska služba
21
2,65%
Sanitetska služba
16
2,02%
Saobraćajna služba
31
3,91%
792
100,00%
Na ratištu Zapadne Slavonije (oktobar 91-maj 92), od ukupno angažovanih boraca odreda 88 odsto činili su borci pješadije.(znatno iznad formacije). Angažovanjem na težištu odbrambenih i napadnih zadataka u protivpješadijskoj borbi i POB kao pridodata jedinica okbr.
Prema statusu kategorije borca
prema Zakonu o pravima boraca, RVI…, još nije kategorisano 220 pripadnika brigade.
Svega
<>
1
2
3
4
5
6
7
792
220
280
46
42
47
42
45
70
23,29% pripadnika ima status RVI.U statusu vojnih invalida ima 126 pripadnika odreda
Svega
%
RVI VRS
RVI MUP
174
21,97%
172
2
16 pripadnika nagrađeno ili 2,02% u toku rata .21 pripadnika odreda ili 2,65% je odlikovano u toku rata,
Najviše je bilo raspoređeno iz naselja Prnjavora 30% pripadnika.
naselje
Svega
%
Babanovci
8
1,01%
Brezik
2
0,25%
Čivčije
2
0,25%
Čorle
17
2,15%
Crkvena
8
1,01%
Doline
1
0,13%
Donja Ilova
14
1,77%
Donja Mravica
13
1,64%
Donji Galjipovci
6
0,76%
Donji Palačkovci
12
1,52%
Donji Smrtići
9
1,14%
Donji Štrpci
44
5,56%
Donji Vijačani
31
3,91%
Drenova
3
0,38%
Gajevi
5
0,63%
Galjipovci
1
0,13%
Gornja Ilova
16
2,02%
Gornja Mravica
20
2,53%
Gornji Galjipovci
6
0,76%
Gornji Grabik
1
0,13%
Gornji Palačkovci
33
4,17%
Gornji Smrtići
32
4,04%
Gornji Štrpci
35
4,42%
Gornji Vijačani
26
3,28%
Grabik Ilova
9
1,14%
Gusak
3
0,38%
Hrvaćani
5
0,63%
Jadovica
2
0,25%
Jasik
2
0,25%
Karać
1
0,13%
Kokori
7
0,88%
Kremna
34
4,29%
Kulaši
5
0,63%
Lišnja
1
0,13%
Lužani
8
1,01%
Maćino brdo
3
0,38%
Mlinci
6
0,76%
Mračaj
5
0,63%
Mravica
5
0,63%
Naseobina Hrvaćani
2
0,25%
Naseobina Lišnja
2
0,25%
Novo Selo
1
0,13%
Okolica
15
1,89%
Orašje
5
0,63%
Otpočivaljka
1
0,13%
Paramije
4
0,51%
Pečeneg Ilova
13
1,64%
Popovići
17
2,15%
Potočani
12
1,52%
Prnjavor
174
21,97%
Prosjek
15
1,89%
Ratkovac
10
1,26%
Šarinci
13
1,64%
Šereg Ilova
3
0,38%
Šibovska
4
0,51%
Skakavci
11
1,39%
Srpovci
1
0,13%
Velika Ilova
24
3,03%
Vršani
8
1,01%
Čelinac
5
0,63%
Derventa
2
0,25%
Doboj
5
0,63%
788
Najviše komandira četa i vodova prema komandnoj dužnosti:
Komandne duznosti
svega
%
jedinica
pomoćnik komandanta brigade
1
0,13%
3.mtb
pomoćnik komandanta brigade
2
0,25%
k-dabr
komandant bataljona
1
0,13%
3.mtb
komandant bataljona
1
0,13%
inžb
komandant bataljona
1
0,13%
rjVV
zamjenik komandanta bataljona
1
0,13%
3.mtb
pomoćnik komandanta bataljona
1
0,13%
1.mtb
pomoćnik komandanta bataljona
3
0,38%
3.mtb
pomoćnik komandanta bataljona
1
0,13%
mpoad
pomoćnik komandanta bataljona
1
0,13%
rjVV
komandir čete
1
0,13%
1.mtb
komandir čete
1
0,13%
2.mtb
komandir čete
6
0,76%
3.mtb
komandir čete
1
0,13%
čvp
komandir čete
1
0,13%
mpoad
komandir čete
2
0,25%
rjVV
zamjenik komandira čete
1
0,13%
2.mtb
zamjenik komandira čete
1
0,13%
3.mtb
komandir voda
1
0,13%
1.mtb
komandir voda
1
0,13%
2.mtb
komandir voda
11
1,39%
3.mtb
komandir voda
4
0,51%
had122
komandir voda
2
0,25%
ladPVO
komandir voda
4
0,51%
mpoad
komandir voda
4
0,51%
pozb
komandir voda
4
0,51%
rjVV
Prema VES_u
VESR
Formacijsko mjesto
svega
%
3
4
5
11101
strelac
508
64,14%
445
52
11
11102
izviđač u pješadiji
6
0,76%
6
11103
nišandžija mitraljeza-PM
8
1,01%
7
1
11103
poslužilac mitraljeza
8
1,01%
7
1
11104
nišanija na BsT
6
0,76%
6
11104
poslužilac na BsT
6
0,76%
6
11105
nišandžija MB M60 i 82
9
1,14%
7
1
1
11105
poslužilac MB M60 i 82
9
1,14%
7
1
1
11107
nišandžija VP
6
0,76%
5
1
11107
poslužilac VP
6
0,76%
5
1
11107
vojni policajac
6
0,76%
5
1
11117
nišandžija ručnog bacača
2
0,25%
1
1
11117
poslužilac ručnih bacača
2
0,25%
1
1
11119
nišandžija na MB120mm
12
1,52%
11
1
11119
poslužilac na MB120mm
12
1,52%
11
1
11121
radiofonista
5
0,63%
5
11121
radio-poslužilac
5
0,63%
5
11121
telefonista
5
0,63%
5
11122
izviđač u artiljeriji
1
0,13%
1
11122
mernik
1
0,13%
1
11122
osmatrač
1
0,13%
1
11201
PO topovska-vučna nišandžija
13
1,64%
11
2
11201
PO topovska-vučna poslužilac
13
1,64%
11
2
11205
haubička-samohodna podrška-nišandžija
1
0,13%
1
11205
haubička-samohodna podrška-poslužilac
1
0,13%
1
11207
izviđač-mjernička
7
0,88%
5
2
11209
računar-planšentist
2
0,25%
2
11217
operator PO RPA vođene
5
0,63%
5
11221
radio-telefonska
3
0,38%
3
11223
topovka i haubičarska poslužilac
1
0,13%
1
11223
topovska i haubičarska nišandžija
1
0,13%
1
11301
poslužilac PAT PVO
22
2,78%
20
2
11314
osmtrač-planšetnista
3
0,38%
2
1
11326
poslužilac raketnog sist.PVO
1
0,13%
1
11401
nišandžija tenka T55
3
0,38%
3
11403
radiofonista-mitraljezac
1
0,13%
1
11405
vozač b/v točkaša
1
0,13%
1
11406
vozač T55
1
0,13%
1
11451
стелац на БВП М-80
1
0,13%
1
11701
пионир
3
0,38%
3
11702
послужилац понтор.амфибијска
1
0,13%
1
11704
возач-послужилац дозера
1
0,13%
1
11725
возач-послужилац ланирног мост
1
0,13%
1
11740
извиђач
2
0,25%
2
11801
радио-телеграфист
8
1,01%
6
2
11807
радио-релејац
1
0,13%
1
11808
радио-телепринтерист
3
0,38%
3
11812
телефонист-линијаш
3
0,38%
3
11815
послужилац
1
0,13%
1
12101
механичар за пјешад.наоружање
1
0,13%
1
12102
механичар за возила точкаше
2
0,25%
2
12106
механичар за опт.инст.и НС
2
0,25%
2
12107
pogonski manipulant goriva
2
0,25%
2
12143
ауто-лимар
1
0,13%
1
12202
avio-mehaničar
1
0,13%
1
12401
пекар
4
0,51%
4
12403
кувар
15
1,89%
13
1
1
12417
столар
1
0,13%
1
12501
болничар
10
1,26%
10
12503
медицински техничар
1
0,13%
1
12701
возач аутомобила
31
3,91%
27
4
21001
KO-KV opšti kurs, SŠ u građanstvu
2
0,25%
1
1
21101
SVŠ smjer pješadija
8
1,01%
2
4
2
21104
KO-KV uMB120 kurs ,SŠ u građanstvu
1
0,13%
1
21203
KO-KV PO topovska
2
0,25%
2
21213
PO raketna
1
0,13%
1
21301
SVŠ RViPVO spec.ARSMD
1
0,13%
1
21302
KO LATPVO20mm kurs ,SŠ u građanstvu
1
0,13%
1
21801
SVŠ veze
1
0,13%
1
21802
radiotelegrafist, SŠ,kurs KO
3
0,38%
3
21815
Teleprintersko-šifrerska,SŠ,kurs KO-TŠ
1
0,13%
1
22113
KO-za naoružanje kurs,SŠ u građanstvu
2
0,25%
1
1
22141
KO-municiju,MES,SŠ,kurs
2
0,25%
2
22503
KO-med.tehničar kurs,SŠ u građanstvu,
2
0,25%
2
31001
Pješadija-VA ili ŠRO
4
0,51%
1
3
31101
Pješadija-Vojna akademija KOV
19
2,40%
2
2
15
31102
Pješadija-Škola rezervnih oficira
3
0,38%
3
31104
VAKoV – vojna policija
1
0,13%
1
31201
VA-ŠRO raketna podrška
2
0,25%
2
31202
ŠRO artiljerije
4
0,51%
2
2
31209
VA-ŠRO PO raketna
2
0,25%
2
31302
VAKoV ili ŠRO
2
0,25%
2
32501
Medicinski fakultet i [RO
3
0,38%
2
1
866
109,34%
Prema činu, najviše bilo vodnika od podoficira i kapetana I klase od oficira.
Nedeljko Sančanin
Kolektivno naoružanje prema formaciji brigade
Muzej 1.KK
[1] Prema podacima Vikipedije, slobodne encikolopedija 27.motorizovana brigada VRS imala je prosječno brojno stanje 2000 boraca, Kroz jedinicu prošlo 5000 boraca. Poginulo je 438 boraca. Komandant Ljubo Obradović. Jedinica je osnovana 13.maja 1992. godine u derventi. Borci su uglavnom bili iz Dervente, Broda i prnjavora. Brigada je ratovala na cijeloj teritoriji Republike, sa težištem na dobojskom ratištu. Brigada je učestvovala u dve velike operacije VRS. Koridor 92 i Drina 93.
JNA je u 1. vojnoj oblasti (dio BiH) imala nekoliko brigada u R statusu: 6.pmtbr, 16.pmtbr, 343.mtbr, 327.mtbr…. i jednu oklopnu brigadu 329.okbr u Banja Luci…, tri korpusa: 4.K Sarajevo, 5.K Banja Bluka i 17.K Tuzla. Izvor. www.oklop.net23.net
Sa područja opštine Prnjavor u koloni JNA zarobljen je 3.5.1992. godine i Milinčić Zdeno ,1973. godište, iz Gornjih Smrtića, pripadnik komande stana 2. VO Sarajevo, razmijenjen živ.
Banja Luka 2022.
Iz atlasa zločina – Zločin u Dobrovoljačkoj
OBILJEŽENO STRADANJE VOJNIKA JNA
Nakon pet godina pauze, 3.5.2022. godine, u Dobrovoljačkoj ulici u Sarajevu obilježeno stradanje vojnika JNA u Dobrovoljačkoj.
Padom uporišta Cer formira se TG – 3, a za komandanta dolazi pukovnik Slavko Lisica. Od tada se aktivno u napadna dejstva uklјučuju 327.mtbr JNA i Osinjska lp brigada, koja je učestvovala i u napadnim dejstvima zauzimanja uporišta Cer.
Brigadom su komandovali potpukovnik Ratko Grahovac, pukovnik Trivo Vujić, koji je poginuo 30. juna 1992. godine, pukovnik Stanko Baltić, potpukovnik Boško Peulić, pukovnik Rajko Radulović, a poslјednji komandant bio je major Nikola Štrbac. Na čelu brigade u dva navrata bio je i potpukovnik, kasnije general, Ljubomir Obradović, koji je tu dužnost obavlјao s pozicije načelnika štaba brigade.
