Arhive kategorija: 1992.ratna

1992. ratna 27.mtbr VRS

Stanje u zoni odgovornosti TG-3 na dan 27.6.1992. u KM s, Foča[1]

U zoni odgovornosti TG-3 brane se ustaške snage čiji tačan raspored i jačina nisu utvrđeni. Do sada utvrđene vatrene tačke su:
- tenk zapadno od Velike na tt 252
- OT istočno od tt 252 za oko 100m,
- tenk istočno od crkve u Plehanu za oko 400m,
- top u rejonu tt 278 Seline.

Moral neprijatelja je na niskom nivou zbog svakodnevnih gubitaka teritorije, ljudstva i tehnike.

2. Odluka komandanta TG-3 u toku 28.6.1992. god i dalje svim snagama TG-3 izvršiti napad na ustaške snage i snage zelenih beretki u zoni odgovornosti g/s pravcem: Tomasovo brdo – modran – Lužani bosanski, a p/s pravcem: Karaula- Cerik.

U bližem zadatku ovladati linijom : Gornja Bišnja /tt169/-s.Ravlilići-s.Mlinari-s.Grubišići-tt266-tt267/Vis/-k232 /Velika/.

Borbena dejstva 4.mtb 27.mtbr VRS, po borbenim izvještajima:

10.7.1992.

Kod neprijatelja nije bilo uočavanje novih vatrenih tačaka.
Jedinice 4.mtb na položaju i u pripravnosti, a borbene aktivnosti nisu preduzimane.
problemi oko napuštanja jedinice, samovoljno, ne preduzimaju se mjere sprečavanje,
otežano pozadinsko obezbjeđenje jedinice

12.7.1992.

u toku dana položaji 1.čete gađani su iz MB. Ujutro je iz pravca s. Bošnjaka bilo pripucavanje iz pješadijskog naoružanja. Preko puta u s. Svaguši pogođena je jedna kuća MB minom. Ispod groblja 100m na lijevoj strani pogođena je još jedna kuća.
11.7.1992. u popodnevnim časovima iz pravca Dimnjača neprijatelj po položajima 3.čete ispalio nekoliko mina, a oko ponoći došlo je do pješadijskih provokacija.
Na provokacije nije se odgovorilo.

13.7.1992.

U toku dana neprijatelj je haubicama i MB gađao položaje bataljona po cijeloj dužini linije odbrane. Tom prilikom stradalo je jedno civilno lice. Primjećeno je da je neprijatelj sa položaja lijevo od Markovca gađao MB položaje naše 1.čete. Iz pravca Olujića (s.Kuljenovci) bilo je pješadijske vatre -provociranja nazih položaja prema 2.četi. U toku dana primjećeno je i grupisanje i spuštanje neprijatelja sa obronka Markovca sve bliže našim položajima.
Jedinice bataljona nisu izvodile veće aktivnosti, osim izviđačkih grupa.
i dalje problemi u oblasti samovoljnog napuštanja jedinice.
U pozadinskom dijelu, nezadovoljstvo sa kvalitetom hrane.

15.7.1992.

U toku dana bataljon po naređenju komande brigade, izbio na liniju putem s.Olujići do ivice šume, desno s.Mamići, lijevo k.172 i dalje putem Bošnjaci. Stanje je bilo u redu, sve dok se 8 pripadnika iz 3.mtb nije povukao, pa je bataljon ostao bez desnog susjeda oko 17.40 časova. U to vijeme neprijatelj je udario sa boka i poginuo je pripadnik Topić Rajka Predrag, rođen 1967. godine u Gornjoj Ilovi, opština Prnjavor. Zadobio je prostrelnu ranu snajperskim metkom kroz srce. Tada je 2.vod 3.čete, kojem je pripadao ppoginuli , povukao sa desnog boka i 2.četa bataljona ostala bez desnog krila. Neprijatelj je tada žešće napao, pa su se jedinice bataljona morale povući na polanu liniju. Takođe se povukao i 1.vod 2. čete, pa je na iniju upućeno svo raspoloživo ljudstvo, bolesni i pošteđeni.
veliki problem u očuvanju morala jedinice jer sa relativno malim brojem , oko 90 pripadnika, brani se velika linija.
po projceni problem je i sa 3.mtb,
uspostavljeno sadejstvo sa 1.mtb i radi njih bataljon je ostao na zauzetoj liniji.

Milena Slijepčević, predsjednik KSS Palačkovci

Milena Slijepčević, poginuo suprug u 27.mtbr, N.Sančanin, Ženske duše, str.34-35, Banja Luka, 2001.

U posjeti 1.mtb KSS

Kolo srpskih sestara u posjeti 27.mtbr, N.Sančanin, Ženske duše, str.38-39, Banja Luka, 2001.

Slavica Nastić, boličarka 1.mtb, o borbama pod Markovce, u Kuljanovcima

: Slavica Nasti, bolničarka 1.mtb 27.mtbr,

Pogled sa Nemića, desna obala r.Drine na objekat Kunjarac u opštini Bratunac, objekat destva Juda 1.mtb. Desno je put za rudnik Sase i dalje za Srebrenicu.

[1] Zapovjest za napad komandanta TG-3 puk Slavka Lisice, Komandant bez potrebe, Banja Luka 2000, str.24

Dobrovoljačka

4.5.2021.

novosti 4.maj 2021str.10-11 UN, KUKANJAC I ALIJA ZNALI DA VOJSKA IDE NA KLANICU!

Obilježavanje stradanja vojnika JNA u Dobrovoljačkoj ulici u Sarajevu

Sarajevo, 3.5.2011. godine, delegacija opštine Prnjavor

Prisluživanjem svijeća i polaganjem bijelih ruža na početku bivše Dobrovolјačke ulice u Sarajevu, danas je obilјeženo 19 godina od ubistva 42 pripadnika nekadašnje JNA koje su počinili pripadnici tzv. Armije RBiH, Teritorijalne odbrane RBiH i muslimanskih paravojnih jedinica.

Skup je protekao bez incidenata, a policija Sarajevskog kantona ni ove godine nije dozvolila prolazak tročlane srpske delegacije na samo mjesto zločina u Dobrovolјačkoj ulici, što je objasnila bezbjednosnim razlozima, javlјa izvještač Srne.

Obilјežavanju 19 godina od zločina nad vojnicima JNA u federalnom Sarajevu prisustvovalo je više od 100 lјudi, među kojima su bili članova porodica žrtava i predstavnika vlasti Republike Srpske, a događaj su pratili brojni novinari.

Za razliku od prošle godine, u Sarajevu nije bilo okuplјanja pripadnika Zelenih beretki. Skup su obezbjeđivale jake policijske snage.

Tri autobusa koja su došla iz Istočnog Sarajeva zaustavila su se ispred zgrade Fakulteta političkih nauka u federalnom Sarajevu, odakle su učesnici sa zapalјenim svijećama i bijelim ružama pješke došli do nekadašnje Dobrovolјačke ulice koja sada nosi naziv Hamdije Kreševlјakovića.

ĐOKIĆ: NAPAD NA VOJNIKE JNA – PUCANј U MIR!

Glas Srpske 3.maj 2016.

Mučki napad na kolonu JNA u Dobrovolјačkoj ulici u Sarajevu bio je nesporni ratni zločin i pucanj u mir u BiH, ocijenio je Petar Đokić, predsjednik Odbora Vlade RS za obilјežavanje ove godišnjice.

„Nesporna je činjenica, potkrijeplјena nepobitnim materijalnim dokazima, da je 2. i 3. maja u Dobrovolјačkoj ulici nad pripadnicima JNA izvršen težak zločin koji su počinile Armija RBiH, Teritorijalna odbrana RBiH i paravojne muslimanske snage“, rekao je Đokić novinarima tokom obilјežavanja 19 godina od stradanja u Dobrovolјačkoj.

On je podsjetio da je tih dana napad izvršen na JNA, uprkos činjenici da je miran izlazak vojne kolone iz Sarajeva bio dogovoren na najvišem državnom i političkom nivou.

„Niko dobronamjeran ne bi smio naše današnje mirno i civilizovano okuplјanje da shvati kao bilo kakvu provokaciju, niti čin sa pozadinom koja nosi lošu namjeru. Naprotiv, ovo je manifestacija poštovanja prema žrtvama, poštovanja prema onima kojima to dugujemo“, poručio je Đokić.

Obilјežavanje stradanja vojnika JNA u Dobrovolјačkoj ulici biće nastavlјeno služenjem parastosa u Spomen-crkvi na Milјevićima, u Istočnom Sarajevu.

U zločinu u Dobrovolјačkoj ulici ubijena su 42 vojnika tadašnje JNA, ranjena su 73 vojnika, a 215 ih je zaroblјeno. Stradalo je deset oficira, 28 vojnika i četiri civila, a po nacionalnom sastavu 32 Srbina, šest Hrvata i četiri Bošnjaka.

V.D.

Porodice, rodbina i prijatelji vojnika JNA koji su prije 19 godina nastradali u Dobrovoljačkoj ulici u Sarajevu, konačno su zapalili svijeće i položili cvijeće na mjestu zločina.

General Kukanjac kaže da je poginulo 6 pripadnika komande 2.AO

Ministarstvo rada i boračko-invalidske zaštite

Obilјeženo stradanje pripadnika JNA u Dobrovolјačkoj ulici

3.5.2011

U organizaciji Odbora za njegovanje tradicije oslobodilačkih ratova Vlade Republike Srpske, 03. maja, u Sarajevu, u bivšoj Dobrovolјačkoj ulici i Istočnom Novom Sarajevu-Milјevićima, obilјeženo je 19 godina od stradanja pripadnika JNA u Dobrovolјačkoj ulici, 2. i 3. maja 1992. godine.

Predsjednik Odbora i ministar rada i boračko-invalidske zaštite Petar Đokić rekao je, tom prilikom, da je mučki napad na kolonu JNA u Dobrovolјačkoj ulici u Sarajevu bio nesporni ratni zločin i pucanj u mir u BiH.

– Nesporna je činjenica, potkrijeplјena nepobitnim materijalnim dokazima, da je 2. i 3. maja u Dobrovolјačkoj ulici nad pripadnicima JNA izvršen težak zločin koji su počinile Armija RBiH, Teritorijalna odbrana RBiH i paravojne muslimanske snage, rekao je Đokić.

Ministar je podsjetio da je tih dana napad izvršen na JNA uprkos činjenici da je miran izlazak vojne kolone iz Sarajeva bio dogovoren na najvišem državnom i političkom nivou.

-To je tada bio težak pucanj u mir u BiH, jer se u to vrijeme još nisu bile razvile oružane borbe širom BiH, mada je svakako bilo nekoliko oružanih incidenata. To je bila prilika da se manifestuje zajedničko povjerenje, koje je nažalost, na primjeru izigravanja dogovora za izlazak kolone JNA izgublјeno u Sarajevu – istakao je Đokić.

Posebno je istakao da okuplјanje članova porodica stradalih pripadnika JNA i predstavnika svih nivoa vlasti u RS u Dobrovolјačkoj ulici, gdje su položene bijele ruže i upalјene svijeće, predstavlјa dostojanstven čin sjećanja i odavanja počasti žrtvama.

-Niko dobronamjeran ne bi smio naše današnje mirno i civilizovano okuplјanje da shvati kao bilo kakvu provokaciju niti čin sa pozadinom koja nosi lošu namjeru. Naprotiv, ovo je manifestacija poštopvanja prema žrtvama, poštovanja prema onima kojima to dugujemo’ – poručio je Đokić.

Rekao je da smatra da bi dobra poruka bila da se neko od predstavnika federalnih vlasti i uprave grada Sarajeva pridružio mirnoj šetnji i ceremoniji obilјežavanja stradanja pripadnika JNA u Dobrovolјačkoj, ali to se, nežalost, nije dogodilo ni ove godine.

Đokić je naglasio da vjeruje da će pravosudne institucije u BiH konačno procesuirati i primjereno kazniti sve one koji su učestvovali u pripremi i činjenju zločina nad pripadnicima JNA u Dobrovolјačkoj ulici u Sarajevu.

Nakon mirne šetnje sa upalјenim svijećama i cvijećem u bivšoj Dobrovolјačkoj ulici u Sarajevu, služen je parastos u Spomen crkvi- Milјevićima, te položeno cvijeće na Spomen krstu u Vojničkom groblјu.

U knjizi Istine i zablude o ratu u Bosni i Hercegovini (1992-1995. godine), generala Manojlo Milovanović, Banja Luka, aprila 2005. godine, opisuje napade pripadnika TO BIH na preostali deo komande 2.vojne oblasti i dom JNA u Sarajevu, str.14-24dobrovoljačka

Derventa 1992.

Početkom bitke za koridor, otpočele su i borbe za oslobađanje opštine Derventa.

Padom uporišta Cer formira se TG – 3, a za komandanta dolazi pukovnik Slavko Lisica. Od tada se aktivno u napadna dejstva uklјučuju 327.mtbr i Osinjska brigada, koja je učestvovala i u napadnim dejstvima zauzimanja uporišta Cer.
Nakon izbijanja , 28. 6.1992.godine, naših jedinica na liniju, lijevo r. Sava – Pjevalovac – Potočani – Rabić – Zelenike –dalјe Plehan, otpočele su pripreme i prestrojavanje jedinica za ulazak u grad i njegovo oslobođenje.

27.mtbr

motorizovana brigada, bila je jedna od najvećih brigada u Prvom krajiškom korpusu Vojske Republike Srpske. formirana je 13. maja 1992.godine, a kroz brigadu je, tokom četiri ratne godine, prošlo oko pet hilјada boraca. Pripadnici su bili uglavnom sa područja opština Derventa, Brod i Prnjavor, ali je bilo i boraca i iz još desetak opština u Republici Srpskoj. Samostalna četa „Meša Selimović”, sastavlјena uglavnom od pripadnika bošnjačkog naroda, djelovalaje i u 27. i u osinjskoj brigadi.

mt brigada dala je svoj najveći doprinos za oslobađanje okupiranih dijelova Dervente, oslobađanju koridora, Broda i odbrani srpskog naroda na području Teslića i Vlasenice, kao i na mnogim drugim mjestima gdje je Srbima bio ugrožen opstanak.

Brigadom su komandovali potpukovnik Ratko Grahovac, pukovnik Trivo Vujić, koji je poginuo 30. juna 1992. godine, potpukovnik Stanko Baltić, pukovnik Boško Peulić, pukovnik Rajko Radulović, a poslјednji komandant bio je major Nikola Štrbac. Na čelu brigade u dva navrata bio je i potpukovnik, kasnije general, Ljubomir Obradović, koji je tu dužnost obavlјao s pozicije načelnika štaba brigade.

Tokom četiri ratne godine 438 boraca ove brigade je poginulo u borbi, 72 su nastradali u drugim okolnostima, 13 je nestalo, a oko dvije i po hilјade je ranjeno. Brigada je odlikovana ordenom Karađorđeve zvijezde. (iz govora povodom Dana 27.mtbr i Osinjske brigade)

Krajem aprila mjeseca 1992. godine na derventskom ratištu pored borbenih aktivnosti prnjavorčana naročito u gradu Derventi i odbrane kasarne JNA od čestih napada Hrvata i Muslimana, učestvuje i jedno odjeljenje pdv iz sastava 5.bvp 5.K JNA Banjaluka, radi pojačane odbrane zajedno sa ostalim pripadnicima 327.mtbr JNA i sa uspjehom odbranili kasarnu i dio grada na lijevo obali r.Ukrine.

Borbe Osinjske brigade

Osinjska brigada formirana od borca sa područja Osinje, Pojezne, Cerana, Crnče, Velike i Male Sočanice, Mišinaca, kao i Cvrtkovaca, Jelanjske, Mitrovića i tako dalјe. Formacija brigade je dva pješadijska bataljona i pozadinska jedinica gdje su mještani ovih sela na početku osiguravali i pozadinsko obezbjeđenje.

Osinjska brigada do polovine juna 1992. godine, branili srpska sela na liniji Kaurska obala — Tešića bare — Tomasovo brdo — Kneževići — Malojčani — Cer — Čorlino brdo —Torine, a zatim u sadejstvu sa 27.mt brigadom i ostalim jedinicama VRS vode borbe za u oslobađanju Dervente, a u sadejstvu sa drugim jedinicama učestvuje i u oslobađanju Broda.

Brigada je izgubila 104 borca, više od 600 je ranjeno, odlikovana je Medalјom Petra Mrkonjića, a 1. marta 1994. godine lјudstvo je integrisano u 27. brigadu.

Oslobađanje Dervente

Dana 3. 7.1992. godine u večernjim časovima otpočeo je prilaz jedinica prema gradu.

Vukovi sa Vučijaka, Kremna 1992. godina

Borci 327. mtbr su već bili na prostoru , Garnizona , s lijeve strane puta i Potočana i Rabića s desne strane, gdje su zajedno sa Osinjskom brigadom u večernjim satima dostigli na liniju do Bolnice – i prodavnice Vrelo i tu zanoćeli. Slјedećeg dana , to jest 4. jula 1992.godine sastavi 327.mtbr ulaze u jutarnjim časovima u grad, dok Osinjska brigada slama jak otpor neprijatelјskih snaga na Kosturu i izbija na raskrsnicu puteva kod silosa u Polјu i presijeca put Derventa Brod. Oko 11,00 časova, 327. mtbr je ušla u grad i nastavila dalјa dejstva na pravcu s.Polјe – s. Žeravac, gdje se sastaje sa borcima Osinjske brigade, koja je upornom borbom uspjela da izbije na liniju, lijevo s. Polјe- desno s. Kulina i nastavila borbena dejstva prema, s. Žeravac. Sastavi 327.mtbr su na pomoćnom pravcu nastavili napadna dejstva pravcem s. Polјe – s.Žeravac na glavnom putu Derventa Brod.

Na glavnom pravcu 327. mtbr izbija na liniju, lijevo Dubočac – Pjevalovac – Raščići – Begluci – N. Lužani – r. Ukrina

i uspješno nastavlјa dalјa dejstva na pravcu prema Kostrešu u sadejstvu sa dijelovima 2.oklopne brigade, korpusne policije i drugih jedinica, koje su pristigle u pomoć.govor oslobadjanje dervente

Glas Srpske od 15.2.1993.

Vozuća 1992.

Vozućko ratište

Pogled na vijenac Stalići sa lokacije škole i crkve u s.Stogu

Zbog izuzetno teške situacije na ozrenskom ratištu, po naređenju pretpostavljene k-de OG Doboj, 70 dobrovoljaca 1. i 3. bataljona i vojna policija s komandantom Vladom Živkovićem odlaze na Ozren, vozućko ratište, kako bi pomogli u stabilizaciji linije i spriječili masovno iseljavanje stanovništva sa Ozrena. 19.12.1992. godine po naređenju komandanta brigade, komandant 3.pb sa 2.pč 3.pb upućuje se u rejon Vozuće, opština Zavidovići na uspostavljanju linije odbrane na pravcu Ljeskovac (1017m) i jedna pješadijska četa 1.pb sa komandantom brigade i zamjenikom komandanta 1.pb vod Tubak zauzima položaje na vijencui Stolići preko r. Krivaje iznad Vozuće. Dana 5.1.1993. godine izvlači se 2.pč sa Ljeskovca i ulazi u sastav 3.pb u rejonu odbrane s. Gojakovac, kod Doboja.

Dolazi do pregrupisavanje snaga i 3.pb preuzima liniju odbrane Putnikovo brdo – Stanovi.

linija odbrane na Stolićima, najjužnijem dijelu Ozrena

Srpski borac, razgovor sa povodom Ljubiša Kojić, pripadnik lpbr 21.6.1999 str.26

Vozuća. list Vozućica 1993. godina

Republički centar za istraživanje rata, ratnih zločina i traženje nestalih lica, Banja Luka 2017.

Krajem decembra 1992. godine na vozućko ratište, u rejonu Podvolujak-Stolić, raspoređen je 3. bataljon 1. prnjavorske lpbr VRS, što je ulilo samopouzdanje borcima ovog kraja. strana 216.

Doboj, 2012. godine

[1] U knjizi Bitka za Vozuću (1992-1995), Nenada M.Cvetkovića , Doboj, 2012. godine na strani 73. tačno je da je krajem decembra 1992. godine, po naređenju, komandant lpbr Prnjavor uputio jednu pješadijsku četu i odjeljenjem mb82mm sa zamjenikom komandanta 1.bataljona, koja je bila raspoređena na vijenac Stolić, dok je 2.pješadijska četa 3.lpb sa komandantom bataljona raspoređena na Kaminičku premet, Ljeskovac u pravcu s. Gostović.

327.mtbr

327.mtbr JA, 27. motorizovana brigada Derventa 1.KK VRS

S Vikipedije, slobodne enciklopedije

27. derventska motorizovana brigada
Grb 27. Derventske motorizovane brigade
Postojanje	1992 — 1996. Mesto osnivanja: Derventa
Formacija	brigada
Jačina	5.000^[1] prosečno: 2.000^[1]
Deo	Vojske Republike Srpske
Angažovanje	Koridor 92 Drina 93
Odlikovanja	Orden Karađorđeve zvijezde drugog reda
Komandanti
Komandant	Ljubo Obradović
Komandant 2	potpukovnik Ratko Grahovac
Komandant 3	pukovnik Trivo Vujić
Komandant 4	pukovnik Stanko Baltić
Komandant 5	pukovnik Boško Peulić
Komandant 6	pukovnik Rajko Radulović

27. derventska motorizovana brigada je bila pješadijska jedinica Vojske Republike Srpske.

Sastav

Sastav brigade je činilo oko 2.000 boraca, a kroz brigadu je prošlo više od 5.000 vojnika; poginulo je 438 boraca, a 13 se vode kao nestali.^[1]

Istorija

Jedinica je osnovana 13. maja 1992. godine u Derventi. Borci su uglavnom bili iz Dervente, Broda i Prnjavora.^[1] Prvi komandant jedinice bio je Ljubo Obradović. Na početku rata u BiH, ova brigada se zvala 327. derventska motorizovana brigada.

Ratni put

Brigada je ratovala u celoj Republici Srpskoj, sa težištem na dobojskom i teslićkom ratištu. Brigada je učestvovala i u dve velike operacije Vojske Republike Srpske, Koridor i Drina.

1.mtb 27.mtbr

Brojno stanje 1.mtb 27.motorizovane brigade 1.KK VRS Derventa

Brojno stanje bataljona na rasporedu bilo 1408 pripadnika od mobilizacije 5.10.1991. godine do preformacije (1.5.1996.) formiranjem 1.pb 107.pb 1.K VRS[1] sa područja opštine

1817 boraca prošlo kroz bataljon,

Prosječno mjesečno učešće od 1408 raspoređenih pripadnika iznosi preko 20 mjeseci učešća u ratu u bataljonu, 31 pripadnika poginulo.

Organizaciono-formacijska struktura bataljona je 719 po formaciji JA četnog sastava: 3 pješadijske-motorizovane čete sa četama za podršku, komandom , vodom pvo, prištabskim jedinicama ( veze, izviđačka i vojnu policiju) i pozadinski vod.

Tabela1. Broj raspoređenih u 1.mtb po godinama rata
Grupa	1992	1993	1994	1995	1996	popunjeno	sleduje LF	sleduje	popuna
Vojnici	511	347	202	163	5	1228	667	93%	87%
Podoficiri	55	36	28	15	1	135	16	2%	10%
Oficiri	22	12	3	8		45	36	5%	3%
Ukupno	588	395	233	186	6	1408	719	100%	100%

Slika 1. Broj raspoređenih pripadnika 1.mtb prema kategoriji vojnih lica,

Na grafikonu se vidi da broj raspoređenih sve manji i da je naveći nivo dostigao u početku rata, odnosno mobilizacije.

Osim što je došlo do smanjenja popune u ratne jedinice, povećava se i razlika između kategorija vojnih lica, što je razumljivo, jer je ratna fomacija mtb znatno veća kod vojnika

Na linijskom dijagramu

Prikaz kretanja mobilizacije u početku rata i kretanje popune po godinama mobilizacije.

Popuna u 1992.g je duplo veća u odnosu na 1994. g, a višestruko veća od popune iz 1995. i 1996. godine

Slika 3. Struktura raspoređenih pripadnika 1.mtb prema kategoriji vojnih lica- učešća

Organizaciona šema 1.mtb

Brojno stanje mtb prema kategoriji i nižim jedinicama

Niža jedinica	vojnici	podoficiri	oficiri	Ukupno	%
Komanda	7	12	15	34	2,41%
ov i ovp	38	5	1	44	3,13%
1.pč	239	22	2	263	18,68%
2.pč	239	16	9	264	18,75%
3.pč	329	29	5	363	25,78%
4.pč	114	14	3	131	9,30%
čmb120mm	28	4		32	2,27%
poč	24	8	3	35	2,49%
vmb82mm	23	4	1	28	1,99%
lparv	28	3	2	33	2,34%
pozv	159	18	4	181	12,86%
Ukupno	1228	135	45	1408	100,00%

[1] Po ličnoj formaciji mtb sleduje 719 pripadnika,

Proboj koridora 1992.

21.6.2020.

Obilježavanje 28 godina od proboja „Koridora života“

Na Dugoj Njivi kod Modriče danas je obilježeno 28 godina od proboja „Koridora života“ čime je prekinuta 42 dana duga blokada zapadnog dijela Republike Srpske i Republike Srpske Krajine sa oko 1,5 miliona stanovnika i omogućena veza sa maticom Srbijom.

Susret Prvog krajiškog i Istočnobosanskog korpusa u operaciji Koridor 1992, kojim su spojeni istočni i zapadni dijelovi Republike Srpske, dogodio se 26. juna 1992. godine oko 16.00 časova, na liniji Živkovo Polje-Filomena-rječica Tolisa.

Jedinice TG-1 25.06.1992. neprijateljski napad su dočekale spremne i odbile ga u jednosatnoj borbi, bez sopstvenih gubitaka. Komanda TG-1 je zbog pretpljenih gubitaka i pada morala izvukla iz borbe 7/16. Kmtbr i postavila ga na desni bok radi zaštite od eventuvalnog napada iz pravca Gradačca. Umjesto ove jedinice u napad su uvedeni : 1.bataljon VP (-1) (dvije čete vojne policije) i 1. prnjavorska lpbr, popunjena sa 340 boraca. Odluka za napad nije mijenjana. Nakon odbijenog protivnapada i izvršenih priprema, dio glavnih snaga TG-1 nastavi je sa napadom i oslobodio selo Živkovo Polje, a sa pomoćnim snagamaje potpuno oslobođena Kužnjača i izbilo se na prednji kraj odbrane sela Tartevci i Riječani Donji. Gubici:jedan lakše ranjen. (iz knjige Operacija koridor-92 , general Novica Simić, Boračka organizacija RS Banja luka, mart 2011. godine, str.178)

23.6.2019.

„Koridor života“ najveća uspješna operacija VRS

Objavljeno: 23.6.2019.

Ministar rada i boračko-invalidske zaštite Republike Srpske Duško Milunović izjavio je da je u akciji „Koridor života“ srpska strana u jednom trentuku angažovala više od 54.000 vojnika i da je to bila najveća uspješna borbena operacija Vojske Republike Srpske /VRS/ u odbrambeno-otadžbinskom ratu.
Milunović je danas na Dugoj Njivi kod Modriče, na obilježavanju 27 godina od probijanja „Koridora života“ u Posavini, napomenuo da je ova akcija tako nazvana, jer je trebalo odblokirati oko milion ljudi koji su bili u okruženju i izgubili vezu sa maticom Srbijom.

„Prijetila nam je humanitarna katastrofa“, rekao je Milunović novinarima.

Prema njegovim riječima, snage VRS i SAO Krajine dobile su bitku protiv hrvatsko-muslimanskih snaga, jer su se borile za svoje najbliže, ognjišta, čast i slobodu.

„Neprijatelj je bio osuđen na neuspjeh. Htjeli su da nam uzmu slobodu i teritorije, a i živote“, rekao je Milunović, koji je bio ranjen u proboju Koridora.

Milunović je rekao da su u akciji deblokade učestvovali VRS i snage SAO Krajine.

„Neprijatelj je imao od 20.000 do 25.000 vojnika, od čega je poginulo njih 1.261, dok su imali 6.250 ranjenih. VRS i snage SAO Krajine su imali 413 poginulih i 1.505 ranjenih“, rekao je Milunović.

Vojna operacija „Koridor 92“ trajala je od 14. do 28. juna na području Posavine i omogućila je spajanje zapadnih dijelova Srpske i RSK sa ostalim djelovima Srpske i Srbijom.

Ovom akcijom, čiji je direktan povod smrt 12 beba u banjalučkom porodilištu zbog nedostatka kiseonika, okončana je 42 dana duga kopneno-vazdušna blokada zapadnog dijela Srpske i RSK.

Akciju „Koridor 1992“ izvele su združene jedinice VRS i RSK protiv vojnih i paravojnih snaga muslimansko-hrvatske koalicije. Ovom bitkom oslobođeni su Modriča, Odžak, Derventa i Brod, a kompletna vojna operacija proboja i obezbjeđivanje „Koridora“ završena je 6. oktobra 1992. godine.

U akciji „Koridor 92“, koja je označena kao sudbonosna, poginula su 273 borca Vojske Republike Srpske, 70 boraca Ministarstva unutrašnjih poslova Srpske i 70 boraca Vojske Republike Srpske Krajine, dok je ranjeno 1.505 boraca.

KOMENTAR

Mjesto na Dugim njivama kod Modriče, gdje je bio IKM 1.KK, na kome je general Talić , 1.7.1992. godine, izdao zadatke starješinama Prnjavorske lake pješadiske brigade za realizaciju druge faze Koridora, za oslobađanje Odžaka i proboj prema r.Savi.

Proboj Koridora je otpočeo uvođenjem prnjavorskih jedinica na pravcu Cera – Mišinci.

Mišinci 16.6.2019. godine

Doboj 1992.

Bandera – Smajine vode- Blaževića brdo – Pašići- Jevadžije- Ćemani -Gojakovac.

Brigada dobija novi zadatak i 14.12.1992. godine posjeda položaje u zoni odbrane na dobojskom ratištu: Bandera – Smajine vode- Blaževića brdo – Pašići- Jevadžije- Ćemani -Gojakovac. Komanda brigade smještana je u selu Donja Grabovica. U z/o brigade nema značajnijih borbenih dejstava, zona odbrane dobro je organizovana, a neprijatelj povremeno dejstvzuje na položaje.

U brigadi dolazi do manjih kadrovskih promjena. Na dužnost načelnika bezbijednosti u komandi brigade 8.12.1992. godine postavljen je major Živojin Kuzmanović, a na mjesto komandanta1. bataljona k1k Nikola Merlović.

Dana 5.1.1993. godine izvlači se 2.pč sa Ljeskovca i ulazi u sastav 3.pb u rejonu odbrane s. Gojakovac, kod Doboja.[1]

Dolazi do pregrupisavanje snaga i 3.pb preuzima liniju odbrane Putnikovo brdo – Stanovi.

Na Ozren 11.1.1993. godine odlazi kompletan 1. bataljon, gdje posjeda liniju odbrane iznad Stoga a na brdu Stolići, dok 2. pb i 3. pb i dalje u zoni odbrane širi rejon Stanovi – Gojakovac. Prema evidenciji, brigada u ovo vrijeme broji 1.150 boraca. Krajem januara 1993. godine od komande 1. KK stiže novo naređenje – LPBR upućuje se na kraći odmor a već 3.2.1993. godine brigada se upućuje na brčansko ratište bez 1. bataljona, koji je na Ozrenu (Vozuća). Zadatak brigade je operacija „Struja“.

Vidi Borbebi put lpbr strana 17.

GLAS BORCA U 1. BATALJONU

Tvrđava, maj 1997. godina, str.3 Srpski borac 21.6.1999 str.26

Krajem decembra 1992. godine na vozućko ratište, u rejonu Podvolujak-Stolić, raspoređen je 3. bataljon 1. prnjavorske lpbr VRS, što je ulilo samopouzdanje borcima ovog kraja. strana 216.

[1] U knjizi Bitka za Vozuću (1992-1995), Nenada M.Cvetkovića , Doboj, 2012. godine na strani 73. tačno je da je krajem decembra 1992. godine, po naređenju, komandant lpbr Prnjavor uputio jednu pješadijsku četu i odjeljenjem mb82mm sa komandantom 1.bataljona, koja je bila raspoređena na vijenac Stolić, dok je 2.pješadijska četa 3.lpb sa komandantom bataljona raspoređena na Kaminičku premet, Ljeskovac u pravcu s. Gostović.

Teslić 1992.

Teslićko ratište

Već trećeg novembra 1992. godine, po naređenju komandanta1. KK, brigada se premješta na teslićko ratište. Položaje na osinjskom ratištu predali smo osinjskoj brigadi 12.11.1992. godine. Na teslićko ratište kreće 560 boraca, a 14.11. počele su borbe za Stražu Hatkine njive – Todićevo. Neprijatelj je bio izuzetno dobro utvrđen, dobro organizovao odbranu, težak i nepristupačan teren onemogućio je uvođenje tehnike, vođene su žestoke borbe, neprijatelju su nanijeti veliki gubici, ali nismo uspjeli pomjeriti ga.

U napadu na Hatkine njive učestvuje vod vojne policije brigade sa komandantom brigade i pješadijskom četom 3.pb kapetana Ratka Desića. Izvršen je upad u liniju rovova HVO.

U ovim borbama imali smo gubitaka, među ranjenima bio je i k-dant 3. bataljona KIK Ratko Desić – Roda. Za komandanta3. bataljona poslije ranjavanja Rode, postavljen je pomoćnik načelnika brigade za operativno-nastavne poslove kap. Srđan Tomić.

Poslije 16.11.1992. godine jedinice 3.pb sa 2. pb ponovo napada Hatkine njive, ali bez uspjeha, ima ranjenih pripadnika brigade.

Brod 1992.

Borbe na obodnom kanalu

Stanje na brodskom ratištu izuzetno je složeno. Po naredbi 1. KK prnjavorska lpbr pridodaje se TG-3 pukovnika Slavka Lisice. Brigada (2. i 3. bataljon) 25.7.1992. godine krenula je u Grk i preuzima liniju odbrane Bos.Lužani – Unka na obodnom kanalu, od dubičke brigade, koja je zbog velikih gubitaka morala biti zamijenjena. Nakon pet dana 30.7.1992. godine u Grk stiže i 1. bataljon, brigada je kompletna.

Grk, KM brigade i položaji 1.lpb i 3.lpb

Lužani položaji 2.lpb

Glas Srpske od 25.6.1992. godine

Neprijatelj sa raspoloživim sredstvima, koristeći i višecijevne bacače raketa, pokušavajući proboj kroz liniju odbrane brigade. Dobro smo ukopani, utvrdili smo položaje i svi pokušaju neprijatelja da probije kroz liniju odbrane brigade bili su bezuspješni. Komandant TG-3 izdaje naređenje: „Zadržati dostignute položaje i organizovati odbranu uz maksimalno zaprečavanje.“ Trpimo svakodnevne gubitke, imamo veći broj ranjenih i poginulih boraca. Na liniji odbrane brigada ima oko 700 boraca.

Komanda brigade smještena je u selu Grk. Lijevo od nas do rijeke Ukrine je osinjska lp brigada a naš desni susjed je krnjinska lp brigada. Na obodnom kanalu neprijatelj je branio Brod, zato se tako uporno brani i žestoko napada. Prema zapovijedi TG-3 za napad morali smo naprijed a krajnji naš cilj bio je Brod.

karta PNŠ za ONP od 24.7. do 11.11.1992.

Zapovjest za napad komandanta brigade, broj 28/92 od 17.8.1992. godine, cilj je uzimanje obodnog kanala i sela Zborišta, izbijanje na kotu 93 i stvaranje uslova za daljnja ofanzivna dejstva do krajnjeg cilja. U toku 17.8.1992. godine, izvršene su sve pripreme, izvršena su komandantska i komandirska izviđanja, jedinice za podršku dobile su konkretne zadatke, svi učesnici ove akcije dobili su precizne zadatke. Gotovost za napad 18.8.1992. godine u 05.00 časova.

Pravac napada 1.pb u koloni s. Lovrići – obodni kanal – k.93 (raskrsnica) i jedna pješadijska četa 3. bataljona prelazi obodni kanal na k. 94 i raspoređuje se lijevo od 1.pb u rejonu kuća na obodnom kanalu. Nešto kasnije uvodi se i jedan naš tenk T-55 u rejon 1.pb radi podrške. U predveče u prve kuće prema koti 93 upućuje se 3.pb.

Žeravac KM 2.lpb

Drugi bataljon napada pravcem obodni kanal – kota 94 – s.Zborište. Jaka artiljerijska priprema počela je u 06,00 časova, 1. bataljon napada sa dvije čete a u ulozi komandira 1. pješadijske čete je komandant bataljona major Živojin Kuzmanović, u 1.pč nalazi se i PNŠ za OP, u ulozi komandira 2. pješadijske čete zamjenik komandanta bataljona k1k Nikola Merlović. Takođe u ulozi komandira pješadijske čete 3. bataljona komandant k1k Ratko Desić.

Žeravac, SnSt 2.lpb, lijevo VP voda MB82mm

Poslije artiljerijske pripreme 1. i 3. bataljon kreću u napad, u streljački razvijenom stroju i borci se prebacuju od obodnog kanala uz borbu – žestoka borba prsa u prsa, bacaju se bombe u rovove, jedan broj neprijateljskih vojnika uspeo je pobjeći, a na liniji odbrane obodnog kanala ostala su 32 tijela neprijateljskih vojnika. Borba je trajala oko 15 minuta, neprijatelj je bio razbijen, ali je i dalje pružao žestok otpor. Na osnovu dokumenata nađenih kod poginulih vojnika, obodni kanal na pravcu napada branili su pripadnici HV iz Bjelovara.

Po prelasku obodnog kanala 1. i 3. bataljon nisu mogli dalje, tražena je pomoć da se iskoristi početni uspjeh i krene prema koti 93 i s.Zborište. U 12,00 časova na obodnom kanalu postavljen je lansirni most. Od komandanta knjinske lake pješadijske brigade major Mike Škorića tražili smo pomoć da se uvedu tenkovi, odbio je pomoć, a tada 1. i 3. bataljon organizuju odbranu na dostignutoj liniji. Naš Drugi bataljon koji je trebao prema naređenju krenuti u napad, nije uopšte krenuo.

U večernjim časovima – oko 21.00 čas, neprijatelj uvodi tenkove, tuče dostignuti položaj 1. pješadijski bataljona i teško ranjava sedam boraca. Jak neprijateljski napad nismo mogli izdržati i u toku noći morali smo se povući, a stvoreni mostobran na obodnom kanalu ostaje da štiti vojna policija i 1. pješadijska četa k1k Nedeljka Davidovića iz 2. bataljona. Nakon dva dana, zbog jakog pritiska neprijateljskih snaga, morale su se povući snage 2. pb na liniju odbrane u S.Žeravac- s.Unka.

Izvanredno organizovana, početni uspjeh za divljenje, šta sve to vrijedi kada koordinacija među jedinicama nije dobra, san da se neprijatelj pokrene sa obodnog kanala, stvori osnova za dalja dejstva i uzimanje Broda, odlaže se za neku novu priliku.

Bolničarka Preradović, bolničarka 1.lpb

Borbe za oslobađanje sela Zborišta

Na obodnom kanalu nema mira, svakodnevne žestoke borbe. Naš lijevokrilni – osinjska brigada, 30.9.1992. godine uspijeva probiti neprijateljsku odbranu i postavlja lansirni most na kota 98 [1], na glavnoj komunikaciji Derventa-Brod, time su stvoreni uslovi da i naša brigada krene u ofanzivna dejstva. Preko postavljenog mosta prelazi naš

Drugi bataljon, ojačan vodom vojne policije, brigadnim izviđačima i pridodanom tenkovskom četom. Vojna policija i izviđači čiste lijevu obalu obodnog kanala prema selu Matići i kotu 94 u s.Zborište.

Zborište, spomenik kod crkve

Glas Srpske od 20.6.1992.

Naše snage izbijaju u s.Zborište na 150 metara do komunikacije Zborište-Kolibe. Pojačanje ustaša, koje je išlo prema obodnom kanalu, upada u zasjedu, tu je likvidirano 34 neprijateljska vojnika i zarobljena tehnika.

prema koti 94. ododnog kanala od Zorišta,mesto zasjede

U s.Martići, obodni kanal probija 1. bataljon, brigada je kompletirana na lijevoj obali obodnog kanala, a pred samim s.Zborište. Narednog dana, 31.9.1992. godine, 2. bataljon ulazi u s.Zborište – raskršće. Od kapele u s.Zborište 1. bataljon čisti teren prema koti 93. U s.Martići lansiran je pontonski most, stvoreni su uslovi da krnjinska brigada sa protivoklopnom jedinicom pređe na lijevu obalu obodnog kanala i kroz redove naše brigade a preko kote 93 krene na Gornje Kolibe. (2000-II Srpski borac, članak Tenkisti đenerala Lisice, ipak je Prnjavorska brigada prava izbila prema k.93 i omogućila uvođenje tenkova 2.okbr i ostalih jedinica).

kota 93. na obodnom kanalu

Oslobađanje Broda

Glas Srpske 8.10.1992.

Neprijatelj je u panici, opšti napad, ne žurimo mnogo, naređeno je da se omogući stanovništvu da se izvuče preko r. Save. Brigada oslobađa Parašlike, Hrastovaču, Lucin Trn, Novo Selo, Močila, izbili smo na granicu Republike Srpske, 7.10.1992. godine. Brigada posjeda liniju odbrane od ušća r. Ukrine, zaključno sa Sijekovcem koji smo čistili do kapije rafinerije nafte. Brigada je ispunila zadatak, posjeli smo liniju odbrane do rafinerije, Brod je slobodan, a neprijatelj je protjeran preko r.Save.

z/o brigade u Sjekovcu preuzima 327. mtbr , potpukovnika Peulić Boška.

Brigada se 13.10.1992. godine okupila u Prnjavoru povodom obilježavanja dana prelaska prnjavorskog odreda (1. bataljon lpbr) preko r.Save u Bos.Gradišci. Tom prilikom borci lpbr Prnjavor položili su svečanu zakletvu.

U borbama za oslobođenje Jajce

Sa linije odbrane 25.10.1992. godine, u borbu za oslobođenje Jajca, krenula je borbena grupa brigade. Odabran je 61 borac, a drugu je lično predvodio komandant major Vlado Živković i komandant 3. bataljona Ratko Desić.

Za četiri dana, koliko su trajale borbe, oslobođeno je Jajce, zavijorila se srpska zastava na Kuli.

Za svoj doprinos grupa je lično pohvaljena od komandanta 1. KK VRS generala Momira Talića. U dosadašnjim borbama na ratnom putu brigade, brodsko ratište ostaće zabilježeno kao krvavo ratište na kome smo izgubili veći broj boraca, ali konačno, mi smo ostvarili cilj.

Unka , avgust 1992. godine referent saniteta 1.lpb, PNŠ za ONP i vojni policajac obilaze položaje 1.lpb

Borbe na Kostrešu i Bijelom brdu

Bijelo brdo kota 190

Situacija na frontu se uveliko izmijenila, vode se jake borbe na Kostrešu i Bijelom brdu, 16. i 327. mt brigada zauzimaju Kostreš – kota 204, stvoreni su uslovi za dalja dejstva.

Naša brigada izdvaja 55 boraca za formiranje udarne grupe, akcija nije krenula jer nije formirana kompletna udarna grupa, naše borce vraćaju u sastav brigade. Po naređenju komandanta brigade borbena grupa brigade sa PNŠ za OP kao oficir za vezu, tri puta učestvuje u borbenim aktivnostima na pravcu rejon Kostreš crkva k. 183 i prema s. Baricama (majora Bukovice- Osinjska BG).

IKM TG-3 na k. 183 više puta obilazi komandant brigade sa NV brigade. U ovim dejstvima ima poginulih i ranjenih. Poginuo komandir streljačkog voda iz 3. pč 2. pb vodnik Đurđević.

Formiranje 4.lpb

Od preostalih jedinica M3 na teritoriji opštine Prnjavor, 7.9.1992. godine, formiran je 4. bataljon lp brigade. Za komandanta bataljona imenovan je k1k Ranko Gnjatović. Novoformirani 4. bataljon sačinjavaju borci uglavnom starijeg godišta, te se bataljon i dalje zadržava na prostoru opštine Prnjavor kao brigadna rezerva.

Sanitetski gubici brigade na brodskom ratištu: 214 lakše ranjeno, 35 teže ranjeno i 26 poginulih pripadnika brigade.[2]

[1] Na KM lpbr u s. Grk dolazi načelnik štaba TG-3, puk Čavič, gdje sa PNŠ za OP lpbr sa tenkom-lansirnim mostom, koji se nalazio pored komande lpbr, odlaze sa tenkom na mjesto lansiranja mosta na magistralni put Žeravac-Brod.

[2] Isto, str,12-16

Vidi Borbeni put lpbr, strana 10.

KARTA BIJELO BRDO.

položaj odbrane 105. bjelovarske brigade HV na liniji: rijeka Sava – most na
komunikaciji Bos. Kobaš – Bos. Dubočac – Vakuf – Sedlići – Kalačka – tt 181 –
Brnadići – Obodni kanal – tt 94 – tt 90 – duž potoka Čađavica – Struga – rijeka Sava.

Bijelo brdo, drušveni dom