IZILAZAK JEDINICA TERITORIJALNE ODBRANE OPŠTINE PRNJAVOR NA GRANICE OPŠTINE-MOTAJICU, DAN GRADA PRNJAVOR
33 godina od izilaska na Motajicu.
Početkom 1992. godine kada još nije stvorena Vojska Republike Srpske, a polazeći od procjene ugroženosti opštine Prnjavor ratnim dejstvima iz pravca Derventa[1] i stalnog praćenja vojnopolitičke situacije od organa lokalne vlasti. I dalje se organizuju formirane jedinice TO po mjesnim zajednicama na izvršavanje obezbjeđenja važnih objekata i uspostavljanja vojnih punktova na pojedinim putnim komunikacijama u mjesnim zajednicama po naređenjima rejonskih štabova TO..
Počinje formiranje novih ratnih jedinica. Pored formiranih rejonskih štabova teritorijalne odbrane Prnjavor, Potočani, Donji Vijačani i Šibovska, formira se jedinica vojne policije i baterija PVO.
U Šibovskoj od jedinica rejonskog štaba Šibovske, Potočana i čete Trstenaca, koja je bila u sastavu 327.mtbr JA koja se rasipala, počinje formiranje Drugog teritorijalnog odreda opštine Prnjavor[2] i prilagođavanje na ratnu situaciju.
Povodom 24. marta – Dana grada, u Prnjavoru je održana svečana sjednica gradske Skupštine na kojoj su uručena najviša priznanja i nagrade zaslužnim pojedincima i organizacijama za poseban doprinos razvoju lokalne zajednice. Povelja počasnog građanina grada Prnjavor sa zlatnim grbom pripala je njegovom visokopreosveštenstvu arhiepiskopu i mitropolitu banjalučkom Jefremu, dok je povelja grada Prnjavora sa zlatnim grbom grada dodijeljena Televiziji „K3“.
Povodom obilježavanja Dana grada Prnjavor, u Spomen- hramu na Vučijaku održana je sveta liturgija i parastos, rukovodstvo opštine i predstavnici gradske Boračke organizacije, u znak sjećanja na poginule prnjavorske borce, i ove godine položi li su vijence kod Spomen-hrama na Vučijaku i ispred Spomen-kompleksa u Šibovskoj.
Nakon svečane sjednice Skupštine Grada, i ove godine u hotelu „Novi Nacional“ u Prnjavoru ,na poziv gradonačelnika i predsjednika skupštine održan je koktel za zvanice povodom Dana grada kome su prisustvovali i ratni komandanti VRS sa područja grada Prnjavor.
Otkrivanje spomenika izvršeno je 24.3.2004. godine.
Ugrađeno je 15 likova poginulih pripadnika Vojske Republike Srpske.
I ove godine ispred Spomen-kompleksa u blizini osnovne škole u Šibovskoj u 13.00 časova , organizovan je pomen, parastos i obilježavanje godišnjice od otkrivanja spomenika poginulim pripadnicima Vojske Republike Srpske iz sela Šibovska, Donja Ilova i Šereg Ilova mjesne zajednice Šibovska, koji svoje živote položiše za Republiku Srpsku, za slobodu svojih porodica, za našu slobodu i slobodu ovih prostora.
Kao jedna od aktivnosti u proslavi grada 23. marta 2025. godine je i tradicionalni izilazak na spomen-ploču Lipa na Motajici. Rukovodstvo Prnjavora i mjesne boračke organizacije iz Ilova, Smrtića, i Trstenci, kao i organizacije i udruženja veterana položili vijence i organizovali druženje saboraca ispod Motajice. Skupu su prisustvilali i ratni predsjednik SO-e Prnjavor g.N.Vasić i narodni poslanik iz Prnjavora g. Đurić D.
33 godina od izilaska jedinica TO opštine Prnjavor na sjeverne granice opštine- Dan grada Prnjavor
IZILAZAK JEDINICA TERITORIJALNE ODBRANE OPŠTINE PRNJAVOR NA GRANICE OPŠTINE-MOTAJICU
U novijoj istoriji opštine Prnjavor, jedan od značajnih događaja je i izlazak jedinica Teritorijalne odbrane opštine Prnjavor na planinu Motajicu, što će se kasnije uzeti kao Dan opštine Prnjavor.
Počelo se početkom 1992. godine kada još nije stvorena Vojska Republike Srpske, a polazeći od procjene ugroženosti opštine Prnjavor ratnim dejstvima iz pravca Derventa[1] ,i stalnog praćenja vojnopolitičke situacije od organa lokalne vlasti. I dalje se organizuju formirane jedinice TO po mjesnim zajednicama na izvršavanje obezbjeđenja važnih objekata i uspostavljanja vojnih punktova na pojedinim putnim komunikacijama u mjesnim zajednicama, po naređenjima rejonskih štabova TO..(sa sajta: lpbr-prnjavor.info Motajica 1992.)
У Прњавору је у Дому културе 20.3.2017. године отворена изложба фотографија посвећених посљедњем одбрамбено-отаџбинском рату и приказан видео-материјал о ратним дешавањима, поводом обиљежавања 24. марта, Дана општине. Предсједник општинске Борачке организације Владо Живковић рекао је након отварања изложбе да је дошло вријеме да борци из Прњавора стану на мјесто које им припада у самом врху стваралаца Републике Српске. Он је истакао да Прњавор, осим фотографија, има и велико богатство у видео-записима са ратишта.
„До грађе за изложбу било је тешко доћи, али осим фотографија имамо велико богатство од 48 часова записа директно са ратишта. Позвао бих све борце који имају фотографије да их донесу у Борачку организацију јер је у току припрема документације за Спомен-собу прњаворских бораца“, нагласио је Живковић. Он је подсјетио да су борци са подручја ове општине прошли кроз 124 ратне јединице, те учествовали у најзначајнијим борбама за стварање Републике Српске.
Отварању изложбе и видео-пројекцији ратних дешавања присуствовао је и начелник општине Прњавор Дарко Томаш који је нагласио да је ова општина поносна на своје борце, јер су својим ратним задацима одговорили часно и поштено. „Са подручја Прњавора 626 бораца дало је живот за стварање Републике Српске, што се никада не смије заборавити. Вечерашњи догађај је добар потез Борачке организације која сакупљајући све фотографије из ратног периода документује један период у развоју наше локалне заједнице, али и свих ових људи који су учествовали у тим догађајима“, рекао је Томаш.
Plan obilježavanja značajnih datuma oslobodilačkih ratova u gradu Prnjavor za 2025. godinu
12.2.2025.
Ove godine Skupština grada Prnjavora je na sjednici održanoj 12.2.2025. donijela Plan obilježavanja značajnih datuma u gradu u sklopu Programa rješavanja pitanja boračko-invalidske zaštite za 2025. godinu na području Grada Prnjavora. Program je objavljen u “ Službenom listu Grada Prnjavora“, broj 5 od 13.2.2025. godina, str.12
OPERATIVNE GRUPE -1 O STANJU 1.4.1992.god NA DIJELU BOSANSKOG BRODA I DERVENTE[1]
Raspadom Jugoslavije u toku 1991. – 92. godine , i međunarodne situacije Srpski narod u BiH trži načine rešavanja svoga nacionalnog pitanja. Štab TO opštine Prnjavor, a narošito obavještajni organ stalno prikuplja podatke o situaciji u regiji i u skladu sa procjenom političko -bezbjedonsne situacije o političkoj sistuaciji u opštini koja je nastala u početnom periodu rata, a naročito o međunacionalnoj sitauciji u opštini i regiji, koja je bila zadovoljavajuća, jer nije bilo međunacionalih problema među stanovništvom opštine, manji broj preduzeća je i dalje radio, pored problema u funkcionisanju. Škole i druge ustanove, i „kafići“ su takođe radili u vrijeme prvih mobilizacija jedinica JNA i TO opštine, uz preduzimanje mjera bezbjednosti stanovništva.
Prema vojnoj procjenio stepenu ugroženosti područja opštine,[2] s obzirom na opšti položaj opštine: udaljenost od Dervente 33km, od Broda još 25km, Srpca 43 km i sa Hrvatskom granicom na r. Savi u Dubočcu 43,5 km, i moguće napadne pravce sa sjevera duž komunikacije Brod – Derventa – Prnjavor radi zaštite opštine i odbrane etničkih srpskih prostora od opštine prema krajini od ratnih dejstava i ugroženosti od muslimansko-hivatskih snaga koji su već ovladali komunikacijom Brod – Derventa – Kotorsko, do blizu Doboja.
Opštinski organi vlasti u saradnji sa štabom TO opštine donose ispravan zaključak da se jedinice TO opštine iziđu i posjednu položaje na sjeverne padinama pl. Motajice.i preduzimaju mjere na snabdijevanju jedinica TO. Kasnije se uključuju pojedine starješenine iz komande 5.KJNA i ovaj pravac postaje značajan za uključivanje 5. korpusa JNA , jer je došlo do raspada 7.korpusa JNA gdje je granica bila r.Ukrina u opštini Prnjavor.
Obavještajni podaci OG-1
U pograničnim selima sa Hrvatskom i r. Savom sredinom 1991. godine Hrvati formiraju prve paravojne jedinice jačine jedne čete u Koraću, opština Brod, većinsko Hrvatsko selo (97,67%). Nauružavaju se u Modranu, Bunaru, Komarici. Oružje je slala regularna vlast iz Zagreba preko skelskih prelaza na r. Savi.
Na magistralnom putu Derventa – Prnjavor u mestu Palačkovci 8. septembra 1991. godine Hrvatska je po svaku cijenu pokušavala ratni sukob iz Hrvatske da prenese na Bosnu i Hercegovinu, miniran je i srušem most, srušile su ga paravojne formacije hrvatsko – muslimanskog naroda.
Najava rata na području Bosanskog Broda i Posavine počinje ratnim dešavanjima u Hrvatskoj 1991. godine. Zbog neposredne blizine Slavonskog Broda srpski narod u tadašnjoj opštini Bosanski Brod osetio je strahote rata u noći sa 15. na 16. septembra 1991. godine kada su iz rejona Slavonskog Klakara artiljerijom granatirana srpska sela na području opštine Bosanski Brod. U jutarnjim časovima 16. septembra 1991. godine granatirana je cigla na „Gramat“ u Klakaru i tom prilikom je ubijen na svom ratnom mestu inžinjer VOJISLAV GORANOVIĆ, rođen 19.2.1950. godine Dubica, opština Odžak. Srbin prva civilna žrtva rata u BiH. (grupa SOKO)
• Njemačka nastavlja sa isporukom tenkova Hrvatskoj, a uskoro će početi isporuka aviona. • U selu Svilaj je raspoređen tenkovski bataljon 108. brigade Zbora narodne garde. • U selu Modran postavili barikade, zatvaranje magistranog puta Doboj-Derventa.
Poslije izvršene mobilizacije jedinica Teritorijalne odbrane opštine Prnjavor, odred TO, kao operativna jedinica u sastavu 2.partbr TO upućuje se na Zapadno- Slavonsko ratište, dok na postoru opštine ostaju prostorne snage teritorijalne odbrane opštine samostalni vodovi i čete TO u svim mjesnim zajedinicama opštine koje izvršavaju zadatke obezbjeđenja objekata i teritorije opštine i održavanje visokog nivoa borbene gotovosti, racionalnijeg utroška MTS i planskogf angažovanja jedinica TO opštine preko Rejonskih ŠTO opštine putem naredjenje 3.11.1991.. Slijede nekoliko događaja koji su ostavili zapise o tim događajima.
Beli orlovi
Događaji koji su se početkom rata dešavali u Prnjavoru kada su „Beli orlovi“ pošli redom da pljačkaju i maltretiraju nesrpski živanj, umiješali su se Vukovi sa Vučijaka koji su ih ekspresno razoružali i protjerali iz grada. Otišli su tako što su na leđima odnijeli prikačenu parolu „ Mi smo izdajnici srpskog naroda“
U ovima aktivnostima učestvovalo je i jedno odjeljenje 5.bataljona vojne policije 5.korpusa JNA koje je 6.7. i 8. maja kroz vršenje vojnopolicijskih zadataka otkrilo i jednu paravojnu organizaciju, koja je sama sebe nazivala „Beli orlovi“, a koja nije bila ništa drugo do jedna kriminalna grupa čije su aktivnosti svodile na zastrašivanje lokalnog stanovništva i pljačku v rijedne imovine. Po dobijenoj saglasnosti, grupa je locirana, razoružana i predana u dalje postupanje nadležnom organu.
Na prostor Ribnjaka Prnjavor 11.5.1992. stigao je i zanoćio 5.bvp i izvršio neophodne pripreme za sutrašnje izvođenje borbenih dejstava u gradu Derventi. Bili su tu i starješine 5.KJA i načelnik CSB Banja Luka.(Monografija 1.bvp-birani da budu najbolji, Banja Luka, 2016. str. 56)
32 godina od Vozućkog ratišta 3.pb 1.lpbr Prnjavor
Zamjena jedinica na ratištu u Vozućoj
Na osnovu naređenja komandanta brigade, strp.pov.broj 01-186/93 od 16.3.1993. godine, izvršiti kompletiranje jedinica, dio 1. bataljona koji se nalaze na Ozrenu premješta se u bataljonu i odlazi na Ozren (Vozuća). Privremeno kao podrška 3. bataljonu na Ozrenu ostaje dio voda MB 82 mm 1. bataljona. po naređenju komandanta brigade
3.pb 3.pč
Dana 18.3.1993. izvlači se 3.pb iz zone odbrane 1.lpbr u Brčkom i upućuje na smjenu dijelova 1.pb u rejon s. Stog u Vozuću, opština Zavidovići, gdje organizuje odbranu na liniji Visić- Stolići – Gradac prema s. Mahoje-Zuber .[1]
