Dolaskom sa benkovačkog ratišta, 1. laka pješadijska prnjavorska brigada se odmarala. 3. brigada organizuje smotru i druženje uz ručak u restoranu Automoto Prnjavor, uz prisustvo predstavnika brigade i opštinskih organa,
Komandant bataljona K1K Tomić Srđan ističe da je ovo bio prvi skup nakon formiranja bataljona u junu 1992. godine, s ciljem pripreme bataljona za izvršavanje kasnijih zadataka u borbi za odbranu RS, kao i jedinstvo sa svim snagama ratne opštine Prnjavor do kraja rata. (, Naš zavičaj Prnjavor i naš zavičaj Prnjavor)
Dobojsko ratište (operacija „Prsten“)
Stanovi za iznajmljivanje 1. kat
U operaciji „Prsten“ 1. pješadijska prnjavorska brigada raspoređena je na šire područje Stanova na osnovu naredbe strogo pov. 01-152/94 od 7.2.1994. godine. Po dolasku u ovu zonu vrši se kontinuirano izviđanje na kontaktnoj liniji. Uočen je borbeni raspored i snaga neprijatelja, raspored borbenih sredstava i minskih polja. Određen je pravac napada. Lijevo krilo nam je 3.banjalučka laka pješadijska brigada, a desno komšija 1.krnjinska laka pješadijska brigada. Pravac napada brigade tt. 280 – Puračić – Svaline – Rajovača.
Dio komande vrši izviđanje u pravcu sela Sivši, gdje „Vukovi“, kao 2. pješadijska četa sa dijelovima 3. i 2. pješadijskog bataljona, izvode značajan ispad napada na liniju odbrane neprijatelja u rejonu Bandere.
Prema odluci komandanta 1. pješadijske brigade, pripravnost za napad u noći 18.2.1994. U 2:00 sata „Vukovi“ su trebali da probiju liniju odbrane u rejonu Bandere, a 2. i 3. bataljon da iskoriste početni uspeh i krenu dalje u dubinu neprijatelja. Prvi bataljon je raspoređen u rezervni brigade.Nastavite sa čitanjem →
Brojne starješine VRS sa područja Grada Prnjavor u stvaranju i odbrani Republike Srpske tokom Odbrambeno-otadžbinskog rata
Palačkovci, 2003.
Uz Dan borca RS sjetimo se i na borce vojne starješne koji sam, kao mnogi drugi srpski patrioti, krenuo u ovaj rat da branim narod, porodicu, ognjište, punog srca i duše, da činim ono što predstavlja najveću obavezu i čast za svakog rodoljuba, a posebno za oficira. Otišao sam pun ideala za dobro srpskog naroda, a u ratu i poslije njega slobodan sam da istaknem da su mnogi te ideale zloupotrebili i kao „ljudi“, a da negovorimo koliko su prekršili Ustav i zakone. Zašto…?[1]
ispred Spomen crkve na Vučijaku
Riječi koje mogu u potpunosti da se odnose i na naše starješine sa područja Grada Prnjavor: vojnike, podoficire i oficire na komandnim dužnostima od komandira voda do komandanta brigade.
Inače, starješina VRS je vojno lice koje komanduje ili rukovodi jedinicom-ustanovom. Dužnost vojnih starješina u VRS vrše vojna lica koja imaju odgovarajući čin, a u rati i vojno lice koje nema čin, a tada ima zvanje prema dužnosti koju obavlja (komandir, komandant, načelnik i dr)[2]
pješadije : komandir voda (streljačkog, minobacačkog, protivoklopnog, vod za podršku (prateći), izviđački vod i vod vojne policije) i komandir čete. Formacijski elementi- činovi: potporučnik, poručnik, kapetan, kapetan 1 klase. Vojnoevidencione specijalnosti (VES): 31101, 31102, 31103, 31107, 31109.
artiljerija: komandir voda (komandir voda za podršku,za protivoklopnu borbu, komandno-izviđačkog i računarskog voda) i komandir čete. Formacijski elementi- činovi: potporučnik, poručnik, kapetan, kapetan 1 klase. Vojnoevidencione specijalnosti (VES): 31201, 31202, 31204, 31206, 31207, 31209, 31211, 31215 i 31220.
OMJ: komandir voda (komandir tenkovskog, mehanizovanog i izviđačćkog voda ) i komandir čete. Formacijski elementi- činovi: potporučnik, poručnik, kapetan, kapetan 1 klase. Vojnoevidencione specijalnosti (VES): 31401, 31402, 31403, 31404.
inžinjerija; komandir voda (komandir pionirskog, putnog, mostnog, maskirnog, inžinjerijskog, amfibijskog i izviđačkog voda ) i komandir čete. Formacijski elementi- činovi: potporučnik, poručnik, kapetan, kapetan 1 klase. Vojnoevidencione specijalnosti (VES): 31701, 31702.
avijacija: pilot: komandir avijacijskog odjeljenja; komandir čete za obradu podataka izviđanja iz vazduha. Formacijski elementi- činovi: potporučnik, poručnik, kapetan, kapetan 1 klase. Vojnoevidencione specijalnosti (VES): 31503, 31506, 31538 i 38503.
ARJ PVD: komandir odjeljanja, komandir voda (topovskog, raketnog i komandnog), komandir baterije, pomoćnik komandanta za logistiku, zamjenik komandanta. Formacijski elementi- činovi: potporučnik, poručnik, kapetan, kapetan 1 klase. Vojnoevidencione specijalnosti (VES): 31301, 31302, 31310, 31311, 31326, 31327.
veza: komandir voda (komandir voda veze, komandir SCV i SČV ) i komandir čete. Formacijski elementi- činovi: potporučnik, poručnik, kapetan, kapetan 1 klase. Vojnoevidencione specijalnosti (VES): 31801, 31805, 31828.
Prema dosad prikupljenim podacima iz arhive OMO Prnjavor sa područja grada u proteklom Otadžbinsko- odbrambenom ratu RS od 1991. do 1996. godine, na raznim starješinskim dužnosti, od komandira samostalnog odjeljenja do komandanta brigade, prošlo je 4180 starješina u vojnih pošta JNA, TO , MUP, OiO i VRS.
RR
svega
%
1991.
1992.
1993.
1994.
1995.
1996.
VRS
3904
93,44%
550
1711
399
448
464
332
JNA
29
0,69%
26
3
TO
59
1,41%
48
11
OiO
10
0,24%
3
4
3
MUP
131
3,14%
27
57
14
16
17
RO
2
0,05%
1
1
PVL
43
1,03%
3
15
3
10
6
6
ukupno
4178
100%
658
1802
416
477
487
338
U prvoj godini rata na starješniske dužnosti prošlo je 658 boraca. Stvaranjem VRS, najviše u 1992. godine 1.802 boraca prošlo kroz starješinske dužnosti.
1.015 boraca je bilo na starješinskim dužnostima u toku rata. U VRS 931, a prošli kroz starješinske dužnosti 1.653 borca.
Mobilizacijskom razrezu brojno stanje oficira sa područja opštine raspoređeni u OS JNA i TO 1991. godine popunjen je sa 82 i 120 podoficira.
Prema nekim podacima brojno stanje oficira na opštini Prnjavor iznosi 308 lica ili 4% u odnosu na broj rezervnih oficira u VRS krajem 1995. godine: domicili 269, raseljeni 31 i izbjegli 8
pukovnik 2
potpukovnik 5
major 31
kapetan 1 klase 15
kapetan 45
poručnik 136, i
potporučnik 40,
broj podoficira 670 ili 5% u odnosu na broj rezervnih podoficira u VRS, i još 51 sa neodgovarajućim VES-om. Odstalo do oko 8.000 boraca sa područja opštine bilo je raspoređeno u vojnike.
Uprava GŠ VRS za OMP da je brojno stanje, krajem 1995. godine, rezervnih oficira iznosi 7. 556 i podoficira 14.487 u VRS. Ukupan broj mobilisanih u VRS iznosio je 206.187 ili 77% (Zbornik OSVRS , Banja Luka, 2018. str.89)
Prema rasporedu brojno stanje oficira na kraju rata sa područja Grada Prnjavor bilo je 308 oficira VRS:
VRS 235
JNA 4
TO 12
MUP 6
PVL 21
radna obaveza 3
bez rasporeda 26
Prema prikupljenim podacima iz ratnih jedinica veliki broj je odlikovanih oficira i podoficira, oko 153 i oko 72 nagrađenih. Poginulih starješina u činu oficira i podoficira bilo je oko 48. U VRS ostalo je oko 26 AVL. Neki podaci govore da oko 150 oficira i podoficira imaju status RVI. Ne raspolažemo sa podacima oko kategorizacije boraca za oficire i podoficire. Poslije rata neki podaci govore da je umrlo oko 159 podoficira i oficira.
Starješina u VRS je i lice koje ima čin u rasponu od vodnika do generala. Njih čine oficiri i podoficiri koji su bili pripadnici JNA ili su u vojnim školama u Saveznoj Republici Jugoslaviji i u JNA i u Republici Srpskoj osposobljavani za starešinski kadar. Viši nivoi školovanja nisu praktikovani zbog toga „što je rat najbolja škola“.
U toku rata, bili su izloženi velikim opterećenjima, socijalnim problemima, pogibijama i neodgovarajućim tretmanom organa vlasti koji su ponekad slično delovali kao i u Sloveniji i Hrvatskoj.
Starešine VRS bili su neposredni učesnici borbenih dejstava i ličnim primerom pokušali da deluju na svoju vojsku.(Zbornik OSVRS, str.81) Nastavite sa čitanjem →
Boračka organizacija Grada Prnjavor, tradicionalno i ove godine obilježava svoj dan borca Odbrambeno-otadžbinskog rata polaganjem vijenaca na spomen-obilježje poginulim borcima u proteklom ratu u Spomen-hramu na Vučijaku, na grobu komandanta Veljke Milankovića i gobovima poginulim i umrlim ratnim komandantima Grada, u Kremni, Osretku, Gornjim Smrtićima, Velikoj Ilovi, Prnjavoru, Potočanima i Šereg Ilovi.Da se na neki način odužimo i zahvalimo svim onim junacima, stradalnicima, herojima koji su ratovali za sve nas i to od 1991. do 1996. godine.
U Odbrambeno-otadžbinskom ratu 1992-1995. godine bio je angažovan 215.671 pripadnik Vojske Republike Srpske, a 23.752 su položila živote za Srpsku. (podaci RTRS).
Inače, sa 2023. godini evidentirano je 5808 kategorisanih boraca, a ativnih je 4398 . RVI je evidentirano 994 .
Predsjednik boračke organizacije Prnjavor 14.2.2019. godine, navodi da su Prnjavorski borci popunjavali 137 ratne jedinice, dok pukovnik Boško Peulić, predsjednik odbora staješina Prnjavor 2022. godine izjavio da po podacima Boračke organizacije grada Prnjavor bilo mobilisano i sa dobrovoljcima 10.300 lica u 128 vojnih pošta Vojske Republike Srpske. [1]
prema podacima Boračke organizacije opštine Prnjavor, 10.10.2022. godine, bilo je evidentirano 5763 potpisane pristupnice za boračku organizaciju u 34 mjesne boačke organizacije. Članstvo je prestalo za 1.441 kojima je utvrđen status kategorisanog borca: istupili 3, odselili 276, umrli 1125, umrli članovi porodice poginulih i zarobljenih boraca 26, od 3227 potpisanih pristupnica u BO.
Uz Dan boraca RS, je prilika da se prisjetimo boraca grada Prnjavora i njihovog učešća u odbrani i stvaranju Republike Srpske. Poznato je da je Vojska Republike Srpske formirana 12. maja 1992. godine i da je na kraju rata brojala 210.000 mobilisanih boraca. U Domovinskom ratu od 1992. do 1995. godine poginula su 23.752 vojnika.
Na kraju rata, grad Prnjavor je imao preko 9.100 pripadnika Vojske Republike Srpske.
Odajući počast svim borcima i učesnicima rata od 1991. do 1996. godine, te žrtvama koje su dale živote za stvaranje Republike Srpske, Grad Prnjavor je mobilisao i na prvom popisu imao preko 10.000 vojnih obveznika. [1]
Raspored
svega
%
vojnici
podoficira
oficiri
bez rasporeda
36
0,35%
1
9
26
VRS
9222
88,80%
8307
679
236
JNA
305
2,94%
290
6
9
TO
382
3,68%
356
15
11
OiO
25
0,24%
18
7
MUPRS
337
3,25%
317
14
6
RO
31
0,30%
24
3
4
PVL
44
0,42%
12
11
21
SVR
3
0,03%
3
Ukupno
10385
100,00%
9328
744
313
U tabeli je prikazan, prema prikupljenim podacima iz arhiva odsjeka MO Prnjavor, broj vojnih lica sa područja grada raspoređenih u odbrambenim strukturama grada i Republike Srpske. Učešće boraca u jedinicama VRS u ukupnom broju angažovanih u ratu iznosilo je oko 5%.
Od ukupnog broja registrovanih učesnika rata, samo jedan je mobilisan i raspoređen u odbrambene strukture grada i Republike Srpske: 89% stanovnika grada mobilisano je u ratne jedinice VRS; u jedinicama JNA na početku rata 1991-1992. 3% stanovništva je bilo raspoređeno; 4% je raspoređeno u opštinske jedinice teritorijalne odbrane; Oko 3% je raspoređeno u jedinice i strukture MUP-a RS 0,3% u opštinsku nadzorno-informativnu službu; 0,3% je raspoređeno na rad u organe Ministarstva odbrane RS i Ministarstva unutrašnjih poslova , 0,4% su bili profesionalna vojna lica 0,03% su bili na odsluženju vojnog roka, a 0,36% su bili raspoređeni bez rasporeda u kategoriju podoficira i oficira;
Prema podacima o ostvarivanju prava iz oblasti BIZ-a na području Grada Prnjavora za 2023. godinu evidentirano je 4398 aktivnih lica sa statusom i kategorijom boraca: I kategorije 1706 boraca, 263 druge, 342 treće, 439 četvrte, 323 pete, 405 šeste i 920. U zoni borbenih dejstava je u prvoj kategoriji i iznad, a van zone borbe je u devetoj kategoriji. U gradu Prnjavoru kategorisano je ukupno 5.808 vojnika. [2]
U odnosu na ukupan broj pripadnika VRS, 45% su kategorisani borci; 6,3% poginulih vojnika, 11,4% vojnika koji su poginuli nakon rata. Dakle, još jedna trećina boraca nije kategorisana kao borci RS.
Što se tiče pola i kategorije stanovnika grada, situacija je sledeća:
kategorija
od svih
%
muškarci
zene
domicil
8954
86,22%
8842
112
pobjeći
128
1,23%
123
5
raseljeni
1292
12,44%
1240
52
iz Srbije
11
0,11%
11
ukupno
10385
100,00%
10216
169
Domaće stanovništvo bilo je zastupljeno sa preko 86%, a padom srpskih opština u Hrvatskoj i Zapadnoj Krajini Republike Srpske, u odbrambene strukture RS i grada raspoređeno je 1,2% izbjegličkog i oko 13% raseljenih stanovnika Republike Srpske. Manje od 1% pripadnika VRS bili su dobrovoljci iz Srbije.
Pregled u odnosu na kategoriju stanovništva grada i ostvareni status vojnog lica, prema dostupnim podacima, je:
status
svega
%
domicil
pobjeći
raseljeni
iz Srbije
bez
3196
30,78%
2919
37
234
6
kategorisani borac
4085
39,34%
3519
44
520
2
RVI
936
9,01%
782
8
146
RVI MUP
27
0,26%
27
ubijen
612
5,89%
435
14
161
2
nestao
32
0,31%
19
4
9
uhvaćen
5
0,05%
2
3
pokojni
34
0,33%
26
1
7
umrijeti nakon rata
1009
9,72%
895
10
104
odselio
65
0,63%
24
1
40
ranjen bez statusa
230
2,21%
174
6
49
1
povrijeđen
26
0,25%
23
1
2
bolestan
93
0,90%
80
2
11
umro, otpušten iz RJ
17
0,16%
14
3
PVL
16
0,15%
14
2
vojnika koji služe vojsku
2
0,02%
1
1
Ukupno
10385
100,00%
8954
128
1292
11
Prema dostupnim podacima, preko 4.100 ili 40% od ukupnog broja boraca u bazi podataka kategorizirano je kao borački status. Ovom podacima treba dodati 936 kategorisanih vojnika koji su ostvarili pravo na RVI VRS i 29 RVI UP RS, što znači da je ukupan broj kategorisanih na području grada Prnjavora preko 5100 vojnika.
Jedinice teritorijalne odbrane opštine imale su ostalih mobilisanih 382 pripadnika i to 356 vojnika, 15 podoficira i 11 oficira u 11 ratnih jedinica, sa komandirima . 3660 pripadnika raspoređeno na dva vojna mjesta. Vojna pošta 8840 Banja Luka 329.okbr5.k 225 i jedinice TO opštine Prnjavor 3435 pripadnici TO.
Na početku mobilizacije u jedinice JNA bila su 1.553 borca sa područja opštine Prnjavor. Plan, odnosno procena mobilizacije je 691 vojni obveznik za 5. KJNA i 1.066 vojnih obveznika za 7. KJNA, ukupno 1.757 regruta, a raspoređeno je 1.000 ili 57%, što je značajan uspeh u odnosu na druge opštine.
Od prvih mobilizacija vojnih obveznika za popunu ratnih jedinica JNA i opštinske teritorijalne odbrane i dobrovoljačkih jedinica do ponovnog formiranja, odnosno stvaranja VRS, mobilisano je 4.700 vojnih lica , prosečne starosti od 30 godina, sa maksimalno 20 do 29 godina starosti, što čini ukupno 65% muškog stanovništva do 64 godine starosti 6,11% stanovništva opštine i 2,18% u odnosu na oko 215.670 lica prema evidenciji resornog ministarstva koja su učestvovala u Otadžbinskom ratu ili 54,42% prema evidenciji nadležnog opštinskog organa za vođenje evidencije lica koja su uređivala vojnu obavezu8, opštinski registar učesnika u ratu477 u odnosu na [3]
Ukupno 5.394 pripadnika raspoređeno je u opštinsku TO. Udio stanovništva TO 1991. godine u broju vojno sposobnih građana iznosio je 12%, a prema vojnoj evidenciji 45% raspoređenih Jedinice TO su mobilisane, uglavnom od 20 do 29 godina, u tzv. prvog poziva, ili 41,67%, što čini 18,39% ukupne muške radne populacije opštine starosti od 15 do 64 godine
Spomenik u Prnjavoru
U odnosu na završetak rata 1995. godine [3] , Opšina je 31.12.1995. Prema evidenciji OMO-a, u odnosu na ukupan broj stanovnika opštine od 45.995 registrovano ih je 11.987 ili 26,06%. U VRS su raspoređena 4.382 lica ili 73,30%. Ukupan broj lica raspoređenih u odbrambenim strukturama RS je 5.978 ili 49,87% u odnosu na broj vojnog osoblja. Eliminisano iz službe: 361 poginulih i 1.575 ranjenih, što je 35,94% u odnosu na broj vojnika, odnosno 3,4% u odnosu na broj stanovnika Samo su opštine Sanski Most (6,8%), Kneževo (5,3%), Kotor Varoš (3,7%), te Prijedor.5% više gubitaka.
Ukupno 5.394 pripadnika raspoređeno je u opštinsku TO. Udio stanovništva TO 1991. godine u broju vojno sposobnih građana iznosio je 12%, a prema vojnoj evidenciji 45% raspoređenih Jedinice TO su mobilisane, uglavnom od 20 do 29 godina, u tzv. prvog poziva, ili 41,67%, što čini 18,39% ukupne muške radne populacije opštine starosti od 15 do 64 godine
[1] na osnovu podataka koje su prikupile ratne jedinice VRS u bivšem odsjeku MO RS Prnjavor.
Predsjednik Boračke organizacije Prnjavor ističe da su prnjavorski borci raspoređeni u 124 ratne jedinice VRS. (14.2.2019.)
Pukovnik Boško Peulić, predsjednik Intendantskog odbora Prnjavor, izjavio je 2022. godine da je prema podacima Boračke organizacije grada Prnjavora mobilisano 10.300 ljudi i dobrovoljaca u 128 vojnih punktova Vojske Republike Srpske.
Pomen, parastos i godišnjice otkrivanja spomenika u 2025. godini
I ove godine u svim mjesnim zajednicama grada Prnjavor, od 2000. godine, održavaju se redovni godišnji pomeni poginulim srpskim junacima i obilježavaju značajni datumi u gradu iz Odbrambeno-otadžbinskog rata Republike Srpske.
Skupština grada je na sjednici održanoj 12.2.2025. godine usvojila Program za rješavanja pitanja u oblasti BIZ u gradu Prnjavor za 2025. godinu i objavila u Službenom glasniku grada Prnjavor, broj 5 od 13.2.2024 godine str.12 [1]
24 GODINA DODJELE POMOĆI GRADA PRNJAVOR BORAČKIM KATEGORIJAMA GRAĐANA
NASTAVAK DODJELE POMOĆI
Skupština grada je 15.2.2024. godine razmatrala izvještaj o realizaciji programa za rješavanje pitanja u oblasti boračko-invalidske zaštite u opštini Prnjavor za prošlu godinu i usvojila programa grada za ovu godinu.[1]
Poslije rata nastavljeno je sa pružanjem pomoći opštine boračkim kategorijama i od 24.4.2000. godine opština organizovano pristupa dodjeli pomoći kroz normativno uređenje ove oblasti. Donosi se prvi program mjera za rješavanje pitanja u oblasti BIZ, koji je objavljen u Službenom glasniku opštine Prnjavor.
Kasnije, osnov za donošenje Programa je bio zaklјučak Narodne skupštine Republike Srpske od 2004. godine u kome Narodna skupština Republike Srpske predlaže opštinama da u skladu sa svojim mogućnostima prošire obim prava[2] predviđenih Zakonom o pravima boraca, vojnih invalida i porodica poginulih boraca Odbrambeno-otadžbinskog rata Republike Srpske, da obezbjede sredstva za ostvarivanje tih prava iz budžeta i propišu postupak, uslove i način njihovog ostvarivanja.
Osnovne karakteristike Sanitetskog obezbjeđenja Odreda za čitav tok rata je stalno angažovanje stručnih medicinskih radnika
Mobilizacijom Odreda TO opštine Prnjavor u pogledu sanitetskog obezbjeđenja-SnOb formirano je sanitetsko odjeljenje u pozadinskom vodu sa punom popunom po formaciji, a kao upravni organ i član komande odreda stalno se nalazio referent sanitetske službe u funkciji doktora medicine.
Značajna karakteristika za čitav tok rata je stalno angažovanje stručnih medicinskih radnika u ratne jedinice TO-brigade i to doktora medicine i medicinskih sestara, a u pješadijskim jedinicama i raspoređeni vojnici sa vesom 12501 bolničara, nosioci povređenih i oboljelih i vozači sa motornim vozilima, jačine do 10 pripadnika što je činilo 30 posto angažovanih, odnosno 30% od ukupno angažovanih pripadnika odreda.
Ratni zadatak u sanitetskom obezbjeđenju odreda ogledao se u pružanju prve i medicinske pomoći od strane boraca i pripadnika sanitetskog odjeljenja Odreda. Pružena prva pomoć na mjestu ranjavanja ili na bližem bezbjedonosnom mjestu bila je od vitalnog značaja kao i brza evakuacija do ratnih bolnica u Gradiškoj i Banja luci, što je skraćivalo vrijeme između ranjavanja i zbrinjavanja , kao i smanjivalo smrtnost kod ranjenih boraca.
Zdravstveno stanje pripadnika odreda je bila stalna briga komande odreda, počev od mobilizacije kada se utvrđivalo zdravstveno stanje pripadnika, na prijedlog referenta za sanitetsko objezbjeđenje komande odred TOzatim u preduzimanju mjera: naredjenje-21.9.1991-SnOb ; naredjenje-21.9.1991-SnOb2
13 ranjenih pripadnika Odreda ili 20,63% od ukupnog broja povrijeđenih i oboljelih, od kojih teže ranjenih 4 pripadnika iz kategorije podoficira. Oblik ranjavanja (1) lakši i (2) teži.
Pregled povređenih i oboljeli po kategorijama povreda i oboljenja
10,91% u odnosu na brojno stanje Odreda.
Grupa
Dogadjaj
Kategorija
Svega
%
3
rana
Glava i vrat
2
3,39%
3
rana
Grudni koš
1
1,69%
3
rana
Ekstremiteti
5
8,47%
3
povreda
Ekstremiteti
1
1,69%
3
povreda
Ostala oboljenja (očni, ušni, kožni)
1
1,69%
3
bolest
Internističke bolesti
9
15,25%
3
bolest
Neuropsihijatrijske bolesti
4
6,78%
3
bolest
Ostala oboljenja (očni, ušni, kožni)
16
27,12%
4
rana
Glava i vrat
1
1,69%
4
rana
Ekstremiteti
3
5,08%
4
povreda
Ekstremiteti
1
1,69%
4
bolest
Internističke bolesti
4
6,78%
4
bolest
Zarazni bolesnici
1
1,69%
4
bolest
Ostala oboljenja (očni, ušni, kožni)
6
10,17%
5
rana
Glava i vrat
1
1,69%
5
povreda
Ekstremiteti
1
1,69%
5
bolest
Neuropsihijatrijske bolesti
1
1,69%
5
bolest
Ostala oboljenja (očni, ušni, kožni)
1
1,69%
ukupno
59
100,00%
Upotreba naoružanja sa projektilima velike kinetičke energije prouzrokovala je obimna razaranja tkiva i organa, a ako su bili povređeni vitalni organi smrtnost je bila stalna. Inače dolazilo je do ranjavanja sa većim defektima mekih tkiva, uključujući krvne sudove i živce. Kod ranjavanja osnovna karakteristika jest da je ono nastalo dejstvom minsko-eksplozivnih sredstava (mina, granata, PPM, ručnih bombi i dr.), a ređe dejstvom vatrenog (streljačkog ) oružja.11,6% u odnosu na brojno stanje odreda i 40,65% od povriđenih sa područja opštine do 20.maja 1992. godine
U većem broju slučajeva do povređivanja je dolazilo zbog dejstva eksplozivnog oružja. Ove povrede bile su mnogo teže od povreda izazvanih vatrenim oružjem, zbog nepravilnosti projektile (gelera) kao i velike konetičke energije i proizrokovale su veoma teške rane. Ipak su bile češće izolovane povrede u odnosu na multipne i kombinovane,a povrede ekstremiteta bile su uvijek stalne.
Prema vrsti djestva oružja, najviše stradalih od minsko-eksplozivnih sredstava, najčešće lakši oblici
Grupa
Dogadjaj
Dejstvo
Svega
%
3
rana
MES-a
7
11,86%
3
rana
streljačko
1
1,69%
3
povreda
MES-a
2
3,39%
3
bolest
MES-a
1
1,69%
3
bolest
oboljenja
27
45,76%
3
bolest
udes
1
1,69%
4
rana
MES-a
4
6,78%
4
povreda
udes
1
1,69%
4
bolest
MES-a
1
1,69%
4
bolest
oboljenja
10
16,95%
5
rana
MES-a
1
1,69%
5
povreda
MES-a
1
1,69%
5
bolest
oboljenja
2
3,39%
ukupno
59
100,00%
Prema starosti pripadnika najviše je povrijđenih u dobi 20 -29 godina,
Dogadjaj
Starost
Svega
%
rana
20 do 29 godina
9
1,66%
rana
30 do 39 godina
3
0,55%
rana
40 do 49 godina
1
0,18%
povreda
20 do 29 godina
2
0,37%
povreda
30 do 39 godina
1
0,18%
povreda
40 do 49 godina
1
0,18%
bolest
20 do 29 godina
25
4,62%
bolest
30 do 39 godina
12
2,22%
bolest
40 do 49 godina
5
0,92%
ukupno
59
10,91%
Prema obliku povređivanja, većinom lakše povređivanje
Grupa
Dogadjaj
Oblik
Svega
%
3
rana
1
7
11,86%
3
rana
2
1
1,69%
3
povreda
1
2
3,39%
3
bolest
1
29
49,15%
4
rana
1
4
6,78%
4
povreda
1
1
1,69%
4
bolest
1
11
18,64%
5
rana
1
1
1,69%
5
povreda
1
1
1,69%
5
bolest
1
2
3,39%
ukupno
59
100,00%
lakši oblici sa malim procentima upućenih u ratne bolnicu i na dalja liječenje
Sanitetsko zbrinjavanje jedinica teritorijalne odbrane opštine regulisano je kroz sanitetsko zbrinjavanje 5.Korupusa VJ, kasnije 1.KK VRS.
Pregled povređenih je prema kategoriji prikazano u Novom glasniku Vj, broj 1/94 strana 102
Članak Naš zavičaj Prnjavor, decembra 1992.str.7
U prnjavorskoj ratnoj bolnici spašeni su životi brojnih boraca
Sada, kada su frontovi malo dalje od prnjavorske ratne bolnice, ljudski je prozboriti o onima ko)i su proteklih pet mjseci danonoćno radili da bi spasili živote boraca, koji su ratne rane vidali u toj zdravstvenoj ustanovi. Za doktoricu Bogdanu Vrhovac kažu borci daje neumorna, da su na njenom licu čitali sate sreće kada ranjenik progovori i počne priču o svojim teškim momentima u ratovanju i ranjdvanju. Sastavljala je često dan i noć dežurajući na odjelu ili u hirurškoj sali u danima kada je dolazilo podosta ranjenih. Кao šef odjela za liječenje ranjenih boraca u dokumentaciju bolnice zavela je podatke u dosije 1000 onih koji su u toj ustanovi tražili spas za liječenje ratnih rana. Bili su to borci od Modriče, pa do Кnina, i svi su otišli sa riječima hvale za dr Bogdanu i njenu ekipu. Oni su nas i molili da pišemo o vrijednoj doktorici i njenim sestrama. koja je. kako reče najsretni, kada je sada borci zacijeljenih rana posjećuju sa riječima zahvalnosti.
Iz toliko teških i napornih radnih dana zamolili smo doktoricu Bogdanu da nam se na momenat priseti najtežeg dana. „Jedan od tih teških dana ostaon i jeduboko urezan u dušu. Bio je to osmi juni kada su stizali ranjeni sa fronta i to u većem broju. Lik mladog borca iz Velike Sočanice nikada neću zaboraviti. Imao je tešku povredu grudnog koša i donje vilice, bio je pri svjestiali nije mogao da govori. Dokumenta nije imao kod sebe, a valjalo je sve evidentirati. Na moje pitanje , zna li da piše, odgovorio je treptanjem očiju. Na svesci je napisao da se zove Đukić Stanimir. Pogled muje govorio sve- sretan je što je živ”, — Uspjesi su zajednički, a time i pohvale koje stižu na adrese zaposlenih na Vašem odelu? — Za sve što je učinjeno na ovom odjelu za naše ranjenike, pored mene ljekara, iz vanredne hirurške ekipe iz Banje Luke, veliku ulogu imale su moje medicinske sestre, koje su neumorno danonoćno bdjele nad našim ranjenicima. Iz početka nadzorna sestra na odjelu bila je Brankica Pehar, da bi kasnije došla Nada Segić, a nakon povratka sa ratišta, u septembru mi je došla Gordana Preradović“. U smjenskom radu smenjivalo se 12 sestara: Ranka Mitrić, Drenka Raković. Ljubinka Cvijanović, Milica Bunić, Veselinka Кnežević, Verica Humanjuk, Snježena Panzalović, Slađana Božunović, Ljiljana Sarić,Radosava Кuzmanović, Borka Grumić i Milica Mitrović, a za nivo higijene na odjelu brinule su se naše pomoćne radnice,takođe, danonoćno: Gordana Lakić, Ivananka Ćetojević, Ljubinka Keser, Ljubica Radonjić, Gospa Deket i Petra Živković.
-Da se prisjetimo nekih od boraca koji su u toj bolnici uspješno oporavljeni.
U ovoj ratnoj hiruškoj bolnici naši hirurzi radili su najsloženije operacije. Imali smo takav slučaj da su kod jednog borca izvadili metak iz zida desne srčane komore i sadase pacijent uspješno oporavlja. Imam dragih likova naših boraca doji su mi ostali u sjećanju: Milorad Radić iz Dervente; Petar Radanović iz M.Sočaniie, Marinko Dumanić iz Drijena, Petar Cvjetković iz Modriče. Milutin Simić iz Prnjavora. Dušan Gavrić iz Teslića. Novak Nović iz Osinje, Aleksandar Sredojević iz Gradiške, Mara Milanković iz Osinje, Goran Docić i Ljubiša Кljunić iz Mravice. Petar Кresojević iz Vijačana. Milorad Žunić iz Кremne, Slobodan Кovačević iz Dervente. Nebojša Branković iz Dubice, Nedeljko Pezerović iz Husrpovaca, Vojko Vukajlović iz Кulaša ,Marko Novaković. iz V, Sočanice. Ljubomir Gvozdenović iz Кalenderovaca, Zoran Miljević iz Gline, Milić Nenad iz Кnina i mnogi drugi.
Sada, svakodnevno u moju ordinaciju pristižu oporavljeni ranjenici da vide kako sam, kako su sestre. I na ulici susrećem svoje borce i to su mi veoma dragi susreti, kada ociećaš zahvalnost za pruženo – to je ipak najveća nagrada za čovjeka, „ističe doktorica Bogdana Vrhavac, šef odjela u prnjavorskoj bolnici.
33 godina od formiranja i ratnog puta „Vukova sa Vučijaka“
ZABILJEŽENO FOTO OBJEKTIVOM
Dokumentarni film RTRS
Ratni put Prve dobrovoljačke jedinice i Udarnog bataljona 1.KK VRS zabilježen je, u više novinskih članaka, knjiga (npr.Hranioci ratnika, Nedeljko Sančanin, Laktaši 2008.), video materijala, Naš zavičaj Prnjavor, list Glas borca 1.lpbr, veb sajt: lpbr-prnjavor.info i dr.
Komandant bataljona je više puta govorio o ratnom putu bataljona.
Za Dan opštine 20.3.2017. godine organizovana je izložba ratnih fotografija, pored Prnjavorske brigade i Motajičkog bataljon 27.mtbr Derventa prikazane su i ratne fotografije jedinice „Vukova sa Vučijaka“. I danas se mogu vidjeti te ratne fotografije na zidovima u novoj lokaciji Boračke organizacije u Prnjavoru.
Gdje god je otvaran front bili su vrh koplja Prvog krajiškog korpusa, prvi na braniku otadžbine.
I ovo je prilika da kroz fotografiju prikažemo ratni put bataljona-odreda i sjetimo se njenih boraca, da mlađe generacije ne zaborave, a počelo se:
22.6.1991. godine prikupljenjem i odlaskom na borbenu obuku u Golubić, Knin:
Formiranje jedinice i b/d u 1992. godini
Borbena dejstva u 1993-1995. godine
Demobilizacija Vukova 1996. godine
Izložba ratnih fotografija Vukova na Dan opštine 20.3.2017. godine
Predsjednik opštinske Boračke organizacije i komandant 1.lpbr Vlado Živković
rekao je nakon otvaranja izložbe da je došlo vrijeme da borci iz Prnjavora stanu na mjesto koje im pripada u samom vrhu stvaralaca Republike Srpske. On je istakao da Prnjavor, osim fotografija, ima i veliko bogatstvo u video-zapisima sa ratišta. „Do građe za izložbu bilo je teško doći, ali osim fotografija imamo veliko bogatstvo od 48 časova zapisa direktno sa ratišta. Pozvao bih sve borce koji imaju fotografije da ih donesu u Boračku organizaciju jer je u toku priprema dokumentacije za Spomen-sobu prnjavorskih boraca“, naglasio je Živković. On je podsjetio da su borci sa područja ove opštine prošli kroz 124 ratne jedinice, te učestvovali u najznačajnijim borbama za stvaranje Republike Srpske.
Načelnik opštine Prnjavor Darko Tomaš
koji je naglasio da je ova opština ponosna na svoje borce, jer su svojim ratnim zadacima odgovorili časno i pošteno. „Sa područja Prnjavora 626 boraca dalo je život za stvaranje Republike Srpske, što se nikada ne smije zaboraviti. Večerašnji događaj je dobar potez Boračke organizacije koja sakupljajući sve fotografije iz ratnog perioda dokumentuje jedan period u razvoju naše lokalne zajednice, ali i svih ovih ljudi koji su učestvovali u tim događajima“, rekao je Tomaš.
Skupština opštine Prnjavor na 23. sjednici održanoj 7.2.2019. godine usvojila je plan održavanja parastosa poginulim pripadnicima VRS u okviru Programa za rešavanje pitanja u oblasti boračko invalidske zaštite za 2019. godinu u opštini Prnjavor. Program je objavljen u „Službenom glasniku opštine Prnjavor“, broj 2 od 8.2.2019. godine.
Budžetom opštine Prnjavor za 2019. godinu, planirano je ukupno 30.000,00KM u skladu sa odlukom načelnika opštine o načinu realizacije sredstava za organizovanju parastosa poginulim borcima VRS u mjesnim zajednicama u 2019. godini na osnovu prijedloga Boračke organizacije opštine Prnjavor za organizovanje parastosa poginulim borcima VRS u mjesnim zajednicama u 2019. godini :
rbr
Mjesna zajednica
Lokacija-selo
Datum realizacije
Vrijeme realizacije
1.
ŠIBOVSKA
Centar, kod Osnovne škole
24.03.2019.
13:00
2.
PRNјAVOR
Krug policijske stanice
04.04.2019.
10:00
3.
BABANOVCI
Omladinski dom
12.05.2019.
12:00
4.
PRNјAVOR
Prostor pored bisti narodnih heroja
12.05.2019.
14:00
5.
DONјA MRAVICA I OKOLICA
Okolica-Omladinski dom
19.05.2019.
12:00
6.
ŠTRPCI
Štrpci-Centar
02.06.2019.
14:00
7.
CRKVENA
Pored omladinskog doma. Krsna slava sela.
06.06.2019.
12:00
8.
DRENOVA
Gornja Drenova-Omladinski dom Donja Drenova-Osnovna škola
09.06.2019.
16:00
9.
GORNјI VIJAČANI
Gornji Vijačani-Centar i krsna slava
16.06.2019.
12:00
10.
ORAŠJE-NOVO SELO
Orašje-Centar. Krsna slava sela.
16.06.2019.
15:00
11.
HRVAĆANI-PROSJEK
Prosjek-pored crkve. Krsna slava sela.
23.06.2019.
12:00
12.
POPOVIĆI-KULAŠI
Kulaši-u blizini Osnovne škole
23.06.2019.
14:00
13.
KREMNA
Kremna – pored spomen hrama
28.06.2019.
09:00
14.
SMRTIĆI-DONјI SMRTIĆI
Donji Smrtići-pored Osnovne škole
07.07.2019.
12:00
15.
MAĆINO BRDO
Maćino Brdo-por Omladinsk. doma
07.07.2019.
15:00
16.
GUSAK-GAJEVI
Gusak-Centar. Krsna slava sela.
14.07.2019.
14:00
17.
POTOČANI NOVO NASELjE POTOČANI
Potočani- centar Novo naselјe
14.07.2019.
16:00
18.
POTOČANI
Potočani – Centar, pored SO pali borci NOR-a
14.07.2019.
17:00
19.
VELIKA ILOVA
Velika Ilova-pored Osnovne škole
21.07.2019.
11:00
20.
SMRTIĆI- GORNјI SMRTIĆI
Gornji Smrtići-Centar, pored Osnovne škole. Krsna slava sela.
21.07.2019.
13:00
21.
DONјI VIJAČANI
Donji Vijačani – centar, na zidu mjesnog ureda
21.07.2019.
16:00
22.
VRŠANI
Vršani-Centar,pored Osnovne škole.Krsna slava sela
26.07.2019.
12:00
23.
DONјI GALjIPOVCI
Donji Galјipovci-pored Crkve
28.07.2019.
10:30
24.
PALAČKOVCI
Palačkovci – centar
28.07.2019.
12:30
25.
NASEOBINA LIŠNјA -PARAMIJE
Paramije – raskrsnica Čorle – Careva gora (Glavendekići)
04.08.2019.
11:00
26.
NASEOBINA LIŠNјA
Naseobina Lišnja-pored Osnovne škole i Crkve
04.08.2019.
12:00
27.
GORNјA MRAVICA
Gornja Mravica-pored Mjesnog ureda
04.08.2019.
16:00
28.
HRVAĆANI
Hrvaćani-Centar. Krsna slava
09.08.2019.
11:30
29.
ŠARINCI
Šarinci-Centar,pored Omladinskog doma
11.08.2019.
14:00
30.
PRISOJE
Prisoje-Centar, pored Osnovne škole
18.08.2019.
15:00
31.
ČORLE
Čorle-Centar, pored Omladinskog doma
25.08.2019.
13:00
32.
PEČENEG ILOVA
Pečeneg Ilova- pored Osnovne škole
29.09.2019.
13:00
33.
POPOVIĆI
Popovići- Španići pored crkve. Krsna slava sela.
12.10.2019.
10:00
34.
GRABIK ILOVA
Grabik Ilova, pored Crkve
14.10.2019.
11:00
35.
OTPOČIVALjKA-MRAČAJ
Otpočivalјka, pored Crkve
14.10.2019.
13:00
36.
KOKORI
Kokori – pored Osnovne škole. Krsna slava sela.
19.10.2019.
14:00
37.
PRNјAVOR
Prnjavor-kod Gradskog groblјa
04.12.2019.
12:00
Realizacija organizovanih parastosa u 2018. godini
Za realizaciju usluga za organizovanje ručka za članove porodica poginulih i nestalih boraca, zvanice i goste kod organizovanja pomena, parastosa poginulih boraca Odbrambeno-otadžbinskog rata Republike Srpske za 2018. godinu, utrošeno po ugovoru u iznosu od 29.234,70 KM za troškove 2630 obroka, i realizovani su parastosi u svim mjesnim zajednicama sa prisutnim oko 2650 lica:
rbr
Mjesna zajednica
Lokacija-selo
Datum realizacije
Vrijeme realizacije
1.
ŠIBOVSKA
Centar, kod Osnovne škole
24.03.2018.
13:00
2.
PRNјAVOR
Krug policijske stanice
04.04.2018.
10:00
3.
PRNјAVOR
Prostor pored bisti narodnih heroja
12.05.2018.
14:00
4.
BABANOVCI
Omladinski dom
13.05.2018.
13:00
5.
CRKVENA
Pored omladinskog doma. Krsna slava sela.
17.05.2018.
12:00
6.
DONјA MRAVICA I OKOLICA
Okolica-Omladinski dom
20.05.2018.
12:00
7.
GORNјI VIJAČANI
Gornji Vijačani-Centar i krsna slava
27.05.2018.
12:30
8.
ORAŠJE-NOVO SELO
Orašje-Centar. Krsna slava sela.
27.05.2018.
15:00
9.
HRVAĆANI-PROSJEK
Prosjek-pored crkve. Krsna slava sela.
03.06.2018.
12:00
10.
ŠTRPCI
Štrpci-Centar
03.06.2018.
13:30
11.
DRENOVA
Gornja Drenova-Omladinski dom;Donja Drenova-Osnovna škola
10.06.2018.
16:00
12.
POPOVIĆI-KULAŠI
Kulaši-u blizini Osnovne škole
24.06.2018.
12:00
13.
KREMNA
Kremna – pored spomen hrama
28.06.2018.
11:00
14.
SMRTIĆI-DONјI SMRTIĆI
Donji Smrtići-pored Osnovne škole
01.07.2018.
13:00
15.
MAĆINO BRDO
Maćino Brdo-Omladinski dom
01.07.2018.
15:00
16.
GUSAK-GAJEVI
Gusak-Centar. Krsna slava sela.
14.07.2018.
14:00
17.
POTOČANI-NOVO NASELjE
Novo naselјe
15.07.2018.
16:00
18.
POTOČANI
Potočani – Centar, pored SO pali borci NOR-a
15.07.2018.
17:00
19.
VELIKA ILOVA
Velika Ilova-pored Osnovne škole
21.07.2018.
11:00
20.
SMRTIĆI-GORNјI SMRTIĆI
Gornji Smrtići-Centar, pored Osnovne škole. Krsna slava sela.
21.07.2018.
13:00
21.
PALAČKOVCI
Palačkovci – centar
22.07.2018.
13:00
22.
DONјI VIJAČANI
Donji Vijačani – centar, na zidu mjesnog ureda
22.07.2018.
15:30
23.
VRŠANI
Vršani-Centar,pored Osnovne škole.Krsna slava sela
26.07.2018.
12:00
24.
DONјI GALjIPOVCI
Donji Galјipovci-pored Crkve
29.07.2019.
10:30
25.
NASEOBINA LIŠNјA -PARAMIJE
Paramije – raskrsnica Čorle – Careva gora (Glavendekići)
05.08.2018.
11:00
26.
NASEOBINA LIŠNјA
Naseobina Lišnja-pored Osnovne škole i Crkve
05.08.2018.
12:00
27.
GORNјA MRAVICA
Gornja Mravica-pored Mjesnog ureda
05.08.2018.
17:00
28.
HRVAĆANI
Hrvaćani-Centar. Krsna slava
09.08.2018.
11:30
29.
ŠARINCI
Šarinci-Centar,pored Omladinskog doma
12.08.2018.
16:00
30.
PRISOJE
Prisoje-Centar, pored Osnovne škole
19.08.2018.
15:00
31.
ČORLE
Čorle-Centar, pored Omladinskog doma
26.08.2018.
13:00
32.
PEČENEG ILOVA
Pečeneg Ilova-pored Osnovne škole
30.09.2018.
13:00
33.
POPOVIĆI
Popovići- Španići pored crkve. Krsna slava sela.
12.10.2018.
11:00
34.
GRABIK ILOVA
Grabik Ilova, pored Crkve
14.10.2018.
11:00
35.
KOKORI
Kokori – pored Osnovne škole. Krsna slava sela.
19.10.2018.
14:00
36.
PRNјAVOR
Prnjavor-kod Gradskog groblјa
04.12.2018.
12:00
Veza
Realizacija Radio-televizija Republike Srpske.
Na godišnjicu 4.2.1993.godine u borbama rejon Kašić – Benkovačko ratište poginulo je pet pripadnika Vukovi sa Vučijaka, a teško je ranjen komandant „Vukova sa Vučijaka“ poručnik VELJKO MILANKOVIĆ. [1]
Dokumentarni film „Vukovi sa Vučijaka“
32 godina od formiranja Prve dobrovoljačke jedinice VRS i 31 godina od pogibije komandanta „Vukova sa Vučijaka“ prnjavor
13.2.2022.
Želja da se živi u slobodi sa svojim narodom, svojom porodicom i u svojoj državi stvorila je, u okolini Prnjavora, prvu dobrovoljačku jedinicu u proteklom Otadžbinsko-odbrambenom ratu, Vukove sa Vučijaka.Vukovi su, dokazavši se borbama u Zapadnoj Slavoniji, na početku rata, izrasli u elitnu jedinicu.Kao takvi, Vukovi, nisu odgovarali tadašnjim političko-policijskim strukturama Bosne i Hercegovine.
Nakon povratka iz Zapadne Slavonije, 14 i 15.11.1991.god. MUP BiH organizuje hapšenje komandanta Veljka Milankovića i većine boraca iz jedinice. Vukovi uspijevaju da odbace lažne optužbe. Čim su oslobođeni, ne izgubivši moral, ponovo odlaze u Zapadnu Slavoniju da pomognu braći u borbi protiv neprijatelja.
22.6.1992. godine, po naređenju generala Momira Talića, zaslugama u ratnim akcijama, Vukovi sa Vučijaka formirani su kao Prvi udarni bataljon Prvog krajiškog korpusa Vojske Republike Srpske. To je bila velika čast za pripadnike te jedinice.Učestvovali su u brojnim akcijama – oslobađanju Dervente, proboju Koridora, oslobađanju Cera, Dobor Kule, Modriče, Bijelog Brda, Kašića, bitkama na Gradačcu, Ozrenu i mnogim drugim ratištima. Jedinicom je komandovao legendarni komandant, poručnik Veljko Milanković. Za izuzetne junačke podvige u oružanim borbama koje predstavljaju naročit primjer junaštva i služe kao uzor budućim generacijama kako se treba boriti za Republiku Srpsku, Vukvi su, tokom rata, odlikovani ordenom Miloša Obilića, a u miru Karađorđevom zvijezdom Republike Srpske prvog reda. Komandant Vukova, poručnik Veljko Milanković, takođe je odlikovan ordenom Miloša Obilića.
Kroz bataljon je prošlo oko 700 boraca, od kojih je 47 poginulo, a 180 ranjeno.
Radio-televizija Republike Srpske u maju 2020. godine ušla je u realizaciju dokumentarnog filma „Vukovi sa Vučijaka“. Intervjuisana su 24 sagovornika, većinom pripadnika Vukova. Udruženje „Vukovi sa Vučijaka“ sa predsjednikom Slavišom Milankovićem na čelu pružilo je nesebičnu pomoć ekipi RTRS-a u pripremanju i realizaciji filma – organizovanjem snimanja, ustupanjem velikog dijela arhivskih snimaka, fotografija, novinskih članaka, konsultacijama… Film je premijerno emitovan 13.2.2022. godine u 20.10 časova.
