Arhive oznaka: TO

Veza

Spomenici i obilježavanje značajnih datuma na području opštine u 2024. godini

2022.

Spomenici i spomen-obilježja na području opštine/grada će trajno obilježiti značajne događaje i datume iz bogate istorije srpskog naroda, zadržati sjećanja na istaknute ličnosti oslobodilačkih ratova, njegovanje kulturne i istorijske tradicije i čast poginulim pripadnicima srpske vojske u oslobodilačkim ratovima do 1918. godine, učesnici u antifašističkoj borbi u Drugom svjetskom ratu i veterani odbrane Otadžbinskog rata Republike srpske, kao i civilne žrtve rata.

Uključivanje spomenika i spomen-obilježja u trenutnom razvoju grada, je jedan od najboljih načina zaštite, održavanja i njihove izgradnje. Oni su stalni, kao svjedočanstvo o ljudskoj istoriji, prenosi predaka vrijednosti kulturne baštine i istorijskih ljudi na ovim prostorima.
Zaštita, održavanje i izgradnju spomenika i spomen-obilježja su regulisane zakonom RS o spomenicima i spomen-obilježjima u oslobodilačkim ratovima, koju je usvojila Narodna skupština Republike Srpske na sjednici održanoj 2.11.2011. godine.

U opštini Prnjavor je do sada je izgrađeno 165 spomenik i spomen-obilježje u lokalnim zajednicama opštine Prnjavor koji su nastali u razdoblju od druge polovine do kraja dvadesetog stoljeća i početkom XXI stoljeća:

Nastavite sa čitanjem →

33 godine od vojne mobilizacije u opštini

stvarne, ratne mobilizacije JNA i TO u opštini Prnjavor

MOBILISANO PRVIH 1517 PRIPADNIKA TERITORIJALNE ODBRANE OPŠTINE

Spomenik u Prnjavoru

  1. o.m. biće 33 godina od mobilizacije ratnih jedinica teritorijalne odbrane opštine i JNA koje se popunjavaju sa područja naše opštine. Prilika da se sjetimo svih onih boraca koji su izvršavali svoju obavezu da brane Jugoslaviju.
  • U prvom  mjesecu mobilisano 1.286 pripadnika teritorijalne odbrane opštine Prnjavor,  do 20. oktobra  bilo je mobilisano 1517 boraca, a do 19.maja 1992. godine  domobilisano još 1881 vojna obeveznika. Ukupno mobilisano (prvi put) u  ratne jedinice TO opštine 3.398 pripadnika, 
  • U jedinice JNA u septembru i oktobru mobilisano 519 vojnih obveznika, a do maja 1992. godine domobilisano je ukupno 446 pripadnika JNA. Ukupno mobilisanih 965.
  • Ukupno mobilisano sa područja opštine Prnjavor u ratne jedinice TO i JNA 4363 vojna obveznika
  •  2213 još  raspoređenih pripadnika TO i JNA i 670 prošli kroz ratne jedinice TO i JNA do 19.maja 1992. godine, još 123 sa prekomandama u RJ. ukupno 7469 borca

Pregled mobilisanih boraca po kategoriji u ratnim jedinicama JNA i TO opštine Prnjavor

Bilo mobilisano (3) vojnika 3768 ili 86%, (4) mlađih oficira 453 ili 10% i (5) oficira 142 ili 3%. Prosječna starost mobilisanih pripadnika JNA i TO iznosila je 30 godina života, relativno popunjene mlade ratne jedinice

Vojna pošta svega    % 3 4 5 Starost
3164 Derventa 571 13,09% 476 66 29 30,83
3780 Banja Luka 39 0,89% 33 5 1 30,27
4352 Banja Luka 3 0,07% 3     24,35
5290 Banja Luka 71 1,63% 65 5 1 31,65
6510 Derventa 5 0,11% 4 1   29,26
6817 Banja Luka 130 2,98% 111 13 6 30,39
8840 Banja Luka 361 8,27% 304 48 9 27,31
9396 Banja Luka 25 0,57% 22 2 1 30,91
T-22206 Prnjavor 3158 72,38% 2750 313 95 34,25
Ukupno 4363 100% 3768 453 142 29,91

Planom mobilizacijskog razreza opština Prnjavor je popunjavala 6 ratnih jedinica 5.banjalučkog korpusa JNA i 2 ratne jedinice 7.tuzlanskog korpusa JNA. Od teritorijalnih jedinica 4 operativne i više prostornih jedinica TO mjesnih zajednica opštine. Nastavite sa čitanjem →

Tomić Srđan

17. septembar 2024.

Mobilizacija Teritorijalne odbrane opštine Prnjavor 33 godina kasnije

Mobilizacija, kao planska aktivnost prelaska na ratnu organizaciju u opštini Prnjavor, sprovedena je po mobilizacijskim pravilima bivše JNA i TO, a prema mobilizacijskom razrezu[1].

Pregled strukture izvršenja mobilizacija prema kategoriji i polu  pripadnika TO na području opštine:

Grupa svega      % Muški Ženski Starost
vojnici 3013 86,68% 2996 17 33,77
podoficiri 359 10,33% 358 1 32,62
oficiri 104 2,99% 104 35,50
Ukupno 3476 100% 3458 18 33,96

Prva ratna, opšta mobilizacija jedinica i ustanova Teritorijalne odbrane opštine počela je pravovremeno od 18.9.1991. godine, bez proglašenja ratnog stanja, i počela da funkcioniše po ratnoj organizaciji i formaciji od 3.400 mobilisanih boraca. Vojnika je bilo raspoređeno 3.013 ili 87%, podoficira 359 ili 11% i oficira 104 ili 3%. Prosjek godina života boraca 34 godine života.[2].

Mobilisano je preko 3.400 pripadnika TO opštine Prnjavor i popunom još  novih 200 vojna obveznika tako da je u TO opštine bilo preko 3400 pripadnika, i sa raspoređenim u ratnim jedinicama  opštine preko 5000 boraca. Nastavite sa čitanjem →

Analiza ratne popune „Vukovi sa Vučijaka“ VRS

Prvi udarni bataljon Prvog Krajiškog korpusa VRS „Vukovi sa Vučijaka“

Komanda jedinice „Vukovi sa Vučijaka“ u saradnji sa komandom brigade u čijem je sastavu, neprekidno prate stanje popune jedinice, vrše analizu i po potrebi preduzimaju potrebne mjere pobiljšanja, naročito dobrovoljnog popunjavanja boraca.

Analiza brojnčanog popunjavanja jedinice „Vukovi sa Vučijaka“ Prnjavor na Derventskom  ratištu, Benkovačkom 1991-[1]1995. godine u SR Hrvatskoj i ratištima u z/o 1.KK VRS prema prikupljenim podacima

Broj pripadnika u jedinici „Vukova sa Vučijaka“ po prvom rasporedu dobrovoljaca u jedinicu  TO i  JNA    399 boraca, i  u VRS  preko 760 boraca, a prošlo preko 1.000 pripadnika u devet vojnih pošta. Najviše u 1.lpbr Prnjavor  574 boraca ili 50%

Prema podacima iz ove jedinice kroz bataljon je prošlo preko 1000 boraca VRS , od kojih je 47 poginulo, a 180 ranjeno.

Sve ukupno u ratnim jedinicama TO, JNA i VRS bilo prema prikupljenim podacima 548 pripadnika prvi put.

Poginulo 52 i jedan pripadni je umro. Status RVI ima 153 pripadnika „Vukova“, 69 pripadnika je ranjeno i 11 povređeno,  i bez utvrđenog statusa 244. Poslije rata umrlo je 51 pripadnika „Vukova“

Prema pregledu u početnom periodu mobilizacije i održavanje brojnog stanja  „Vukova“- popunu gubitaka  iznosilo je po godinama rata u VRS:

stanje Svega   % 1992  . 1993. 1994 . 1995 .
mob 490 64,09% 302 92 53 43
popuna 58 7,60% 26 16 8 8
raspored 217 28,31% 117 56 32 12
ukupno 765 100% 445 164 93 63

 

 

 

 

 

Pregled gubitaka pripadnika „Vukova“ po godinama rata od težih ranjavanja boraca koji se neće vratiti u jedinicu, poginulih ,umrlih i samoubistvu u ratu, stanje je:

gubici Svega     % 1992. 1993. 1994. 1995. 1996.
rana 12 20,34% 6 1 5
poginuo 22 37,29% 11 6 3 1 1
poginuo 21 35,59% 13 4 3 1
umro 1 1,69% 1
samoubistvo 2 3,39% 1 1
samoubistvo 1 1,69% 1
ukupno 59 100% 31 11 7 9 1

U operativnom brojnom stanju u jedinici „Vukova“je bilo raspoređeno oko 700 boraca  (bez gubitaka od 7%)

Prema kategoriji vojnog lica brojčana popunjenost ratne jedinice iznosi[2]

Svega     % vojnici     podoficiri   oficiri
490 64,22% 458 24 8
58 7,60% 52 5 1
217 28,44% 179 30 8
765 100% 689 59 17

Nastavite sa čitanjem →

Mobilizacijski plan TO

Mirnodopski razvoj Teritorijalne odbrane opštine Prnjavor

Zakonom o opštenarodnoj odbrani,  opština Prnjavor je imala obavezu i dužnost da organizuje i formira jedinice teritorijalne odbrane i štab na svom području u skladu sa koncepcijom ONO, kao najširi oblik organizovanog  oružanog opštenarodnog otpora i kao sastavni dio jedinstvenih oružanih snaga SFRJ[1]

Počelo se u  drugoj polovini marta 1979. godine, kada  dolazi do preformiranja štaba i jedinica TO na osnovu (Mob-1-I-sto ) mobilizacijkog plana RJ TO, formacijske knjige starješina, naređenja za pripremu i izvršenje mobilizacije TO, plana popune sa MS, formacije (lićne i materijalne) sastava TO.(mob8-štabTO)

Karta mobilizacijskog zborišta

Prema pregledu strukture popune ratnih sastava i jedinica TO opštine u operativnom dijelu manevrarskih jedinica TO: štab TO, ZŠČ, PDV,PoB TO izvršena je popuna po formaciji od 508 pripadnika prije mobilizacije.

Prefomirana je teritorijalna odbrana opštine u  Opštinski štab teritorijalne odbrane, odred TO i protivdiverzantski odred TO kao manevarske jedinice TO, pozadinska baza TO i kasnije se formiraju regionalni štabovi TO i prostortne jedinice TO u mjesnim zajednicama i većim radnim organizacijama, (plan PoOb mobRJ8450 ).

U avgustu mjesecu 1991. godine izvršeno je ažuriranje mobilizacijskog plana TO prema aktuelnoj političko-bezbjedonosne situacije na teritoriji opštine i morala TO opštine za prvu polovinu 1991. godinu i promjenama koji su nastali kod raspoređenih vojnih obveznika u ratnim jedinicama TO, tako da vojna evidencija bude tačna i potpuna.

Nastavite sa čitanjem →

Tomić Srđan

16. jun 2024.

32 godina od preformacije odreda TO Prnjavor u 1.pb 1.lpbr Prnjavor

Struktura popune ratne jedinice TO opštine Prnjavor

Kroz odred je prošlo   890 pripadnika od mobilizacije 18.9.1991. godine sa prelaskom preko r. Save 13.10.1991. godine na Zapadno – Slavonsko ratište do preformacije (16.6.1992.) sa popunom i prekomandama.

U početku mobilisano je u septembru  320  pripadnika u odred. Rijeku Savu prelazi  326 mobilisanih pripadnika i još kasnije  251 mobilisanih  boraca. Na rasporedu u odredu bilo 586 boraca,  zatim je raspoređeno kroz popunu još 253 boraca.

Značajno je da je 194 pripadnika odreda od mobilizacije 18.9.1991.godine, koji su tada bili  pretpočinjeni 2.partbrTO, i prešli r.Savu 13.10.1991. godine u ušli u sastav 329.okbrJNA kao odred-bataljon TO [1]

Pregled strukture raspoređenih pripadnika odreda TO opštine prema kategoriji

popuna Vojna pošta svega % 3 4 5 ProsekOdStarost
mobilizacija 8840 Banja Luka 240 41,10% 198 37 5 28,39
mobilizacija T-22206 Prnjavor 320 54,79% 241 56 23 29,97
dopopuna 8840 Banja Luka 12 2,05% 8 3 1 28,65
Ukupno 572 97,95% 447 96 29 29,00

Prema prikupljenim podacima u odredu je mobilisano 560 boraca, u toku rata još je bilo popunjeno  prvi put sa 12 boraca što ukupno na brojnom stanju iznosi 572 boraca. (3) vojnika 447, (4) mlađih oficira 96 i (5) oficira 29 lica. Prekomandama je bilo rapoređeno još 129 boraca koji su došli u odred sa 701 raspoređenim boircem, bez duliranja. u 2 prekomandi bilo 184 duplih borca, tako da je kroz odred prošlo 885 boraca Prema vojnoj pošti TO opštine je bilo 321, a u vojnoj pošti 329.okbr 278 pripadnik. Ova metodologija brojnog stanja je da se isključi mogućnost dupliranja prvog  raporeda u odredu.

Iz tabele je karakteristično da kod oficira u mobilizaciji odreda 1991. godine bilo 24, a samo je 6 ili  25 % oficira prešlo r. Savu. U odnosu na formaciju odreda od 18 oficira, ovo je bilo nedovoljno, jer su bile česte prekomande i napuštanja tako da su komandne dužnosti vodili i desetari vojnika. Podoficira je po formaciji sledovalo 28 a popuna izvršena, u toku rata 101 podoficira, bilo je i novih unapređenja. Kod vojnika sleduje po formaciji  297 vojnika, a izvršena popuna  454 vojnika. i na kraju po formaciji je sledovalo 434 pripadnika a izvršena popuna u toku rata 586 boraca odreda TO Prnjavor.

Ukupno u odred je bilo rapoređeno u osnovnim jedinicama (čete, vodovi, samostalna odjeljenja) 863 boraca. (npr. moja dužnost je bia prvo u komandi odreda, a kasnije druga, u .pješadijskoj četi).

Da je kroz odred sa svim prekomandama u odredu je prošlo 871 boraca za osam mjeseci borbi. Prosječna starost borca je bila 31 godina.

Pregled strukture rasporeda pripadnika odreda prema kategoriji lica i nižim jedinicama odreda do preformacije:

niža jedinica svega % 3 4 5 ProsekOdStarost
komanda 20 2,85% 2 7 11 38,40
veza 13 1,85% 10 2 1 26,68
izviđači 24 3,42% 16 5 3 26,68
kuriri 19 2,71% 14 5 30,10
pioniri 13 1,85% 11 2 30,83
1.pješ. četa 217 30,96% 177 34 6 27,97
2.pješ. četa 262 37,38% 209 46 7 28,72
prateća četa 85 12,13% 63 15 7 30,05
pozadinski vod 48 6,85% 35 11 2 31,26
Ukupno 701 100% 537 127 37 30,07

Najveća izvršena popuna je u 2.pješadijskoj četi sa 37% Nastavite sa čitanjem →

Tomić Srđan

20. maj 2024.

Preled brojčane popunjenosti  ratnih jedinica teritorijalne odbrane grada Prnjavor, i na ZSR i Brodskom dijelu ratišta RS

Prema normativnim i doktrinarnim aktima SFRJ, oružane snage činile su JNA i TO. JNA je bila udarni dio OS SFRJ, a TO je njihov najmasovniji dio, i njene jedinice su bile organizovane , obučene i naoružane po jedinstvenim načelima TO.

Jedinice TO imale su namjenu izvođenja raznovrsnih b/d u svim uslovima; borbenu kontolu teritorije i zaštita i obezbjenjene: stanovništva, materijalnih dobara, OUR, organa DPZ i DPO i dr. od svih oblika neprijateljske aktivnosti.

JTO samostalno ili sa jedinicama JNA izvode b/d na PZT, u ZF i SP.[1]

19.5.1992.godine oružane snage TO i JNA završile su svoju istorijsku ulogu na prostorima SFRJ.

Broj boraca u ratnim jedinicama TO opštine

Komanda jedinica TO opštine u saradnji sa štabom TO opštine u čijem je sastavu, neprekidno prate stanje popune jedinice, vrše analizu i po potrebi preduzimaju potrebne mjere pobiljšanja, naročito dobrovoljnog popunjavanja boraca, i o tome podnose izvještaj Štabu TO opštine.

U 1991. i 1992.  godini , istraživanjem je utvrđena popuna od preko  pet hiljada  boraca koji su mobilisani u ratne oružane snage JNA i jedinice  TO opštine Prnjavor do preformacije u maju 1992. godine. Mobilisani čine 99,76%,  pripadnika muškog pola, što je razumljivo, jer su oni nosioci borbenih dejstava, a samo 18 ili 0,24% odnosi se na ženski pol koji je raspoređen u sanitetski dio jedinice.

Mobilisano je u ratne jedinice TO opštine 3.483 borac, kasnije kroz popunu raspoređeno je još 209 boraca, kroz prekomande u jedinice TO raspoređeno ukupno 3482 boraca. Kroz jedinice TO opštine Pnjavor prošlo je 5.269 boraca

Pregled strukture izvršenja popune pripadnika TO Prnjavor po ratnim jedinicama i mjesecu mobilizacije 1991-92:

jedinica svega % sept okt dec nov jan feb mart apr maj
2.mtb 199 3,78% 199
2.OdTO 1248 23,68% 264 608 376
3.OdTO 97 1,84% 97
hab122 103 1,95% 61 39 3
lpav 117 2,22% 37 51 29
mb120 14 0,27% 3 8 3
odredTO 742 14,08% 319 101 132 84 11 10 59 4 22
OpŠTO 30 0,57% 8 10 7 5
PbTO 75 1,42% 17 39 19
pdv 86 1,63% 3 3 21 27 32
pionv 30 0,57% 4 5 21
pov 33 0,63% 4 10 19
rjšto 47 0,89% 9 1 2 3 31 1
rjtomz 2003 38,01% 939 221 27 51 16 35 127 416 171
rjVV 227 4,31% 10 154 63
vT-12 40 0,76% 2 24 14
vvp 59 1,12% 59
zšč 119 2,26% 13 1 2 2 1 40 32 28
Ukupno 5269 100% 1291 327 163 137 28 44 662 1455 1161

Preko 1/4  pripadnika TO opštine mobilisano je na početku rata, septembra 1991. godine.              U 1991. godini moblisano je operativni dio jedinica TO (Odred, PDV, štab i prištabska jedinica zaštitno-štabna četa TO). U mjesnim zajednicama mobilisane su samostalne pješadijske čete i vodovi. 1992. godine vrši se domobilizacija jedinica TO i prefomiranje u druge jedinice TO. 2. odred TO, vojna policija i njihovo uključivanje u b/d na Derventskom ratištu.

Nastavite sa čitanjem →

Tomić Srđan

19. maj 2024.

Popuna ratnih jedinica TO opštine Prnjavor sa prekomandama

Zakonom o ONO iz 1984. godine svaka opština u BiH imala je obavezu da formira jedinice i štabove teritorijalne odbrane u skladu sa zahtjevima i potrebama prema mobilizacijskim razrezima.

Operativna popuna jedinica i štabova TO izvršena je kroz formiranje šest manevarskih ratnih jedinica TO opštine: opštinski štab TO sa zaštno-štabnom četom TO,  odred TO, protivdiverzantski vod TO i pozadinska baza TO jačine izvršenja popune od 682 pripadnika). Veće opštine ili više opština formirale su partizanske brigade TO. U mjesnim zajednicama formirane su prostorne snage TO za čuvanje objekata i kontrolu svojih teritorija.

Kroz [1] ratne jedinice TO opštine je prošlo   preko 5600 pripadnika od mobilizacije  do preformacije (19.5.1992.) sa unutrašnjim prekomandama i otpuštanjem.

Sa prvim odredom TO u sastavu 329.okbr JNA na ZSR, mobilisano je i raspoređeno u TO без prekomandi je 3440 pripadnika TO

 Preko 5.670 boraca prošlo kroz jedinice TO, odnosno bili na rasporedu, 5 poginulih.

Operativna popuna ratnih sastava i jedinica pred mobilizaciju u jesen 1991. godine iznosila je po formaciji 508 pripadnika ( Štab TO sa zšč, odred TO, pdv TO, PoB TO).

Nastavite sa čitanjem →

Formiranje potočanske čete

Obilježeno 32 godina okupljanje 1. potočanske čete 2. bataljona 1.prnjavorske lake pješadijske brigade

Drugi odred TO Prnjavor, formiranje

I ove godine u Čorlama, a prošle godine u Crkvenoj, 1.5.2022. godine, kod spomenika otadžbinskog rata  tradicionalno su se okupili pripadnici, borci prve čete (potočanska) 2. odreda TO opštine, kasnije prve čete 2. pješadijskog bataljona 1.lpbr Prnjavor.

14.5.2023.

Počelo se, 13.5.2017. godine, okupljanje je bilo u Čorlama , a iduće godine krajem aprila 2018. godine kod društvenog doma i spomenika u Orašju. Nastavite sa čitanjem →