Arhive oznaka: JNA

Starješine VRS

Brojne starješine VRS sa područja Grada Prnjavor  u stvaranju i odbrani Republike Srpske tokom Odbrambeno-otadžbinskog rata

Palačkovci, 2003.

Uz Dan borca RS  sjetimo se i na borce vojne starješne koji sam, kao mnogi drugi srpski patrioti, krenuo u ovaj rat da branim narod, porodicu, ognjište, punog srca i duše, da činim ono što predstavlja najveću obavezu i čast za svakog rodoljuba, a posebno za oficira. Otišao sam pun ideala za dobro srpskog naroda, a u ratu i poslije njega slobodan sam da istaknem da su mnogi te ideale zloupotrebili i kao „ljudi“, a da negovorimo koliko su prekršili Ustav i zakone. Zašto…?[1]

ispred Spomen crkve na Vučijaku

Riječi koje mogu u potpunosti da se odnose i na naše starješine sa područja Grada Prnjavor: vojnike, podoficire i oficire na komandnim dužnostima od komandira voda do komandanta brigade.

Inače, starješina VRS je  vojno lice koje komanduje ili rukovodi jedinicom-ustanovom. Dužnost vojnih starješina u VRS vrše vojna lica koja imaju odgovarajući čin, a u rati i vojno lice koje nema čin, a tada ima zvanje prema dužnosti koju obavlja (komandir, komandant, načelnik i dr)[2]

Nazivi osnovnih dužnosti oficira rodova:[3]

  • pješadije : komandir voda (streljačkog, minobacačkog, protivoklopnog, vod za podršku (prateći), izviđački vod i vod vojne policije) i komandir čete. Formacijski elementi- činovi: potporučnik, poručnik, kapetan, kapetan 1 klase. Vojnoevidencione specijalnosti (VES): 31101, 31102, 31103, 31107, 31109.
  • artiljerija:  komandir voda (komandir voda za podršku,za protivoklopnu borbu, komandno-izviđačkog i računarskog voda) i komandir čete. Formacijski elementi- činovi: potporučnik, poručnik, kapetan, kapetan 1 klase. Vojnoevidencione specijalnosti (VES): 31201, 31202, 31204, 31206, 31207, 31209, 31211, 31215 i 31220.
  • OMJ: komandir voda (komandir tenkovskog, mehanizovanog i izviđačćkog voda ) i komandir čete. Formacijski elementi- činovi: potporučnik, poručnik, kapetan, kapetan 1 klase. Vojnoevidencione specijalnosti (VES): 31401, 31402, 31403, 31404.
  • inžinjerija; komandir voda (komandir pionirskog, putnog, mostnog, maskirnog, inžinjerijskog, amfibijskog i izviđačkog voda ) i komandir čete. Formacijski elementi- činovi: potporučnik, poručnik, kapetan, kapetan 1 klase. Vojnoevidencione specijalnosti (VES): 31701, 31702.
  • avijacija: pilot: komandir avijacijskog odjeljenja; komandir čete za obradu podataka izviđanja iz vazduha. Formacijski elementi- činovi: potporučnik, poručnik, kapetan, kapetan 1 klase. Vojnoevidencione specijalnosti (VES): 31503, 31506, 31538 i 38503.
  • ARJ PVD: komandir odjeljanja, komandir voda (topovskog, raketnog i komandnog), komandir baterije, pomoćnik komandanta za logistiku, zamjenik komandanta. Formacijski elementi- činovi: potporučnik, poručnik, kapetan, kapetan 1 klase. Vojnoevidencione specijalnosti (VES): 31301, 31302, 31310, 31311, 31326, 31327.
  • veza: komandir voda (komandir voda veze, komandir SCV i SČV ) i komandir čete. Formacijski elementi- činovi: potporučnik, poručnik, kapetan, kapetan 1 klase. Vojnoevidencione specijalnosti (VES): 31801, 31805, 31828.

Prema dosad prikupljenim podacima iz arhive OMO Prnjavor  sa područja grada u proteklom Otadžbinsko- odbrambenom ratu RS od 1991. do 1996. godine, na raznim starješinskim dužnosti, od komandira samostalnog odjeljenja do komandanta brigade, prošlo je 4180 starješina u  vojnih pošta JNA, TO , MUP, OiO i VRS.

RR svega % 1991. 1992. 1993. 1994. 1995. 1996.
VRS 3904 93,44% 550 1711 399 448 464 332
JNA 29 0,69% 26 3
TO 59 1,41% 48 11
OiO 10 0,24% 3 4 3
MUP 131 3,14% 27 57 14 16 17
RO 2 0,05% 1 1
PVL 43 1,03% 3 15 3 10 6 6
ukupno 4178 100% 658 1802 416 477 487 338

 

 

U prvoj godini rata na starješniske dužnosti prošlo je 658 boraca. Stvaranjem VRS, najviše u 1992. godine 1.802 boraca prošlo kroz starješinske dužnosti.

za stvaranje Republike Srpske, Grad Prnjavor je mobilisao i na prvom rasporedu imao 9.100 vojnih obveznika.[1], sa 2023. godini evidentirano je sa statusom  5808 kategorisanih boraca, dok je ativnih je 4398 . RVI je evidentirano 994 .

1.015 boraca je bilo na starješinskim dužnostima u toku rata. U VRS 931, a prošli kroz starješinske dužnosti 1.653 borca.

Mobilizacijskom razrezu brojno stanje oficira sa područja opštine raspoređeni u OS JNA i TO 1991. godine popunjen je sa 82 i 120 podoficira.

Prema nekim podacima brojno stanje oficira na opštini Prnjavor iznosi 308 lica ili 4% u odnosu na broj rezervnih oficira u VRS krajem 1995. godine: domicili 269, raseljeni 31 i izbjegli 8

  • pukovnik 2
  • potpukovnik 5
  • major 31
  • kapetan 1 klase 15
  • kapetan 45
  • poručnik 136, i
  • potporučnik 40,
  • broj podoficira 670 ili  5% u odnosu na broj rezervnih podoficira u VRS, i još 51 sa neodgovarajućim VES-om. Odstalo do oko 8.000 boraca sa područja opštine bilo je raspoređeno u vojnike.

Uprava GŠ VRS za OMP da je  brojno stanje, krajem 1995. godine, rezervnih oficira iznosi 7. 556 i podoficira 14.487 u VRS. Ukupan broj mobilisanih u VRS iznosio je 206.187 ili 77% (Zbornik OSVRS , Banja Luka, 2018. str.89)

Prema rasporedu brojno stanje oficira na kraju rata sa područja Grada Prnjavor bilo je 308 oficira VRS:

  • VRS 235
  • JNA 4
  • TO 12
  • MUP 6
  • PVL  21
  • radna obaveza 3
  • bez rasporeda 26

Prema prikupljenim podacima iz ratnih jedinica veliki broj je odlikovanih oficira i podoficira, oko 153 i oko 72 nagrađenih. Poginulih starješina u činu oficira i podoficira bilo je oko 48. U VRS ostalo je oko 26 AVL. Neki podaci govore da oko 150 oficira i podoficira imaju status RVI. Ne raspolažemo sa podacima oko kategorizacije boraca za oficire i podoficire. Poslije rata neki podaci govore da je umrlo oko 159 podoficira i oficira.

Starješina u VRS je i lice koje ima čin u rasponu od vodnika do generala. Njih čine oficiri i podoficiri koji su bili pripadnici JNA ili su u vojnim školama u Saveznoj Republici Jugoslaviji i u JNA  i u Republici Srpskoj osposobljavani za starešinski kadar. Viši nivoi školovanja nisu praktikovani zbog toga „što je rat najbolja škola“.
U toku rata, bili su izloženi velikim opterećenjima, socijalnim problemima, pogibijama i neodgovarajućim tretmanom organa vlasti koji su ponekad slično delovali kao i u Sloveniji i Hrvatskoj.

Starešine VRS bili su neposredni učesnici borbenih dejstava i ličnim primerom pokušali da deluju na svoju vojsku.(Zbornik OSVRS, str.81) Nastavite sa čitanjem →

Vojska Grada Prnjavora

Grb BOUz Dan boraca RS, je prilika da se prisjetimo boraca grada Prnjavora i njihovog učešća u odbrani i stvaranju  Republike Srpske. Poznato je da je Vojska Republike Srpske formirana 12. maja 1992. godine i da je na kraju rata brojala 210.000 mobilisanih boraca. U Domovinskom ratu od 1992. do 1995. godine poginula su 23.752 vojnika.

Na kraju rata, grad Prnjavor je imao preko 9.100 pripadnika Vojske Republike Srpske.

Odajući počast svim borcima i učesnicima rata od 1991. do 1996. godine, te žrtvama koje su dale živote za stvaranje Republike Srpske, Grad Prnjavor je mobilisao i na prvom popisu imao preko 10.000 vojnih obveznika. [1]

Raspored svega       % vojnici    podoficira     oficiri
bez rasporeda 36 0,35% 1 9 26
VRS 9222 88,80% 8307 679 236
JNA 305 2,94% 290 6 9
TO 382 3,68% 356 15 11
OiO 25 0,24% 18 7
MUPRS 337 3,25% 317 14 6
RO 31 0,30% 24 3 4
PVL 44 0,42% 12 11 21
SVR 3 0,03% 3
Ukupno 10385 100,00% 9328 744 313

 

 

 

 

 

 

 

 

 

U tabeli je prikazan, prema prikupljenim podacima iz arhiva odsjeka MO Prnjavor, broj vojnih lica sa područja grada raspoređenih u odbrambenim strukturama grada i Republike Srpske. Učešće boraca u jedinicama VRS u ukupnom broju angažovanih u ratu iznosilo je oko 5%.

Od ukupnog broja registrovanih učesnika rata, samo jedan je mobilisan i raspoređen u odbrambene strukture grada i Republike Srpske: 89% stanovnika grada mobilisano je u ratne jedinice VRS; u jedinicama JNA na početku rata 1991-1992. 3% stanovništva je bilo raspoređeno; 4% je raspoređeno u opštinske jedinice teritorijalne odbrane; Oko 3% je raspoređeno u jedinice i strukture MUP-a RS 0,3% u opštinsku nadzorno-informativnu službu; 0,3% je raspoređeno na rad u organe Ministarstva odbrane RS i Ministarstva unutrašnjih poslova , 0,4% su bili profesionalna vojna lica 0,03% su bili na odsluženju vojnog roka, a 0,36% su bili raspoređeni bez rasporeda u kategoriju podoficira i oficira;

Prema podacima o ostvarivanju prava iz oblasti BIZ-a na području Grada Prnjavora za 2023. godinu evidentirano je 4398 aktivnih lica sa statusom i kategorijom boraca: I kategorije 1706 boraca, 263 druge, 342 treće, 439 četvrte, 323 pete, 405 šeste i 920. U zoni borbenih dejstava je u prvoj kategoriji i iznad, a van zone borbe je u devetoj kategoriji. U gradu Prnjavoru kategorisano je ukupno 5.808 vojnika. [2]

U odnosu na ukupan broj pripadnika VRS, 45% su kategorisani borci; 6,3% poginulih vojnika, 11,4% vojnika koji su poginuli nakon rata. Dakle, još jedna trećina boraca nije kategorisana kao borci RS.

Što se tiče pola i kategorije stanovnika grada, situacija je sledeća:

kategorija od svih     % muškarci  zene
domicil 8954 86,22% 8842 112
pobjeći 128 1,23% 123 5
raseljeni 1292 12,44% 1240 52
iz Srbije 11 0,11% 11
ukupno 10385 100,00% 10216 169

 

Domaće stanovništvo bilo je zastupljeno sa preko 86%, a padom srpskih opština u Hrvatskoj i Zapadnoj Krajini Republike Srpske, u odbrambene strukture RS i grada raspoređeno je 1,2% izbjegličkog i oko 13% raseljenih stanovnika Republike Srpske. Manje od 1% pripadnika VRS bili su dobrovoljci iz Srbije.

U 127 ratne jedinice, odnosno vojne jedinice Vojske Republike Srpske, mobilisano je 9114 pripadnika, prva popuna sa 1214, tako da je brojna raspoređenost iznosila  10328 boraca. Vojnika 9313,  podoficira 753 i 262 oficira.

Pregled u odnosu na kategoriju stanovništva grada i ostvareni status vojnog lica, prema dostupnim podacima, je:

status svega    % domicil pobjeći    raseljeni     iz Srbije
bez 3196 30,78% 2919 37 234 6
kategorisani borac 4085 39,34% 3519 44 520 2
RVI 936 9,01% 782 8 146
RVI MUP 27 0,26% 27
ubijen 612 5,89% 435 14 161 2
nestao 32 0,31% 19 4 9
uhvaćen 5 0,05% 2 3
pokojni 34 0,33% 26 1 7
umrijeti nakon rata 1009 9,72% 895 10 104
odselio 65 0,63% 24 1 40
ranjen bez statusa 230 2,21% 174 6 49 1
povrijeđen 26 0,25% 23 1 2
bolestan 93 0,90% 80 2 11
umro, otpušten iz RJ 17 0,16% 14 3
PVL 16 0,15% 14 2
vojnika koji služe vojsku 2 0,02% 1 1
Ukupno 10385 100,00% 8954 128 1292 11

Prema dostupnim podacima, preko 4.100 ili 40% od ukupnog broja boraca u bazi podataka kategorizirano je kao borački status. Ovom podacima treba dodati 936 kategorisanih vojnika koji su ostvarili pravo na RVI VRS i 29 RVI UP RS, što znači da je ukupan broj kategorisanih na području grada Prnjavora preko 5100 vojnika.

 

Tokom rata 290 vojnika JNA, 6 mlađa oficira i 9 oficira mobilisano je u ratne jedinice Jugoslovenske narodne armije i raspoređeno na 305 vojnih obveznika.

 

Jedinice teritorijalne odbrane opštine imale su ostalih mobilisanih 382 pripadnika i to 356 vojnika, 15 podoficira i 11 oficira u 11 ratnih jedinica, sa komandirima . 3660 pripadnika raspoređeno na dva vojna mjesta. Vojna pošta 8840 Banja Luka 329.okbr5.k 225 i jedinice TO opštine Prnjavor 3435 pripadnici TO.

 

 

Zaključak

Na kraju rata 1995. godine Prnjavor je imao 8.900 vojnika u Vojsci Republike Srpske , ili 4,23% od ukupnog broja mobilisanih u Republici Srpskoj.

Ranjeni, ranjeni i bolesni borci VRS i  poginuli, nestali i umrli borci VRS na slikama  .

Na početku mobilizacije u jedinice JNA bila su 1.553 borca ​​sa područja opštine Prnjavor. Plan, odnosno procena mobilizacije je 691 vojni obveznik za 5. KJNA i 1.066 vojnih obveznika za 7. KJNA, ukupno 1.757 regruta, a raspoređeno je 1.000 ili 57%, što je značajan uspeh u odnosu na druge opštine.

Od prvih mobilizacija vojnih obveznika za popunu ratnih jedinica JNA i opštinske teritorijalne odbrane i dobrovoljačkih jedinica do ponovnog formiranja, odnosno stvaranja VRS, mobilisano je 4.700  vojnih lica , prosečne starosti od 30 godina, sa maksimalno 20 do 29 godina starosti, što čini ukupno 65% muškog stanovništva do 64 godine starosti 6,11% stanovništva opštine i 2,18% u odnosu na oko 215.670 lica  prema evidenciji resornog ministarstva koja su učestvovala u Otadžbinskom ratu ili 54,42% prema evidenciji nadležnog opštinskog organa za vođenje evidencije lica koja su uređivala vojnu obavezu8,   opštinski registar učesnika u ratu477 u odnosu na [3]

Ukupno 5.394 pripadnika raspoređeno je u opštinsku TO. Udio stanovništva TO 1991. godine u broju vojno sposobnih građana iznosio je 12%, a prema vojnoj evidenciji 45% raspoređenih Jedinice TO su mobilisane, uglavnom od 20 do 29 godina, u tzv. prvog poziva, ili 41,67%, što čini 18,39% ukupne muške radne populacije opštine starosti od 15 do 64 godine

Spomenik u Prnjavoru

U odnosu na završetak rata 1995. godine [3] , Opšina je 31.12.1995. Prema evidenciji OMO-a, u odnosu na ukupan broj stanovnika opštine od 45.995 registrovano ih je 11.987 ili 26,06%. U VRS su raspoređena 4.382 lica ili 73,30%. Ukupan broj lica raspoređenih u odbrambenim strukturama RS je 5.978 ili 49,87% u odnosu na broj vojnog osoblja. Eliminisano iz službe: 361 poginulih i 1.575 ranjenih, što je 35,94% u odnosu na broj vojnika, odnosno 3,4% u odnosu na broj stanovnika Samo su opštine Sanski Most (6,8%), Kneževo (5,3%), Kotor Varoš (3,7%), te Prijedor.5% više gubitaka.

Ukupno 5.394 pripadnika raspoređeno je u opštinsku TO. Udio stanovništva TO 1991. godine u broju vojno sposobnih građana iznosio je 12%, a prema vojnoj evidenciji 45% raspoređenih Jedinice TO su mobilisane, uglavnom od 20 do 29 godina, u tzv. prvog poziva, ili 41,67%, što čini 18,39% ukupne muške radne populacije opštine starosti od 15 do 64 godine

[1] na osnovu podataka koje su prikupile ratne jedinice VRS u bivšem odsjeku MO RS Prnjavor.

Predsjednik Boračke organizacije Prnjavor ističe da su prnjavorski borci raspoređeni u 124 ratne jedinice VRS. (14.2.2019.)

Pukovnik Boško Peulić, predsjednik Intendantskog odbora Prnjavor, izjavio je 2022. godine da je prema podacima Boračke organizacije grada Prnjavora mobilisano 10.300 ljudi i dobrovoljaca u 128 vojnih punktova Vojske Republike Srpske.

[2] Informacija je usvojena na sjednici Skupštine grada Prnjavora, održanoj 27.12.2023. godine

Pregled ratnih jedinica VRS-vojnih pošta u koje je mobilisano preko 9.100 boraca sa područja Grada Prnjavora:

Nastavite sa čitanjem →

Analiza popune 327.mtbr JA

Popuna 327. motorizovane brigade JA

Prema podacima iz arhive odsjeka MO Prnjavora, od prvog poziva vojnih obveznika sa područja grada Prnjavora  327. mtbr JNA, na tzv. vojnu vježbu od 4 mjeseca, i mobilizaciju u martu 92., kroz brigadu je prošlo, odnosno raspoređeno više od 1.760 pripadnika. Brigada je popunjena vojnicima, podoficirima i oficirima prema planu popunjavanja brigade od 937 v/o. Pozivanjem  od 05.10.1991. i mobilizacijom u martu 1992. godine, do ponovnog formiranja (19.05.1992.) formiranjem 27. mtbr, pozvano je preko 1.120 pripadnika, a kasnije kroz prvu popunu još 65, tako da je prvi put popunjena sa 1.190 boraca, bez dupliranja rasporeda, odnosno prekomande boraca ili 127% u odnosu na plan popune. [1]

U 327. mtbr JA mobilisano je 1.127 vojnika, popunjeno je još 65 vojnika, u osnovne jedinice brigade (pješadijski bataljoni, divizije, čete i vodovi) raspoređeno je ukupno 1.763 boraca. Vojnika 1045, podoficira 104 i oficira 44. . Sa prekomandama 2000 boraca.

Organizaciono-formaciona struktura brigade zasniva se na formiranju sastava bataljona JA: 4 pešadijsko-motorizovana bataljona sa divizijama-četama za podršku, komandovanje, štabne jedinice (veze, izviđanje i vojna policija) i pozadinski bataljon.

Pregled mobilisanih pripadnika po osnovnim jedinicama brigade

jedinica Ukupno    % popune     3     4    5 ProsekOdStarost
1.mtb 68 5,70% 62 5 1 31,87
2.mtb 9 0,75% 8 1 32,68
3.mtb 809 67,76% 716 64 29 30,16
4.mtb 4 0,34% 4 35,39
4.mtč 29 2,43% 26 1 2 27,99
čv 7 0,59% 5 2 29,52
čvp 15 1,26% 12 3 27,00
had122 7 0,59% 4 2 1 33,90
ič 4 0,34% 3 1 21,53
inžb 16 1,34% 15 1 27,47
k-dabr 2 0,17% 1 1 30,35
ks 1 0,08% 1 33,83
ladPVO 12 1,01% 11 1 26,90
mpoad 172 14,41% 143 21 8 29,31
pozb 24 2,01% 22 1 1 34,26
rjVV 2 0,17% 2 31,59
tč 11 0,92% 9 2 26,19
vabho 2 0,17% 1 1 37,42
Ukupno 1194 100% 1045 104 45 30,41

Brigada je popunjena sa 1.194 pripadnika: (1) vojnika 1045, (2) podoficira 104 i (3) oficira 45. Najveći procenat popunjenosti je na 3.mtb je 800 i to je oko 68% popunjenosti brigade. Nastavite sa čitanjem →

Ratni put 27.mtbr i 1.mtb

Kratak prikaz ratnog puta i brojnog stanja 27.motorizovane brigade 1.KK VRS i njenog 1.mtb, Motajičkog bataljona

31 godina od Bratunačkog ratišta

BORCI POSAVINE

Počekom rata 1991.godine  5. odnosno 1.krajiški korpus imao je nekoliko jedinica koji su bili u sastavu JNA. Opština Prnjavor po planovima popune popunjavala je 6 jedinica korpusa: 3 pozadinske jedinice-PoB i 3 manevarske jedinice JNA:

  • 14.pozadinska baza JNA u Krčmaricama, skladište MES i municije, Trapistima i Mali logor, mobilisano 129;
  • 188. pontonjeriski bataljon sa razrezom od 2 v/o a mobilisano je 5 pripadnika;
  • 293. inžinjerijski puk sa razrezom od 333 v/o, a mobilisano je 143 pripadnika, i
  • 329.okbr sa razrezom od 30 v/o, a mobilisano  146 pripadnika.
    • plan je bio 691 v/o, a mobilisano 421 v/o u 5. KK.

U 7.tuzlanskom korpusu JNA, opština je popunjavala dvije jedinice:

  • 327.mtbr, vojne pošte 3164 Derventa sa najvećim planom popune sa opštine u razrezu od 935 v/o i to: 26 oficira, 31 podoficira i 878 vojnika, dok je mobilisano 976 pripadnika;
  • motorizovani bataljon, vojne pošte 6510 Derventa, kasnije Osinjska lpbr u planu popune sa 131 v/o, a mobilisano 5 v/o.
    • plan je 691 v/0, a mobilisano 981 pripadnika u 7.K JNA[1]   .
    • Ukupno mobilisamo u jedinice JNA sa područja opštine , prema prikupljenim podacima, 1.402 pripadnik i kroz popunu iz drugih jedinica 153 borca. Ukupno raspoređeno u JNA 1.555 boraca.  Kroz jedinice JNA prekomandama prošlo je još 215 boraca. Kroz jedinice prošlo i na rasporedu bilo 1.770 boraca sa područja opštine.

327.mtbr radila je i postojala još u vijeme JNA u Derventi, imala svoju formaciju, i u

početku nakon formiranja i ulaska rezervnog sastava imala značajnu ulogu u odbrani sjevernog dijela Republike Srpske.

Nakon mobilizacije jedinica 5.korpusa JNA i njihovo angažovanje na Zapadno-Slavonskom ratištu, 5.10.1991. godine počelo je pozivanje vojnih obveznika sa opštine na tz.4 mjeseca rezerve u 327.mtbr u kasarnu Derventa.http://lpbr-prnjavor.info/30-godine-od-mobilizacije-u-opstini-prnjavor/

„Do sada je bilo dosta polemike o mjestu i ulozi brigade u 1.KK, posebno u TG-3. Radi objavljivanja ocjene rada jedinice potrebno je analizom dosadašnjih dejstava doći do pokazatelja o dosadašnjem periodu života i aktivnosti. Poznato je da brigada nije uspela sprovesti mobilizaciju[1] , te daje formiranjem TO stvoreno jezgro za brigadu. Sve specifičnosti treba objasniti od učesnika i to od samog početka rata, posebno sa ratnim putem svojih jedinica što realnije i sa jasnim pokazateljima“. Pukovnik Stanko Baltić, komandant 327. mtbr; Naređenje u kome traži podatke za istorijsku građu Nastavite sa čitanjem →

33 godine od vojne mobilizacije u opštini

stvarne, ratne mobilizacije JNA i TO u opštini Prnjavor

MOBILISANO PRVIH 1517 PRIPADNIKA TERITORIJALNE ODBRANE OPŠTINE

Spomenik u Prnjavoru

  1. o.m. biće 33 godina od mobilizacije ratnih jedinica teritorijalne odbrane opštine i JNA koje se popunjavaju sa područja naše opštine. Prilika da se sjetimo svih onih boraca koji su izvršavali svoju obavezu da brane Jugoslaviju.
  • U prvom  mjesecu mobilisano 1.286 pripadnika teritorijalne odbrane opštine Prnjavor,  do 20. oktobra  bilo je mobilisano 1517 boraca, a do 19.maja 1992. godine  domobilisano još 1881 vojna obeveznika. Ukupno mobilisano (prvi put) u  ratne jedinice TO opštine 3.398 pripadnika, 
  • U jedinice JNA u septembru i oktobru mobilisano 519 vojnih obveznika, a do maja 1992. godine domobilisano je ukupno 446 pripadnika JNA. Ukupno mobilisanih 965.
  • Ukupno mobilisano sa područja opštine Prnjavor u ratne jedinice TO i JNA 4363 vojna obveznika
  •  2213 još  raspoređenih pripadnika TO i JNA i 670 prošli kroz ratne jedinice TO i JNA do 19.maja 1992. godine, još 123 sa prekomandama u RJ. ukupno 7469 borca

Pregled mobilisanih boraca po kategoriji u ratnim jedinicama JNA i TO opštine Prnjavor

Bilo mobilisano (3) vojnika 3768 ili 86%, (4) mlađih oficira 453 ili 10% i (5) oficira 142 ili 3%. Prosječna starost mobilisanih pripadnika JNA i TO iznosila je 30 godina života, relativno popunjene mlade ratne jedinice

Vojna pošta svega    % 3 4 5 Starost
3164 Derventa 571 13,09% 476 66 29 30,83
3780 Banja Luka 39 0,89% 33 5 1 30,27
4352 Banja Luka 3 0,07% 3     24,35
5290 Banja Luka 71 1,63% 65 5 1 31,65
6510 Derventa 5 0,11% 4 1   29,26
6817 Banja Luka 130 2,98% 111 13 6 30,39
8840 Banja Luka 361 8,27% 304 48 9 27,31
9396 Banja Luka 25 0,57% 22 2 1 30,91
T-22206 Prnjavor 3158 72,38% 2750 313 95 34,25
Ukupno 4363 100% 3768 453 142 29,91

Planom mobilizacijskog razreza opština Prnjavor je popunjavala 6 ratnih jedinica 5.banjalučkog korpusa JNA i 2 ratne jedinice 7.tuzlanskog korpusa JNA. Od teritorijalnih jedinica 4 operativne i više prostornih jedinica TO mjesnih zajednica opštine. Nastavite sa čitanjem →

Inžinjerijski puk 1.KK

Inžinjerijski puk 5.Korpusa JNA, kasnije preimenovan u inžinjerijski puk 1.KK

INŽINJERIJSKI PUK u RATU

U pregledu planova razvoja ratnih jedinica JNA u Opštinskom sekretarijatu za narodnu odbranu, za 1991. godinu nalazi se 239. inžinjerijski puk 5.K JNA, brojnog naziva 6817, 5401 vojne pošte Banja Luka, sa mobilizacijskim mjestom Laktaši, zbog blizine rejona upotrebe ove jedinice, oko r.Save.

Po planu popune 333 pripadnika ratne jedinice JNA  sa područja grada Prnjavor, a mobilizacija je izvršena sa 174 vojna obveznika, još sa 8 prve popune . Ukupno raspoređeno 182 boraca u inžinjeriji JNA.Prošli koroz jedinicu 198 pripadnika. Tri borca su ranjena, a jedan poginuo.

U VRS u 1.inžinjerijskom puku 1.KK bilo je raspoređeno 181 pripadnik inžinjerije, sa područja grada Prnjavor,  od čega je 81 domobilisan u ovu jedinicu, prvi put.

U organizacijskom  sastavu  Puk  je  imao  sledeće  jedinice:  Komanda, komanda  stana,  vod  veze,  vod  vojne  policije,  izviđački  vod,  pionirski bataljon  (dvije  pionirske  čete),  inženjerijski  bataljon  (četa  inženjerijske  mehanizacije,  građevinska  četa  i  mosna  četa) i  pozadinska  četa.

Mob zborište inžp

Prva ratna upotreba i dejstva na Zapadno-Slavonskom ratištu u razminiranje minskih polja, maskiranju i utvrđivanju komandnih mjesta i vatrenih položaja sredstava podrške.

inžp 1992.

Stvaranjem VRS inžinjeriski puk JA preformiran je u inžinjerijski bataljon 1.KK VRS u kasarni Kozara Banja Luka.., vojne pošte 7039, sa popunom- rasporedom  od 100 pripadnika sa područja opštine Prnjavor: 86 vojnika, 11 podoficir i 3 oficira.

Početak raspada SFRJ i građanskog rata

Državna kriza , raspad Jugoslavije, nastanak novih država, dolazak „plavih šljemova“, građanski rat u Bosni i Hercegovini

Da li se rat u Bosni i Hercegovini, odnosno u Jugoslaviji mogao izbjeći i svi problemi i politički konflikti mirno riješiti?. Čiji su bili interesi i kakvi ciljevi na ovim prostorima, da li međunarodne zajednice, odnosno Evrope, SAD, islamskih zemalja, unutrašnjih nacionalističkih snaga.[1]

Raspad SFRJ počinje kada jake separatističke snage u Sloveniji, Hrvatskoj, Bosni i Hercegovini i Makedoniji uz podršku međunarodne zajednice imaju cilj stvaranje samostalnih država od  bivših republika SFRJ, dok interes drugih naroda, prevashodno srpskog, nije riješen u tim republikama. JNA je imala ustavnu obavezu i dužnost da brani i štiti tadašnju zajedničku državu_SFRJ.

Pristrasnost međunarodne zajednice i stvaranje muslimansko-hrvatske koalicije u Bosni i Hercegovini, kao i islamski fundamentalizam uticali su na krizu i početak rata, jer se odustalo od ustavnih rješenja da se koncenzusom svih naroda u BiH donose odluke.  Štampa je pisala da postoje logori za obuku mudžahedina za borbu protiv HVO i VRS i da nisu došli u BiH samo da ratuju, nego da bosanske muslimane uče islamu.

Da je bilo više mudrosti među političkim strankama, rat se mogao izbjeći a kriza riješiti mirnim putem.

Nastavite sa čitanjem →

Analiza ratne popune „Vukovi sa Vučijaka“ VRS

Prvi udarni bataljon Prvog Krajiškog korpusa VRS „Vukovi sa Vučijaka“

Komanda jedinice „Vukovi sa Vučijaka“ u saradnji sa komandom brigade u čijem je sastavu, neprekidno prate stanje popune jedinice, vrše analizu i po potrebi preduzimaju potrebne mjere pobiljšanja, naročito dobrovoljnog popunjavanja boraca.

Analiza brojnčanog popunjavanja jedinice „Vukovi sa Vučijaka“ Prnjavor na Derventskom  ratištu, Benkovačkom 1991-[1]1995. godine u SR Hrvatskoj i ratištima u z/o 1.KK VRS prema prikupljenim podacima

Broj pripadnika u jedinici „Vukova sa Vučijaka“ po prvom rasporedu dobrovoljaca u jedinicu  TO i  JNA    399 boraca, i  u VRS  preko 760 boraca, a prošlo preko 1.000 pripadnika u devet vojnih pošta. Najviše u 1.lpbr Prnjavor  574 boraca ili 50%

Prema podacima iz ove jedinice kroz bataljon je prošlo preko 1000 boraca VRS , od kojih je 47 poginulo, a 180 ranjeno.

Sve ukupno u ratnim jedinicama TO, JNA i VRS bilo prema prikupljenim podacima 548 pripadnika prvi put.

Poginulo 52 i jedan pripadni je umro. Status RVI ima 153 pripadnika „Vukova“, 69 pripadnika je ranjeno i 11 povređeno,  i bez utvrđenog statusa 244. Poslije rata umrlo je 51 pripadnika „Vukova“

Prema pregledu u početnom periodu mobilizacije i održavanje brojnog stanja  „Vukova“- popunu gubitaka  iznosilo je po godinama rata u VRS:

stanje Svega   % 1992  . 1993. 1994 . 1995 .
mob 490 64,09% 302 92 53 43
popuna 58 7,60% 26 16 8 8
raspored 217 28,31% 117 56 32 12
ukupno 765 100% 445 164 93 63

 

 

 

 

 

Pregled gubitaka pripadnika „Vukova“ po godinama rata od težih ranjavanja boraca koji se neće vratiti u jedinicu, poginulih ,umrlih i samoubistvu u ratu, stanje je:

gubici Svega     % 1992. 1993. 1994. 1995. 1996.
rana 12 20,34% 6 1 5
poginuo 22 37,29% 11 6 3 1 1
poginuo 21 35,59% 13 4 3 1
umro 1 1,69% 1
samoubistvo 2 3,39% 1 1
samoubistvo 1 1,69% 1
ukupno 59 100% 31 11 7 9 1

U operativnom brojnom stanju u jedinici „Vukova“je bilo raspoređeno oko 700 boraca  (bez gubitaka od 7%)

Prema kategoriji vojnog lica brojčana popunjenost ratne jedinice iznosi[2]

Svega     % vojnici     podoficiri   oficiri
490 64,22% 458 24 8
58 7,60% 52 5 1
217 28,44% 179 30 8
765 100% 689 59 17

Nastavite sa čitanjem →

Tomić Srđan

18. maj 2024.

Mobilizacija ratnih jedinica JNA

Tuzlanska kolona 1992.

Obilježene 32 godine od stradanja pripadnika JNA u Tuzli

 Obilježene 32 godine od stradanja pripadnika JNA u Tuzli
Mirnom šetnjom i paljenjem svijeća, na Brčanskoj malti u Tuzli i služenjem parastosa na spomen obilježju na groblju Pučile u Bijeljini počelo je obilježavanje 32. godišnjice stradanja pripadnika JNA.

U napadu muslimanskih paravojnih formacija tokom povlačenja iz tuzlanske kasarne, ubijeno je 54 vojnika, a 78 ih je teško ranjeno.

Iz atlasa zločina – Zločin u Tuzli str. 241

 

Pomen, voštanice i bijele ruže za stradale iz “Tuzlanske kolone”

Položeno je cvijeće i služen pomen na Brčanskoj malti u Tuzli. Kod Spomen-kosturnice na bijeljinskom gradskom groblju Pučile služen je parastos i položeni vijenci i cvijeće. (Glas Srpske) Nastavite sa čitanjem →