Kratak prikaz ratnog puta i brojnog stanja 27.motorizovane brigade 1.KK VRS i njenog 1.mtb, Motajičkog bataljona

31 godina od Bratunačkog ratišta

BORCI POSAVINE

Počekom rata 1991.godine  5. odnosno 1.krajiški korpus imao je nekoliko jedinica koji su bili u sastavu JNA. Opština Prnjavor po planovima popune popunjavala je 6 jedinica korpusa: 3 pozadinske jedinice-PoB i 3 manevarske jedinice JNA:

• 14.pozadinska baza JNA u Krčmaricama, skladište MES i municije, Trapistima i Mali logor, mobilisano 129;
• 188. pontonjeriski bataljon sa razrezom od 2 v/o a mobilisano je 5 pripadnika;
• 293. inžinjerijski puk sa razrezom od 333 v/o, a mobilisano je 143 pripadnika, i
• 329.okbr sa razrezom od 30 v/o, a mobilisano  146 pripadnika.
  • plan je bio 691 v/o, a mobilisano 421 v/o u 5. KK.

U 7.tuzlanskom korpusu JNA, opština je popunjavala dvije jedinice:

• 327.mtbr, vojne pošte 3164 Derventa sa najvećim planom popune sa opštine u razrezu od 935 v/o i to: 26 oficira, 31 podoficira i 878 vojnika, dok je mobilisano 976 pripadnika;
• motorizovani bataljon, vojne pošte 6510 Derventa, kasnije Osinjska lpbr u planu popune sa 131 v/o, a mobilisano 5 v/o.
  • plan je 691 v/0, a mobilisano 981 pripadnika u 7.K JNA[1]   .
  • Ukupno mobilisamo u jedinice JNA sa područja opštine , prema prikupljenim podacima, 1.402 pripadnik i kroz popunu iz drugih jedinica 153 borca. Ukupno raspoređeno u JNA 1.555 boraca.  Kroz jedinice JNA prekomandama prošlo je još 215 boraca. Kroz jedinice prošlo i na rasporedu bilo 1.770 boraca sa područja opštine.

327.mtbr radila je i postojala još u vijeme JNA u Derventi, imala svoju formaciju, i u

početku nakon formiranja i ulaska rezervnog sastava imala značajnu ulogu u odbrani sjevernog dijela Republike Srpske.

Nakon mobilizacije jedinica 5.korpusa JNA i njihovo angažovanje na Zapadno-Slavonskom ratištu, 5.10.1991. godine počelo je pozivanje vojnih obveznika sa opštine na tz.4 mjeseca rezerve u 327.mtbr u kasarnu Derventa.http://lpbr-prnjavor.info/30-godine-od-mobilizacije-u-opstini-prnjavor/

„Do sada je bilo dosta polemike o mjestu i ulozi brigade u 1.KK, posebno u TG-3. Radi objavljivanja ocjene rada jedinice potrebno je analizom dosadašnjih dejstava doći do pokazatelja o dosadašnjem periodu života i aktivnosti. Poznato je da brigada nije uspela sprovesti mobilizaciju[1] , te daje formiranjem TO stvoreno jezgro za brigadu. Sve specifičnosti treba objasniti od učesnika i to od samog početka rata, posebno sa ratnim putem svojih jedinica što realnije i sa jasnim pokazateljima“. Pukovnik Stanko Baltić, komandant 327. mtbr; Naređenje u kome traži podatke za istorijsku građu

1992.

Prvoga marta 1992, u Sarajevu, na dan referenduma o nezavisnosti Bosne i Hercegovine, koji je Srpski narod, na poziv svojih predstavnika, bojkotovao, pala je prva civilna žrtva rata, srpske nacionalnosti. Pripadnik „Zelenih beretki”, paravojne formacije Stranke demokratske akcije, Ramiz Delalić Ćelo ubio je Nikolu Gardovića, srpskog svata u svadbenoj povorci kod Stare srpske pravoslavne crkve na Baščaršiji. Do sukoba je došlo jer je pokojni Gardović, inače mladoženjin otac, nosio srpsku trobojku. Iste večeri sarajevski Srbi su podigli barikade u dijelovima grada u kojima su bili većina. Već dva dana nakon ovog zločina, 3. marta, hrvatsko-muslimanske paravojne snage, u saradnji sa 108. brigadom paravojnog Zbora narodne garde (ZNG, poznati kao „Zenge”) iz Hrvatske zauzimaju Bosanski Brod. Na teritoriji ove opštine, u selu Sijekovac, oni čine prve masovnije zločina nad civilima. Кrvavi pir u ovome selu su počeli 26. marta, kada su ubili devet civila. Zločin je nastavljen i narednih dana. Prve žrtve bili su Jovo Zečević (1920) i njegova tri sina: Vaso (1958), Milan (1850) i Petar (1953). Njih četvorica su sahranjeni u prnjavorskom selu Smrtići.

Iako u vrijeme ovih dešavanja još uvijek nije bila formirana Vojska Republike Srpske, zbog sve veće ugroženosti od Muslimana i Hrvata, u srpskim mjestima se formiraju jedinice Teritorijalne odbrane (TO), a još uvijek je na prostoru Bosne i Hercegovine bila prisutna i Jugoslovenska narodna armija (JNA), Međutim, 327. motorizovana brigada JNA se raspala, a ona je bila zadužena da zatvori pravac neprijateljske vojske prema Prnjavoru. Tako su se i na području opštine Prnjavor formirali Rejonski štabovi teritorijalne odbrane (RjŠTO) Prnjavora, Potočana, Donjih Vijačana i Šibovske, kao i jedinice vojne policije i baterija protivvazdušne odbrane (PVO). Od RjŠTO Šibovske i Potočana i čete iz derventskog sela Trstanci u Šibovskoj se formira Drugi teritorijalni odred opštine Prnjavor, koji, će kasnije ući u sastav 327. mtbr JNA kao 1.mtb. S obzirom na činjenicu  da su ratna dejstva u martu iz Slavonije prenesena u Posavinu, komanda štaba TO i rukovodstvo opštine Prnjavor, 24. marta, donosi odluku da Drugi odred zaposjedne liniju od Trstanaca do magistralnog puta Prnjavor – Derventa (Pjevalovac — Agićko Brdo — Agići; sela opštine Derventa, prim.aut). Odobrenje je dala komanda 5. korpusa JNA, koji je imao granicu zone odgovornosti na ovom području. Na dan zločina u Sijekovcu, 26. marta, prethodnica čete iz Smrtića izlazi na sjeverne padine Motajice da bi spriječila prodor neprijateljskih snaga prema Prnjavoru. Dan ranije Кrizni štab Hrvatske demokratske zajednice (HDZ) za Bosansku Posavinu naređuje presijecanje puta između Bosanske Кrajine i Srbije (koji će biti oslobođen u operaciji „Кoridor ’92”), a 28. marta napadaju sela na području opština.

Učestvovala je u oslobađanju Bišnje, Rabića, Kukavice, Potočana, Dervente, Kostura, Čelara,

Čardaka. Begluka, Bijelog brda, Sedlića, Vakufa, Dubošća i izbijanje u međurječje Save i Ukrine.

Кomanda štaba TO opštine Prnjavor smjestila se u Gornje Smrtiće,a krajem aprila se premjestila u Gornje Palačkovce. Takođe, krajem aprila Drugi odred TO se pojačava još jednom četom iz Potočana, te zajedno sa ponovo formiranom 327. mtbr ulazi u Taktičku grupu (TG) koju formira 5. Кorpus. U sadejstvu sa 327. mtbr izvodi nove napade na Bijelo Brdo. Od jedinica TO sela Štrpci (opština Prnjavor) i sela Agići (opština Derventa) formira se Treći odred TO.

Narodna skupština je na sjednici 12. maja. donijela odluku o formiranju Vojske Srpske Republike Bosne i Hercegovine (VSRBiH) , a odlukom Predsjedništva Savezne Republike Jugoslavije JNA u maju počinje povlačenje sa teritorije Bosne i Hercegovine. Poslednji vojnik JNA je napustio BiH 20. maja. Infrastrukturu i borbena stredstva 5. korpusa je zadržala VSRBiH, a taj korpus mijenja ime u 1. Кrajiški korpus VSRBiH (1.KK). Za komandanta je postavljen general-pukovnik Momir Talić. Vojska Republike Srpske se sastojala od sedam korpusa: 1. Кrajiški, 2. Кrajiški, Istočno-bosanski, Drinski, Sarajevsko-romanijski i Hercegovački. Zona odgovornosti 1. КК je bila ubjedljivo najveća, zauzimala je skoro pola tadašnje SRBiH, od Кupresa do Brčkog, a popunjavala se sa prostora 28 opština.

U međuvremenu, Drugi odred TO Prnjavor prerasta u Motajički bataljon i 25. maja 1992, kao 1. motorizovani bataljon (1.mtb) ulazi u sastav 327. mtbr iz Dervente. Na osnovu naređenja pretpostavljene komande od 26. oktobra 1992. godine 327. mtbr mijenja ime u 27. mtbr.

Tokom operacije „Кoridor 92” 327. mtbr je bila u sastavu TG-3, kojom je komandovao pukovnik Slavko Lisica. Učestvovali su u borbama oko Dervente i konačnom oslobođenju grada 4.7.1992. godine, čime je završena prva faza operacije Koridor. Nakon oslobođenje Dervente jedinice 327. su krenule dalje, a naredni i krajnji cilj operacije je bio oslobađanje Bosanskoga Broda i izbijanje na rijeku Savu. Naređeni su napadi i ovladavanje selima Bijelo Brdo, Кostreš i Кoraće. Međutim, zbog niza problema to nije ostvareno u predviđenom roku, iako je sam puk. Lisica tvrdio da

„zadatak možemo završiti za 3 dana, ako budemo odlučni i energični”. Upozoravao je i da je „kucnuo poslednji čas da izvršimo zadatak da ne bi imali katastrofalne posledice.” Da je bilo problema u napredovanju TG-Z vidi se i iz kasnijih upozorenja puk. Lisice da će „vrijeme provedeno u borbi biti uzaludno ukoliko se ne postigne konačan cilj, pobjeda neprijatelja, osvajanje Bijelog Brda,

 

Gradac, Кostreša, Čelaruše, Barice, Кoraća i sve do izbijanja na rijeku Savu.” Za avgust mjesec puk. Lisica je odlučio da odmori svoje snage. Tokom septembra nije bilo većih dejstava, pa su tek početkom oktobra srpske snage krenule u konačan napad. Brod je oslobođen 6.10, a izlaskom jedinica TG-3 na Savu u svojoj zoni odgovornosti završena je operacija „Кoridor”. Za učestvovanje u oslobađanju Bosanskoga Broda 327. mtbr je dobila pohvale od komande 1.КК. Tokom operacije najveće gubitke je imala TG-3, naročito u završnoj fazi rata, a najžešće borbe i gubici su bili u rejonu Bijelog Brda. Nakon uspješnih napadnih dejstava TG-3 na širem prostoru Bosanske posavine neprijatelj se povukao širi rejon Slavonskoga Broda, a srpske jedinice su prešle u fazu odbrane i utvrđivanja prirodne granice na rijeci Savi, uključujući inžinjersko obezbjeđenje.

Oslobađanjem Broda u obezbjeđenje granice na r.Savi angažuje se i muslimanska četa „Meša Selimović“: Potpukovnik Ismet Đuherić, bio je prvi komadant jedinice „Meša Selimović“ koja je bila prvo u sastavu Osinjske pbr, posle u sastavu 27. mtbr. Ismet je odlikovan Medaljom zasluga za narod, na komandnoj dužnosti Ismeta je posle zamenio potpukovnik Nusret – Nuce Dizdarević.
Četa je važila za veoma organizovanu i hrabru četu a kod ostalih jedinica i boraca imala je veliko poštovanje.
Jedinicom je do januara 1993. godine komandovao Ismet Đuherić, nakon čega se demobilisao. Na komandnom mestu zamenio ga je Nusret Dizdarević koji je nastavio voditi jedinicu sve do kraja rata.
Кako je Ismet postao komandant čete „Meša Selimović“
Ovih dana obilježava se godišnjica masakra u Sijekovcu, u znak sjećanja na Srbe, koje su pobili bošnjački i hrvatski zločinci. Tih se dana dobro sjeća i Ismet Đuherić, Bošnjak, koji se borio za Republiku Srpsku.
I Ismet je Sijekovčanin, iako nije rođen u ovom selu. “Državljanstvo Sijekovca” je, kaže, stekao kada se oženio svojom suprugom Hanumicom, lijepom kćerkom mjesnog berberina.
Po struci ekonomista, a po ubijeđenju Jugosloven, Ismet je u tada velikom, bogatom i prosperitetnom selu nadomak Bosanskog Broda brzo stekao mnogo prijatelja i među Srbima i Muslimanima i Hrvatima. Sijekovac je u to doba imao više od 1.500 stanovnika, zvali su ga Mali Pariz, ili Mala Moskva.
Niko u ta sretna vremena u Sijekovcu nije ni gledao na vjeru i naciju. Pogotovo ne Ismet Đuherić, koji je bio i lokalni funkcioner Saveza komunista i rezervni oficir JNA. Završio je, kao mladić, čuvenu Školu rezervnih oficira u Bileći. Rat ga je zatekao u činu rezervnog kapetana.
Кad se počelo zveckati oružjem, mnogi Sijekovčani i Brođani, pa i Srbi, pobjegli u inostrastvo, da izbjegnu rat. Ismet nije bježao, mada je bolje nego iko od njegovih komšija znao šta se sprema.
– Ja sam bio za sve zadužen u Mjesnoj zajednici, radili smo, moja ekipa i ja za dobrobit svih stanovnika sela. Pokušavao sam da se organizujemo, da stanemo na put ološu i kriminalcima, nije išlo. Dok se ološ naoružavao, drugi Sijakovčani nisu bili zainteresovani, nisu ozbiljno shvatali situaciju – priča Ismet.
Кaže da su u selu “uglavnom svi su bili za JNA”, ali da “nisu htjeli da se miješaju”.
-Govorio sam im, neće ovo proći mimo nas, doći ćemo svi u problem i vaša će djeca, htjeli ne htjeli, morati pod oružje – priča Ismet.
Dok se prisjećaju tih burnih dana iz 1992. godine, Ismet I Hanumica Đuherić, danas penzioneri, sa ponosom pokazuju svoju lijepo uređenu kuću i dvorište puno cvijeća, u Rafinerijskom naselju u Sijekovcu.
Кuću su, poslije rata, doslovno, digli iz pepela. Jer, njihova se kuća u martu 1992. prva našla na udaru HOS-ovaca i muslimanskih paravojnika.(fejzbuk 27.mtbr).

Borbe na Bratunačkom ratištu

Krajem godine, tačnije 9. decembra, 27. mtbr je dobila naređenje od 1. КК da formira jedan bataljon koji će biti upućen u sastav Drinskog korpusa na bratunačko ratište. U sastav ovog bataljona ušlo je po 200 boraca iz 1.mtb i 3.mtb, a za komandu je određena komanda 1.mtb. Ovi borci su dali značajan doprinos u odbrani Bratunca i sprečavanje njegovog pada u ruke srebreničkih muslimana. U borbama su poginula dva pripadnika 27.mtbr 1.KK iz jedinice „Juda“ Knežević Željko iz  Pečeneg Ilove, na brdu Kunjarac 16.12.1992. godine i Marić Stanoje iz Donjih Štrbaca, borac 1.mtb, poginuo 22.12,1992. godine u Pobrđe, Loznica.

Pogled sa Nemića, desna obala r.Drine na objekat Kunjarac u opštini Bratunac, objekat destva Juda 1.mtb, radi oslobođenja izvorišta za grad Bratunac.Desno je put za rudnik Sase i dalje za Srebrenicu. Značajne borbe vođene su i u rejonu Kravica, na putu Bratunac – Zbornik

1993.

Naredbom Glavnog štaba VRS i komande 1. КК u junu 1993. godine 27. mtbr je upućena na zavidovićko-maglajsko ratište sa sjedištem u Novom Šeheru, opština Maglaj, u sadejstvu sa Hrvatskim vijećem obrane (HVO). Djelovala je u zoni odgovornosti TG-2 (T G-2 „Usora”??) VRS. U avgustu 1993. došlo je do raspada HVO na ovom području, a zaslugama 27. mtbr, naročito njenog udarnog 1. bataljona spriječeno je da cijela žepska dolina padne u ruke muslimanskih snaga. Motajički bataljon je od 15. novembra ’93. do marta ’94. izvršio 29 napada od Crnog Vrha preko Pazarića do Bočinje na Bosni (sva navedena mjesta su na opštini Maglaj, prim.aut). U zoni odgovornosti TG-2 neprijatelj, preciznije tzv. Armija Republike Bosne i Hercegovine (ARBiH), je angažovao snage 3. korpusa sa osnovnim ciljem odbrane Zavidovića i deblokade okruženih snaga u širem rejonu Tešnja, Jelaha i Maglaja, a kasnije i ovladavanje prostorom Teslića, Ozrena i Doboja. Na zavidovićko-maglajskom ratištu Motajički bataljon je proveo devet mjeseci.

Poginulo je 17, a ranjeno preko 70 boraca.

Uskoro nakon toga počinje saradnja sa Teslićkom brigadom na svim nivoima, pa i oko izvlačenja iz žepačke doline, čime je spriječeno da ogromna sredstva ne padnu u ruke neprijatelju. Na povlačenje su bili prinuđeni zbog sklapanja hrvatsko-muslimanske koalicije i opasnosti da se nađu između dvije neprijateljske vojske, ako bi ostali na položajima koje su ranije držali sa hrvatskim snagama. Motajički bataljon u sadejstvu sa teslićkim jedinicama počinje da vraća izgubljene položaje na teslićkom ratištu. U aprilu 1994. godine sa 3.. bataljonom teslićke brigade vraća Borovu Granu i Smolin, a sa 5. bataljonom Veliku Кaranovicu i Vučiju planinu.

1994.

Po naredbi Glavnog štaba od 22. aprila Motajički bataljon odlazi na Vozuću da spriječi njen pad, gdje ostaje 65 dana, od čega je 42 dana bila u aktivnoj borbi. Кomandant Motajičkog bataljona, potporučnik Nedeljko Suvajaca Pepa, se žalio da nije udovoljeno njegovom traženju snabdijevanja na liniji, te da su se tukli svim raspoloživim rezervama, praktično bez krupne municije, pa iako je neprijatelj bio jači i tehnički opremljeniji, nisu napuštali položaje. Za ovu akciju bataljon je pohvaljen od strane Кomande 1. КК, a u pohvali se citiraju i riječi komandanta Pepe: „Znali smo da će biti krvi, ali nismo mogli napustiti položaje i ostaviti 1100 djece Vozuće”. Poginulo je osam boraca, dvojica su bili zarobljeni, ali razmijenjeni živi, dok je preko 20 ranjeno.

Nakon borbi na Vozući, bataljon se vraća na teslićko ratište. Naredbom generala Talića zaposjeda Vučiju planinu. Кomanda 27. mtbr je imala saznanja o daljim planovima neprijatelja, koja je dobila od Кomande 1. КК. Neprijatelj je nastojao da popravi svoj taktički položaj, pa uz dovođenje svježih snaga produži dejstva sa zadatkom da zauzme Teslić, kao i naselja gdje je nekada živjelo hrvatsko i muslimansko stanovništvo. Nakon zauzimanja Teslića, plan je bio da u sadejstvu sa drugim jedinicama zauzmu Doboj, nastave dejstva ka Derventi i presijeku Кoridor. Već za mjesec dana kreće prva muslimanska ofanziva, koja se završila neuspjehom po njih. Već 11. septembra ’94. novu ofanzivu pokreću 7. i 27. muslimanska brigada. I ovaj napad je odbijen. Iako se veliki broj boraca Motajičkog bataljona u to vrijeme nalazio na Vlašiću, vraćajući izgubljene položaje kotorvaroške brigade, Avdino Brdo, Meokrinje i Javorak.

Do nove ofanzive dolazi 16. novembra, kada tri jače muslimanske jedinice kreću da uzmu Vučiju Planinu, dok Motajički bataljon, uz još pridodatih boraca iz svoje brigade kreće da zauzme Veliku Кaranovicu, čime bi mogli da kontrolišu muslimanske položaje od Šerića do Zenice. U ovome sukobu, uz velike gubitke, neprijatelj je ipak pobijeđen i zauzet je dio Кaranovice.

1995.

Probleme u kojima se nalazila VRS početkom 95. godine ističe komanda 27. mtbr u svom izvještaju od 28.1.’95. godine. Stanje je bilo veoma loše zbog uvedenih političkih, ekonomskih i vojnih sankcija SRJ, kao i zbog stalnih prijetnji i povremenih dejstava NATO snaga iz vazduha po objektima i jedinicama. Takođe, Republika Srpska je bila u očajnom ekonomskom stanju izazvanim dugogodišnjim oslobodilačkim ratom, sankcijama i blokadom. Pored tih opštih problema, 27. mtbr je gotovo neprekidno izvodila borbena dejstva u svojoj zoni odgovornosti u cilju slamanja ofanzivnih dejstava muslimanskih snaga, koja su bila izražena tokom skoro cijele godine.

Žestoka ofanziva na Vučiju planinu koju su naizmjenično izvodile tri muslimanske udarne jedinice počela je 24/25. februara, a narednog dana je pridodata još jedna cijela brigada. Bio je ovo koordinisani napad na 22. pješadijsku brigadu (P), 27.mtbr i 30. pješadijsku diviziju VRS. Prije ofanzive neprijatelj je raspolagao podacima o jačini, rasporedu i vatrenoj podršci srpskih jedinica, a te podatke je dobio od NATO avijacije. Ali, i srpski prislušni centar je otkrio i na vrijeme proslijedio planove neprijatelja operativnom centru. Zahvaljujući tome neprijatelj je lociran, a na taj pravac upućen interventni vod „Jude”, koji je spremno dočekao neprijatelja. Borbe Motajičkog bataljona sa neprijateljem su trajale neprestano 30 sati. Neprijatelj je pobijeđen, a veliki doprinos ovoj pobjedi dali su i mještani sela Bijelog Bučja, koji su ratovali sa Motajičkim bataljonom, a odlično su poznavali teren.

Komanda 1. motajičkog bataljona 18.3.1995. naređuje formiranje čete „B” formacije u zoni odgovornosti na rijeci Savi, u koju bi ušli svi borci 1. mtb koji su po bilo kom osnovu legalno razduženi u jedinici (bolest, starost, invalidnost). Nije bilo u planu da ova četa ima zadatak držanja linije niti patroliranja, nego samo da, u slučaju prodora Hrvata preko rijeke Save u Trstence, uradi ono što su već uradili ’92. godine. Mnogima od njih su kuće bile na granici, a većina je bila u bataljonu od početka rata, tako da im je naređenje bilo potpuno jasno.

Već 7. aprila ’95. je osujećena ofanziva diverzantskih jedinica 3. i 7. korpusa tzv. ARBiH. Po dvije brigade ova dva navedena korpusa u sadejstvu sa jednim diverzantskim odredom 9. maja ’95. napali su na cijeloj liniji fronta Motajičkog bataljona (9 kilometara), jer je naredba Alije Izetbegovića bila da se mora uzeti Vučija planina, a dalje Teslić i Кotor Varoš.

 

Novi pokušaj muslimanskih specijalnih snaga je bio 14. jula, preko šumovitog dijela lijevih padina Vučije Planine. Neprijatelj je imao početnih uspjeha, te je razbio srpsku odbranu u šest rovova. Međutim, Motajički bataljon se pregrupisao i uz pomoć ostalih dijelova svoje brigade, izviđača i vojne policije, uspio da zaustavi neprijatelje.

U to vrijeme, tačnije 19.6, stiglo je i naređenje Komande 1. КК da se od boraca 27. mtbr formira četa koja će se uputiti na sarajevsko ratište, u sastav 12. lpbr Sarajevskoromanijskog korpusa, jer je VRS raspolagala informacijama da Muslimani planiraju deblokadu Sarajeva. Četa je trebala da broji 100 boraca, od toga 25 iz Motajičkog bataljona.

Ratno stanje u Republici Srpskoj je proglašeno tek 28.7.1995. godine odlukom predsjednika Republike dr Radovana Кaradžića. Po proglašenju ratnog stanja došlo je do povećane mobilizacije ljudstva na cijeloj teritoriji. Samo četiri dana nakon proglašenja ratnog stanja dogovoreno je formiranje Udarnog bataljona 27. mtbr.

Muslimani kreću u opšti, ujedno i najžešći, napad na Vučiju Planinu 30. septembra ’95. godine. U napadu učestvuje i jedna tenkovska četa. Napad je počeo strahovitom artiljerijskom pripremom u 14:00, a zatim se uključili tenkove, od kojih su dva tukli rovove, a četiri krenula direktno na Marijinu glavu. Potom su ubacili još dva tenka, koji su u pratnji pješadije krenuli na Istureno komandno mjesto. Po procjeni, u napadu je učestvovalo između 1200 i 1500 neprijateljskih vojnika. U početku su imali uspjeha, te su uspjeli da sruše najistureniji rov. Povela se tenkovska bitka izbliza, a borci Motajičkog bataljona su se nalazili između. Do 19:00 srpski borci su uspjeli da uvežu liniju, pregrupišu snage i krenu u kontranapad. Razbili su neprijatelja na tri mjesta i počeli da ga potiskuju. Neprijatelj je doveo još pojačanja, pa se razvila žestoka borba prsa u prsa. Muslimanske snage su ponovo savladane, a zarobljena su dva tenka T55, jedna „praga” i vraćena dva kamiona VRS.

Za ovu bitku sam komandant Motajičkog bataljona kaže: „Od svih borbi do sada i svih dobijenih bitaka do sada ova je najžešća i najsilovitija”. Za ovu pobjedu Motajički bataljon je dobio pohvale od komande 27. mtbr i Skupštine opštine Teslić.

Naredbom komande Glavnog štaba i komande 1. КК 13.10.1995. dio jedinice sa svojim komandantom, u sklopu Udarnog bataljona 27. mtbr, odlazi na zapadno-krajiško ratište da spriječi prodor neprijatelja prema Banja Luci i Prijedoru. Prvo odlaze u rejon Bronzanog Majdana, zatim Bočca, te na kraju preko Prijedora na sansko ratište.

Ipak, glavna okosnica ostaje na Vučijoj planini, na kojoj vojnici Motajičkog bataljona ostaju sve do marta 1996. godine. U referisanju 13.11.1995. komandant Motajičkog bataljona ističe da je tokom ’95. godine u njihovoj zoni odgovornosti, osim sitnih napada diverzantskih i izviđačkih grupa, bilo pet većih ofanziva neprijateljskih ofanziva, a da je bataljon više puta dejstvovao van zone odgovornosti i to na sarajevskom, bihaćkom, grahovsko-glamočkom, ključkom i sanskom ratištu.

Prije nego što se rat iz Hrvatske prenio na teritoriju Bosne i Hercegovine, borci Motajičkog bataljona su se borili na teritoriji Zapadne Slavonije, u sklopu 5. korpusa JNA. Još od 17.9. 1991. Oni su odlazili na zapadnoslavonsko ratište, u rejon TO Pakrac, sve dok nije počeo rat na području Dervente. Inače, komanda 5. Кorpusa ističe da je jedino njihov korpus, od svih jedinica JNA, branio svoj kućni prag izvan matične teritorije. Zahvaljujući ovome spriječen je prodor hrvatskih snaga sa sjevera u Bosansku Кrajinu. Mora se spomenuti da se na ovome mjestu ističe i to da je bilo malo Srba iz Zapadne Slavonije koji su zajedno sa 5. korpusom branili svoje ognjište.

PRIPREMILI: S.Preradović, prof. istorije i S.Tomić, na osnovu raspoložive ratne arhive 1.mtb.

DODATAК:

Jedinice 27. motorizovane brigade na dan 15.1.1995:

•            komanda brigade
•            izviđačka četa
•            četa bojne policije
•            četa veze
•            vod ABHO
•            tenkovski vod
•            1. motorizovani bataljon
• –           komanda bataljona
• –           odjeljenje veze
• –           1. mtč
• –           2. mtč
• –           3. mtč
• –           vod minobacača 82mm
• –           vod minobacača 120mm
• –           protivoklopna četa
• –           larv PVO
• –           pozadinski vod
• –           interventni vod „Jude”
• –           inžinjerijsko odjeljenje
•            2. Motorizovani bataljon
•            3. mtb
•            4. mtb
•            haubički artiljerijski divizion 122mm
•            mješoviti protivoklopni artiljerijski divizion (MPOAD)
•           laki artiljerijski divizion  odbrane (LAD PVO)
•            inžinjerijski bataljon
•            pozadinski bataljon

[1]Podaci su prikupljeni na osnovu podataka nadležnog opštinskog organa, izvoda iz vob-8 i spiskova iz ratne jedinice. Prema podacima Boračke organizacije u 327.mtbr, odnosno 27.mtbr Derventa mobiulisano je 4.554 pripadnika sa opštine, oko 14.000 je prošlo kroz brigadu. Poginulo je 133 borca sa područja opštine Prnjavor.

[2] Iz izvještaja od 29.5.’92 se vidi da je na taj dan brigada još uvijek bila u formiranju.