Godišnjica: Drugoj krajiškoj brigadi odbrana otadžbine bila na prvom mjestuBANjALUKA – Polaganjem vijenaca i služenjem parastosa za 231 poginulog borca sutra će u Memorijalnom centru Druge krajiške brigade Vojske Republike Srpske (VRS) u banjalučkom naselju Rakovačke bare biti obilježene 33 godine od njenog formiranja.
Prema podacima opštinskog organa evidentirano je 41 lice sa učešćem u 2.krajiškoj pješadijskoj brigadi VRS
Druga Krajiška brigada, jedna od slavnih jedinica VRS, formirana je 18. septembra 1991. godine.
Na ratnom putu dugom 3.500 kilometara od Zapadne Slavonije, Koridora života, gradačačkog, oraškog, dobojskog, sarajevskog, vlašićkog, glamočkog i bihaćkog ratišta, pa sve do Manjače, kroz brigadu je prošlo više od 23.000 boraca.
Druga krajiška brigada imala je 1.600 ranjenih boraca, od kojih 750 ratnih vojnih invalida od prve do četvrte kategorije, dok se šest boraca ove brigade vode kao nestali.
Prema istraživanju šest ranjenih pripadnika vojne pošte 7322 Banja Luka, 2.krajiška pješadijska brigada 1.KK VRS sa područja opštine.
Jedinice 1.prnjavorske lake pješadijske brigade, prvi put odlaze na Ozren, odnosno Vozuću krajem 1992. godine, zbog izuzetno teške situacije na Ozrenskom ratištu, kako bi pomogli u stabilizaciji linije i spriječili masovno iseljavanje stanovništva sa Ozrena i Vozuće.
Naređenjem pretpostavljene k-de OG Doboj, 70 dobrovoljaca iz 1. i 3. bataljona i vojna policija s komandantom ppuk Vladom Živkovićem odlaze na južni dio Ozrena, Vozućko ratište, 19.12.1992. godine.
Po naređenju komandanta brigade, komandant 3.pb sa (drugom) 2.pč 3.pb upućuje se u južni dio Vozuće, opština Zavidovići na uspostavljanju linije odbrane na pravcu Kamenićka premet (Ljeskovac (1017m) – Gradac i jedna pješadijska četa 1.pb sa komandantom brigade i zamjenikom komandanta 1.pb vodnikom Tubak, zauzima položaje na vijencu Stolići – Gradac preko r. Krivaje zapadno od Vozuće.
Do 5.1.1993. godine izvlači se 2.pč sa Ljeskovca i ulazi u sastav 3.pb u rejonu odbrane s. Gojakovac, kod Doboja.
Stolići
Dana 18.3.1993. izvlači se 3.pb iz zone odbrane 1.lpbr u Brčkom i upućuje na smjenu dijelova 1.pb u rejon s. Stog u Vozuću, opština Zavidovići, gdje organizuje odbranu na liniji Visić- Stolići – Gradac prema s. Mahoje-Zuber. Privremeno kao podrška 3. bataljonu na Ozrenu ostaje dio voda MB 82 mm 1. bataljona. po naređenju komandanta brigade. [1]
3.pb ostaje osam mjeseci u odbrani dodijeljenog rejona odbrane, a dijelom snaga 2.pješadijske čete 3.pb učestvuje sa 2. ozrenskom lakom pješadijskom brigadom u napadu i zauzimanju objekta Krš istočno od Vozuće, prema Ribnici i 26.10.1993. po naređenju komande TG Ozren 3.pb se izvlači iz rejona Vozuće[2] i ulazi u sastav brigade u Prnjavoru.
Prnjavorski 3.pb zamjenjuje Knjinska pješadijska četa u rejonu Visić- Stolići – Gradac- s.Stog,
U 1994. godini dolazi do zamjene sa 1.mtb 27.mtb 1.KK Derventa (Motajićki -Pepin bataljon), jedan mtb iz 43.mtbr Prijedor, a u junu 1994. godine položaje prezuma 2.pb 1.srbačke lpb, koja će kasnije kompletno preuzeti odbrane zapadnih dijelova Vozuće do pada Vozuće 1995. godine.
Služenjem parastosa za poginule i preminule saborce i svečanom akademijom u kasarni „Kozara“, bivši pripadnici i starješine Prvog bataljona vojne policije 1. krajiškog korpusa Vojske Republike Srpske, obilježili su godišnjicu osnivanja ovog bataljona.
Sa područja grada Prnjavora bilo je mobilisamo u ovu jedinicu 1.KK VRS 57 pripadnika, a raspoređeno oko 100 boraca. Poginulo 7, dva ranjena i 1 zarobljavanje.
Postrojavanjem boraca, odavanjem počasti poginulim saborcima i svečanom akademijom 11.9.2018. godine u Banjaluci obilježeno 25 godina od formiranja Prvog bataljona vojne policije Prvog krajiškog korpusa Vojske Republike Srpske (VRS).
Ratni komandant Prvog bataljona vojne policije general Dragomir Keserović rekao je da je ova jedinica imala veoma uspješne rezultate i da nije izgubila ni najmanji dio teritorije Republike Srpske.
„Bili smo angažovani na borbenim zadacima od najzapadnijeg dijela Srpske do sarajevsko-romanijskog platoa“, istakao je Keserović.
On je naveo da je iz ovog bataljona poginulo 69 boraca, dok ih je više od 400 ranjeno.
U sastavu bataljona vojne policije bila je pridodata i četa „Vukova sa Vučijaka“ Kremna, Prnjavor u periodu od 12.7.1993. do 11.10.1993. godine jačine 19 pripadnika i 16 pripadnika mobilisano iz opštine u bvp.
Prema podacima 2 ranjena, bolest 1, 1 zarobljen,1 umro, 1 samoubistvo i 6 poginulo pripadnika vojne pošte 7007 Banja luka, 1.bataljon vojne policije 1.KK VRS sa područja opštine.
spisak poginulih i umrlih pripadnika 1.bvp 1.kk vrs
BARAN (Josip) IVAN iz Ratkovac, rođ. 1973. vojnik četa vojne policije, poginuo 8.12.1992, Novalići, Gradačac. stupio u jedinicu 7.5.1992.godine. Sahranjen u opštini.Ratkovac
Ćupeljić (Milenko) Miladin iz Gajevi, rođ. 1959. vojnik četa vojne policije, umro 21.7.1994, Bolnica, Banja luka. stupio u jedinicu 3.9.1993.godine. Umro u bolnici.Sahranjen u opštini.Crkvena.
GUNJIĆ (Konstatin) SINIŠA iz Brezik, rođ. 1974. vojnik četa vojne policije, poginuo 21.8.1993, Filipovići, Tešanj. stupio u jedinicu 3.10.1992.godine. Sahranjen u opštini.Brezik.
KRAJIŠNIK (Ranko) SINIŠA iz Gornja Mravica, rođ. 1973. vojnik četa vojne policije, poginuo 9.10.1992, Okanovići, Gradačac. stupio u jedinicu 7.4.1992.godine. Sahranjen u opštini.Gornja Mravica.
KUSIĆ (Čedomir) DUŠKO iz Kremna, rođ. 1963. stariji vodnik 1 klase vodnik čete vojne pol., samoubistvo 23.9.1994, Kremna, Prnjavor. stupio u jedinicu 12.7.1993.godine. Sahranjen u opštini.Kremna
MILANKOVIĆ (Dragutin) RANKO iz Kremna, rođ. 1952. vojnik pozadinski vod, poginuo 28.8.1993, Donja Ilova, Prnjavor. stupio u jedinicu 16.8.1993.godine. Poginuo u saobraćajnoj nesreći. Sahranjen u opštini.Kremna
Preradović (Mirko) Velibor iz Vršani, rođ. 1974. vojnik četa vojne policije, poginuo 12.9.1994, Ripač-Sip, Cazin. stupio u jedinicu 18.1.1993.godine. Sahranjen u opštini.Vršani.
Državna kriza , raspad Jugoslavije, nastanak novih država, dolazak „plavih šljemova“, građanski rat u Bosni i Hercegovini
Da li se rat u Bosni i Hercegovini, odnosno u Jugoslaviji mogao izbjeći i svi problemi i politički konflikti mirno riješiti?. Čiji su bili interesi i kakvi ciljevi na ovim prostorima, da li međunarodne zajednice, odnosno Evrope, SAD, islamskih zemalja, unutrašnjih nacionalističkih snaga.[1]
Raspad SFRJ počinje kada jake separatističke snage u Sloveniji, Hrvatskoj, Bosni i Hercegovini i Makedoniji uz podršku međunarodne zajednice imaju cilj stvaranje samostalnih država od bivših republika SFRJ, dok interes drugih naroda, prevashodno srpskog, nije riješen u tim republikama. JNA je imala ustavnu obavezu i dužnost da brani i štiti tadašnju zajedničku državu_SFRJ.
Pristrasnost međunarodne zajednice i stvaranje muslimansko-hrvatske koalicije u Bosni i Hercegovini, kao i islamski fundamentalizam uticali su na krizu i početak rata, jer se odustalo od ustavnih rješenja da se koncenzusom svih naroda u BiH donose odluke. Štampa je pisala da postoje logori za obuku mudžahedina za borbu protiv HVO i VRS i da nisu došli u BiH samo da ratuju, nego da bosanske muslimane uče islamu.
Da je bilo više mudrosti među političkim strankama, rat se mogao izbjeći a kriza riješiti mirnim putem.
Situacija na frontu se uveliko izmijenila, vode se jake borbe na Kostrešu i Bijelom brdu, 16. i 327. mt brigada JNA Derventa zauzimaju Kostreš – kota 204, stvoreni su uslovi za dalja dejstva.
Naša 1.lp brigada izdvaja 55 boraca za formiranje udarne grupe, akcija nije krenula jer nije formirana kompletna udarna grupa, naše borce vraćaju u sastav brigade. Po naređenju komandanta brigade borbena grupa brigade sa PNŠ za OP kao oficir za vezu, tri puta učestvuje u borbenim aktivnostima na pravcu rejon Kostreš crkva k. 183 i prema s. Baricama (majora Bukovice- Osinjska BG).
IKM TG-3 na k. 183 više puta obilazi komandant brigade sa NV brigade. U ovim dejstvima ima poginulih i ranjenih. Poginuo komandir streljačkog voda iz 3. pč 2. pb vodnik Đurđević. Nastavite sa čitanjem →
Prvi udarni bataljon Prvog Krajiškog korpusa VRS „Vukovi sa Vučijaka“
Komanda jedinice „Vukovi sa Vučijaka“ u saradnji sa komandom brigade u čijem je sastavu, neprekidno je pratilo stanje popune jedinice, vrše analizu i po potrebi preduzimaju potrebne mjere pobiljšanja, naročito dobrovoljnog popunjavanja boraca.
Koridor, 1992.
Analiza brojnčanog popunjavanja jedinice „Vukovi sa Vučijaka“ Prnjavor na Derventskom ratištu, Benkovačkom 1991-[1]1995. godine u SR Hrvatskoj i ratištima u z/o 1.KK VRS prema prikupljenim podacima
Broj pripadnika u jedinici „Vukova sa Vučijaka“ po prvom rasporedu dobrovoljaca u jedinicu TO i JNA 246 boraca, i u VRS preko 650 boraca, a prošlo preko 1.100 pripadnika u devet vojnih pošta. Najviše u 1.prnjavorskoj lpbr 513 boraca ili 78%
Prema podacima iz ove jedinice kroz bataljon je prošlo preko 1000 boraca VRS , od kojih je 47 poginulo, a 180 ranjeno.
Sve ukupno u ratnim jedinicama TO, JNA i VRS bilo prema prikupljenim podacima 548 pripadnika prvi put.
Poginulo 52 i jedan pripadni je umro. Status RVI ima 153 pripadnika „Vukova“, 69 pripadnika je ranjeno i 11 povređeno, i bez utvrđenog statusa 244. Poslije rata umrlo je 51 pripadnika „Vukova“
Prema pregledu u početnom periodu mobilizacije i održavanje brojnog stanja „Vukova“- popunu gubitaka iznosilo je po godinama rata u VRS:
godina
Svega
%
3
4
5
1992.
349
53,20%
319
24
6
1993.
181
27,59%
170
8
3
1994.
66
10,06%
64
1
1
1995.
60
9,15%
59
1
ukupno
656
100%
612
34
10
Popuna dobrovoljcima izvršena je sa vojnicima (3) 93%, podoficira (4) i oficira (5) ostalo.
Pregled gubitaka pripadnika „Vukova“ po godinama rata od težih ranjavanja boraca koji se neće vratiti u jedinicu, poginulih ,umrlih i samoubistvu u ratu, stanje je:
gubici
Svega
%
1992.
1993.
1994.
1995.
1996.
rana
12
20,34%
6
1
5
poginuo
22
37,29%
11
6
3
1
1
poginuo
21
35,59%
13
4
3
1
umro
1
1,69%
1
samoubistvo
3
5,08%
1
1
1
ukupno
59
100%
31
11
7
9
1
U operativnom brojnom stanju u jedinici „Vukova“je bilo raspoređeno preko 700 boraca (bez gubitaka od 7%)
Prema kategoriji vojnog lica brojčana popunjenost ratne jedinice iznosi[2]
Mirnodopski razvoj Teritorijalne odbrane opštine Prnjavor
Zakonom o opštenarodnoj odbrani, opština Prnjavor je imala obavezu i dužnost da organizuje i formira jedinice teritorijalne odbrane i štab na svom području u skladu sa koncepcijom ONO, kao najširi oblik organizovanog oružanog opštenarodnog otpora i kao sastavni dio jedinstvenih oružanih snaga SFRJ[1]
Počelo se u drugoj polovini marta 1979. godine, kada dolazi do preformiranja štaba i jedinica TO na osnovu (Mob-1-I-sto ) mobilizacijkog plana RJ TO, formacijske knjige starješina, naređenja za pripremu i izvršenje mobilizacije TO, plana popune sa MS, formacije (lične i materijalne) sastava TO.(mob8-štabTO)
Prefomirana je teritorijalna odbrana opštine u Opštinski štab teritorijalne odbrane, odred TO i protivdiverzantski odred TO kao manevarske jedinice TO, pozadinska baza TO i kasnije se formiraju regionalni štabovi TO i prostortne jedinice TO u mjesnim zajednicama i većim radnim organizacijama, (plan PoOb mobRJ8450 ).
U avgustu mjesecu 1991. godine izvršeno je ažuriranje mobilizacijskog plana TO prema aktuelnoj političko-bezbjedonosne situacije na teritoriji opštine i morala TO opštine za prvu polovinu 1991. godinu i promjenama koji su nastali kod raspoređenih vojnih obveznika u ratnim jedinicama TO, tako da vojna evidencija bude tačna i potpuna.
Na Podsijelovu svakodnevne borbe, muslimani tuku liniju odbrane brigade artiljerijom, a sa manjim grupama pokušavaju prodor kroz našu odbranu. Brigada je dobro opterećena. Jedan broj naših boraca nalazi se na odmoru sa Ozrena.
l/o Nikolino brdo – s.Čevaljuša posjeda 2.pb , 1. pb posjeda od s.Čevaljuše – tt685. IKM, Gorjani- Gaj – k. 551 (isklj.), a 3. pb zauzima položaje na k.551 – Vis – i 6 rovova na Malovanu bPJP MUP CJB Doboj[1]
Operacija Trećeg kurpusa, odnosno 35. divizije pod tajnim nazivom„Proljeće-95“, sa ciljem osvajanja grede Podsjelova („kapija Ozrena“) i odsijecanja Vozuće, među inostranim mudžahedinima šifrovanog naziva «Fethul-mubin» – «jasna pobjeda» počela je u zoru 27. 5.1995. godine, na Spasovdan, i trajala do 30. maja. U njoj je učešće uzelo 1. 500 muslimanskih vojnika. [1] Operaciji je prethodilo višemjesečno izviđanje i snimanje srpskih položaja i minskih polja, te fiktivni napad u rejonu Medića izveden sedmicu ranije.
Prema raspoloživim podacima bojno stanje „Vukova sa Vučijaka“ u VRS bilo oko 580 raspoređenih boraca: u 1.lpbr Prnjavor, 27.mtbr 1.KK i 1.bvp 1.KK, kao i 6 pripadnika u SJB Prnjavor. U sastavu JNA i TO bilo raspoređeno 192 pripadnika. U jedinicu je pojedinačno bilo oko 740 boraca. Prošlo kroz ratne jedinice VRS preko 850 pripadnika Vukova.
Učestvovala je u borbama na 22 opštine- ratišta i imala gubitke od 270 pripadnika na svim ratištima, 49 poginulih i umrlih.
Koridor, 1992.
Prva ranjavanja počinju na Zapadno-Slavonskom ratištu u rejonu Košutarica, Jasenovac , oktobra 1991. godine, a pogibije u decembru iste godine u Gornjoij Trnavi, Okučani. Zadnji poginuli u borbama januara 1996. godine u Sanskom Mostu.
Gubici pripadnika Vukova u VRS, JNA i TO
Gubici
Svega
%
1991.
1992.
1993.
1994.
1995.
1996.
rana
184
67,40%
8
102
13
21
40
povreda
20
7,33%
6
3
1
10
samoranjavanje
13
4,76%
4
2
1
6
bolest
7
2,56%
1
2
1
3
poginuo
45
16,48%
1
25
10
6
2
1
umro
1
0,37%
1
samoubistvo
3
1,10%
1
1
1
Ukupno
273
100%
9
139
30
31
63
1
Brojno stanje
749
100%
44
407
179
30
89
% gubitaka
36%
20%
34%
17%
103%
71
Pod ratnim gubicima u ljudstvu podrazumjevamo nestanak – pogibije pripadnika iz ratne jedinice „Vukova sa Vučijaka“ zbog zadobiljenih ozljeda u borbi njihove bolesti.
Opšti ratni gubici od 273 obuhvataju sve gubitke u ljudstvu koji jedinica pretrpi u toku čitavog rata u sastavu JNA, TO i VRS. Oni se dijele na nepovratne, odnosno nenadoknadive (poginuli, umrli i samoubistvo) 49 boraca ili 18% od ukupnih gubitaka, i povratne, odnosno sanitetske ( ranjeni , povređeni i samoranjavanje) 224 boraca „Vukova“ ili 82%. i u odnosu na brojno stanje tokom rata od 36% gubitaka jedinice, a najviše u 1992. godini rata.
Sanitetski gubici iznose 82% opštih gubitaka, tj. najveći dio gubitaka u ratu, ali je 207 lakše ranjeno i koji se mogu vratiti za 1-2 mjeseca liječenja ponovo u jedinicu. 66 boraca ili 9% od ukupnih gubitaka i brojnog stanja jedinice, su nepovratni gubici za jedinicu (poginuli, umrli i teško ranjeni borci koji su nesposobni za vojnu službu).
Prvi udarni bataljon 1.KK je po brojnom stanju tokom rata odrgovarao formaciji pješadijskog bataljona-odreda lake brigade od 343-422 pripadnika: komanda, veza i 2-3 pješadijske ćete po 100, pov, vod MB i pozadinsko odjeljenje. Imao je na rasporedu, pojedinačno bez dupliranja, 749 boraca u VRS, JNA i TO opštine Prnjavor. Gubici iznose 36% od ukupnog brojnog stanja tokom rata. Najveće brojno stanje jedinice je bilo početkom 1993. godine odlaskom na Benkovačko ratriše u rejonu Kašića sa preko 200 boraca.
Značajno pitanje je i popuna jedinice gubicima, jer jedinice se ne popunjava mobilizacijom novih boraca već dobrovoljcima iz drugih jedinica sa borbenim iskustvom ili bez njega. Jedan dio ranjenih i povređenih boraca se nakon bolovanja vraća u jedinicu i održava brojno stanje.
Pregled prikupljenih podataka o stradanjima pripadnika jedinice „Vukova“ prema vojnoj pošti jedinica TO, JNA i VRS:
vrsta stradanja
svega
%
Vojna pošta / jedinica
rana
10
3,70%
3164 Derventa 327.mtbr JNA
rana
32
11,85%
7001/45 Prnjavor 1.lpbr 1.KK
rana
1
0,37%
7007 Banja Luka 1.bvp 1.KK
rana
57
21,11%
7127 Derventa 27.mtbr 1.KK
rana
64
23,70%
7519 Prnjavor nova 1.lpbr
rana
4
1,48%
8840 Banja Luka 329.okbr JNA
rana
5
1,85%
9162 TO Okučani
rana
9
3,33%
T-22206 Prnjavor TO opštine
povreda
4
1,48%
7001/45 Prnjavor
povreda
4
1,48%
7127 Derventa
povreda
12
4,44%
7519 Prnjavor
samoranjavanje
3
1,11%
7001/45 Prnjavor
samoranjavanje
1
0,37%
7127 Derventa
samoranjavanje
8
2,96%
7519 Prnjavor
bolest
1
0,37%
7001/45 Prnjavor
bolest
1
0,37%
7127 Derventa
bolest
5
1,85%
7519 Prnjavor
poginuo
3
1,11%
7001/45 Prnjavor
poginuo
3
1,11%
7007 Banja Luka
poginuo
28
10,37%
7127 Derventa
poginuo
9
3,33%
7519 Prnjavor
poginuo
1
0,37%
8840 Banja Luka
poginuo
1
0,37%
T-22206 Prnjavor
umro
1
0,37%
7519 Prnjavor
samoubistvo
1
0,37%
3193 Prnjavor SJB-policija
samoubistvo
1
0,37%
7001/45 Prnjavor
samoubistvo
1
0,37%
7519 Prnjavor
ukupno
270
100%
Poginulih 45 borca, a ranjenih 184 pripadnika 1.dobrovoljačke jedinice „Vukovi sa Vučijaka“
