30 godina od formiranja Radničkog bataljona VRS Prnjavor
U sastavu 1.okbr 1.KK VRS u odbrani Donjeg Svilaja, Odžak
i 1.lpbr Prnjavor u odbrani Vitkovaca, Teslić
Iz ratnog dnevnika bataljona:
12.5.1995. godine (petak)
Ministarstvo odbrane – odsjek Prnjavor izvršilo je pozivanje v/o za 9,00 časova u cilju formiranja Radničkog bataljona za izvršavanje zadataka postavljenog od više komande VRS. Uz rad radnika iz odsjeka ministarstva izvršeno je formiranje 1. i 2. čete sa komandnim kadrom. Taj dan su date informacije i upute za predstojeću smotru bataljona zakazanu za 14.5.1995. godine (subota).
Komandant bataljona sa užim dijelom komande, komandirima četa i vodova, izvršio je izviđanje u zoni odbrane u Donjem Svilaju i na licu mjesta dao konkretne zadatke i odredio raspored jedinica.
14.5.1995. godina (nedjelja)
U 9,00 časova pripadnici bataljona su bili u krugu fabrike „Unis“ gdje je otpočeo rad po četama. Vršena je saopštavanje pozadinskih zadataka za izvršavanje zadataka u drugoj smjeni. Održan je sastanak komande bataljona.
15.5.1995. godine (ponedjeljak)
Vršene su pripreme od strane komande, a posebno pom. k-danta za pozadinu za odlazak jedinice na teren.
2024.
16.5.1995. godine (utorak), u sastavu 1.okbr 1.KKVRS
U 8.00 časova v/o su stigli na zborno mjesto Tvornica „Unis“ sa naoružanjen i opremom. U isto vrijeme došli su i vozači sa vozilima (autobusi, kamioni, kombi). Komandiri četa izvršili su smotru i prozivanje prozvanih, te obavljene druge radnje za pokret jedinice.
Pokret jedinice pravcem Prnjavor – Derventa – Modriča – Kukosavlje – Donji Svilaj izvršen je u 10,30 časova. Bataljon se javio predpostavljenoj komandi ( zona odgovornosti 1.okbr 1.KK VRS pukovnika Milana Dupljanina, odnosno stigao u Donji Svilaj u 13.00 časova.
Poslije iskrcavanja v/o su sa komandirima izvršili zaposjedanje položaja za odbranu, i izvođenje aktivnosti u rejonu odbrane.
17.7.1995. godine (srijeda)
U toku dana, i narednih dana u smjeni, vršene su redovne aktivnosti u okviru postavljenog zadatka. Takođe su obavljeni poslovi na stvaranju uslova za život jedinice na terenu.
18.5.1995. godine (četvrtak)
Preduzimaju se , i dalje, sve aktivnosti i mjere za izvršavanje postavljenog zadatka. Komandant i pom. k-danta za OBP odlaze na osmatračnicu na koti 203 (kadar). Na granici mirno, tek u predvečernim satima (oko 18 sati) sa neprijateljske strane ispaljeno je nekoliko metaka, što će biti redovna pojava u vrijeme smjene jedinice. Pojačana budnost u četama
Bataljon je lakog tipa sa tri pješadijske čete i nekoliko oruđa za podršku, sredstava veze i pozadinski vod.
Vojnički sastav je od starijih godišta, preko 45 godina.
Od naoružanja bataljon je, u julu, raspolagao sa:
13.5.1995. godine (subota)
puška PAP M59/66 komada 165 sa oko 18.900 metaka,
puška AP komada 20
PM M53 7,9mm komada 10 sa 4.500 metaka,
PKT 7,62mm komada,
ručni bacač M57 komada10,
top BsT komada 2
Od 9.11-.1995. godine do 19.1.1996. godine bataljon je u sastavu 1.lpbr Prnjavor u zoni odgovornosti Vitkovci, Teslićko ratište, na desnom krilu.
Brojno stanje radničkog bataljona u sastavu 1.lpbr Prnjavor brojalo je 221 boraca mobilisanih i raspoređenih prvom popunom, starijih godišta, prosjeka 45 godina. Što je 48% manje u odnosu na formaciju 422 pripadnika pješadijskog bataljona.
Brojno stanje pri formiranje na samom početku rata bilo je 65 oficira, od toga 15 aktivni i 50 rezervni, podoficira 91, od toga aktivni 8 i rezervni 83, vojnika 2.193, regruta (mlada vojska) od toga 51 i rezervista 2.142, ukupno 2.349 popunjenost brigade je bila ispod 45%.(grupa Soko,2025.)
Stanje u zoni odgovornosti TG-3 Derventsko ratište, na dan 27.6.1992. u KM s, Foča
U zoni odgovornosti TG-3 brane se ustaške snage čiji tačan raspored i jačina nisu utvrđeni. Do sada utvrđene vatrene tačke su:
tenk zapadno od Velike na tt 252
OT istočno od tt 252 za oko 100m,
tenk istočno od crkve u Plehanu za oko 400m,
top u rejonu tt 278 Seline.
Moral neprijatelja je na niskom nivou zbog svakodnevnih gubitaka teritorije, ljudstva i tehnike.
2. Odluka komandanta TG-3 u toku 28.6.1992. god i dalje svim snagama TG-3 izvršiti napad na ustaške snage i snage zelenih beretki u zoni odgovornosti g/s pravcem: Tomasovo brdo – modran – Lužani bosanski, a p/s pravcem: Karaula- Cerik.
U bližem zadatku ovladati linijom : Gornja Bišnja /tt169/-s.Ravlilići-s.Mlinari-s.Grubišići-tt266-tt267/Vis/-k232 /Velika/.
Na Podsjelovu, relativan mir, a 7.5.1995. godine, dobijamo teleks od 1. KK, str.pov.broj 06-302/95 – jedinica „Vukova“ stavlja se na raspolaganje 1. KK i upućuje na Oraško ratište. Po prijemu ovog teleksa komandant Vlado donosi odluku da na Oraško ratište uputi borbenu grupu ,pored „Vukova“ uputi i izviđače, sanitet, dio jedinice voda MB 120mm, dio POV-a, dio veze, inženjerije i dio k-de brigade- IKM brigade sa NŠ, u sastav 1. okbr 1. KK.
Linija probijena u rejonu Lovačke kuće
Na Oraškom ratištu vode se žestoke borbe, naši borci, izviđači i „Vukovi“, uspijevaju probiti liniju odbrane neprijatelja, uzimaju oko 30 rovova, neprijatelju nanose velike gubitke, a napad je išao pravcem s. Lepnica – s. Vidovice u rejonu lovačke kuće, uvodi se grupa tenkova i oklopnih transportera sa nosačem mosta. Pogođen je jedan neprijateljski tenk. vode se žestoke borbe. Zatišje.
24.5.2024. godine parastosom i polaganjem vijenaca u Osinji je obilježen Dan 1.osinjske lake pješadijske brigade, koja je izgubila 101 borca, dok je više od 600 njenih pripadnika ranjeno.
Povodom 12.maja Dana Vojske Republike Srpske i 13. maja Dana 27.motorizovane brigade u Derventi je danas služen parastos i položeni vijenci na Centralnom spomen obilježju za 608 poginulih boraca sa područja Dervente . Odata je počast i svim poginulim i umrlim borcima Vojske Republike Srpske. Parastos za poginule i umrle borce služio je protojerej stavrofor Radojica Ćetković, a vijence su položili gradonačelnik grada,delagacija Gradske boračke organizacije Derventa, predsjednik Skupštine grada Derventa te delegacije Udruženja Veterana Republike Srpske i Organizacije starješina VRS,Organizacije zarobljenih boraca i nestalih civila,Udruženja RVI 1991-1995, Udruženja ratnih zarobljenika,SUBNOR-a,Opštine i Opštinske boračke organizacije Prnjavor, Opštinske boračke organizacije Brod i delegacije političkih partija
Sastav brigade je činilo oko 2.000 boraca, a kroz brigadu je prošlo više od 5.000 vojnika; poginulo je 438 boraca, a 13 se vode kao nestali.[1]
Istorija
Jedinica je osnovana 13. maja1992. godine u Derventi preformisana iz 327. brigade JNA, u 27. mtbr VRS.. Borci su uglavnom bili iz Dervente, Broda i Prnjavora.[1] Prvi komandant jedinice bio je Ljubo Obradović. Na početku rata u BiH, ova brigada se zvala 327. derventska motorizovana brigada.
Od 20.5.1992. godine 327/27.mtbr je pod komandom Vojske Republike Srpske u sastavu 1.KK
Borci iz Prnjavora bili su okosnica brigade, što govore i početni podaci. Brojno stanje pripadnika VRS sa područja opštine Prnjavor u 327.mtb od prvih velikih pozivanja 5.10.1991. godine do 19.05.1992. godine iznosilo je 1.030 boraca [3]
Mobilisano je 854 vojnika, 131 podoficira i 45 oficira. Kroz starješinske dužnosti od komamdira voda do komandanta brigade prošlo je 78 starješina. 8 je poginulo, što čiti 1% poginulih boraca brigade do 19.maja 1992.godine. Ranjeno je 21 borac, povrijeđenih 4 i bolesnih 1. Boraca na kraju rata njih 210 imaju statrus RVI, 4 nestalih boraca, 5 umrlih boraca, i 51 umrla borca poslije rata.Prosjek starosti 30 godina.
Od 20.05.1992. godine stvaranjem VRS u 27.mtbr 1.KK bilo je raspoređeno je 2.777 boraca . Mobilisano je 2.423 vojnika, 257 podoficira i 93 oficira. Poginulo je 124, ranjeno 493 i povređeno 130 boraca (podaci BO Derventa).
Prema do sada prikupljenim podacima sa opštine Prnjavor u 27.mtbr mobilisano je tokom rata 2.458 boraca , još kroz popunu 286 borac, ukupno raspoređeno 2.744 boraca. U ratne jedinice brigade raspoređeno 3.624 boraca. vojnika 3.131, podoficira 361 i 132 oficira. Kroz jedinicu prekomandama ukupno prošlo 4.114 borca. (3.514 vojnika, 436 podoficira i 164 oficira). Prosjek starosti 33 godine života.
Zakonom o odbrani i Zakonom o oružanim snagama BiH, od 1.1.2005. godine formiran je 3. RS puk, sastava:
pb 6.pbr smješten u Prijedoru, dio u Banja Luci po jedinicama:
pč i komanda bataljona u Prijedoru,
pč i komandna četa,
pč u Banja Luci.
pb 5.pbr smješten u Bileći,
pb 4.pbr smješten u Bijeljini.
Pripadnik Oružanih snaga BiH, nakon polaganja zakletve BiH (RS ) na Manjači , 2005. godine. Zadnja generacija regruta RS koja je služila vojni rok u RS, komandant 1.KKVRS puk Dragan Vuković i Načelnik Generalštaba VRS general Novak Đukić.
Vojska, list 3.pješadijskog (REPUBLIKA SRPSKA) puka, maj 2009.godine
U Prnjavoru je 9.9.2024. godune obilježen Dan ratnih vojnih invalida RS parastosem i polaganjem vijenaca na Spomenik poginulim borcima VRS u Prnjavoru, i svečanim ručkom za članove udruženja i goste.[1]
Udruženje RVI broji oko 700 članova, a prava u 2024. godini ostvarili su 900 RVI grada.
11 godina od izgradnje spomenika u Prnjavoru. Polaganjem vijenaca i parastosom kod spomenika junacima grada u Prnjavoru obilježen je i 12.maj, Dan Vojske Republike Srpske
Spomenik junacima grada u Prnjavoru otkriven je 28. juna 2014. godine.
Ugrađeno je 71 likova poginulih pripadnika – boraca Vojske Republike Srpske.
Formiranjem Vojske Republik Srpske 12.maja 1992. godine omogućeno je da ostanemo slobodni na ovim prostorima. Vijence su položili porodice poginulih boraca, predstavnici boračkih organizacija i udruženja , prestavnici grada i policijske stanice Prnjavor.
Vijenci su položeni i na spomenik borcima NOR-a porodice poginulih boraca, delegacija grada i predstavnici boračkih udruženja opštine. Za porodice poginulih boraca, zvanice i goste, priređen je ručak u sali Parohinskog doma u Prnjavoru.
Spomenik junacima grada posvećen sahranjenim u gradskim groblјima Mjesne zajednice Prnjavor, dijela sela Ratkovac i Šarinci – 1 borac – izvod iz matične knjige umrlih upisano – sahranjen u PrnjavoruUgrađeno:
Civilne žrtve rata 1 lice
Umrli borci, pripadnici VRS 1 lice
Zaroblјeni – nestali borci VRS – tijelo razmijenjeno 8 lica
Poginuli borci VRS na borbenom položaju 39 lica
Zaroblјeni – nestali borci VRS 11 lica
(Porodice žive u MZ Prnjavor)
Borci VRS poginuli u saobraćaju 5 lica
Borci VRS – ubistva 3 lica
Borci VRS, poginuli od neprijatelјa pri povratku kući 1 lice
Otkrivanje spomenika izvršeno je 20.3.2005. godine.
Ugrađeno je 8 likova poginulih pripadnika Vojske Republike Srpske.
I ove godine planirano je organizovanje, ali zbog renoviranja spomenika, otkazan je pomen, parastos i obilježavanje godišnjice od otkrivanja spomenika poginulim pripadnicima Vojske Republike Srpske iz mjesne zajednice Babanovci, koji svoje živote položiše za Republiku Srpsku, za slobodu svojih porodica, za našu slobodu i slobodu ovih prostora.
Vijence i cvijeće položili su porodice poginulih boraca, delegacija grada i predstavnici boračkih udruženja opštine. Nakon dvije godine organizovan je i ručak za zvanice i goste za oko 50 lica u Omladinskom domu Babanovci.
I ovog 11.5.2025.godine u Potočanima , a u Čorlama, 2024. godine, kod spomenika Otadžbinskog rata tradicionalno su se okupili pripadnici, borci Prve čete (potočanska) 2. odreda TO opštine, kasnije prve čete 2. pješadijskog bataljona 1.lpbr Prnjavor.
14.5.2023.
Počelo se, 13.5.2017. godine, okupljanje je bilo u Čorlama , a iduće godine krajem aprila 2018. godine kod društvenog doma i spomenika u Orašju.
