Arhive oznaka: Starješine

Starješine VRS

Brojne starješine VRS sa područja Grada Prnjavor  u stvaranju i odbrani Republike Srpske tokom Odbrambeno-otadžbinskog rata

Palačkovci, 2003.

Uz Dan borca RS  sjetimo se i na borce vojne starješne koji sam, kao mnogi drugi srpski patrioti, krenuo u ovaj rat da branim narod, porodicu, ognjište, punog srca i duše, da činim ono što predstavlja najveću obavezu i čast za svakog rodoljuba, a posebno za oficira. Otišao sam pun ideala za dobro srpskog naroda, a u ratu i poslije njega slobodan sam da istaknem da su mnogi te ideale zloupotrebili i kao „ljudi“, a da negovorimo koliko su prekršili Ustav i zakone. Zašto…?[1]

ispred Spomen crkve na Vučijaku

Riječi koje mogu u potpunosti da se odnose i na naše starješine sa područja Grada Prnjavor: vojnike, podoficire i oficire na komandnim dužnostima od komandira voda do komandanta brigade.

Inače, starješina VRS je  vojno lice koje komanduje ili rukovodi jedinicom-ustanovom. Dužnost vojnih starješina u VRS vrše vojna lica koja imaju odgovarajući čin, a u rati i vojno lice koje nema čin, a tada ima zvanje prema dužnosti koju obavlja (komandir, komandant, načelnik i dr)[2]

Nazivi osnovnih dužnosti oficira rodova:[3]

  • pješadije : komandir voda (streljačkog, minobacačkog, protivoklopnog, vod za podršku (prateći), izviđački vod i vod vojne policije) i komandir čete. Formacijski elementi- činovi: potporučnik, poručnik, kapetan, kapetan 1 klase. Vojnoevidencione specijalnosti (VES): 31101, 31102, 31103, 31107, 31109.
  • artiljerija:  komandir voda (komandir voda za podršku,za protivoklopnu borbu, komandno-izviđačkog i računarskog voda) i komandir čete. Formacijski elementi- činovi: potporučnik, poručnik, kapetan, kapetan 1 klase. Vojnoevidencione specijalnosti (VES): 31201, 31202, 31204, 31206, 31207, 31209, 31211, 31215 i 31220.
  • OMJ: komandir voda (komandir tenkovskog, mehanizovanog i izviđačćkog voda ) i komandir čete. Formacijski elementi- činovi: potporučnik, poručnik, kapetan, kapetan 1 klase. Vojnoevidencione specijalnosti (VES): 31401, 31402, 31403, 31404.
  • inžinjerija; komandir voda (komandir pionirskog, putnog, mostnog, maskirnog, inžinjerijskog, amfibijskog i izviđačkog voda ) i komandir čete. Formacijski elementi- činovi: potporučnik, poručnik, kapetan, kapetan 1 klase. Vojnoevidencione specijalnosti (VES): 31701, 31702.
  • avijacija: pilot: komandir avijacijskog odjeljenja; komandir čete za obradu podataka izviđanja iz vazduha. Formacijski elementi- činovi: potporučnik, poručnik, kapetan, kapetan 1 klase. Vojnoevidencione specijalnosti (VES): 31503, 31506, 31538 i 38503.
  • ARJ PVD: komandir odjeljanja, komandir voda (topovskog, raketnog i komandnog), komandir baterije, pomoćnik komandanta za logistiku, zamjenik komandanta. Formacijski elementi- činovi: potporučnik, poručnik, kapetan, kapetan 1 klase. Vojnoevidencione specijalnosti (VES): 31301, 31302, 31310, 31311, 31326, 31327.
  • veza: komandir voda (komandir voda veze, komandir SCV i SČV ) i komandir čete. Formacijski elementi- činovi: potporučnik, poručnik, kapetan, kapetan 1 klase. Vojnoevidencione specijalnosti (VES): 31801, 31805, 31828.

Prema dosad prikupljenim podacima iz arhive OMO Prnjavor  sa područja grada u proteklom Otadžbinsko- odbrambenom ratu RS od 1991. do 1996. godine, na raznim starješinskim dužnosti, od komandira samostalnog odjeljenja do komandanta brigade, prošlo je 4180 starješina u  vojnih pošta JNA, TO , MUP, OiO i VRS.

RR svega % 1991. 1992. 1993. 1994. 1995. 1996.
VRS 3904 93,44% 550 1711 399 448 464 332
JNA 29 0,69% 26 3
TO 59 1,41% 48 11
OiO 10 0,24% 3 4 3
MUP 131 3,14% 27 57 14 16 17
RO 2 0,05% 1 1
PVL 43 1,03% 3 15 3 10 6 6
ukupno 4178 100% 658 1802 416 477 487 338

 

 

U prvoj godini rata na starješniske dužnosti prošlo je 658 boraca. Stvaranjem VRS, najviše u 1992. godine 1.802 boraca prošlo kroz starješinske dužnosti.

za stvaranje Republike Srpske, Grad Prnjavor je mobilisao i na prvom rasporedu imao 9.100 vojnih obveznika.[1], sa 2023. godini evidentirano je sa statusom  5808 kategorisanih boraca, dok je ativnih je 4398 . RVI je evidentirano 994 .

1.015 boraca je bilo na starješinskim dužnostima u toku rata. U VRS 931, a prošli kroz starješinske dužnosti 1.653 borca.

Mobilizacijskom razrezu brojno stanje oficira sa područja opštine raspoređeni u OS JNA i TO 1991. godine popunjen je sa 82 i 120 podoficira.

Prema nekim podacima brojno stanje oficira na opštini Prnjavor iznosi 308 lica ili 4% u odnosu na broj rezervnih oficira u VRS krajem 1995. godine: domicili 269, raseljeni 31 i izbjegli 8

  • pukovnik 2
  • potpukovnik 5
  • major 31
  • kapetan 1 klase 15
  • kapetan 45
  • poručnik 136, i
  • potporučnik 40,
  • broj podoficira 670 ili  5% u odnosu na broj rezervnih podoficira u VRS, i još 51 sa neodgovarajućim VES-om. Odstalo do oko 8.000 boraca sa područja opštine bilo je raspoređeno u vojnike.

Uprava GŠ VRS za OMP da je  brojno stanje, krajem 1995. godine, rezervnih oficira iznosi 7. 556 i podoficira 14.487 u VRS. Ukupan broj mobilisanih u VRS iznosio je 206.187 ili 77% (Zbornik OSVRS , Banja Luka, 2018. str.89)

Prema rasporedu brojno stanje oficira na kraju rata sa područja Grada Prnjavor bilo je 308 oficira VRS:

  • VRS 235
  • JNA 4
  • TO 12
  • MUP 6
  • PVL  21
  • radna obaveza 3
  • bez rasporeda 26

Prema prikupljenim podacima iz ratnih jedinica veliki broj je odlikovanih oficira i podoficira, oko 153 i oko 72 nagrađenih. Poginulih starješina u činu oficira i podoficira bilo je oko 48. U VRS ostalo je oko 26 AVL. Neki podaci govore da oko 150 oficira i podoficira imaju status RVI. Ne raspolažemo sa podacima oko kategorizacije boraca za oficire i podoficire. Poslije rata neki podaci govore da je umrlo oko 159 podoficira i oficira.

Starješina u VRS je i lice koje ima čin u rasponu od vodnika do generala. Njih čine oficiri i podoficiri koji su bili pripadnici JNA ili su u vojnim školama u Saveznoj Republici Jugoslaviji i u JNA  i u Republici Srpskoj osposobljavani za starešinski kadar. Viši nivoi školovanja nisu praktikovani zbog toga „što je rat najbolja škola“.
U toku rata, bili su izloženi velikim opterećenjima, socijalnim problemima, pogibijama i neodgovarajućim tretmanom organa vlasti koji su ponekad slično delovali kao i u Sloveniji i Hrvatskoj.

Starešine VRS bili su neposredni učesnici borbenih dejstava i ličnim primerom pokušali da deluju na svoju vojsku.(Zbornik OSVRS, str.81) Nastavite sa čitanjem →

Komandanti VRS

Ostavite odgovor

UMRO KOMANDANT BORO BUKOVICA

Preminuo borac, potpukovnik komandant 1.osinjske lake pješadijske brigade Derventa, Boro Bukovica rođen je 1952. u Gornjoj Mravici, grad Prnjavor. Otac sina Stefana . Sahrana 15.12.2024. godine u 13. časova , Gradsko groblje – Prnjavor. Večna slava i hvala !

Rođen u Prnjavoru, u predratnom periodu živio na području opštine Prnjavor, roditelјi i ostala bliža porodica živjeli ili žive na području opštine Prnjavor. Poslije rata živeo je na području Dervente i Broda.

    Ratni put počeo u činu majora JNA a  završio u činu potpukovnika  VRS.

ppuk Boro Bukovica

  • bio je komandant divizijona 122mm u 1.mtbr ( vojna pošta 7280 Sv. Rok ) u periodu 1.4.1991. do 28.3.1992. godine, Kniska krajina.
  • komandir baterije 122mm M38 u TO opštine Prnjavor u periodu 28.3.1992. do 6.4.1992. godine.
  • Dužnost  komandant brigade – VP 7001/44 Prnjavor – 1.osinjska laka pješadijska brigada u periodu od 6.4.1992. do 30.7.1993. godine,
  • ranjavan dva puta, Derventa i jajce i povreda od udesa u Prnjavoru

Sjećanje na pređeni ratni put i njegov veliki doprinos odbrani RS i stvaranju VRS:

Nakon povratka sa Ličnog ratišta, početkom aprila 1992. godine, uvažavajući činjenično stanje i namjere muslimanskih i hrvatskih snaga, kao jedan od najaktivnijih formirao je,Odred „Vojvoda  Živojin Mišić” i postavljen na dužnost komandanta jedinice, koja je potom angažovana u sastav 327. motorizovane brigade JNA u zoni borbenih dejstava na Derventsko-brodskom ratištu u periodu od 7.4.1992. godine – uključno Rapćani, a zaključno Kaurska obala. Odred se sastojao od šest pješadijskih četa, baterija haubica 122 mm M38, vod minobacača 82 mm, baterija topova ZIS M42 76 mm, u čijem sastavu je ukupno bilo angažovano 728 vojnika. Po naredbi Srpske opštine- Nova Derventa, ratno predsjedništvo, broj naredbe 94/92 od 28.4.1992. godine, Bukovica Boro je postavljen za komandanta odreda.

Dana 22.5.1992. godine odlazi u selo Osinja, gdje je, dao nemjerljiv doprinos u formiranju Osinjske Srpske brigade, bataljonskog sastava. Naredbom komandanta Prvog Krajiškog korpusa VRS postavljen je za komandanta brigade; Od početka juna mjeseca te iste godine aktivno zajedno sa Prvom lakom prnjavoskoj pješadijskoj brigadom učestvuje u deblokadi i vraćanju okupiranih Srpskih sela derventske opštine. Borbena dejstva vršena su na Ceru, Kostrešu, Odobnom kanalu i u borbama prilikom ulaska u okupirani Brod. Sa jedinicom aktivna borbena dejstva na Brodskom ratištu završava 6.10.1992. godine, kada je oslobođen Brod,  u selu Luščani  i Sijekovac. Sa jednom manjom borbenom grupom učestvuje u borbenim dejstvima na ratištu u Orašju.

Po naredbi komandanta Prvog Krajiškog korpusa između, ostalih jedinica,  Osinjska brigada i Prva laka prnjavorske pješadijska brigada dana 25.10.1992. godine odlaze na Jajačko ratište, a za komandanta jedinice – borbene grupe, naredbom komandanta TG-3 pukovnika Lisice,  postavljen je Bukovca Boro. U borbenim dejstvima na  navedenom ratištu, oslobođen je grad Jajce, uz minimalne ljudske gubitke – jedan poginuo i  trinaest ranjenih, gje je i sam komandant jedinice — Bukovca Boro ranjen dana 28.10. 1992. godine.  Po osnovu navedenog ranjavanja utvrđen je status ratnog vojnog invalida 6 kategorije sa 60% vojnog invaliditeta.

Nakon provedenih ratnih operacija na Jajačkom ratištu odlazi na liječenje u Beograd. Po završenom liječenju dana 7.7.1993. godine odlazi u Han Pijesak i stavlja se na raspolaganje GŠ VRS.

Pojedinosti o angažovanju u ratnim jedinicama u Han Pijesku i daljim unapređenima nisu poznate.

ZA KRST ČASNI I SLOBODU ZLATNU!

1952. – 2024.

Danas 15.12.2024. godine komandant  Boro Bukovica odlazi na vječni počinak, saborcima ostavlja Republiku Srpsku na čuvanje i sjećanje na njene heroje. Pročitao je govor predsjednik Gradske boračke organizacije Prnjavor Đumić Pero u ime sadoraca Osinjske srpske pješadijske brigade i Boračke organizacije Prnjavor..

 

Nastavite sa čitanjem →

Opštinski odbor starješina VRS Prnjavor

Ostavite odgovor

Godišnjica osnivanja opštinskog odbor Organizacije starješina VRS Prnjavor

U  Prnjavoru je 16.6.2018. godine, osnovan Opštinski odbor Organizacije starješina Vojske Republike Srpske/VRS/ čiji je cilj očuvanje rezultata rata i Dejtonske pozicije Republike Srpske uz  zalaganje za unapređenje položaja istinskih stvaralaca Republike Srpske.Izabrano je i Predsjedništvo odbora kojeg čine puk Boško Peulić, predsjednik, te potpredsjednici Srđan Tomić i Željko Cvijanović. Predsjednik skupštine je Milorad Živković, a zamjenik Ranko Popović.
Još uvijek nije riješen smještaj odbora i finansiranje, ali i saradnja sa opštinom i boračkim organizacijama nije potpuna i nemaju razumijevanje za rad ove organizacije. Nije bilo pomoći i saradnje u realizaciji projekta odbora u vezi doprinosa starješina opštine u odbrani RS.

Promovisan zbornik  o  padu  zapadnokrajiških  opština  (VIDEO)

U Banjaluci  je  promovisan  Zbornik  radova  „Pad  zapadnokrajiških  opština  i  stradanje  srpskog  naroda  Krajine“.

Banja Luka 2023.

Organizacija starješina  Vojske  Republike  Srpske  naglašava  da  je  od  velikog  značaja  dokumentovati  činjenice  kako  bi  se  sačuvale  od  zaborava.

U nastanku  Zbornika  učestvovalo  je  40  autora,  među  kojima  su  akademici,  profesori  i  doktori  nauka,  generali,  komandanti  ratnih  jedinica  i  brigada,  kao  i  starješine  koje  su  igrale  značajnu  ulogu  u  ratu.

U zborniku se nalaze i tekstovi starješina iz Opštinskog odbora staješina VRS Prnjavor:

  1. pukovnik Boško Peulić, komandant 3.srpske lpbr: „Okupacija „Visoke Krajine“ u režiji raznih političkih struktura“, str. 345
  2. pukovnik Vlado Živković i major Tomić Srđan, “ Prva prnjavorska brigada u odbrani Novog Grada, str. 785

Nastavite sa čitanjem →