1.12.1994. godine

ZA PRVI BROJ GLASA BORCA, GENERAL-POTPUKOVNIK MOMIR TALIĆ, KOMANDANT PRVOG KRAJIŠKOG KORPUSA  VRS O BORCIMA PRNјAVORSKE BRIGADE, SA UVAŽAVANјEM ISTIČE

RAME UZ RAME, ŠESNAESTA I PRNJAVORSKA

Na ratni put 1.lpbr Prnjavor od mobilizacije 18.9.1991. godine- ZAP. SLAVONIJA 13.10.91. – PRNјAVOR 29.5.92 – CER 8.6.92 – MODRIČA 25.6.92 – ODžAK 14.7.92 –  OBODNI KANAL 25.7.92-BROD 6.10.92. – JAJCE 25.10.92. – TESLIĆ 11.117.92 – DOBOJ 4.12.92 – OZREN 23.12.92 – BRČKO 3.2.93 BENKOVAC 3.10.93 – DOBOJ (STANOVI) 8.2.94 – TESLIĆ (CRNA RIJEKA) 9.3.94 DOBOJ (POTOČANI) 22.3.94 – OZREN (G.BRIJESNICA) 17 (23). 6.94., general Talić za prvi broj Glasa borca 1.lpbr kaže:

Bez uvrede za druge, Prnjavorska laka je uz Šesnaestu brigadu. Izgubiće i to što ima svako ko sanja o pobjedi nad srpskim narodom i njegovom vojskom. Prnjavor je sebe branio na distanci – u Derventi, Zapadnoj Slavoniji, na Ozrenu, u Sjevernoj Dalmaciji. Do sada njegova brigada nije imala ni jedan kiks. Izuzetna saradnja opštinske vlasti i boraca Prve prnjavorske lake. U komandi korpusa spokojni, jer im je ova brigada od početka rata zadavala najmanju brigu.

Ocjena stanja u Korpusu kao cjelini, u jednoj rečenici – vrlo stabilno, sve jedinice sve zadatke izvršavaju vrlo dobro. A ako bih govorio o najosjetlјivijem dijelu ratišta onda bi to bilo srbobransko, uklјučujući i kupreško ratište koje je sada u zoni odgovornosti 1 KK, te ozrensko ratište sa akcentom na vozućki dio, gde se nalazi i vaša, prnjavorska brigada. Sve jedinice, sve komande, komandni kadar i borci su shvatili već poodavno da nam nema drugog izlaza već muško suprotstavlјanje neprijatelјu koji je imao možda neke akcije uspješne i tako ponesen razmišlјao da može poraziti srpsku vojsku. Međutim, sve mu se to izjalovilo i sve njegove najavlјivane operacije su propale, a sa njima i želјa da poslije povlačenja naših snaga iz Drugog krajiškog korpusa sa Kupresa osvoji Šipovo i Srbobran. Već više od dvadeset dana, neprijatelј svoje centralne operacije i težište svojih dejstava okreće prema Srbobranu. Tu trpi velike gubitke tako da je do sada vjerovatno već uvidio da mu borba sa 1kk ne može donijeti rezultate i bilo kakav uspjeh. To što ne može na bojnom polјu, moraće rješavati za stolom i ionako kako predlaže srpsko rukovodstvo, odnosno predsjednik Karadžić. Znači mirnim putem ukoliko želi da dobije svoju državu, a ako ovako nastavi, može lako ostati i bez države koja mu se nudi. Isto tako, vi dobro znate i pratite napadu prema Tesliću i Doboju kao i prema vozućkom ratištu. Namjera neprijatelјa je da se uspostavi i otvori komunikacija Zavidovići-tuzla, čime bi došlo do spajanja Tuzlanskog i zeničkog bazena, odnosno došlo bi vojnički gledano do spajanja snaga drugog, trećeg i sedmog korpusa, nakon čega bi oni vjerovatno svoja dejstva usmjerili vječitom snu Zapada-postavlјanju granice na Drini i dalјe povezivanjem sa Sandžakom, a preko Albanije i sa Turskom. Međutim, za tu komunikaciju i taj prostor već duži period vrlo uspješno borbena dejstva izvodi Taktička grupa Ozren, u čijem sastavu su, ja malo prije rekoh, i borci Prnjavorske brigade o kojoj ćemo malo kasnije reći nešto više. Mi imamo njihove planove i znamo da ne odustaju od zauzimanja Teslića, Doboja i Modriče. Vjerovatno bi tada, zajedno sa Hrvatima, pokušali da riješe i pitanje srpske Posavine, koju smatraju svojom. Sve te njihove ofanzive vrlo uspješno su odbijene, a najjača 22. oktobra u potpunosti slomlјena na dobojskom ratištu. Tom prilikom Operativna grupa Doboj, sve njihove pokušaje da probiju liniju i da ugroze Doboj, uspješno je odbila.

Prema izvještajima koje je UNPROFOR dao svojim pretpostavlјenima i svjetskim novinskim agencijama, za jedan dan oni su u svojim redovima imali više od dvije stotine mrtvih. Gubici im ne smetaju, pa i sam Alija izjavlјuje – za državu njemu ništa nije ni 15000 mrtvih. Vjerovatno će ih i imati toliko ako tako nastave, međutim za državu mu ni to neće biti dovolјno. Pobijediti ili slomiti srpski narod ili jedan korpus kao što je Prvi krajiški, iluzorno je i ko tako razmišlјa, može samo da izgubi i ono što ima.

medalja Petra Mrkonjića

O Prvoj prnjavorskoj, ja kao komandant mogu vam reći samo riječi pohvale i nikakve riječi primjedbe na kompletnu organizaciju. Kad kažem kompletnu organizaciju, onda mislim na brigadu kao borbenu cjelinu. U njoj je komandni kadar našao svoje mjesto, uticajan je među borcima, prihvaćen je od boraca. Brigada ima izuzetno dobre odnose sa opštinskim strukturama. Opština njeguje brigadu, pomaže joj u svim instancama borbenih dejstava, opština je tu kada je dio brigade na odmoru, sa brigadom je i kada su u pitanju porodice boraca. Prnjavorska brigada je u vrhu jedinica sa kojim se VRS a ne samo 1. KK može ponositi. Bez uvrede za druge, ona je uz Šesnaestu brigadu. znači da je izuzetno organizovana i borbeno spremna i da je brigada koja je izvršavala izuzetno teške zadatke i to na svim dijelovima ratišta 1KK, u dva navrata na ozrenskom dijelu ratišta koje je i sada uzavrelo. I ranije i sada, kada god je kritično, Prnjavorska brigada je stabilizujuće djelovala na vozućkom ratištu: Borci ove brigade su izuzetno dobro prihvaćeni i od boraca Ozrena, što nije slučaj sa nekim brigadama koje su tamo bile ranije. Moram da vam kažem da je i Srbačka brigada dole uz Prnjavorsku izuzetno dobro prihvaćena. Drugo, Prnjavorska brigada je ta koja je napuštala i ratište 1kk i odlazila u RSK kada je njoj bilo izuzetno zaprijećeno da ustaške snage dođu i do samog Benkovca i Knina. To govori da je to jedinica od povjerenja i vi to znate kao i ja. Isto kao što znate da su Prnjavor i Prnjavorska brigada među prvim organizovali otpor onom što je nas očekivalo, a to je ustaška i muslimanska najezda. Početak je bio Velјko Milanković. On je osporavan, nazvan svojevremeno i paravojskrm, međutim, ne samo Velјko, već i opštinsko rukovodstvo i rukobodstvo Stranke, osjetili su odakle prijeti opasnost i na vriJeme su se organizovali da zaštite sebe i svoju teritoriju.

Mnogi kažu – Prnjavor je slobodan, ali Prnjavor je sebe branio na distanci, i u Derventi, i na Koridoru, brani se na Ozrenu, branio se u Krajini. Prnjavor je imao izuzetno dobru i vidovitu organizaciju, sposobnost da procijeni šta će se dešavati. U tom kontekstu, ni osporavanja Velјka nisu u redu.

Brigada nije imala do sada ni jedan kiks. Svaki svoj zadatak, izvršila je veoma uspješno. Korpus nikada nije imao problema sa tom brigadom. Kadrovski je dobro organizovana, uopšte uzevši, dobrim sastavom je popunjena. Nikakvo čudo što je rezervni sastav poveo brigadu. Uzmite da je Peti korpus, početkom borbenih dejstava u Z. Slavoniji imao 1400 aktivnih vojnika i oko 100 starješina. Nikakvo čudo što smo se oslonili na takve komandante, kakav je i Vlado Živković. Izuzetno dobar, samostalan, samoinicijativno rješava sve nastale probleme.

Brigada je organizovana i u rukovođenju i komandovanju za sva borbena dejstva, pored ostalog ima i dobru organizaciju pozadine. vrlo dobru saradnju ima sa civilnim strukturama, sa predsjednikom opštine, predsjednikom SDS, opštinskom izvršnom vlašću. Oni se osjećaju članovima brigade. Takvo jedinstvo svih tih struktura, osjećamo i na nivou Korpusa. Svi smo gledali i gledamo kako se na najbolјi način suprotstaviti najezdi ustašluka i muslimanske politike. I to je donijelo rezultat, koji imamo sada. Mnogi kažu – Krajina je slobodna. Pa slobodna je zato što je na vrijeme uočila opasnosti koje joj prijete. Krajina je 91 . godine krenula u rat, a _’.92-ge samo nastavila da štiti svoju teritoriju i svoj narod.

Da su borci Prnjavorske brigade zaista odradili to što se od njih očekivalo, mi smo u našim analizama često dolazili do zaklјučka da su oni odradili i više i bolјe nego što smo mi očekivali i to u niz operacija i borbenih dejstava. Mimo očekivanja uradili su i dali više upravo tamo gdje je bilo najteže. Zaslužuju zaista sva priznanja, sve pohvale i sva divlјenja.

Brigadom danas komanduje potpukovnik Vlado Živković,  sigurno da i ta činjenica govori o vrijednosti brigade, njenim borbenim rezultatiM a , njenoj organizovanosti, potpunoj upućenosti u sve oblike borbenih dejstava.

O aktivnom i rezervnom sastavu.Ja mislim da je rezervni vojnik i rezervni starješina čudan izraz. Niko nije bio rezerva, svako je došao na svoje mjesto. To je nekako ostalo u glavama, ali to nije rezerva, već vojska koja na prvoj liniji brani svoju zemlјu i svoj narod. Rezerva se podrazumijeva u tom smislu što su se bavili svojim poslovima na osnovu podjele uloga u civilnom životu. Mi moramo razmišlјati da će se rat jednog dana završiti i da ćemo morati imati profesionalnu vojsku. Do sada je nismo imali, imali smo samo dio profesionalne vojske i to gledano kroz komandni kadar. Moraćemo imati i takvu vojsku kako bi se uspješno suprotstavila svakom neprijatelјu. Ubuduće takvu vojsku ćemo izgrađivati. Školovanje takvih je već počelo, pa je i komanda Prnjavorske brigade predložila iz svog sastava borce koji to žele i koji su prije svega ispunili neke važne uslove – traže se odlični borci, hrabri, pošteni, čestiti, oni koji shvataju borbu našeg naroda, koji razumiju da je to borba protiv genocida nad sobom i protiv srpskog naroda. Traže se oni koji razumiju želјu srpskog naroda da bude konačno slobodan-svoj na svome.

O stepenu saradnje brigade i organa vlasti prnjavorske opštine. Najmanja briga 1.KK je briga o Prnjavorskoj brigadi. Zašto?! Zato što je opština u potpunosti preuzela brigu o brigadi. Ne samo da ju osposoblјava za borbu opremanjem, već opštinsko rukovodstvo misli i o porodicama poginulih, o invalidima, o borcima na liniji. Mislim da je ovo rukovodstvo primjer kako se treba odnositi prema borcima, a posebno prema porodicama poginulih i prema invalidima. To rukovodstvo, kao i komanda brigade, njen komandni kadar i svi borci, zaslužuju punu pohvalu, puno priznanje od komande Korpusa za sve što čine i što su činili na standardu boraca i standardu brigade.

Da se za porodice poginulih čini dovolјno i u skladu sa mogućnostima. Sigurno je da svi malo pomažemo. Može se i mora više. Ali, u ovim uslovima, kada još nismo stvorili državu, kada još nismo ostvarili svoj cilј, moraju i porodice, nažalost poginulih boraca, naših heroja i junaka – moraju nas razumjeti. Mi moramo ovo dovesti do kraja. Ja lično, uvijek ću se boriti da porodice poginulih, koje su ostale bez glave kuće kako vi rekoste, moraju imati bolјe uslove nego ja i bilo čija porodica. Teško je govoriti da li se poklanja dovolјna pažnja. Vjerovatno i u ovim uslovima, može se više i ja sam siguran da je tako. Može se više, pa i od mene samog.

gen.puk Momir Talić

Intervju u prvom broju novina Prve prnjavorske lake pješadijske brigade. Moje iskrene čestitke i moram priznati da sam začuđen. Svuda su prvi, a visu prvi izdali novine. Ni sada nije kasno. Do naših boraca dolazi dosta informacija putem sredstava javnog informisanja. Mislim da su dobro informisani, da su na takvom stepenu obrazovanja i kulturne svijesti da dobro razumiju šta je u interesu naše borbe.

Mislim da komandanti i komande na tom planu dobro rade.

Bista generala Talića