27.mtbr 1.KK VRS. Brigada je osnovana 13. maja 1992. godine u Derventi.
13. maj – Dan 27. motorizovane brigade.
U narodu poznata kao Derventska, široj javnosti kao 327. mtbr a ispravano od 13. maja 1992. godine 27. motorizovana brigade 1. KK, VRS. Brigada je odlikovana Karađorđeve zvijezde drugog reda
Nastala je 13. maja 1992. godine u D. Detlaku opština Derventa preformisana iz 327. brigade JA, u 27. mtbr. VRS, brojno stanje kod formiranju bila je 3000 boraca, jedna od najveći brigada 1. KK, ratni put ove brigade: Koridor, Gradačac, Doboj, Vlasenica, Zavidovići, Maglaj,Teslić, Sarajevo, Bihać, Vlašić, Ključ, Sanski Most. Sve postavljene zadatke od prepostavljene komande, brigada je uspešno izvršila. U svome ratnom putu brigada je imala 346 poginula (to su trenutni podatci i nisu konačni) i 1387 ranjenih boraca.
Ratni komadanti su bili: potpukovnik Ratko Grahovac, pukovnik Trivo Vujić, potpukovnik Stanko Balitić, potpukovnik Boško Peulić, pukovnik Rajko Radulović . Načelnik brigade (posle genaral VRS) potpukovnik Ljubomir Obradović u dva navrata bio je v/d komadanta brigade. Prvi posle ratni komadant brigade je bio major Nikola Štrbac.Komadant pukovnik Trivo Vujić, rođen 27.02.1942. godine Rastavka, opština Ključ, poginuo 30.06.1992. godine na samom početku operacije „Koridor“ na Rabiću – Derventsko ratište.
Zadnji ratne godine komadant brigade je pukovnik Rajko Radulović, načelnik brigade major Nikola Štrbac, komadant 1. bataljona – Motajičkoga potporučnik Nedeljko – Pepa Suvajac, komadant 2. bataljona kapetan Zdravko – Mačak Tatomir, 3. bataljona potporučnik Milenko Damjanović, 4. bataljona – Brodski potporučnik Nenad – Nešo Miličić, izviđačko – diverzantskom četom (brigadni izviđači) komandije vodnik Stanko Sekulić , četom vojne policije komanduje potporučnik Milovan Šućur. Brojno stanje ratne 1995. godine bilo 5400 pripadnika, kroz brigadu je proslo oko 7.500 pripadnika.
Borci su bili iz Dervente, Broda, Prnjavora, Sokoca, Zenice, Zavidovići, Maglaja ,Kaknja, Gradačca, Teslića, Doboja, Banja Luke, Čelinca, Laktaša, Gradiške, Dubice, Kostajnice, Novog Grada, Prijedora, Krupe na Uni, Sanskog Mosta, Bosanskog Petrovca u brigadi je bio jedan broj dobrovoljaca iz Srbije, u sastavu brigade bila je i četa „Meša Selimović“ pripadnici te čete su uglavnom bili Muslimani iz Dervente i Broda. Veliki broj i drugih naroda borili su se u 27. mtbr. Aprila 1994. godine u sastav brigade ulazi ljustvo Osinjske pbr.
Na početku rata brigada je imala ovu strukturu:
– komanda brigade
– komanda stana
– izviđačka četa
– četa vojne policije
– četa veze
-1. motorizovani bataljon
-2. motorizovani bataljon
-3. motorizovani bataljon (rasformiran u drugoj polovini 1993. godine)
-4. motorizovani bataljon ( banjalučki sadejstovo 1992. god. oko 3. meseca)
– inžinjeriski bataljon
– podaniski bataljon
– bataljon Vukovi sa Vučijaka ( sadejstovo 1992. god.)
– haubički artiljeriski divizion 122mm M – 38
– mešoviti protivoklopni artiljerriski divizion
– laki artiljeriski divizion PVO
– vod ABHV
POČINJENE JEDINICE
– tenkovska četa 10 tenkova + OT
– baterija top – haubica 155mm
– baterija samohodnih oruđa 30/2 mm
Kroz rat se u brigadi menja struktura:
– komanda brigade
– komanda stana
– izviđačka četa
– četa vojne policije
– četa veze
-1. motorizovani bataljon ( od ’93 reoranzuje se i dobiva naziv Motajički)
-2. motorizovani bataljon ( četa „Meša Selimović“ ušla u sastav)
-3. motorizovani bataljon (ponovo se formira u prvoj polovini 1994. god)
-4. motorizovani bataljon (brodski formiran posle oslobođenja Dervente)
– inžinjeriski bataljon
– podaniski bataljon
– haubički artiljeriski divizion 122mm M- 38
– mešoviti protivoklopni artiljerriski divizion
– laki artiljeriski divizion PVO
– tenkovska četa 10 tenkova + OT
– baterija top – haubica 155mm
– baterija samohodnih oruđa 30/2 mm
– vod ABHV